පසුගිය දිනවල ආරක්ෂක අංශවල නිලධාරීන් සම්බන්ධයෙන් චෝදනාවලදී අදාළ බලධාරී අංශ කටයුතු කළ යුතු ආකාරය ගැන ජනාධිපතිවරයා සෘජු පැහැදිලි කිරීමක යෙදුණි. මෙහිදී රහස් පොලීසියට හා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව ගැන ද සඳහන් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා පසුබට නොවීය. ආරක්ෂක අංශ ප්‍රධානීන් හා සාමාජිකයන් සැකපිට අත්අඩංගුවට ගෙන දිගින් දිගටම රඳවා ගැනීමේ ක්‍රමවේදය ගැන එතුමා තම නොසතුට පළකිරීමට පසුබට නොවීය.

අපේ ආරක්ෂක හමුදාව විනයගරුක හමුදාවක් ලෙසින් ලොව පුරා පිළිගැනීමකට ලක්ව ඇත. ඊට ඇති හොඳම ජාත්‍යන්තර සහතිකය එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමසාධක හමුදාවට මෙරට හමුදා එක්කර ගැනීමය. ලෝකයේ සෑම රටකම හමුදාවන්ට එම පිළිගැනීම නොලැබේ.

මේ වනවිට අවස්ථා කීපයකදීම අපේ හමුදාවේ අනුඛණ්ඩ එක්සත් ජාතීන් වෙනුවෙන් වෙනත් රටවල සාමසාධක කටයුතුවල නිරතව ඇත. එය එල්. ටී. ටී. ඊ. ත්‍රස්තවාදීන් පරාජය කරමින් උතුරේ ලැබූ ජයග්‍රහණයෙන් පසුව ද සිදුවිය. මෙය දෙමළ ඩයස්පෝරාව හා දැනට විදේශ රටවල මතවාදීව කටයුතු කරන එල්ටීටීඊයේ කොටස් මොනවා පැවසුව ද අපට ලැබුණු යහපත් මෙන්ම සුවිශේෂී නිල පිළිගැනීමකි; ජයග්‍රහණයකි.

කොතරම් විනයගරුක හමුදාවක් වුවද පසුගිය සමයේ ඔවුනට ලෝකයේ අතිබිහිසුණු ත්‍රස්තවාදී සංවිධානයක් වන එල්ටීටීඊය සමඟ යුද වැදීමට සිදුවිය. ඊට එක් හේතුවක් වූයේ ඔවුන් සමඟ දේශපාලන වශයෙන් යම් එකඟතාවයක් ඇති කර ගැනීමට නොහැකි වීමයි. එය ද එල්ටීටීඊයේ අන්තවාදී, බෙදුම්වාදී ස්ථාවරය නිසාම සිදුවූවකි. ඔවුහු වෙනම රටක් හැරෙන්නට ඉන් මෙහා විසඳුමකට එකඟ නොවූහ.

රට රකින ආරක්ෂක හමුදාවක වගකීම රටේ ඒකීයභාවය හා භෞමික අඛණ්ඩතාවය රැකගැනීම හා ඊට එරෙහි වන බෙදුම්වාදීන් සමඟ යුද වැදීමය. ඒ අනුව එල්ටීටීඊ බෙදුම්වාදීන්ට එරෙහිව යුද වැද රටේ ඒකීයභාවය රැකගැනීමට අපේ ආරක්ෂක හමුදාවන්ට සිදුවිය. 1983 සිට 2009 මැයි 18 වැනිදා දක්වා ඇදී ගියේ එම සටනයි. ජාතික හා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් බොහෝ විචාරකයන් සඳහන් කළේ මෙවන් බෙදුම්වාදී අරගලයක් යුද්ධයකින් පමණක් සම්පූර්ණයෙන්ම අවසන් කළ නොහැකි බවයි.

පලස්තීන ගරිල්ලන්, කොලොම්බියා ගරිල්ලන්, නාගලන්ත ගරිල්ලන් ආදී සංවිධාන වුවද කාලාන්තරයක් යුද වැදීමෙන් පසු එම රටවල ආණ්ඩු සමඟ සාම සාකච්ඡා පවත්වා පැවැති යුද්ධ අවසන් කර ඇති නමුත්, අපේ රටේ ක්‍රියාත්මක වූ එල්ටීටීඊ වැනි සංවිධානයක් ඊට එකඟ නොවීය. සටන් විරාම හා සාම සාකච්ඡා පැවැති හැම අවස්ථාවකම ඔවුහු යුද්ධයම ඉල්ලා සිටියහ. අවසානයේ පිළිතුරු දියයුතු භාෂාව ශ්‍රී ලංකා ආරක්ෂක හමුදා තේරුම් ගත්හ. මේ ගමනේ දී අපට සම්පූර්ණ ජයග්‍රහණයක් නැතැයි කී යුද හා දේශපාලන විශේෂඥයන් මවිත කරමින් අපේ රටේ ආරක්ෂක හමුදා බෙදුම්වාදී යුද්ධයෙන් ජය ලැබූහ.

මේ පිළිබඳ මියගිය, ආබාධිත වූ, විශ්‍රාම ගිය, මෙන්ම යුද්ධයට සම්බන්ධව තවමත් හමුදාවල සේවයේ නිරත ආරක්ෂක හමුදාවන් කෙරෙහි ගෞරව ප්‍රණාමයක් පොදුවේ මේ රටේ පුරවැසියන්ගේ හදවත් තුළ පවතී. එය ලෙහෙසියෙන් මැකී යන්නේ නැත;මකා දැමීමට ද නොහැකිය.

රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන

රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල සමහර ඇත්තෝ මේ සම්බන්ධයෙන් මොන විග්‍රහයන් ඉදිරිපත් කළත් රටේ ජනතාවගේ පොදු පිළිගැනීම ආරක්ෂක හමුදා සම්බන්ධයෙන් ගරු කටයුතු තැනක පවතී. අද අප පාරේ බැහැලා යන්නේ ඔවුන් නිසාය. තවමත් වසර 30ක් තිස්සේ ඇසුණු බෝම්බ හා වෙඩි හඬ නතර වූයේ ඔවුන් නිසාය යන්න ලෙහෙසියෙන් මේ රටේ ජනතාවගේ හදවත් තුළින් මැකී යන්නේ නැත.

එසේම යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු උතුරු නැ‍ඟෙනහිර යළි ගොඩනැගීමට හා ජනජීවිතය යථාවත් කිරීමට ආරක්ෂක හමුදා කැපවීමෙන් දුන් සහාය මඟින් ඔවුන් තුළ දෙමළ ජනතාව සම්බන්ධයෙන් වෛරයක් නොමැති බවත්, සිදු කළ මෙහෙයුම මානුෂික මෙහෙයුමක් බවත් තහවුරු විය. නිවාස තනාදෙමින්, පාරවල් ඉදිකරමින්, වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින්, පානීය ජල අවශ්‍යතා සම්පූර්ණ කරදෙමින් අදත් එම සහාය උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවලට හමුදාව ලබා දෙන බව පෙනේ.

එදා මානුෂික මෙහෙයුම අද ජනජීවිතය ගොඩනඟන සංවර්ධන මෙහෙයුමක් බවට පත්ව ඇත. එම මානුෂික මෙහෙයුමේ දී ලක්ෂ 3කට අධික ජනතාවක් එල්ටීටීඊ ග්‍රහණයෙන් මුදා ගනු ලැබීය. එසේම යුද්ධය අවසානයේ වන හමුදා අත්අඩංගුවට පත්වූ 13000 පමණ එල්ටීටීඊ සැකකරුවන් පුනරුත්ථාපනය කර සමාජ ගතකර ඇත. ඒ අය අතර දරුණු ගණයේ මිනීමරු ළමා සොල්දාදුවෝ ද වූහ. ඔවුන් ළමා සොල්දාදුවන් ලෙසින් එල්ටීටීඊය ආරක්ෂක හමුදාවලට එරෙහිව සටනට යෙදවූ අයයි. මේ නිසා පුනරුත්ථාපනය ලැබූ 13000ට අගල් හෑරූ, පණිවුඩ ගෙනගිය, එල්ටීටීඊයේ කාර්යාල භාරව කටයුතු කළ සිවිල් වැඩ කළ අයම නොවේ.

මෙවන් සංකීර්ණ ක්‍රියාදාමයක යුද සමයේ හා පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීමේදී අතරිත් පතර වැරදි කරන කීප දෙනකු ද හමුදාවක සිටිය හැකිය. සාමාන්‍යයෙන් වෙනත් රටවල සිදුවන්නේ ඒ අය හමුදා අධිකරණ වෙත යොමු කිරීමය. අපේ රටේ එවැන්නකට පිළිගැනීමක් නොමැති විය.

අප කල්පනා කර බැලිය යුත්තේ සමස්ත චිත්‍රය දෙසය. තවමත් එල්ටීටීඊය බෙදුම්වාදය අත්හැර නැත. ඔවුන් අතින් සිදුවූ වැරදි සම්බන්ධයෙන් පාපොච්චාරණයක් ද කර නැත. මේ නිසා එල්ටීටීඊය තවමත් ඇමෙරිකාව, යුරෝපය, ඉන්දියාව ඇතුළු රටවල තහනම් සංවිධානයක් බවට පත්ව ඇත. එදා එල්ටීටීඊය තහනම් කළ කිසිදු රටක් තවමත් එම තහනම ලිහිල් කර නැත.

ධවල පත්‍රිකාව

යුද සමයේ සිදු වූ අත්වැරැද්දකින් යමක් සිදුවුණි නම් ඒ සම්බන්ධයෙන් ලෝකයේ බොහෝ රටවල් ක්‍රියාකරන පිළිවෙතක් තිබේ. ඒ සඳහා ධවල පත්‍රිකාවක් මඟින් පොදු හෙළිදරව්වකින් සාකච්ඡා කර ගැටලුවලට විසඳුම් සෙවීමය. එහෙත් පසුගිය පාලනය මඟින් යුද්ධය අවසන් වූ පසු ද. අප්‍රිකාවේ මෙන් එවන් ධවල පත්‍රිකාවක් ඉදිරිපත් කළේ නැත. එහි අඩුපාඩුවක් තිබෙන බව පෙනේ. යුද ජයග්‍රහණයෙන් ඇස් නිලංකාර කරගත් සමහර දේශපාලන කණ්ඩායම් කටයුතු කළේ ව්‍යාජ රණවිරු ප්‍රේමයකින් දැවැන්ත දේශපාලන වාසියක් ලබාගැනීමටය. මේ නිසාම සාමය ගැන කතා කළ දේශපාලන කණ්ඩායම් ද්‍රෝහීන් ලෙස හංවඩු ගැසීමට ද ඒ අය පෙලඹුණි.

වත්මන් රජය බලයට එන්නේ මෙවන් පසුබිමකය. මේ නිසා ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාට ආරම්භයේ සිටම මැද තැනක සිට කටයුතු කිරීමට සිදුවිය. ජාත්‍යන්තරය ජයගැනීම, අපට වැටෙමින් තිබූ සම්බාධක ඉවත්කර ගැනීම, එසේම මානව හිමිකම් කොමිසමට රටක් විදිහට පිළිතුරු දීම ආදී කාරණා මෙහිදී වැදගත් ලෙසින් සැලකුණි. මේ වනවිට එතුමාගේ නායකත්වය හා මඟපෙන්වීම යටතේ ඉතා සාර්ථකව එම කාර්යයන් ඉටුවී තිබෙන බව පිළිගත යුතුය. ඒ සම්බන්ධයෙන් ජාත්‍යන්තරය සිටින්නේ පැහැදීමකිනි. එසේම රණවිරුවන් කිසි ලෙසකින් ජාත්‍යන්තර අධිකරණ වෙත යොමු කිරීමට ද එතුමා සූදානම් නැත. ඒ සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ ස්ථාවරය සෘජුය; පැහැදිලිය.

මෙවන් පසුබිමක පසුගිය දිනවල ආරක්ෂක අංශවල නිලධාරීන් සම්බන්ධයෙන් චෝදනාවලදී අදාළ බලධාරී අංශ කටයුතු කළ යුතු ආකාරය ගැන ජනාධිපතිවරයා සෘජු පැහැදිලි කිරීමක යෙදුණි. මෙහිදී රහස් පොලීසියට හා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව ගැන ද සඳහන් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා පසුබට නොවීය. ආරක්ෂක අංශ ප්‍රධානීන් හා සාමාජිකයන් සැකපිට අත්අඩංගුවට ගෙන දිගින් දිගටම රඳවා ගැනීමේ ක්‍රමවේදය ගැන එතුමා තම නොසතුට පළකිරීමට පසුබට නොවීය.

කටඋත්තරයක් ගෙන චෝදනා පත්‍රයක් ඉදිරිපත් කර නඩු දැමීම නොකළ යුතු බවක් මින් අදහස් නොවේ. එහෙත් කටඋත්තරයක් ගැනීමෙන් පසු නිකරුණේ මාස ගණන් ඔවුන් රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාරවල රඳවා තබාගෙන අවසානේ ඇප මත නිදහස් කිරීමේ ක්‍රමවේදය සාධාරණ නොවන බව ජනාධිපතිවරයාගේ ස්ථාවරයයි. විශේෂයෙන් මේ පිරිස අපේ රටේ බෙදුම්වාදය පරාජය කරමින් රටක් රාජ්‍යයක් දිනාදුන් රණවිරුවන් බව අප අමතක නොකළ යුතුය.

චෝදනා පත්‍ර

වරදක් සිදුකර තිබේ නම් නීතිය ඉදිරියේ කාටත් විශේෂත්වයක් නැත. එහෙත් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හා රහස් පොලීසිය සමහර ප්‍රභූ පිරිස්වල කටඋත්තර සටහන් කරගෙන තිබුණේ ඔවුන්ගේ නිවෙස් වෙත හෝ ඒ අයට පහසු ස්ථානවලට යමිනි. මේ ඊයේ පෙරේදා නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකුට එරෙහිව සාක්ෂි දුන් අයකුගේ කටඋත්තරයක් සටහන් කරගෙන තිබුණේ අදාළ සාක්ෂිකරුගේ නිවසට ගොසිනි. ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා සම්බන්ධයෙන් එම ක්‍රමවේදය අනුගමනය නොකරන්නේ මන්දැයි කියන්න දන්නේ නැත.

මෙසේ සිදුවන විට පිටත සිට බලන පොදු ජනයාට හැඟෙන්නේ මේ සියල්ල දේශපාලනිකව සිදුවන බවකි. නැතිනම් චෝදනාව කුමක් වුවත් රණවිරු දඩයමක් ලෙසිනි. ළමයින් 11 දෙනා පැහැරගත් අයට එරෙහිව වසර 3ක් තිස්සේ පරීක්ෂණ සිදුවන නමුත් තවමත් අදාළ සැකකරුවන්ට එරෙහිව චෝදනා පත්‍රයක් ඉදිරිපත් වී නැත. සමහරු මාස ගණන් සිරබාරයේ තබාගෙන චෝදනා පත්‍රයකින් තොරව ඇප පිට නිදහස් කරති. එහෙත් එක් සැකකරුවකුට රැකවල් සැපයීමේ චෝදනාවකට ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා අත්අඩංගුවට ගැනීමට සැරසෙති. ඒ සම්බන්ධයෙන් ආරක්ෂක ලේකම් හෝ ආරක්ෂක ඇමැතිවරයා ලෙසින් ජනාධිපතිවරයා දැනුවත් කර නැත. නීතිය, නිදහස කෙසේ වෙතත් සාමාන්‍යයෙන් මෙවැන්නක් ප්‍රායෝගිකව රටක සිදුවන්නේ නැත. ජනාධිපතිවරයා ප්‍රශ්න කරමින් සිටින්නේ මේවා ගැනය.

ජනාධිපති මෛත්‍රී අදාළ අංශවලට තරයේ උපදෙස් දෙන්නේ මේ සඳහා යහපත්, දේශපාලනමය හැඟීමක් ඇති නොවන පරිදි රණවිරුවන්ගේ ද ගෞරවය ආරක්ෂා වන විදිහේ ක්‍රමවේදයක් සකසන ලෙසයි. වැරදි කළ අයට දඬුවම් පැමිණවීමේ පසුබිමක් සැකසීම මෙන්ම රණවිරුවන්ගේ ගෞරවය රැකෙන පරිදි කටයුතු කිරීම රටක රාජ්‍ය නායකයාගේ වගකීම බවට සමහර බලධාරීන්ට නැවත නැවත පැවසීමට ජනාධිපතිවරයාට සිදුවී තිබීම කනගාටුදායකය.

බැංකුවලින් ණය ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ජනතාව තුළ යහපත් ආකල්පයක් නැත. රජයේ හෝ පෞද්ගලික බැංකුවක් වෙත ගොස් ණයක් ලබා ගැනීමට නම් ඇපකරුවන්, ආදායම් විස්තර ඇතුළු බොහෝ දේ අවශ්‍ය බැවින් ගේ දොර ඉඩම්, රන් අභරණ හෝ වෙනත් තමන් සතු වටිනා වස්තුවක් ඇපයට තබා, ගමේ පොලී මුදලාලි ගෙන් ණයක් ගැනීම පහසු බව විශ්වාස කරන පිරිසක් අප අතර සිටිති. පොලී මුදලාලි භුමිකාවෙන් ඔබ්බට ගොස් ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන බිහිවීමත් සමඟ ඒවා මගින් දින, සති, මාස යන කාල රාමුවලට ගැලපෙන ලෙස ණය වැඩසටහන් හඳුන්වා දීමට පටන් ගත්තේය. මේවා බොහොමයක් නගරයෙන් බැහැර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ක්‍රියාත්මක වන ස්වභාවයක් දක්නට ලැබෙන්නේ වෙළෙඳ ගැටවලට පහසුවෙන් ඔවුන් හසුකර ගැනීමට හැකි නිසා යැයි අනුමාන කළ හැකිය.

රටක් ආර්ථික අතින් ඉදිරියට යාම සඳහා සාර්ථක ව්‍යවසායකත්වයක් අවශ්‍ය වන අතර ආණ්ඩුවේ වගකීම වන්නේ ඔවුන් සවිබල ගැන්වීම පිණිස පසුබිම සැකසීමය. රජයට පමණක් තරුණ තරුණියන්ගේ රැකියා අවශ්‍යතාව සපුරාලිය නොහැකි අතර එහිදී ප්‍රමුඛතම කාර්ය භාරයක් ඉටු කරනු ලබන්නේ පෞද්ගලික අංශය මගිනි. විවෘත ආර්ථික ක්‍රියාවලියත් සමඟ පෞද්ගලික අංශය ඉදිරියට ඒම තුළ තරගකාරී ලෙස ව්‍යාපාර ලෝකයට ප්‍රවිෂ්ට වීමේ හැකියාව ඕනෑම පුද්ගලයකුට තිබේ. ඒ සඳහා අවශ්‍ය මඟපෙන්වීම හා මූල්‍ය ශක්තිය ලබා දීම සඳහා ක්‍රමවත් වැඩපිළිවෙළක් නොමැති වීම, මඟ හරවමින් එන්ටප්‍රයිසස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන කරළියට ගෙන ඒමෙන් වත්මන් රජය ශ්‍රී ලාංකික ව්‍යවාසයකත්ව නිපුණතාව කෙරෙහි දක්වන සැලකිල්ල හා විශ්වාසය පැහැදිලි වෙයි.

රජයේ ඉදිරි සංවර්ධන ඉලක්ක හා සමපාත වන අයුරින් මෙම වැඩපිළිවෙළ ක්‍රියාත්මක කිරීමට කටයුතු කිරීම තුළ එහි ඇති සැලසුම් සහගත බව ප්‍රකට වෙයි. පසුගිය අයවැයත් සමඟ හඳුන්වා දුන් එන්ටප්‍රයිසස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන යටතේ ණය යෝජනා ක්‍රම රැසක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට රජය සැලසුම් කර තිබේ. මෙය දේශපාලන පක්ෂ බේදයෙන් තොරවද තරුණ ව්‍යවසායකත්වයක් බිහි කිරීම සඳහා වන අරමුණ පමණක් පෙර දැරිව පවත්වා ගෙන යෑම ආණ්ඩුවේ වගකීමකි. ඒ සඳහා දේශපාලන අධිකාරිය මෙන්ම නිලධාරී කණ්ඩායම ද කැපවන්නේ නම් වඩා යහපත් දිශාවකට රට යොමු කළ හැකි වනු ඇත. ඒ සඳහා වන ශක්තිමත් දැක්මක් සහිත වැඩපිළිවෙළක් මේ තුළ අන්තර්ගතය.

බැංකුවලින් ණය ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ජනතාව තුළ යහපත් ආකල්පයක් නැත. රජයේ හෝ පෞද්ගලික බැංකුවක් වෙත ගොස් ණයක් ලබා ගැනීමට නම් ඇපකරුවන්, ආදායම් විස්තර ඇතුළු බොහෝ දේ අවශ්‍ය බැවින් ගේ දොර ඉඩම්, රන් අභරණ හෝ වෙනත් තමන් සතු වටිනා වස්තුවක් ඇපයට තබා, ගමේ පොලී මුදලාලි ගෙන් ණයක් ගැනීම පහසු බව විශ්වාස කරන පිරිසක් අප අතර සිටිති. පොලී මුදලාලි භුමිකාවෙන් ඔබ්බට ගොස් ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන බිහිවීමත් සමඟ ඒවා මගින් දින, සති, මාස යන කාල රාමුවලට ගැලපෙන ලෙස ණය වැඩසටහන් හඳුන්වා දීමට පටන් ගත්තේය. මේවා බොහොමයක් නගරයෙන් බැහැර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ක්‍රියාත්මක වන ස්වභාවයක් දක්නට ලැබෙන්නේ වෙළෙඳ ගැටලුවලට පහසුවෙන් ඔවුන් හසුකර ගැනීමට හැකි නිසා යැයි අනුමාන කළ හැකිය.

ණය සහ සහනාධාර

ණය ලබා දීමේදී දක්වන අනුකම්පාව ණය එකතු කිරීමේදී ප්‍රකට නොවන අතර මේ නිසාම විවිධ අයුරින් පීඩාවට පත්ව ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවූ ගම්වැසියෝ පවා සිටිති. පවුල් කඩා ඉහිරීම නිසා දරුවන් පවා අසරණවූ අවස්ථාද ඕනෑ තරම් දක්නට ලැබේ. ව්‍යවසායකත්වය වර්ධනය කරන අතර තුර මෙවැනි ව්‍යසනයන් ගෙන් සමාජය ගලවා ගැනීම ආණ්ඩුවේ වගකීමකි. වත්මන් ආණ්ඩුව එන්ටප්‍රයිසස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන ඔස්සේ අතගසා තිබෙන්නේ එවැනි කාර්යභාරයකටය.

සහනාධාර ලබාදීමෙන් පමණක් දුප්පත්කම තුරන් කළ නොහැකිය. ඒ සඳහා විධිමත් වැඩපිළිවෙළක් අත්‍යවශ්‍යය. ණය ලබාදීමද ආවාට ගියාට කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ලබාගත් ණය මුදල මුදල් උත්පාදන ක්‍රියාවලියක් සඳයා යොමු නොකර පවුලේ වින්දනීය අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් වැය කරන්නේ නම් අවසානයේ සිදු වන්නේ ණය උගුලක සිරවීමය. පිළිගත් බැංකුවකින් ණය ලබාගත් විට අදාළ මුදල් ආයෝජනය කිරීම සම්බන්ධව කිසියම් උපදේශන සේවාවක් ලබා දීම සිදු කෙරෙයි. බැංකුවක ප්‍රමුඛ අරමුණ වන්නේ ණය මගින් එය ලබා ගන්නා පුද්ගලයා ආර්ථික හා සමාජීය වශයෙන් ඉදිරි පියවරක් තබනු දැකීමය. මේ නිසාම ණයක් ලබාගෙන ගෙවා ගැනීමට අපහසු වී අර්බුදයකට ලක්ව සිටින පුද්ගලයන්ට එම තත්ත්වයෙන් ගොඩඒම පිණිස නැවත ණය ලබා දීම පවා රාජ්‍ය බැංකු මගින් සිදු කරනු ලබයි. මූල්‍ය සමාගම් හා ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන මේ ආකාරයට ණයකරුවා කෙරෙහි සානුකම්පිතව බලන්නේ නැත. එවැනි පසුබිමක් තුළ ආණ්ඩුව දේශීය ව්‍යවසායකයන් ගොඩනැංවීම සඳහා ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන මෙම වැඩපිළිවෙළ මගින් ව්‍යාපාර ක්ෂේත්‍රයේ නිරත හා ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයට පැමිණීමේ අපේක්ෂාවෙන් පසුවන පිරිස් දෙයාකාරයකට සුරක්ක්ෂිත වනු ඇත. එකක් වන්නේ, අඩු පොලී පදනමක් යටතේ උපදේශන සේවාවක්ද සහිතව ක්ෂණිකව ණය ලබා ගැනීමට හැකි වීමය. අනෙක් කාරණය වන්නේ, ණය දෙන සමාගම්, ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන හා පොලී මුදලාලිලා පසුපස ගොස් අමාරුවේ නොවැටීමට අවශ්‍ය පදනම මේ යටතේ ඔවුන්ට ලැබීමය.

කෘෂිකාර්මික ඉලක්ක

එන්ටර්ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන යටතේ මූල්‍ය හා මූල්‍ය නොවන පහසුකම් ලබා දෙන ණය යෝජනා ක්‍රම 16 ක් ඇත. මෙම සහන ණය යෝජනා ක්‍රම සඳහා 2018 වසර තුළ පොලී සහනාධාර ගෙවීමට පමණක් රජය වෙන්කර තිබෙන මුදල රුපියල් මිලියන 5,250 කි. මෙරට ආර්ථිකය තුළ මෙම මුදල් උපයෝගි කර ගනිමින් රුපියල් මිලියන 60,000 කට ආසන්න ප්‍රාග්ධනය යෙදවුමක් සිදුකළ හැකි වෙතැයි අපේක්ෂිතය. එමෙන්ම මෙමඟින් නව රැකියා අවස්ථා 50,000 ක් පමණ බිහිවනු ඇති බවට විශ්වාසයක්ද පවතී. මේ ඔස්සේ මෙරට සියලු ක්ෂේත්‍ර ආමන්ත්‍රණය කිරීමට ගෙන තිබෙන උත්සාහයද ප්‍රශංසනීයය. කෘෂිකර්මාන්තය, විශ්වවිද්‍යාල සිසුන්, නව නිපැයුම්කරුවන්, සංචාරක ක්ෂේත්‍රය, පාසල් සිසු ප්‍රවාහනය, මාධ්‍ය ඇතුළු අංශ ගණනාවක් සම්බන්ධව අවධානය යොමු කරමින් මෙහිදී ණය වැඩසටහන් හඳුන්වා දීම විශේෂත්වයකි. වත්මන් රජය 2025 වන විට සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අපේක්ෂිත ඉලක්ක හා සමපාත වන ලෙස එන්ටප්‍රයිසස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන පෙළ ගස්වා තිබෙන බව පැහැදිලිව දක්නට ලැබේ. මෙම වැඩසටහන තුළින් අපේක්ෂිත අරමුණු සපුරා ගැනීමට හැකි වුවහොත් ආර්ථික ඉලක්ක ජය ගැනීම පිණිස රජය ගෙන යන වැඩිපිළිවෙළට දායකත්වය සපයන නව ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවක් 2025 වන විට රට තුළ බිහිවනු ඇත.

කෘෂිකාර්මික රටක් ලෙස අප එම අංශයෙන් ළඟා කර ගත යුතුව තිබෙන ඉලක්ක බොහෝය. කෘෂි ක්ෂේත්‍රය සඳහා නව තාක්ෂණය සම්බන්ධ කිරීම ජවසම්පන්න යෞවනය කෘෂි ක්ෂේත්‍රය හා බද්ධවීමට ප්‍රබල හේතුවක් වනු ඇත. මේ සියලු කාරණා කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් රන් අස්වැන්න හා ගොවි නවෝදා සහන ණය යෝජනා ක්‍රම හඳුන්වා දී තිබේ. විසිතුරු මත්ස්‍ය වගාවට මෙන්ම විසිතුරු මල් වගාවටද ණය ක්‍රම හඳුන්වාදීමට ආණ්ඩුව අමතක කර නොමැත. නිෂ්පාදන පිරිවැය අවම කරගනිමින් නව ඉසව්වක් කරා පාරම්පරික ගොවියා රැගෙන යාමට උත්සාහ කිරීම කාලීන අවශ්‍යතාවක් සපුරාලීමකි. රටේ අනාගතය බාර ගැනීමට සිටින දරු පරපුර ඉලක්ක කර ගනිමින් ඔවුන්ට වඩා හොඳ සුරක්ෂිත ප්‍රවාහන සේවාවක් ඇති කිරීම අරමුණු කර ගනිමින් රිය ශක්ති ණය යෝජනා ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක වෙයි. නිවාස දශ ලක්ෂයක් සූර්ය බල නිෂ්පාදන ඒකක බවට පත් කිරීම සඳහා හඳුන්වාදී තිබෙන ණය යෝජනා ක්‍රමය රිවිබල සවිය නම් වෙයි. අනාගතයේ ඇතිවිය හැකි ජල විදුලි නිෂ්පාදන අර්බුද කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් මෙය හඳුන්වා දී තිබෙන බව පැහැදිලිය. අනෙක් පසින් පරිසරය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා පදනමක්ද මේ ඔස්සේ සැලසෙනු ඇත. නිවසේ සූර්ය කෝෂ පද්ධති මගින් ජනනය කෙරෙන බල ශක්තිය අළෙවි කිරීම මගින් අමතර අදායමක් උපයා ගැනීමේ අවකාශයද ණයකරුට සැලසෙයි.

වත්මන් රජය මගින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන “සූර්ය බල සංග්‍රාමය” වැඩසටහන යටතේ සෑම නිවාස ඒකකයක්ම බල ශක්ති උත්පාදන ඒකකයක් බවට පත් කිරීමේ අරමුණින් සූර්ය බල ශක්තිය උත්පාදනය දිරි ගැන්වීම සඳහා මෙම ණය ලබා දීම විශේෂත්වයකි. එමඟින් නිවාස හිමියන්ට තම බලශක්ති අවශ්‍යතාව අඩු වියදමකින් සපයා ගත හැකි වන අතරම රටෙහි බලශක්ති පද්ධතියට තම නිවසේ සූර්ය කෝෂ පද්ධති මඟින් ජනනය කෙරෙන බලශක්තිය අලෙවි කිරීම තුළින් අමතර ආදායමක් උපයා ගැනීමටද හැකියාව ලැබෙනු ඇත. රජයට බරක් නොවී ස්වයං රැකියාවල නිරතව තමන්ගේ ජීවිතය ගොඩනගා ගැනීමට උත්සාහ කරන විශාල පිරිසක් රටේ සිටිති. ඔවුන් තමන්ගේ ව්‍යාපාර දියුණු කර ගැනීම සඳහා බැංකුවලින් ණය ලබා ගැනීමට ගිය විට මුහුණ දෙන ප්‍රධාන ප්‍රශ්නය වන්නේ ඉහළ පොලී අනුපාතයත් යටතේ ණය ගැනීමට සිදු වීමය. ඔවුන් වෙනුවෙන්ද මෙහිදී විශේෂ අවධානයක් යොමුකර තිබේ.

සංචාරක ව්‍යාපාරය

පොලිතීන් තහනමත් සමඟ පරිසරයට හානියක් නොවන ලෙස ඒ වෙනුවට භාවිත කළ හැකි විකල්ප සම්බන්ධව රටේම අවධානය යොමුවිය. තහනමත් සමඟ පොලිතීන් සඳහා විකල්ප ඉදිරිපත් කිරීමට රජයට හැකියාවක් නොමැති වූ බව දක්වමින් විවිධ පාර්ශ්ව චෝදනා එල්ල කරනු ලැබූහ. පොලිතීන්වලට විකල්ප ලෙස ඉදිරිපත් වූ ඇතැම් දිරාපත් වන අමුද්‍රව්‍ය යොදා කළ නිෂ්පාදන සඳහා දරන්නට වූ පිරිවැය හේතුවෙන් ඒවාහි මිල ඉහළ මට්ටමක පැවතීමද ගැටලුවක් විය. මේ සම්බන්ධව අවධානය යොමු කරමින් පරිසර හිතකාමී ඇසුරුම් ද්‍රව්‍ය නිෂ්පාදනය කිරීමට උනන්දු දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් දිරි ගැන්වීම පිණිස හරිත ණය යෝජනා ක්‍රමය හඳුන්වා දී ඇත.

ශ්‍රී ලංකාව සංචාරක ව්‍යාපාරය ඔස්සේ ඉදිරි දියුණුවක් අපේක්ෂාවෙන් පසුවෙයි. ඒ සඳහා සංචාරකයන්ට අඩු වියදමකින් දේශීය සංස්කෘතිය හා බද්ධව ගතකළ හැකි ආකාරයේ වැඩපිළිවෙළ හඳුන්වා දීමේ ප්‍රමුඛ අවශ්‍යතාවක් තිබේ. ඒ වෙනුවෙන් සංචාරක සත්කාරක නිවාස ව්‍යාපෘතිය හඳුන්වාදී තිබේ. විශ්වවිද්‍යාල උපාධිලාභි බොහෝ පිරිස් තමන් අධ්‍යාපනය ලද අධ්‍යාපනය ප්‍රායෝගිකව අත්හදා බැලීමට යන්නේ අල්ප වශයෙනි. ඔවුන් බොහෝ විට සිදු කරනු ලබන්නේ තම දැනුම තවත් අයකුට ව්‍යාපර කිරීම සදහා ලබාදීමය. මෙහි යම් වෙනසක් ඇති කරමින් උපාධිධාරීන්ට ණයක් ලබාගෙන ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කරන්නට ඇරඹුම ණය යෝජනා ක්‍රමය හඳුන්වා දී තිබේ. මේ යටතේ වයස අවුරුදු 35 ට අඩු උපාධිධාරීන්ට රුපියල් ලක්ෂ 15 ක් දක්වා ණය මුදලක් ලබා ගැනීමට අවකාශ සලසා ඇත.

අනාගතය පිළිබඳ බලාපොරොත්තු තැබිය හැකි ව්‍යාපෘතියක් ලෙස එන්ටප්‍රයිසස් ශ්‍රීලංකා හඳුන්වා දීම වරදක් නොවන්නේය. දේශපාලනික අරමුණුවලින් තොරව ශ්‍රී ලාංකික ජනතාව ගොඩනැගීම සඳහා වන සුබවාදී ලකුණු මේ තුළ බොහෝ ප්‍රමාණයක් ගැබ්ව තිබේ. ණය ලබා දීම තුළින් රජය අපේක්ෂා කරන අරමුණු සාක්ෂාත් වන්නේ ණය ලබා ගන්නා පිරිසද ඊට සාධාරණයක් ඉෂ්ට කළහොත් පමණි. දේශපාලනික අරමුණු මුදුන් පමුණුවා ගැනීම පිණිස සහනාධාර ලබා දීම වෙනුවට රජය නව ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවක් ගොඩ නගන්නට ගෙන තිබෙන උත්සාහය ප්‍රශසංසනීයය. මෙය ඇත්තෙන්ම කුසගින්නේ සිටින අයකුට මාළුවකු නොදී බිලි පිත්තක් ලබා දීමකට සමාන කළ හැකිය.

පළමු නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය පිරිනැමුණේ 1901 වසරේදී ය. ඒ ප්‍රංශයේ Sally prudhomme ටය. රුසියානු මහා ලේඛක ලියෝ තොල්ස්තෝයි මියගියේ 1910 දීය. එනම් පළමු නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය පිරිනැමෙන වසරේ ඔහු ජීවත්ව සිටි බවය. එහෙත් නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය සඳහා තොල්ස්තෝයිගේ නම අසලකටවත් ගෑවී තිබුණේ නැත. නොබෙල් සාහිත්‍ය සම්මානය සඳහා වන විවේචනයක් විරෝධයක් ලෙස අදත් එය පවතී. එපමණක් නොවේ, ඉබ්සන්, සෝලා, මාර්ක් ට්වේන්, ඇන්ටන් චෙකොෆ් යන කිසිවකුට නොබෙල් සාහිත්‍ය සම්මානයක් ලැබුණේ නැත. ප්‍රාමාණික ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික කෘතිවලට සම්මාන හිමිවීම (ඩේවිඩ් පින්කොත් - ග්‍රැමිටිස් රේන්බෝ) හැරුණුවිට ප්‍රාමාණික ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික නොවන කෘති සම්මාන සඳහා තෝරාගැනීම (අර්නස්ට් හෙමින්වේගේ මහල්ලා සහ මුහුද) ප්‍රාමාණික නොවන ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික නොවන කෘති (මාර්ග්‍රට් මිචෙල් ගෝන් විත් ද වින්ඩ්) කෘතිවලට සම්මාන හිමිවීමත් නිරන්තරයෙන් සිදුවන බවට ලොව ඇතැම් සම්මාන සඳහා එල්ලවන චෝදනාවක් තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ගත්කල අජිත් තිලකසේන යනු සාහිත්‍ය පෝෂණය වෙනුවෙන් ඉමහත් දායකත්වයක් සැපයූ එහෙත් සාහිත්‍ය සම්මාන ඇගයීම් මණ්ඩලවල නිසි අවධානයක් යොමු නොවුණු ලේඛකයෙකි. අජිත් තිලකසේන මෙරටදී තොල්ස්තෝයි, මාර්ක් ට්වේන්, ඉබ්සන් හෝ ඇන්ටන් චෙකොෆ්ගේ ඉරණමට ලක්වූ ලේඛකයා ලෙස හඳුන්වාදීමෙහිද වරදක් නැත.

මේ වනවිට මෙරට ප්‍රධානකොට සැලකිය හැකි සම්මාන උත්සව කිහිපයක් පවතී. ඉන් මූලික ලෙස සැලකිය හැක්කේ රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයයි. දිගුකාලයක් තිස්සේ පැවැත්වෙන සාහිත්‍ය උත්සවයක් වීමත් රාජ්‍ය අනුග්‍රහය යටතේ පැවැත්වීම හේතුවෙන් නිල පිළිගැනීමක් තිබීමත් වැඩිම ශානර ප්‍රමාණයකට සම්මාන පිරිනමන උත්සවය වීමත් හේතුවෙන් රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උළෙල මෙරට අනෙකුත් සම්මාන උළෙල අතරින් විශේෂිත වේ. මෙවර රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන ‍උළෙලේදී ශානර විස්සක් යටතේ කෘති අගයා සම්මාන පිරිනමා තිබුණි. රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයේදී පිරිනැමුණු සමස්ත සම්මාන සංඛ්‍යාව විසි දෙක අතරින් එකක් හොඳම පිටකවරය සඳහා ය. පිටකවරය යනු කලාත්මක අර්ථයෙන් ද නිර්මාණාත්මක වශයෙන්ද කෘතියෙහි අන්තර්ගතය හුවාදක්වන හා කෘතිය කෙරෙහි පාඨක අවධානය හා ආකර්ෂණයට බලපවත්වන නිර්මාණාත්මක මෙහෙයුමක් හෙයින් හොඳම පොත් කවරයට සම්මානයක් දීම අගය කළයුතු වුව, නිර්දේශිත වැඩිම පොත් ප්‍රමාණයක් මුද්‍රණය කළ ආයතනයට සම්මානයක් ලබාදීම වැදගත් වන්නේ කවර ආකාරයෙන් ද යන්න වෙනම විමසා බැලිය යුතුය.

රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උළෙල හැරුණුවිට වැඩිම ශානර ගණනක් සඳහා සම්මාන පිරිනැමෙන උළෙල වන්නේ ගොඩගේ සාහිත්‍ය සම්මාන උළෙලයි. නවකතා, යොවුන් නවකතා, කෙටිකතා, කාව්‍ය, සිංහල බසින් දෙමළ බසට පරිවර්තිත නවකතාව, තීරු ලිපි, ප්‍රශස්ත ශාස්ත්‍රීය සංග්‍රහය, දෙමළ බසින් සිංහල බසට පරිවර්තිත කෘතිය, පරිවර්තිත නවකතාව, දෙමළ මාධ්‍ය සහ ඉංග්‍රීසි මාධ්‍ය නවකතා, කෙටිකතා, කාව්‍ය සහ නවක නිර්මාණ වශයෙන් සම්මාන විසි එකක් ගොඩගේ සම්මාන උළෙලේදී මෙවර පිරිනමා තිබුණි.

ස්වර්ණ පුස්තක සහ රජත පුස්තක එක් කෘතියක් සඳහා වැඩිම ත්‍යාග මුදලක් පිරිනැමෙන සම්මානය වන නමුත් ඔවුනගේ ඇගයුමට පාත්‍රවන්නේ නවකතා සහ කෙටිකතා පමණි. ඉදිරියේදී ඊට කවියද එකතු කර ගන්නට සාකච්ඡා කෙරෙමින් පවතින බව නිල නොවන මට්ටමින් දැනගන්නට ලැබේ. එය සතුටට කරුණකි.

ෆෙයාර්වේ සම්මානයද නවකතාවට පමණක් ‍සීමා වන්නකි.

සාහිත්‍යය යනු නවකතාව, කෙටිකතාව, කවිය, යොවුන් නවකතාව, ළමා සාහිත්‍ය, පරිවර්තන, ශාස්ත්‍රීය, තිරනාටක ආදිය පමණක් ද යන ගැටලුව මෙරට සාහිත්‍ය සම්මාන දෙස බලන කල්හි පැනනඟී. සාහිත්‍ය යනු එපමණක් නොවේ, ෆැන්ටසි, රොමාන්තික, ත්‍රාසකතා, රහස් පරීක්ෂක කතා, මාරකකතා ආදි වශයෙන් හැඳින්වෙන නොයෙක් සාහිත්‍ය අංග වෙනත් රටවල සාහිත්‍ය අතරටත් සම්මාන අතරටත් මේ වනවිට එක්ව තිබේ. ඒ ඒ අංශ සඳහා වන වෙනම සම්මාන පවා පවතී. එහෙත් මෙරට සාහිත්‍ය උත්සවවල ක්‍රයිම්, ඩිටෙක්ට්ව්, හොරර්, ෆැන්ටසි, රොමැන්ස් යන වචනවත් අසන්නට ලැබෙන්නේ නැත. මෙරට සාහිත්‍යකරුවන් ද එවැනි ශානර සලකන්නේ අතපල්ලෙන් වැටුණු සාහිත්‍යාංග කොටසක් වශයෙන් බව පෙනේ. අවම වශයෙන් චරිතකතා හෝ ‍අපේ සාහිත්‍ය සම්මානවලට අදාළ නැත. සවර්ණ පුස්තක විසින් මෙරට නවකතාවට එල්ලකෙරුණු ආලෝකධාරාව අනුව ගත් කල්හි ඉහත සාහිත්‍යාංග පෝෂණයට සම්මාන උළෙලකින් සැපයිය හැකි අනුබලය අනුමාන කරන්නට පුළුවන.

සාහිත්‍ය විනිශ්චය සරල කටයුත්තක් නොවේ. වසරකට මෙරට මුද්‍රණය කෙරෙන කවි, කෙටිකතා, නවකතා සංඛ්‍යාව කොපමණ ද, අදාළ විනිශ්චය මණ්ඩලවලට එකී සංඛ්‍යාව මුළුමනින්ම ග්‍රහණය වන්නට නම් එක් අයකු වසරකට පොත් කීයක් කියැවිය යුතු ද? වසර පුරා ක්‍රියාත්මක වන සාහිත්‍ය විමර්ශන ක්‍රියාවලියක් එකඳු සාහිත්‍ය සම්මාන ව්‍යාපාරයකට හෝ නොමැති තත්ත්වයක කඩිමුඩියේ කියවා හදිසියේ ලබාදෙන සම්මානවල ප්‍රමිතිය පිළිබඳ ඇතිවන්නේ කුහුලකි.

මෙරට සම්මාන විනිශ්චය මණ්ඩලත් ලේඛක මඩුළුත් බොහෝවිට දෙකක් නොව එකකි. ගියවර සම්මාන ගත් ලේඛකයා මෙවර විනිශ්චය මණ්ඩලයක් නියෝජනය කරනු ඇත. ලේඛකයන් හා විනිසුරු මඩුළු අතර පෞද්ගලික සබඳතා, දැනහැඳුණුම්කම්, විනිශ්චය සඳහා බලපාන ආකාරය කුමක්ද යන්න වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතුය. ඇතැම් විටෙක එකම සම්මානය දෙකට බෙදා දෙන්නට සිදුවන රහස පෞද්ගලික සම්බන්ධතාහි බලපෑම විය හැකි ද? නොවිය හැකි ද?

එක්තරා සාහිත්‍ය උළෙලක කවිපොත් තේරීමේ කටයුත්තකට සහභාගී වන්නට වරෙක මට ඇරයුම් ලැබුණි. ඒ සඳහා සලකා බැලීමට ඒවා තිබුණු එක් කෘතියක් වූයේ ප්‍රකට ලේඛකයකුගේ එකතුකළ ගීත සංග්‍රහයකි. එපමණක් නොව එහිදී කියවන්නට ලැබුණු කාව්‍ය කෘති පරිශීලනයේදී මට හැඟී ගියේ පොත් තෝරා දීමේ යෙදී සිටි තැනැත්තනට සිය කාර්යය පිළිබඳ මූලික වැටහීමක් හෝ නොතිබුණු බවයි. ප්‍රකාශන ආයතනවලින් සම්මාන සඳහා පොත් ‍තෝරා එවන ආකාරය පවා ගැටලුසහගත බවයි මා ඉන් අදහස් කළේ.

වඩාත්ම හාස්‍යජනක තත්ත්වය උදාවූයේ නිර්දේශිත කෘති අතරින් එකක් සම්මානය සඳහා තෝරා ගැනීමේදීය. ඇගයුම් මණ්ඩලයේ ඇතමකු යෝජනා කළ කෘතිය තිබුණේ අදාළ කර්තෘවරයාගේ අතීත කෘතිවලට සහ එම වසරේ ප්‍රකාශිත කෘතිවලට සාපේක්ෂව ඉතා පහළිනි. එහෙත් එකී කෘතියට සම්මානය දෙන්නට යෝජනා විය. හේතුව වශයෙන් සඳහන් කෙරුණේ, කෘතියේ තත්ත්වය නොව කර්තෘගේ අසාධ්‍ය අසනීප තත්ත්වයයි. මගේ තර්කය වූයේ කර්තෘගේ රෝගී තත්ත්වය සලකන්නේ නම් කළයුතු වන්නේ කෘතියට සම්මාන දීම නොව ලේඛකයාට විශේෂ ත්‍යාගයක් ලබාදීම බවය.

ඉන් පසුව ඉතිරිවූයේ කෘති තුනකි. ඉන් එකක් ආධුනික ලේඛකයකුගේය. ඉති‍රි දෙක ප්‍රවීණයන් දෙදෙනකුගේ ය. ප්‍රවීණයන්ගේ කෘති දෙක ඔවුන්ගේ පෙර කෘතිවලට සාපේක්ෂව අසාර්ථකත්වයක් පෙන්නුම් කළ නමුත් ආධුනිකයාගේ කෘතිය ඔහුගේම පෙර කෘතිවලට සාපේක්ෂව මෙන්ම ප්‍රවීණයන්ගේ කෘතිවලට සාපේක්ෂව ද ඉදිරියෙන් තිබුණි. නමුත් අවසානයේ තීරණය කෙරුණේ ප්‍රවීණයන් දෙදෙනාට සමව සම්මානය බෙදාදීමටය. මෙරට සාහිත්‍ය ඇගයීම් මණ්ඩලවල මනස වැඩකරන ආකාරයට එකී තීරණය සාක්ෂියකි.

රැඩිකල් සහ ගතානුගතික චින්තනය අතර ගැටුම සාහිත්‍ය සම්මානවලදී ඉස්මතුවන ප්‍රධාන ප්‍රශ්නයකි. අජිත් තිලකසේනයන්ට බලපෑවේද එයයි. සාහිත්‍ය ඇගයීම් මණ්ඩලවලට තරුණ නියෝජනය වැඩිපුර යොදාගතයුතු බවට ලොරේ මුවර් වැන්නන් යෝජනා කරන්නේ ද එහෙයිනි. අවධාරණය කෙරෙන තවත් කරුණක් වන්නේ සම්මාන ඇගයීම් කමිටුවල කාන්තා නියෝජන අනුපාතය කෙසේද යන්නයි. අතිශය සීමිත ලේඛක විචාරක පිරිසක් සහිත ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටකදී සාහිත්‍ය ඇගැයීම වඩාත් ගැටලු සහගත වන්නේ, ඇගැයුම් මණ්ඩල ලේඛක විචාරක පෞද්ගලික සබඳතා සහ දැන හැඳුණුම්කම්වල සමීපතාවය හේතුවෙනි. එම ගැටලුව ජයගැනීමට හොඳම විසඳුම දියුණු රසික පර්ශදවල දායකත්වය ද ඇගැයුම් මණ්ඩලවලට එකතු කරගැනීම බව යෝජනා කළ හැකිය.

අනුර කේ. එදිරිසූරිය

විශිෂ්ටතම නවකතාව වෙනුවෙන් 2018 රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය මෙවර හිමි වූ‍යේ, විමල් උදය හපු‍ගොඩආරච්චි ගේ ‘යකඩ සිල්පර’ කෘතියට ය. මේ ඒ පිළිබඳ ඔහු සමඟ කළ සංවාදයකි.

සම්මාන ලබාදීම හොඳයි. සමහරවිට ඒවායේ යම් යම් අඩුපාඩු තිබෙන්න පුළුවන්. ඒත්, මං ඒවා හොයන්න යන්නෙ නෑ. සමස්තයක් විදිහට මට හොඳයි. මං ඒ ගැන සන්තෝෂ වෙනවා. මට සම්මාන හිමිවීම පිළිබඳ විනිශ්චය මණ්ඩලයට ස්තූති කරනවා. මගේ පොත හොඳයිද? නැද්ද? කියා පාඨකයන් තීරණය කරාවි. එය ඔවුන්ට බාරයි.

• ඔබට ‍මේ සම්මානය හිමිවීම පිළිබඳ කතා කළොත්?

හොඳ ම නවකතාව වෙනුවෙන් ‘යකඩ සිල්පර’ කෘතිය සඳහා මෙවර රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානය හිමිවීම ගැන සතුටුයි. එය මා දිරිගැන්වීමක්. මම බොහොම පොඩි මිනිසෙක්. මං වගේ කෙනකුට මේ සම්මානය විශාල දිරිගැන්වීමක්.

• ඔබ මේ කෘතියට ‘යකඩ සිල්පර’ ලෙසින් නම තැබීමට හේතුව?

මෙය මම දාපු නමක් නෙමෙයි. අපේ රටේ සිටින ජනශ්‍රැති ලේඛක මහින්ද කුමාර දළුපොත මහතා තමයි මෙයට නම යෙදු‍වේ. මම පොත ලියා අවසන් කරලා, සුදුසු නමක් දාන්න කියලා ඔහුට දුන්නා . ඔහු දාපු නම තමයි මේ. මටත් එය හොඳයි කියලා හිතුණා.

• මේ කෘතිය ‍‍ඓතිහාසික නවකතා ශානරයට ඇතුළත්?

ඔව්, මෙය ඓතිහාසික නවකතා වර්ගයට ඇතුළත් වෙන්නෙ , කුරුණෑගලින් උතුරට යාපනය දක්වා දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකිරීම පිළිබඳ, එහිදී ඇතිවූ සිදුවීම්, බාධක පිළිබඳ ගෙතුණු කතාවක් නිසයි.

• මෙහි ඉතිහාසය ගැන කියැවෙනවා. ඒ කිව්වෙ වසර සියයකට පමණ පෙර ඉතිහාසය?

ඔව්, මෙහි එක්දහස් නවසිය ගණන්වල මුල සිදුවීම් කිහිපයක් කියැවෙනවා. ඒ කිව්වෙ වසර 120කට පමණ පෙර කාල සීමාවක් තුළ සිදුවීම්. පළමුව කුරුණෑගල දක්වායි දුම්රිය මාර්ගය පැවතුණේ. එතැනින් එහාට උතුරු දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකිරීමට මුදල් වෙන් කිරීම සම්බන්ධව කිසියම් ගැටලුවක් තිබුණා. මේ නිසා ඉදිකිරීම් ඇන හිටලයි තිබුණේ. ඒ බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩු කාලයේ. අනතුරුව 1903 පමණ සිට ඉදිකිරීම් ආරම්භ වීම ආදිය පිළිබඳ තොරතුරු මෙහි ඇතුළත්.

• මෙහි ශ්‍රී ලංකාවේ කුල ක්‍රමය පිළිබඳ කියැවෙනවා. ඒ සබඳතාව පිළිබඳ කතා කළොත්?

එයට හේතුව, මං ඓතිහාසික කරුණු සොයාගෙන යද්දි, ඒ කාලයේ බොහොම තදේට මේ කුල පීඩනය කියන දේ තිබිලා තියෙන වග මට අවබෝධ වුණා. එය වැඩවසම් ක්‍රමයේදී පැවතී තිබෙනවා. ඒ ක්‍රමය මේ උතුරු දුම්රිය මාර්ගයේ ඉදිකිරීමත් සමඟ බිඳ වැටීම තමයි මෙහි කියැවෙන්නේ. මූලික හරය එය යි.

• එදා පැවැති සමාජ, ආර්ථික ක්‍රමය පිළිබඳ මෙහි සියුම්ව විග්‍රහ කර තිබෙනවා. ඒ පිළිබඳ ඔබේ අදහස?

ඉතිහාසගත තොරතුරුත් එක්ක මං පරිකල්පනය කරලා ගත්ත තොරතුරු තමයි මෙහි තියෙන්නෙ. පැරැණි පුවත්පත්, පොත් පත්, ඒ දිනවල තිබූ ආර්ථික ක්‍රමය ගැන ලියැවුණු පොත්, පත්තර,චරිත කතා, ‘තණ නිල්ල’ පරිවර්තන කෘතිය, මර්සිලීන් ජයකොඩි පියතුමා ලියූ එතුමාගේ ළමා අවදියේ පොත් ආදියෙන් මං බොහෝ තොරතුරු ලබා ගත්තා. ඒ වගේම, ඉතිහාසය පිළිබඳ දැනුමැති අයගෙනුත් තොරතුරු ලබා ගත්තා. මේ සෑම මූලාශ්‍රයකම අඩංගු සමාජ, ආර්ථික තොරතුරු තමයි මගේ පරිකල්පන ශක්තියත් සමඟ මුසු කරලා, නවකතාවට යොදාගෙන තිබෙන්නෙ. ඒ වගේම මෙහි, මිනිසුන්ගේ සිතුම් පැතුම් අඩංගු වෙනවා. එක් එක් පුද්ගලයන් සිතන ආකාරය මං නිරූපණය කර තිබෙනවා.

• ප්‍රභූ පංතියේ සටකපටකම්, පීඩිත පංතිය ඔවුන්ට එරෙහිව සිදු කරන කූඨෝපාය ආදිය මෙහි අන්ර්ගතයි?

මෙවැනි දේ අදටත් සිදු වෙනවානෙ. එදා සමාජයෙත් ඒ කාලයට ගැළපෙන විදිහට ඒ දේ තිබුණා. ඒවා තමයි මං දැන් සමාජයේ දේ සමඟ සංසන්දනය කරලා සහ පරිකල්පනය කරලා නිරූපණය කළේ. එකල දරිද්‍රතාව, ආහාර සොයා ගැනීමේ ගැටලුව ආදී ප්‍රශ්න දුප්පත් ජනතාවට බෙහෙවින් තිබුණා. ඔවුන් ධනවතුන්ගෙන් ආහාර ඉල්ලුවා. මේ ධනවතුන්ට තමයි ගම් බිම්වල වැඩි අයිතියක් තිබුණේ. වැඩවසම් ක්‍රමයයි එකල ක්‍රියාත්මක වුණේ.

• මෙහි ඇතුළත් චරිත මනා සබැදියාවකින් යුක්තයි. ඒ සබැඳියාව ගොඩනැගුණේ කොහොමද?

වැඩවසම් ක්‍රමය යටතේ එක එක්කෙනාට හිමි වැඩ කොටසක් තිබුණා. ඒ අනුව මෙහි එන චරිතයක් වන ‘හේනයා’ කියන්නෙ රෙදි හෝදන මිනිසෙක්. ඔවුන්ට අයිති රාජකාරිය වුණේ ගමේ ප්‍රභූ පංතියට අයත් රෙදි සෝදන එක. මළ ගෙදරකදී, මඟුල් ගෙදරකදී, කොටහළු ගෙදරකදී ඔවුන්ට විශේෂ වැඩකොටසක් පැවරෙනවා.

ඒත්, ඔවුන් විශාල පීඩනයකිනුයි ජීවත් වු‍ණේ. මොකද බලය තිබුණේ ඉහළ පැළැන්තියේ අයට. එතකොට ගවරා කියන්නෙ කොහෙටවත් අයිති නැති මිනිහෙකුට. ජීවත් වෙන්නෙ කැළයේ . ඔහු බොහොම ශක්තිවන්තයි. ඇතැම් විට බුද්ධිමත්. එතකොට ‘ඩනස්ටන්’ කියන්නෙ දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකරන ඉංජිනේරු මහත්තයා. ‘පීටර්ස්’ කියලා තව පාලම් ඉදි කරන ඉංජිනේරුවෙක් සිටිනවා. මොවුන් දෙදෙනා එකිනෙකට පරස්පරයි. මේ චරිත දෙක අතර ගැටුමක් තිබෙනවා. ඒ වගේම ‘රම්බා’ කියා අඩු කුලේ කාන්තාවක් සිටිනවා. ඇය බෙහෙවින් ලස්සනයි. ඊට අමතරව ‘පදක්කයා, ගුරුළුමාලි, ගොරබා’ යන චරිතත් අඩංගු වෙනවා. බොහොම තරුණ කාලයේදී තමයි රම්බා පදක්කයා සමඟ සම්බන්ධයක් ඇතිකර ගන්නෙ.

ඉන් පසුව දුම්රිය මාර්ගයේ වැඩ පටන් ගන්නවා. එතකොට එහි වැඩවලට මේ අයත් යනවා. කාන්තාවො යනවා. ඒ , උයන පිහන වැඩ සඳහා. රම්බා එහි යනවට, පදක්කයා සහ ඔහුගේ පියා වන ගොරබා කැමැති වෙන්නේ නෑ . රම්බා කොටහළු වුණ අවස්ථාවේ , ඇය අනාගතයේ එතරම් හොඳ හැදියාවකින් යුක්ත තැනැත්තියක් නොවන බව නැකැත්කරු කියනවා. මේ කතාව තමයි මෙහි ඇතුළත් වෙන්නෙ. ඒ වගේම මෙහි ඩන්ස්ටන්ගෙ බිරියත් හරි අමුතු චරිතයක්. ඇය දකුණු අප්‍රිකාවේ රන් ආකරවල සිටි කෙනෙක්. මේ ආකාරයට චරිත, ස්ත්‍රී , පුරුෂ සම්බන්ධතා, සිදුවීම් ඉතා රසවත්ව අඩංගු කිරීමට මං උත්සාහ ගත්තා.

මෙවැනි කතාවක් ඔබේ හිතේ ඇඳුනේ කොහොමද?

මම දැනට පොත් ලියැවී තිබෙන ආකාරය පිළිබඳ අධ්‍යයනය කළා. එසේ බලද්දි, එක් එක් ලේඛයන්ගේ ශෛලීන් මං දකිනවා. උදාහරණයක් විදිහට සයිමන් නවගත්තේගම ‘වන්නිය’ ගැන බොහොම හොඳ පොත් ලියලා තියෙනවා. මේවා බැලුවහම මටත් හිතුණා පොතක් ලියන්න ඕන කියලා. ඒක තමයි මේ පොත බිහි වෙන්න මූලිකම හේතුව.

• ඔබ මේ ඉතිහාසගත තොරතුරු හා අනෙකුත් තොරතුරු ලබා ගත්තේ කොහොමද?

දුම්රිය මාර්ගය ඉදි කිරීම සම්බන්ධ ඓතිහාසික තොරතුරු ලබා ගත්තෙ දුම්රිය ස්ථානාධිපතිවරයකුව සිටි මගේ මිත්‍රයකුගෙන්. ලාල් බ්‍රාහ්මණ කියලා. එතුමා මට ඒ තොරතුරු අඩංගු පොත්පත් පරිශීලනය කරන්න ලබා දුන්නා. සමහර පොත් පත් මට ගෙනවිත් දුන්නා. තොරතුරු සොයා දුන්නා. ඒවායෙන් තමයි දුම්රිය මාර්ගය ඉදි කිරීමට අදාළ තොරතුරු ලබා ගත්තෙ.

ඊට අමතරව මම සාමාන්‍යයෙන් කොතැන, කො‍හේ ගියත්, ඉතිහාසය පිළිබඳ විස්තර සොයනවා. ගමකට ගියොත් කවුරු හෝ තොරතුරු දන්න වැඩිහිටියකු හෝ තරුණයකු හෝ වේවා, මම ඔවුන් සමඟ කතාබහ කරලා, ඒ තොරතුරු අසා දැන ගන්නවා. ඒ තොරතුරු මූලාශ්‍ර තමයි මං මගේ කෘතියට ඉවහල් කර ගත්තෙ.

• ඔබ ෆෙයාර් වේ සාහිත්‍ය සම්මානයටත් නිර්දේශ වී සිටිනවා. මේ කෘතිය තවත් සම්මාන උළෙල සඳහා නිර්දේශ වුණා?

ෆෙයාර් වේ සාහිත්‍ය සම්මානයට මගේ ‘යකඩ සිල්පර’ පොත තේරුණු නිසා තමයි, පොත පාඨකයො අතරට ගියේ. ඒ සම්මාන උළෙලේ විනිශ්චයකාරවරුන්ට මං ඒ වෙනුවෙන් අනේක වාරයක් ස්තූතිවන්ත වෙනවා. අපේ රටේ බොහෝවිට තියෙන්නෙ සම්මාන දිනන, පොත් කියවන මානසිකත්වයක්. විමල් උදය හපුගොඩආරච්චි කියන පුද්ගලයා සහ යකඩ සිල්පර කෘතිය ඉදිරියට ආවේ, මේ සම්මාන උලෙළ හා එහි විනිශ්චය මණ්ඩලය නිසයි.

• ශ්‍රී ලංකාවේ සම්මාන ප්‍රදානය පිළිබඳ ඔබගේ අදහස?

සම්මාන ලබාදීම හොඳයි. සමහරවිට ඒවායේ යම් යම් අඩුපාඩු තිබෙන්න පුළුවන්. ඒත්, මං ඒවා හොයන්න යන්නෙ නෑ. සමස්තයක් විදිහට මට හොඳයි. මං ඒ ගැන සන්තෝෂ වෙනවා. මට සම්මාන හිමිවීම පිළිබඳ විනිශ්චය මණ්ඩලයට ස්තූති කරනවා. මගේ පොත හොඳයිද? නැද්ද? කියා පාඨකයන් තීරණය කරාවි. එය ඔවුන්ට බාරයි.

• ඔබගේ ඉදිරි ග්‍රන්ථකරණ කටයුතු මොනවාද?

දැනට තිබෙන්නෙ නිකන් කටු සටහන් කිහිපයක් විතරයි. මට හරියටම එකදිගට ලියාගෙන යන්න හරි පාරට වැටෙන්න ඕනැ. ලියාගෙන යනකොට ඒක දැනෙනවා. දැනුණහම ලියන්න ගන්නවා. පසුව සංස්කරණ ආදිය සිදුකරනවා. ඒ මගේ යාළු හිත මිත්‍රාදීන්ගේ සහයෙන්. මේ සම්මානයත් මගේ තනි සම්මානයක් නෙවෙයි. මගේ යහළු මිත්‍රාදීන්ගේ උදව්වෙන් ලැබුණු සම්මානයක්. ‘අපේ’ සම්මානයක් කියලා කියන්න පුළුවන්. මගේ බිරිය හා දරුවනුත් මේ සඳහා උදවු කරනවා.

• අපේ රටේ සාහිත්‍යකරණය පිළිබඳ ඔබේ යෝජනා මොනවාද?

මට කියන්න තියෙන්නෙ අපේ රටේ හොඳ පොත් පත් ලියැවෙනවා. ඒ හොඳ පොත් පත් තෝරලා, ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කරන්න පුළුවන් නම්, ඒක හොඳ දෙයක්. එවිට මේ අපේ පොත් ජාත්‍යන්තරයට ගෙන යන්න හැකි වෙනවා. මේ හරහා තවත් අපේ රටේ ලේඛකයෝ ඉස්සරහට එයි. උනන්දුවෙන් ලේඛන කලාවට පිවිසෙයි. ඒක තමයි වෙන්න ඕන.

යශෝදා ඉන්දීවරී

සිංහල, චීන, ඉංග්‍රීසි යන ත්‍රෛභාෂාවලින් ශ්‍රී ලංකාවේ මුද්‍රිත පළමු කෘතිය වශයෙන් ‘තාවෝ පිළිබඳ හැඳින්වීම’ නිකුත් විය. එම කෘතිය පිළිබඳ එහි පරිවර්තක එස්. එච්. පෙරේරා මහතා පවසන්නේ මෙවැනි අදහසකි.

“තාවෝ දහම ආරම්භ කළේ” ලාඔට්සු විසින්. ක්‍රි. පූ.6 වැනි සියවසේදී. මෙය බුදු දහමට සමගාමීව පැවැති දහමක්. එය මුලින් චීනයේත්, පසුව ක්‍රමයෙන් හොංකොං, තායිවාන් ආදී බෞද්ධාගම පවතින රටවලට ගමන් කළා. තාවෝ දහම පිළිගන්නා අය පංචශීලයේ පිහිටා ජීවිත ගත කරන බවක් දක්නට ලැබෙනවා. ඔවුන් බහුතරය නිර්මාංශයි.

තාවෝ දහම කතා කරන්නේ විශ්වය ගැන. මෙහි එක නිකායක් තමයි “තුන්වෙනි ඇස විවෘත කිරීම” මෙන්න මේ සිද්ධාන්තය මම මේ පොත පරිවර්තනය කිරීමටත් පෙලඹවූවා.”

එය එක් ගුරුවරයකුගෙන් තවත් එක් ශිෂ්‍යයකුට ලැබී, අනතුරුව ක්‍රමයෙන් ගලා යන්නකි. 1905 සිට වඩාත් පුළුල් පිරිසක් අතට පත්ව , ගුරුකුල ගණනාවක් ද ඇති විය. ඒ වනවිටත් චීනයේ පැවැති මහායාන බුදු දහමට සමගාමීව පසුගිය සියවස පුරා එය විකාශනය විය.

“තෙවැනි ඇස විවෘත කිරීම 1905 සිට මේ එක් ගුරුකුලයක් විසින් මූලිකත්වය දී ඉදිරියට ගෙන එනු ලැබුවා. මෙය නිසි ලෙස ක්‍රියාවට නැංවීමෙන්, ඊළඟ ආත්මයේදී අපායට නොගොස් , දිව්‍ය තලයක උපත ලැබිය හැකි බව ඔවුන් පිළිගන්නවා. ඊට සාක්ෂියකුත් ඔවුන් ඉදිරිපත් කරනවා. ඒ එවැනි මට්ටමකට ළඟා වූ පුද්ගලයකු මියගිය පසු, එම මළ සිරුර සාමාන්‍ය අයකුගේ මෙන් දැඩි නොවී, මෘදුව පවතින බව විද්‍යාවෙන් පැහැදිළි කළ හැකි කාරණයක් නෙමෙයි. මේ කෘතියෙන් මේ කාරණා ගැනත් අවධානය යොමු කරනවා.” තාවෝ දහම විවිධ ආගම් හා දර්ශන පිළිබඳ ඉගෙනීමේදී මෙරට හමුවන දහමකි. එහෙත්, ඒ පිළිබඳ වැඩිදුර දැන ගැනීමට පොත - පත විරළ ය.

“විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයන් පවා, තාවෝ දහම හැදෑරීමට සිංහල පොත - පත නැති තරම්. මේ ගැනත් මම අවධානය යොමු කළා. කාට හෝ මේ සිංහල පරිවර්තනය ගැන සැකයක් තියෙනවා නම්, එතැනදීම මෙහි ඉංග්‍රීසි පරිවර්තන කියවා බැලීමට පුළුවන්. ඒ වගේම, මුල් චීන කෘතියක් මෙහි අන්තර්ගතයි. මම මේ පරිවර්තනය කළේ ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනය ඇසුරිනි. ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු වතාවට තමයි භාෂා 3කින්ම මෙවැනි කෘතියක් එළිදැක්වුණේ.”

එය භාෂා අධ්‍යයනය කරන අයට ප්‍රයෝජනවත් ය. සන්සන්දනාත්මකව විමසා බලමින්, එය හැදෑරීමට ද හැකියාව ලැබේ.

“තාවෝ කියන විෂයය සපුරා බැහැර කළත්, භාෂා අධ්‍යයන කෘතියක් වශයෙන් පමණක් වුණත් මෙය කියැවීමටත්, හැදෑරීමටත් පුළුවනි. චීන භාෂාව හදාරන ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ටත් මෙය ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත්.”

එස්. එච්. පෙරේරා මහතා සිය ලේඛන දිවියට වසර 30ක් සපිරීම නිමිත්තෙන්, මගේ රට නමින් පිටු 24කින් සමන්විතව පළල අඟල් 0.75ක් හා දිග අඟල්1කින් ද ග්‍රෑම්1.59ක බරකින් ද යුතු කුඩා ම කෘතියක් ද නිකුත් කර ඇත. මේ පොත වර්ණයෙන් මුද්‍රිත පිටු ලැමිනේටඩ් කළ කුඩාම ‍ෙපාත වශයෙන් ශ්‍රී ලංකා වාර්තාවක් උසුලනවා. මේ පොත වෙළෙඳ පොළට නිකුත් කළේ කුඩා පෙට්ටි ඇසුරුමකයි. විශාල පොතක තිබෙන බොහෝ ගුණාංග මේ පොතෙත් තිබෙනවා. මෙරට හා විදේශ රටවල මුද්‍රිත මෙවැනි කුඩාම පොත්වලට වඩා, මෙහි ඇති විශේෂත්වය සෙසු පොත් පියවි ඇසින් කියැවීමට අපහසු වුණත්, ‘මගේ රට’ පොත පියවි ඇසින් කියැවීමට හැකිවීමයි.”

මේ පොතේ ඇතුළත් වන කාරණා ගැන විමසීමේදී කතුවරයා සඳහන් කළේ, ශ්‍රී ලංකාව ගැන පාසල් සිසුන්ට ලබාදෙන ආදර්ශ වැකි යන රූප රාමුවලින් එය සමන්විත බවයි.

“ලෝකයේ කුඩා ම ග්‍රන්ථවල ඉතිහාසය දශක කිහිපයක් ඈතට දිවයනවා. 1950 දී ජර්මනියේ ගුටෙන්බර්ග් හි කෞතුකාගාරයට ආධාර පිණිස මිලි මීටර 3.5 x 3 . 5 ප්‍රමාණයේ කුඩා ග්‍රන්ථයක් පළ කළා. ඉන් පිටපතක් දැනට ඔස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි නුවර තිබෙනවා. දෙවියන්වහන්සේගේ යාඥා අමෙරිකන්, බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි, ප්‍රංශ, ඕලන්ද, ස්පාඤ්ඤ හා ස්වීඩන් භාෂාවලින් එහි මුද්‍රිතයි.

දැනට ලොව කුඩා ම පොත ලෙස වාර්තාවී ඇත්තේ, කැනේඩියානු සමාගමක් පළ කළ රොබෙට් චැප්ලින්ගේ Tenny Ted from Turnip කෘතියයි. එය ළමා පොතක්. ගිනෙස් වාර්තාවට හිමිකම් කියන්නේත් මේ පොතයි. කෙස් ගසක් තරම් ඝනකම ඇති පිටු 30 කින් සමන්විත මේ පොතේ ක්‍රිස්ටල් සිලිකන්වල අකුරු කොටා තිබෙනවා. පොතේ ප්‍රමාණය මයික්‍රෝ මීටර් 70 x 100 කි. මිළ ඇ. ඩොලර් 15,000ක්.

ශ්‍රී ලංකාවේ මුද්‍රිත පිරුවානා පොත් වහන්සේ නම් 2006දී ප්‍රකාශිත කෘතිය අඟල් 1 පළල අඟල් 1.5ක් දිග කෘතියක්. 2014 වර්ෂයේදී පබිලිස් සිල්වාගේ කර්තෘත්වයෙන් රාජකීය ආහාර වට්ටෝරු නමින් නිකුත් වූ කෘතිය සෙ. මී. 1 x 1 ප්‍රමාණයේ මිලි ග්‍රෑම් 5ක් බරැති කෘතියක්. ඊට ආහාර වට්ටෝරු 42ක් ඇතුළත්. කතුවරයාගේ 77 වැනි ජන්ම දිනය නිමිත්තෙන් නිකුත් වූ මේ කෘතිය, මෙරට මුද්‍රිත කුඩා ම කෘතිය වශයෙන් ද වාර්තා වෙනවා. මේ සියලු කෘති මුද්‍රණය කර තිබෙන්නේ, තනි කළු වර්ණයෙන්.’’

ප්‍රශාන් ඉන්ද්‍රජිත් විසින් රචිත “ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාල උතුමාණෝ” නම් කෘතිය , ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ 154 වැනි ගුණ සැමරුමට සමගාමීව, මේ මස 20 වැනිදා පෙ.ව. 9.30ට ජාතික පුස්තකාල හා ප්‍රලේඛන සේවා මණ්ඩල ශ්‍රවණාගාරයේදී දොරට වඩී. මේ කතාබහ ඒ නිමිත්තෙනි.

• මෙවැනි කෘතියක් ලිවීමෙන් ඔබ අපේක්ෂා කළේ කුමක්ද?

මම අලව්ව ශ්‍රී ධර්මෝදය දහම් පාසලේ ප්‍රධානාචාර්යවරයාව සිටි කාලයේ, දහම් පාසලක පැවැත්වුණු අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ 152 වැනි ගුණසැමරුම් උත්සවයේ ප්‍රධාන ආරාධිත දේශනය කිරීමට මට ආරාධනාවක් ලැබුණා. බොහෝ කරුණු අධ්‍යයනය කිරීමෙන් එදා දේශනය මම ඉතා සාර්ථකව කළා. ඒ දේශනය පටිගත කළ හඬපටය මම නැවත අහලා බලනකොට , ඒක යම් මට්ටමක හොඳ දේශනයක් කියලා මට හිතුණා. වර්තමාන සමාජ පරිසරය දිහා විමසා බලද්දි, මේ චරිතයේ තිබෙන සුවිශාල බව, ගම්‍ය වුණු දැක්ම, උපදේශනය, දූරදර්ශී නායකත්වය ආදී සියලු ම දේ නැවත සමාජගත කිරීම කාලීන අවශ්‍යතාවක් කියලා මට හිතුණා.

ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාල චින්තනය සහ ඒ චින්තනය කොතරම් දුරට වර්තමාන සමාජයට සහ මතු අනාගතයේ දැයේ දරුවන්ට බලපානවාද කියන කාරණාව ඉස්මතු කිරීම, මේ කෘතිය රචනා කිරීමෙන් මා බලාපොරොත්තු වුණා. ඒ වගේ ම, අනගාරික ධර්මපාල චින්තනය , ඒ නාමය යටපත් වෙලා තියෙන යුගයක, එතුමාගේ චින්තනයත්, දූරදර්ශී මඟ පෙන්වීමත් පිළිබිඹු කිරීම සහ වර්තමාන සමාජයට එතුමන්ගේ දැක්ම උචිතයි කියන පණිවිඩය ලබා දෙන්නත් මම මේ හරහා උත්සාහ කළා. ලෝක ප්‍රකට දාර්ශනිකයකු හා බුද්ධිමතකු වුණු ක්‍රිස්ටෝපර් බොර්ල කියා තිබුණේ , “පොත්පත්වල නියම කාර්යය විය යුත්තේ, පුද්ගල සිතට ස්වකීය චින්තනයක යෙදීමට සැලැස්වීම” කියලයි. ඒ කියමන අර්ථගන්වමින්, වත්මන් සමස්ත සමාජය තුළම, ස්වකීය චින්තනය ඇති කිරීම වෙනුවෙන්, කලට උචිත පූර්වාදර්ශයක් ලබා දෙන්න හිතාගෙන, මෙවැනි උත්තම පුරුෂයකුගේ ජීවන චින්තනය ගෙනහැර දැක්වීම, මගේ අපේක්ෂාව වුණා.

• මේ සඳහා ඔබ තොරතුරු රැස් කරගත් මූලාශ්‍ර මොනවාද?

මේ කෘතිය ලිවීමේදී, කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සංස්කෘත හා පෙරදිග ශාස්ත්‍ර අධ්‍යයන අංශයේ මහාචාර්ය, ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන ස්වාමීන් වහන්සේගෙන් සහ ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යයනාංශයේ මහාචාර්ය, මැදගොඩ අභයතිස්ස ස්වාමින්ද්‍රයන් වහන්සේගෙන් ලැබුණු තොරතුරු, මඟපෙන්වීම සහ උපදේශනය බොහෝ වශයෙන් මේ කෘතියට පාදක වුණා. ඒ වගේම, මම පාසල් අධ්‍යාපනය ලබන කාලයේ මා සන්තකයේ ගොනු කරගෙන තිබුණු සටහන් හා ලිපි ලේඛන සියල්ල, මේ කෘතිය රචනයේදී පාදක කර ගත්තා. මහාචාර්ය ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන හාමුදුරුවො විසින් මට ලබාදුන්, ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාලතුමා ඉදිරිපත් කළ “ජාතික පනත” නම් කෘතියෙනුත් මම මේ කෘතිය සඳහා තොරතුරු ලබා ගත්තා.

• මේ, ධර්මපාලතුමාගේ දර්ශනය නැවත සමාජගත කිරීමට ගත් වෑයමක්ද ?

ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාලතුමා කියන්නෙ, මගේ අධ්‍යයනයේ හැටියට නම් ජාතියේ පියා . එතුමා පුළුල් පරාසයක දූරදර්ශී දැක්මක් තිබුණු නායකයෙක්. දැනට අඩසිය වසරකටත් කලින් එතුමා ජාතික නිදහස් සටනට නායකත්වය ලබා දෙද්දි, වර්තමානයේ සිංහල ජාතියට වෙන මේ සියලු පරිවර්තන, එතුමා කල්තියා දැක්කා. එතුමාගේ දැක්මෙන් , අනාගතයේ උඹලට මේ මේ දේවලට මුහුණ දෙන්න වෙනවා, ඒ නිසා උඹලා මේ මේ විදිහට කටයුතු කරපල්ලා කියලා අපට පෙන්නලා දුන්නා. එතුමාට හොඳ දුරදැක්මක් තිබුණා. මේ, එවැනි නායකයො රටට බිහි විය යුතු යුගයක් . එවැනි යුගයක එතුමන්ගේ ඒ දර්ශනය නැවත සමාජගත කිරීම කළ හැකි නම් , එය ඉතාම වටිනා දෙයක් විදිහටයි මම දකින්නෙ.

• මේ කෘතියේදී ඔබ, සරල බස් වහරක් උපයෝගී කරගෙන තියෙන්නේ. ඒ ගැන කතා කළොත්?

අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ භාෂාව මම කිසි විටෙක විකෘති කරලා නෑ. බොහොම සරල, සුගම, සුමට භාෂා විලාශයක් එතුමන්ට තිබුණා. සරල භාෂාවකින් ම එතුමා ජනතාවගේ හදවතට කතා කළා. ඒ භාෂාව මේ කෘතියේදිත් මම ඒ ආකාරයෙන් ම පාවිච්චි කළා. ඒ හැරුණහම, සිංහල භාෂාවෙ ඇති නීතිරීති එයාකාරයෙන්ම අනුගමනය කරමින්, භාෂාවට කිසි විටෙක හානියක් නොවෙන්නට මා වග බලාගත්තා. මහාචාර්ය ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේත්, මහාචාර්ය මැදගොඩ අභයතිස්ස නායක ස්වාමීන්ද්‍රයන් වහන්සේත් ලබාදුන් සහයෝගයෙන්, කාටත් වටහා ගත හැකි සරල , සුගම බසකින් මම මේ කෘතිය රචනා කළා.

• ක්‍රම ක්‍රමයෙන් මිනිසුන්ගෙන් ඈත්ව යන රට, ජාතිය, ආගම පිළිබඳ හැඟීම් යළි පුබුදුවාලීමට, මෙවැනි කෘතිවලින් හැකි වේවිද?

කෘතියකින් ඒ දේ කළ හැකියි. දැයේ දරුවන්ට පොතපත කෙරෙහි ඇල්ම නැවත ඇති කිරීම, මේ රටේ වගකිව යුතු, වැඩිහිටි සියලු දෙනාගේ වගකීමක් . ඒ වගේම, පොතපත මඟින් නිවැරැදි, සත්‍ය, විකෘති නොවුණු සැබෑ ඉතිහාසය කියාදෙමින්, ජාත්‍යාලය ඇති කරවනසුලු හැඟීම් ළමා මනසට කාවැද්දිය යුතුයි. ජංගම දුරකථනය කියන්නේ, ළමයින් පොතපතින් දුරස් වෙන්න බලපාන ප්‍රධානම හේතුවක්. මේ නිසා, එදා තිබුණු රසාස්වාදය අද දරුවන්ගෙන් ඈත්වෙලා. බුද්ධිමත් චින්තනය වියැකිලා. ළමයා ආකල්පමය වශයෙන් පිරිහිලා. එයට ප්‍රධාන හේතුව, අම්මලා තාත්තලා පොත වෙනුවෙනට දරුවාට ජංගම දුරකථනය අරගෙන දීමයි.

අපේ කාලයේ, ජංගම දුරකථන තිබුණෙ නෑ. පොත පත තමයි අපි ඇසුරු කළේ. ඒ මඟින් අපේ දැනුම වර්ධනය වුණා. සමාජ අවබෝධය ලැබුණා. ජීවිතය හැඩගස්වා ගත හැක්කේ කොහොමද කියලා තේරුම් ගත්තා. ආත්ම ශක්තිය, දරාගැනීමේ ශක්තිය, සමාජයට මුහුණ දෙන ආකාරය, අන්තර් සම්බන්ධයක් ඇති කර ගන්නා ආකාරය, ජාත්‍යාලය පුබුදුවීම වැනි සියලු දේ අද වන විට සමාජයේ වගකිව යුතු අයගෙන් ගිලිහිලා තියෙන නිසාත්, ගිලිහෙන්නට මඟ පාදමින් සිටින නිසාත්, මම උත්සාහ කළා මේ කෘතිය මඟින් යම් පමණකට ඒ සද්කාර්යය ඉටු කරන්න. ඒ වගේ ම, මගේ ඊළඟ කෘතිය, “දෙස බස රැක රට දැය සමය ඔපවත් කළ හෙළ මහ විරුවො” කියන කෘතිය හරහා, මම මේ කාර්ය මීටත් වැඩිය හොඳින් ඉටු කිරීමට උත්සාහ කරනවා.

• වත්මන් තරුණ පරපුර තුළ , දේශාභිමානී හැඟීම් ජනිත කරන කෘතිවලට ඇති ඉල්ලුම කෙබඳුද?

එවැනි ඉල්ලුමක් ඇති වෙන්න නම්, සන්නිවේදන මාධ්‍ය මඟින් මෙවැනි කෘති කෙරෙහි ඇස යොමු කළ යුතුයි. තරුණ අයට හෝ වෙනයම් වයස් කාණ්ඩයකට මේ දේ ළං කරන්න පුළුවන්කම ලැබෙන්නෙ , ප්‍රචාරණ මාධ්‍යයත් එක්කයි. ජාතියේ අභිමානය සහ ප්‍රෞඪත්වය වත්මන් තරුණ පරපුරට කාවැද්දීම, මේ රටේ වගකිව යුතු මාධ්‍ය ආයතනවල සියලු දෙනාගේ යුතුකමක් . බොහෝ විට සමාජය තුළ ඇත්තේ විකෘති කරන ලද ඉතිහාසය, සංස්කෘතිය සහ භාෂාවයි. එසේ නොවන්නට කටයුතු කිරීම, ලේඛකයන්ගේ වගකීමක්.

කාංචනා සිරිවර්ධන

ඔහු අත දිග හැර ලිය යි. භාෂාව නමයි. ආකස්මික සිද්ධි මවයි සුරංගනා කතා ගොතයි අතුරු කතා එකතු කරයි බලාගෙන යන විට අපූරු ආඛ්‍යාත රටාවකි. එහෙත් මේ සියල්ල යට ඇත්තේ ප්‍රීතිය නොව; ශෝකයයි! ඛේදය යි!

කයිරෝ නගරයේ නම භාවිත කරමින් නවකතා රාශියක් රචනා වී ඇත. එහෙත්, එම ප්‍රබන්ධවලින් මතුවන සාකච්ඡාව, කයිරෝවට පමණක් සීමා වන්නේ නැත. ඇතැම් කෘතියකට පාදක වන්නේ, අරාබිවරුන්ගේ පොදු ජීවිතය යි. නව කෘතියකට තේමා වන්නේ, ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රාවයි. තවත් කෘතියකින් සංවාදයට ලක් කරන්නේ, නයිල් ශිෂ්ටාචාරය යි. නැතහොත් පුරාණ ඊජිප්තුව යි. මේ දිනවල කතාබහට ලක්වන එබඳු නවකතාවක් ලෙස “ලයිව් ෆ්‍රොම් කයිරෝ” කෘතිය දැක්විය හැකි ය. 2017 දී පළවූ එම ප්‍රබන්ධයෙන්, අරාබි ලෝකය විඳවන ත්‍රස්තවාදය, යුද්ධය, සූරාකෑම, දිළිඳුකම, ප්‍රචණ්ඩත්වය හා දූෂණය ගැන කියැවෙයි. සංක්ෂේපයෙන් ගතහොත් මේ නවකතාවෙන් සංවාදයට ලක් කෙරෙන්නේ, අරාබි ශිෂ්ටාචාරයේ බිඳවැටීම යැයි කියන්නට පුළුවන. එම කෘතිය රචනා කළ අමෙරිකන් ලේඛකයා , ලෝක අවධානය ට ලක් විය යුතු වැදගත් දේශපාලන විවරණයක් ඉදිරිපත් කර ඇති බව පෙනෙයි.

මොහාන් රාජ් මඩවල මහතාගේ “කොළොම්බු” නම් අභිනව ප්‍රබන්ධය ගැන අපට කිව හැක්කේ ද ඒ ටිකම ය. කොළොම්බු යනු සමස්ත ශ්‍රී ලංකාවම ය. රත්නදීප, සිහලදීප ආදී ලෙසින් හඳුන්වන අපේ රට ය. විජාතික ආක්‍රමණ, නිදහස් අරගල, දේශපාලන පෙරැළි මැදින් මේ රට ගමන් කර ඇත්තේ කොතැනකට ද? දැන් අපට තහවුරු වී ඇත්තේ නිවැරැදි ආස්ථානයක ද? යන වැදගත් දේශපාලන සංවාදය ඔහුගේ කතාවේ යටි පෙළින් මතු වෙයි. එය දීර්ඝ හා බුද්ධිමය සංවාදයකට මුලපුරන මාතෘකාවෙකි. මෙබඳු කුඩා තීරුවකින් එවැන්නක් ඉටු කිරීමට යෑම එක්තරා විහිළුවෙකි. එබැවින් රචකයාගේ කතා කලාවේ උපායමාර්ගික පාර්ශ්වය සංක්ෂිප්ත ලෙස දැක්වීමට පමණක් මේ ලිපිය සීමා වෙයි.

කතා කලාවේ උපායමාර්ගික පාර්ශ්වය යනුවෙන් අප අදහස් කරනුයේ, නවකතාවේ සාම්ප්‍රදායික හා නූත ශිල්ප - ධර්ම සංකලනය කරමින් වින්දනය හා සමාජ විඥානය මතුකිරීම සඳහා කතුවරයා දරන වෑයම යි. එහිදී අපට කතුවරු හතර දෙනෙක් සම්මුඛ වෙති. ඒ මොහාන් රාජ් මඩවල යන තනි පුද්ගලයා තුළ ය.

(I) සමාජ විවේචකයා

(II) විස්මිත මැවුම්කරුවා

(III) දේශපාලන විශ්ලේෂකයා

(IV) භාෂාවේදියා

ඕනෑම සාහිත්‍යකරුවකු තුළ සමාජ විශ්ලේෂකයකු සිටිතැ’යි තර්කයක් මතු කළ හැකි ය. මන්ද යත්; සාහිත්‍යකරුවා සමාජ ක්‍රියාකාරකම් විනිවිද දැක , ඒවායෙහි නව අරුත් නිරූපණය කරන බැවින් ය. එහෙත්, අප කියන සමාජ විවේචකයා ඉන් ඔබ්බට ගමන් කරයි. ඔහු මේ ක්‍රියාකාරකම්වල ඇත්ත නැත්ත, ව්‍යාජය - අව්‍යාජය පෙන්වා දෙයි. වර්තමානයට වැදගත් වන සේ එය ගළප්පවයි. මොහාන් රාජ් එවැන්නකු බව කිව යුතුයි.

මේ කතාවේ හත පරිච්ඡේදයේ 112 -113 පිටුවලින් විදුහල්පතිවරයකු ගැන වග විස්තර කියැවෙයි. ඔහු එළිසබෙත්ගේ ඡවි වර්ණය දෙස බලා, ඇය ඉංග්‍රීසිකාරයකුගේ දරුවකු ලෙස තීන්දු කරයි. ඒ අනුව ඇය සිංහල පාසලට ඇතුළත් කර‍ගත නොහැකි බව කියයි. අමු සිංහල මාපියන්ට දාව උපන් මේ දරුවා, පාසලට ඇතුළත් කර ගැනීමට සිදුවන අතර, දෙවනුව ඔහු ඒ ආශ්‍රයෙන් ගොඩනඟන තර්කය පුදුම සහගත ය.

“ගෙවල්වල ගෑනු විශ්වාස කරන්ඩ නරකයි

සීයට - සීයක්ම” (පිටුව > 113)

“අපි නැතිවෙලාවට අපේ ගෙවල්වල වුණත් මොනව සිද්ධ වෙනවද කියල කවුද දන්නෙ” (පිටුව < 113)

විදුහල්පතිවරයා ඉනික්බිති පළමු දරු ප්‍රසූතියට සූදානම් වන තම බිරිය නිවෙසින් පලවා හරින්නේ, ඇය සුද්දකු හා අනියම් සබඳතාවක් පවත්වා ඇතැ’යි චෝදනා කරමින් ය. බිරිය සිය මහ ගෙදරට යන අතර, දස මස් ඇවෑමෙන් දුඹුරු සමක් සහිත පුත්‍රයකු ප්‍රසූත කරයි. තම වරද වටහා ගන්නා විදුහල්පති, බිරියගෙන් සමාව ගෙන, නැවත තමන් හා වාසයට එන ලෙස ඇරියුම් කරයි. බිරියගේ පිළිතුර වන්නේ, පිස්සන් සමඟ ජීවත් වීමට තමන් අකැමැති බව ය. පසුව විදුහල්පතිවරයා ඇත්ත පිස්සකු බවට පත්ව , සිය සේවයෙන් ද ඉල්ලා අස් වෙයි.

උගතුන්, පරිණත පුද්ගලයන්, සමාජ නායකයන් හා උපදේශකයන් ලෙසින් සමාජයේ බුහුමනට ලක්වන ඇතැම් පුද්ගලයන්ගේ ඇතුළාන්තය, මේ අතුරු කතාවෙන් හෙළිදරව් වෙයි. මෙබඳු සමාජ විවේචන රාශියක් කතාව පුරා ව්‍යාප්තව පවතී. කතුවරයාට පුළුල් සමාජ නිරීක්ෂණයක් ඇති බව ඉන් ප්‍රකට වෙයි.

නවකතාකරුවා කතා ගොතන්නකු, සිද්ධි හා චරිත මවන්නකු හා ඒවා රඟදක්වන්නකු ලෙස හැඳින් වේ. මොහාන් තුළ මේ ගුණය හොඳින් ම පවතී. ඔහුගේ චරිත - සිද්ධි - පසුබිම් යන සියල්ල ජීවමාන ය. නවකතාවේ ආරම්භයේ පටන් අවසානය තෙක් ම එම ජීව ගුණය රැක ගැනීමට ඔහු සමත් වෙයි. කතාවක ආරම්භක වාක්‍ය පෙළ කෙතරම් වැදගත් ද යන්න, මහාචාර්ය ස්ටැන්ලි ෆිෂ් සිය අගනා කෘතිය වූ “හව්ටු රයිට් අ සෙන්ටන්ස්” හි පෙන්වා දෙන්නේ, එහි අට වැනි පරිච්ඡේදය ඒ සඳහා වෙන් කරමින් ය. පළමු වාක්‍යය සඳහා ලොව ප්‍රකට ලේඛකයන් දක්වන විලාස එහිලා විවරණය කෙරේ. මෙහි අවධාරණය වන්නේ, ආරම්භක වාක්‍යය ඉතා වැදගත් බව ය.

මොහාන් සිය නවකතාව ආරම්භ කරන්නේ, මුළු මහත් පාඨකයා තිගැස්මකට ලක් කරමින් ය.

“කන් අඩි පුපුරණ සද්දෙට දෙවන පිපුරුම

ඇසෙන විට, ඇයට මතක් වූයේ ඇගේ අප්පුච්චා කුඩා කාලයේ දී කියූ විශ්වාස කළ නොහැකි ඒ සුරංගනා කතාව ය.”

“ඒක අහසින් යන කළුපාට නැවක්”

“ඒ සුරංගනා කතාව හැම රාත්‍රියකම ඔහු පටන්ගත්තේ එසේ ය. “

(පිටුව < 11)

සුරංගනා කතා, ජනකතා, සමාජ කතා, මිථ්‍යා කතා, ගොතන කතා, බේගල් යන සියල්ලෙන් ම වැඩ ගැනීමට කතුවරයා දනී. ඇතැම් තැනෙක දී මාර්කෙස් සිහියට නැගෙන්නට පුළුවන. එහෙත්, මොහාන් කොපිකාරයෙක් නොවේ. කතුවරයාගේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් වන්නේ, පුද්ගල චර්යා හා පුද්ගල මනෝ වෘත්තීන් උත්කර්ෂයට නංවා පාඨකයා උණුසුම් හැඟීමක් වෙත සමීප කිරීම ය. එළිසබෙත් හා හෙලේනා සම්මුඛ වීම ඔස්සේ ද මෙය දැක ගත හැකි ය. පළමුව හෙලේනා විසින් එළිසබෙත් ආදරයෙන් පිළිගනු ලැබේ. “මං ආදරෙයි ඔයාට” යනුවෙන් ඇය වැළඳ ගනී. සුද්දාගෙන් රට බේරාගැනීම සඳහා දියසෙන් කුමාරයා එන බව ඇය කියයි. දෙවන සම්මුඛ වීමේදී හෙලේනා එළිසබෙත්ට පහර දෙයි.

“තෝ නේද දියසෙන් කුමාරයා

මට පෙන්නන්ඩ බෑ තෝව”

(පිටුව <161)

හෙලේනාගේ චෛතසිකය මෙලෙස වෙනස් වන්නේ, ඇය පිස්සන් කොටුවේ සිටි නිසා ම නො‍ වේ. එය අප සියල්ලන්ට ම පොදු තත්ත්වයක් සේ සැලැකිය හැකි ය. මේ නිරූපණ ඔස්සේ පාඨකයා ගෙන යන්නේ, විකෘති වූ මනස් නිරාකූල තත්ත්වයක් කරා පත් කරන්නේ කෙසේද යන කාරණය වෙත ය.

කතුවරයා සීබල් නම් පාරුකාරයාගේ දෙවැනි බිරිය වන අඩප්පරගම නිමලාගේ දරුවන්ගේ නම් මතකයට නඟාගන්නේ, මාළුන්ගේ නම්වලට අනුව ය.

“ඒ අනුව සාලයා නමින් සාමෙල් ද, තෝරා නමින් තෝමස් ද, පුලුට්ටා යන නමින් පුෂ්පා ද, මගුරා යන නමින් මල්ලිකා ද ආදී වශයෙන් ඔහු නම් මතක තබා ගත්තේය. ළඟ දී අවසන් වරට ඉපදුණු පිරිමි දරුවාට ඔස්ටින් යන නම තබන්නට ඇය සූදානම් වන විට, ඒ නමේ මුල් අකුරට ගැළපෙන මාළුවකු ඔහුගේ මතකයට නො ආ බැවින්, ඔහු එයට එකඟ වූ‍යේ නැත. අන්තිමට කනයා යන නමට ගැළපෙන ලෙස කරෝලිස් යන නම තබන්නට ඔහු එකඟ වුණේ ය.”

(පිටුව - 38)

බැලූ බැල්මට පිස්සුවක් සේ පෙනුන ද , කතුවරයා වෑයම් කරන්නේ එකිනෙක පුද්ගලයා සතු මනෝ වෘත්තීන් සියුම් ලෙස නිරූපණය කිරීමට ය. එය චරිත නිරූපණයේ සුවිශේෂ කාර්යයක් සේ සැලැකිය හැකි ය.

කොළොම්බු නවකතාවෙන් මතු වන තවත් සුවිශේෂ ලක්ෂණයක් වන්නේ, මොහාන්ගේ දේශපාලන දෘෂ්ටිය යි. ඔහු සිය ශිල්පීය හරඹ, සුවිශේෂ ආඛ්‍යාන අතරින් ඔසවා තබන බුද්ධිමය සාධකය ද එය ම වන්නේ ය. ඔහුගේ දේශපාලන දෘෂ්ටිය අපට පෙන්වා දෙන වැදගත් ම නිගමනය වන්නේ, යුග ගණනාවක් පසු කළ මාතෘභූමිය විවිධ සම්ප්‍රදායයන් අත්හදා බලා, එක ම තැනෙක පල්වෙමින් සිටින බව ය. ආර්ථික වශයෙන් ගතහොත් එය මන්දනයකි. දේශපාලන වශයෙන් ගතහොත් එය මහා අවුලකි. සමාජමය වශයෙන් ගතහොත් වහල් භාවයකි. ඔහුගේ අවධාරණය වන්නේ අතීතයේ මෙන්ම අදත් ශ්‍රී ලංකාව වහල්භාවයේ ගිලී පවතින බව ය. අනාගතයේ පවා එහි වෙසක් දැකිය නොහැකි බව ය.

නිදහස ලබාගන්නා විට අපේ රට ආර්ථික වශයෙන් පැවැතියේ ආසියාවේ ඉහළම තැනෙක ය. නිදහස ලබා දසක හතකටත් වැඩි කාලයක් ගෙවී ගිය තැන, අප ආර්ථික වශයෙන් පසුවන්නේ ආසියාවේ පහළම ආර්ථිකයත් සහිත රාජ්‍යයක් හැටියට ය. මෙහි භයානක තත්ත්වය කෙතරම් ද යත්; වත්මන් අගමැතිවරයා වරක් කියා සිටියේ, අප දැන් ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ තත්ත්වයට ඇද වැටෙන්නට ළඟ බව ය. වාම දේශපාලනය ක්‍රියාත්මක විය. ධනවාදය ක්‍රියාත්මක විය. මැද මාවත ක්‍රියාත්මක විය. දැන් ධනවාදයේ නූතන විලාසය වූ ලිබරල් ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක වෙයි. එහෙත් රට එතැන ම ය. අපත් එතැනම ය.

මේ කතාවේ එන ලෙනින්, එළිසබෙත් වැනි චරිත දේශපාලන සංකේත ලෙස ගත හැකි ය. කතාව පුරාආධිපත්‍යය පිහිටුවන්නේ එළිසබෙත් ය. එළිසබෙත් චරිතයේ එක් පාර්ශ්වයකින් නියෝජනය වන්නේ විජාතික චින්තනය යි. විජාතික ආර්ථික සම්ප්‍රදාය යි. අපේ ආර්ථිකය, සමාජ ක්‍රමය ලිබරල්කර‍ෙනයට නතුවී හමාර ය. එය ලෝක යථාර්ථයක් ලෙස ගතහොත්, එකිනෙක රටවල් ලිබරල් ක්‍රමය යටතේ ගොඩනඟා ගත් අනන්‍යතා පවා අප ගොඩනගාගෙන නැත. ස්වදේශික චින්තනය යටතේ සිදු කරන්නට ගිය සියලු වෙනස්වීම් අසාර්ථක වී ඇත. නැතහොත් අතරමඟ නැවතී ඇත.

මොහාන් රාජ් මඩවල නම් චරිතයෙන් ඉස්මතු වන භාෂාවේදියා ද කිසි විටෙකත් බැහැර කළ නොහැකි ය.

නවකතාවේ එන සංවාද, ආඛ්‍යාන රටා, පදලාලිත්‍ය ඊට සාක්ෂ්‍ය ලෙස පවතී.

‘ඒක අහසින් යන කළු පාට නැවක්!”

(පිටුව - 11)

කොළඹ කියන්නෙ මහ අමුතු රටක්, මැරිච්චි මිනිස්සුන්ටත් පණ එනවලු කොළඹ පස් පෑගෙනකොට”

(පිටුව - 22)

“මිනිහෙක්ට මූණු කීපයක් තියෙනව වගේ ආදරේටත් මූණු ගොඩක් තියෙනවා”

(පිටුව - 72)

මොහාන් වචන හා අර්ථ ගළපා අලුත් යෙදුම් සකසා ගනී. ඒවා යටි පෙළක් සහිත ය.

මේ සියල්ල අතර මොහාන්ගේ ප්‍රධාන දුර්වලතාවක් ද පවතී. එනම්; තමන් ගොඩනඟන ආඛ්‍යානයෙහි සීමා - මායිම් හරි - හැටි හඳුනා නො ගැනීම ය. මේ නිසා ම, අර්ථ විග්‍රහයේ දී පාඨකයා අවුලකට වැටෙයි. කතාවේ විකාශය ද, ඉලක්ක ද විස්තාරණය වෙයි. ඔහුට සංස්කරණයක් අවශ්‍ය වෙයි. කතුවරයාගේ ප්‍රශස්ත කෘතිය තව ම එළි දැක නැත. එබැවින් ඔහු නවකතාකරණයට තිත තබන්නේ නම්, එය බලවත් වැරැද්දකි.

මඟ හැරුණු මිනිසා 78

නිදහස් කළ පසුව නැවත වරක් ඔහුව මුණ ගැසුණු නියෝජ්‍ය ආරක්ෂක ඇමැති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා, එක්සත් ජාතික පක්ෂ රජයට එකතු වන්නැයි ඔහුට ආරාධනා කළේය. ලයනල් බෝපගේ එය නැවතත් ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කලෙක තමා නියෝජනය කළ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ අනෙකුත් පැරණි කේඩරයන් මෙන් නොව ලයනල් බෝපගේ එබඳු වරයන්වලට අවනත නොවිය යුතු බව ඇදහීය. හමුවීමෙන් අනතුරුව ඇමතිවරයා සහ ඔහුගේ බිරිය ශ්‍රීමනී ඇතුළත්මුදලි මහත්මිය සිය නිවසේ වවන ලද බිම්මල් පෙට්ටියක් ලයනල් බෝපගේට පිරිනැමුවෝය.

ලයනල් බෝපගේ අත්අඩංගුවට ගන්නා විට ඔහු දින කිහිපයකින් පවත්වන්නට තිබුණු කාර්මික ඉංජිනේරු විද්‍යා විභාගයේ අවසාන පරීක්ෂණයට පෙනී සිටීමට නියමිතව සිටියේය. ඔහුගේ දෑස් නිරාවරණය කරන ලද අවස්ථාවේ පළමුවෙන්ම ඔහු අධ්‍යක්ෂවරයා හමු වී කතා කරන්නට අවශ්‍ය බව අවධාරණය කළේය. ඔහු තම පොත් සහ සටහන් ද ඉල්ලා සිටියේය. ඒ අනුව ටෙරන්ස් පෙරේරා මහතා එදින ම රෑ ඔහු හමුවන්නට පැමිණියේය. තමා රඳවා තබා ගෙන සිටින්නේ මන්දැයි බෝපගේ ඇසූ විට ඔහු ප්ලොට් සාමාජිකයකු මුණ ගැසී ඇතැයි අධ්‍යක්ෂවරයා පැවසීය. එවැනි සාකච්ඡාවක් සිදු වුණා දැයි ජාතික රහස් ඔත්තු බියුරෝවේ අධ්‍යක්ෂවරයා බෝපගේ ගෙන් ඇසුවේය. ප්ලොට් සාමාජිකයකු සමඟ සාකච්ඡාවක් කළ බවත් ඕනෑම කෙනකුට තමා සමඟ කතා කරන්නට අවශ්‍ය නම් තමා ඔහු හෝ ඇය සමඟ කතාකරන බවත් ඔහු කියා සිටියේය.

“ටෙරන්ස් පෙරේරා මහතා මට කිව්වා ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ මාව සිරගත කරන්නට එය ප්‍රමාණවත් සාක්ෂියක් බව. දින තුනක් චිත්‍රා මා කොහේ ගෙන ගියා දැයි තොරතුරක් දැන ගන්න නැතුව ඉඳල තියෙනවා. චිත්‍රාට මා රඳවා ගෙන සිටින තැන දන්වන්න කියලා ඒ වෙන කොටත් මා රඳවා ගෙන සිටි පොලිස් නිලධාරින්ගෙන් මම ඉල්ලීමක් කර තිබුණා. මුලින්ම චිත්‍රා පිලියන්දල පොලීසියට පැමිණිල්ලක් කර තිබුණා. ඒ පැමිණිල්ලේ සදහන් කළේ පොලිසියෙන් කියූ කණ්ඩායමක් මා රැගෙන ගිය බව. ඊට පස්සේ මා ගැන කිසිදු තොරතුරක් නොමැති බවට. ඔවුන් ඒ ගැන කිසිවක් නොදන්නා බව පිලියන්දල පොලීසිය කියා තිබුණා. චිත්‍රා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයටත් කොළඹ පොලිස් මූලස්ථානයටත් ගොස් මා ගැන විමසලා තිබුණා. චිත්‍රා කියල තිබුණේ මා රඳවා ගෙන ඉන්න තැනක් එයාට කියන්න කියලා. මා හමු වන්නට අවශ්‍ය බවත් ඇය දන්වා තිබුණා. මේ අතරේ ජාතික රහස් ඔත්තු බියුරෝවේ අධ්‍යක්ෂවරයා මාව විභාගයට ගෙන යන්නට බැරි බව කිව්වා. මට කෙසේ හෝ විභාගයට පෙනී සිටින්නට අවශ්‍ය බව මම කිව්වා.

“මාව රඳවා ගෙන සිටින ස්ථානය පසුව ඒ අයම චිත්‍රාට දන්වා තිබුණා. ඒ කොළඹ 7, ලොන්ඩන් පෙදෙසේ ගුවන් විදුලි සංස්ථාව අසල තිබුණු තට්ටු දෙකේ නිවසක්. ලොන්ඩන් පෙදෙසෙ රඳවල ඉන්දෙද් දී නිදා ගන්න කොටත් මගේ අත්, කකුල් ඇඳට තියල මාංචු දාල තිබුණෙ. චිත්‍රා මාව බලන්නට එතෙන්ට ආවා. මගේ විභාගයේ අවසාන පරීක්ෂණයට සූදානම් වෙන්න අවශ්‍ය පොත් සහ සටහන් ද චිත්‍රා බ්‍රිටිෂ් කවුන්සිල් (British Council) ආයතනයෙන්ගෙනැවිත් තිබුණා. ජාතික රහස් ඔත්තු බියුරෝවේ අධ්‍යක්ෂවරයා මාව විභාගයට ගෙන යන්නට බැරි බව කී වැයි මම චිත්‍රාට කිව්වා. ඇය ඒ බව රාධාක්‍රිෂ්ණන් මහතාට දැන්නුවා. විභාගය පවත්වන්නට නියමිත ව තිබුණේ මරදානේ සහිරා විද්‍යාලයේ. රාධාක්‍රිෂ්ණන් මහතා කළමනාකරණ සේවා ආයතනයේ ශ්‍රී ලංකා ශාඛාවේ ආධාරය ද ඇතිව මාව කෙසේ හෝ විභාගයට ගෙන ආ යුතු බවට රජයේ අධිකාරීන් සමඟ නිර්භයව සාකච්ඡා කොට තිබුණා. අවසානයේ මා විභාගයට ගෙන යන බව NIB අධ්‍යක්ෂ ටෙරන්ස් පෙරේරා මහතා මට දැන්වුවා. මට මගේ ඉගෙනීමේ වැඩ කරන්නටත් ඉඩ ලබා දුන්නා. රාධාක්‍රිෂ්ණන් මහතා පසුගිය දිනවල ලංකාවේ දී අභාවප්‍රාප්ත වුණා. අපට වෘත්තිකයන් (professionals) අතර එවැනි මිනිසුන් හමුවන්නේ කලාතුරකින්.”

“මගේ අත්වලටත් කකුල්වලටත් මාංචු දමලා වෑන් එකකට නංවා ගෙන මා මරදානේ සහිරා විද්‍යාලයට විභාගයට ගෙන ගියා. හැම දෙනාගෙම ඇස් යොමු වෙලා තිබුණෙ මේ පුදුම සිද්ධිය ගැන. විද්‍යාලයේ ක්‍රීඩා භූමියේ සිටි බොහෝ දෙනා විමතියෙන් මා දෙස බලා සිටිනවා මා දුටුවා. මම උත්තර ලියද් දී රහස් පොලිස් නිලධාරීන් මගේ ළඟම හිටිය. මුළු ශාලාවම වට කරල ආරක්ෂක නිලධාරීන් යොදවල තිබුණා. පොලිසිය ශාලාව වටේට මුර වළල්ලක්ම දැම්මා. විභාග ශාලාවට මා ගෙන ගියාම එතන සිටි අපේක්ෂකයනුත් පුදුමයට පත් වෙලා හිටියා. මාංචු ගලවපු නිසා මට විභාගයට ලියන්න පුළුවන් වුණා. මොන තරම් ප්‍රශ්න මැද වුණත් මම විභාගයට හොඳින් මුහුණ දුන්නා. ඒ වසරේ එංගලන්තයේ කළමනාකරණ සේවා ආයතනයේ විශිෂ්ට ශිෂ්‍යයා හැටියට මාව තෝරා ගෙන තිබුණා. විභාගය අවසානයේ නැවතත් මා ලොන්ඩන් පෙදෙසට ගෙනාවා. මා ඇවිද ගෙන යන විට පහළ තට්ටුවේ මේස කකුල්වලට අත්-පා තබා මාංචු දමන ලද තරුණයන් දහ දොළොස් දෙනකු දකින්නට ලැබුණා. ඔවුන් හිටියේ බිම වැතිරිලා. රාත්‍රි කාලයේ ඇතමුන්ට පහර දෙන හඬ ද ඔවුන් වේදනාවෙන් කෑ ගසන හඬ ද මට නිතරම ඇහුණා.”

ලොන්ඩන් පෙදෙසේත්, කොළඹ කොටුවේ රහස් පොලිස් මූලස්ථානයේත් බොරැල්ලේ නව මැගසින් බන්ධනාගාරයේත් මාස 7 ක් පමණ කාලයක් බෝපගේ රඳවා තබා තිබුණි.

“ලොන්ඩන් පෙදෙසේ ටික කලක් රඳවා තැබීමෙන් පසුව මා කොළඹ කොටුවේ රහස් පොලිස් මූලස්ථාන ගොඩනැගිල්ලට අරන් ගියා. මට ඉන්නට සිදු වුණේ 4 වැනි තට්ටුවේ විශේෂයෙන් තනා තිබුණු කුඩා යකඩ කූඩුවක. ඒකෙ වහලය බොහොම පහත්. හිටගෙන ඉන්න බැහැ. ඒ නිසා ඒ කූඩුව ඇතුලෙ රඳවා සිටි මුළු කාලය පුරාම මට ඉන්නට සිදු වුණේ දෙකට නැවිලා. ගුලි ගැහිලා. 2011 සැප්තැම්බර් 11 වන දා කරන ලද ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයෙන් ප්‍රසිද්ධියට පැමිණි කියුබාවේ ඇමෙරිකානුවන් පවත්වා ගෙන යන ගුවන්තනාමෝ හිර කඳවුරේ පිටපත 1985 වන කොටත් ලංකාවෙ තිබුණා. සති කීපයකට පස්සෙ මාව එතැනින් මැගසින් බන්ධනාගාරයට ගෙන ගියා. මම මුලින්ම හිටියෙ ‘G’ මැදිරියේ හුදකලා කුටියක. ඒක ‘P’ වාට්ටුවට ළඟයි.

“ඒකෙ තමයි 1971 අප්‍රේල් අරගලයේ කාලෙ දී අපි රඳවල හිටියෙ. කොහොම නමුත් කාලයක් යද් දී පරීක්ෂණයට ගෙනත් වධ හිංසාවට ලක් කරපු අනික් දේශපාලන හිරකරුවෝත් ‘G’ වාට්ටුවටයි, ‘H’ වාට්ටුවටයි ගෙනැවිත් දැම්මා. සමහරු ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ පැරණි ක්‍රියාකාරිකයන්. අනික් අය කොමියුනිස්ට් පක්ෂෙ පැරණි සාමාජිකයන්. සමන්ත, කුමාරසිංහ, සිල්වා, ජයතිලක ද සිල්වා, සිරිසේන වැනි බොහෝ සහෝදරවරු මාත් සමඟ හිර ගෙදර ඒ කොටසෙ රඳවා තිබුණා. ඒඅතර උන්න ඉන්දික ගුණවර්ධන සහෝදරයා හිර ගෙදරට ගෙනාවේ නැහැ. ඔහුව නිවාස අඩස්සියෙ තබා තිබුණා. මොවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් හිතා ගෙන හිටියේ මම ඔවුන්ගේ නායකයා කියල. මම ඔවුන්ව ඒ හීනයෙන් මිදෙව්වා. 1971 අප්‍රේල් අරගලයේ සංවත්සර දිනය වන අප්‍රේල් 5 දා අවස්ථාවේ අප හිටියේ මැගසින් බන්ධනාගාරයේ. ඒ අවස්ථාව සනිටුහන් කරන්නට අපේ සිර මැදිරි ඉදිරිපිට තනා තිබුණ මඩුවට මම සියලු දෙනා කැඳවල කතාවක් පැවැත්වූවා. මම ඊළාම්වලට සහාය දෙන කෙනෙක් නොවන බවත්, මම ඔවුන්ගේ නායකයා නොවන බවත්, මම වෙනම රාජ්‍යය කියන සංකල්පයට එකඟ නැති බවත් ඒ කතාවෙන් මම ඔවුන්ට පැහැදිලි කළා.”

ලයනල් බෝපගේ සිරගත කර සිටිය දී එවකට නියෝජ්‍ය ආරක්ෂක ඇමැති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි ඔහුට පණිවිඩ එවමින් එක්සත් ජාතික පක්ෂයට සම්බන්ධ වුවහොත් ඔහු නිදහස් කරන බව පැවසීය. එය ප්‍රතික්ෂේප කළ බෝපගේ ‘ජේ. ආර්. ගේ ආණ්ඩුව සමඟ සම්බන්ධ වනවාට වඩා සිරගෙයි සිටීම හොඳයි.’ කියා කීවේය. ලයනල්ව මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් වෙත ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා චිත්‍රා හේබයෙස් කොර්පස් අභියාචනයක් ගොනු කළාය. නමුත් ඔහුගේ නඩුව උසාවියේ දී විභාග වීමට පෙර කිසිදු දඬුවමක් හෝ කොන්දේසියක් නොමැතිව ඔහුව නිදහස් කෙරුණි. එලෙස නිදහස් කිරීමේ කාරණය සරලය. ඒ රජයට විරුද්ධව ඔහුට කිසිදු චෝදනාවක් නොතිබුණු බැවිනි.

නිදහස් කළ පසුව නැවත වරක් ඔහුව මුණ ගැසුණු නියෝජ්‍ය ආරක්ෂක ඇමැති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා, එක්සත් ජාතික පක්ෂ රජයට එකතු වන්නැයි ඔහුට ආරාධනා කළේය. ලයනල් බෝපගේ එය නැවතත් ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කලෙක තමා නියෝජනය කළ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ අනෙකුත් පැරණි කේඩරයන් මෙන් නොව ලයනල් බෝපගේ එබඳු වරයන්වලට අවනත නොවිය යුතු බව ඇදහීය. හමුවීමෙන් අනතුරුව ඇමතිවරයා සහ ඔහුගේ බිරිය ශ්‍රීමනී ඇතුළත්මුදලි මහත්මිය සිය නිවසේ වවන ලද බිම්මල් පෙට්ටියක් ලයනල් බෝපගේට පිරිනැමුවෝය. යම් කිසි උපකාරයක් අවශ්‍ය නම් තමාව ඇමතීමට නොපැකිළෙන්නැයි ඇතුලත්මුදලි ඇමතිවරයා ඔහුට දැන්වීය.

සිසිර යාපා

හෙට - හිර ගෙදර ගී හඬ

වසරකට දුම්රිය අනතුරු පන්සියයකට වැඩි ප්‍රමාණයක් සිදු වන බව දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තා පෙන්වා දෙන අතර මේවායින් වැඩි ප්‍රමාණයක් දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ගමන් කිරිමේදි සිදු වන ඒවා වෙයි. පෙරේදා ඕමන්තේ ප්‍රදේශයේදීද සිදු වුයේ එවැනිම භයානක දුම්රිය අනතුරක් වෙයි. මේ ආකාරයෙන් සිදු වන දුම්රිය හරස් මාර්ග අනතුර විශාල වශයෙන් සිදු වීමට හේතු වි ඇත්තේ මේ වන විට දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ආරක්ෂක බාධකයක් යොදා නොතිබීමයි. විශේෂයෙන් කොළඹ හා වෙනත් ප්‍රධාන නගර ආශ්‍රිතව දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා දුම්රිය ආරක්ෂක බාධක යොදා තිබුණත් විදුලියෙන් ක්‍රියාත්මක වන ස්වයංක්‍රිය දුම්රිය මාර්ග සාංඥා පද්ධති ක්‍රියාත්මක වුවත් එම ප්‍රධාන දුම්රිය මාරග ගම්බිම් පසු කර ගෙන ගම්බද ප්‍රදේශ හරහා ගමන් කරද්දි එම දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා දුම්රිය ආරක්ෂක බාධක තිබේ නම් ඒ සුළු ප්‍රමාණයක් පමණි ඒවාද මේ වන අක්‍රිය වි ඇත.

රුපියල් කෝටි ගණනක මුදලක් වෙන්කර තිබියදීත් දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව එම මුදලින් අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් පාරවල්වලට දුම්රිය ආරක්ෂක වැට දැමීම අතහැර දමා එම මුදල වෙනත් කර්තව්‍යයකට යොදා තිබුණේ මිට වසර ගණනාවකට පෙරය. එම මුදලින් මේ රටේ පන්සියයකට වැඩි අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් මාර්ගවල ආරක්ෂක වැට එදා යෙදෙව්වානම් අද වන විට එම මාර්ග හරහා සිදුවන අනතුරු සියයට සියයකින් වළක්වා ගැනීමට හැකියාව තිබු බව කිව හැකිය.

දුම්රිය අනතුරු ගැන කතා කරද්දී විවිධ ආකාරයෙන් අනතුරු විශාල වශයෙන් සිදුවෙයි. ස්වාභාවික හේතුවක් මත යම් අනතුරක් සිදු වෙයි නම් ඒ ඉතාමත් අහඹු සිදුවීමක් වන අතර නිරතුරුවම සිදුවන අනතුරු හා සම්බන්ධ වී ඇත්තේ මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හා සම්බන්ධ වු ඒවා බව කිව යුතුමය විශේෂයෙන් නොසැළකිලිමත් භාවය මෙන්ම අපරික්ෂාකාරි භාවයද මේ අනතුරු සිදු විමට හේතු වී ඇත.

වසරකට දුම්රිය අනතුරු පන්සියයකට වැඩි ප්‍රමාණයක් සිදු වන බව දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තා පෙන්වා දෙන අතර මේවායින් වැඩි ප්‍රමාණයක් දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ගමන් කිරිමේදි සිදු වන ඒවා වෙයි. පෙරේදා ඕමන්තේ ප්‍රදේශයේදීද සිදු වුයේ එවැනිම භයානක දුම්රිය අනතුරක් වෙයි. මේ ආකාරයෙන් සිදු වන දුම්රිය හරස් මාර්ග අනතුර විශාල වශයෙන් සිදු වීමට හේතු වි ඇත්තේ මේ වන විට දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ආරක්ෂක බාධකයක් යොදා නොතිබිම විශේෂයෙන් කොළඹ හා වෙනත් ප්‍රධාන නගර ආශ්‍රිතව දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා දුම්රිය ආරක්ෂක බාධක යොදා තිබුණත් විදුලියෙන් ක්‍රියාත්මක වන ස්වයංක්‍රිය දුම්රිය මාර්ග සාංඥා පද්ධති ක්‍රියාත්මක වුවත් එම ප්‍රධාන දුම්රිය මාරග ගම්බිම් පසු කර ගෙන ගම්බද ප්‍රදේශ හරහා ගමන් කරද්දි එමW දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා දුම්රිය ආරක්ෂක බාධක තිබේ නම් ඒ සුළු ප්‍රමාණයක් පමණි ඒවාද මේ වන අක්‍රිය වි ඇත.කෙසේ වෙතත් මේ දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ආරක්ෂක බාධක යෙදිමේ ක්‍රියාවලිය මිට වසර විසිපහක පමණ ඈත අතිතයක් දක්වා දිව යයි.

ඒ අනූව දශකයේ රණසිංහ ප්‍රේමදාස මහතා ජනාධිපති වු කාලයයි එවකට මේ රටේ දරුණු යුද්ධයක් පැවැති යුගය වෙයි. රටේ ආර්ථික ප්‍රශ්නද බොහෝ තිබු යුගයක් විය. යුද්ධයට විශාල වශයෙන් ධනය වියදම් කිරිමට වු යුගයකි. මේ වකවානුව වන විට රටේ සංවර්ධනය සිදු වුවත් ඒ සඳහා මුදල් යෙදවිමට සිදු වුයේද ඉතාමත් කල්පනාකාරිවය. මේ යුගයේදීද වර්තමානයේ සිදු වු ආකාරයේ දරුණු දුම්රිය අනතුරු ගණනාවක් සිදුවිය එම අනතුරු සිදු වුයේද දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා ආරක්ෂක මාර්ග බාධක නොතිබු නිසාවෙනි. තලාව සාමාජිකයන් හය දෙනකු බිළිගත් දුම්රිය අනතුර මෙන්ම තවත් එවැනිම වටිනා මිනිස් ජීවිත බිලිගත් අතිශය දරුණු මාරක දුම්රිය අනතුරු ගණනාවක් සිදු විය මේ යුගයෙදී එම දුම්රිය අනතුරු වැළැක්වීමට කළ හැකි දෙයක් වෙයි නම් ඒ එම දුර ඇත ප්‍රදේශවල පිහිටි දුම්රිය හරස් මාර්ගවලටද දුම්රිය සංඥා පද්ධතියක් සිවිකිරීම වෙයි එහෙත් රට පුරා ඒආකාරයෙන් දුම්රිය මාර්ගවලට විදුලි දුම්රිය මාර්ග සංඥා පද්ධති සවිකිරීම පහසු කර්තව්‍යයක් නොවීය එය විශාල වශයෙන් මුදල් වැය වන ක්‍රියාවලියක් වෙයි. එවන් වු යුද්ධයක්ද පැවැති යුගයකදී කෝටි ගණනක් මුදල් ඒ සඳහා යොදවන්නේ කෙසේද එම නිසාම එවකට මෙරට හිටපු රණසිංහ ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයා විසින් උණ බම්බුවලින් දුම්රිය හරස් මාර්ග යොදා එම ස්ථානවලට එය ක්‍රියාත්මක කිරීරිමට පුද්ගලයකුද යෙදවීමට තීරණය කරනු ලැබිණි. එසේ පුද්ගලයකු යෙදවීමෙන් එම ගම්මානවලින් තොරාගත් පුද්ගලයකුට යම්කිසි ආකාරයක වැටුපක් සමඟ රැකියාවක්ද ලැබෙන බැවින් වැඩි කාලයක් යාමට පෙර එම ක්‍රියාවලිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට ජනාධිපති රණසිහ ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයා තිරණය කළේය.

ඒ අනුව උණබම්බු දුම්රිය හරස් මාර්ග දැම්ම ආරම්භ විය මේ ආකාරයෙන් ආරම්භ වු උණබම්බු දුම්රිය ආරක්ෂක මාර්ග බාධක ක්‍රියාවලිය හරහා දිවයින පුරාම තිබු දුම්රිය හරස් මාර්ග පන්සියයකට පමණ මෙසේ එම ආරක්ෂිත මාර්ග බාධක යොදනු ලැබිණි. මාසික චේතනයක්ද සමඟ මොවුන්ට රැකියාවක්ද හිමි විය. මේ ආකාරයෙන් එම දුම්රිය මාර්ග බාධක යෙදු ගම්මානවල පිරිමි අයට හිමි වු රැකියාවත් සමඟ දිනපතා මාරුවෙන් මාරුවට දෙදෙනකු සේවයේ යොදනු ලැබිණි.

ජනාධිපති රණසිංහ ප්‍රේමදාස මහතාගේ එම සංකල්පය ක්‍රියාවට නැංවිමෙන් පසු එම භයානක දුම්රිය අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් මාර්ගවල සිදු වෙමින් පැවැති දුම්රිය අනතුරු සියයට සියයකින් අඩු වී ගොස් එම ක්‍රියාවලිය ඉතා සාර්ථකව සිදු විය.

මේ ආකාරයෙන් උණ බම්බු දුම්රිය හරස් මාර්ග ආරක්ෂක මාර්ග බාධකය කිසිදු ගැටලුවක් නොමැතිව වසර විස්සකට ආසන්න කාලයක් ක්‍රියාත්මක වෙද්දී එම මාර්ග බාධකවල සේවය කරන සේවකයන් විසින් ගැටලුක් ඇති කරන ලද්දේ ඔවුන් විසින් කරන සේවයට ලබන වැටුප ප්‍රමාණවත් නොමැති බවයි ඔවුන්ට ඒ ආකාරයෙන් ගැටලුවක් ඇතිකර ඊට විරුද්ධ වි වැඩි වැටුපක් ඉල්ලන ලෙස බල කර තිබුණේ ඔවුන් පිටුපස සිට ඔවුන්ව ඒ සඳහා පෙළඔවු එක්තරා දේශපාලන පක්ෂයක පිරිසක් විසින්ය. ඒ බවට තොරතුරු හෙළිදරව් වුයේ දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවෙන්මය. මේ ආකාරයෙන් වැඩි වැටුපක් ඉල්ලා වර්ජනයක යෙදුන මේ සේවක පිරිස ක්‍රමයෙන් එම සේවයෙන් ඉවත්ව යන්නට පටන් ගත්හ. දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තු බලධාරින්ද මේ ගැටලුව විසදීමට කිසිදු පියවරක් නොගෙන මේවනවිට බොහෝ කාලයක් ගත වි ඇත. මේ ආකාරයෙන් කිසිදු ආරක්ෂාවක් නොමැතිව අතහැර දමන ලද දුම්රිය හරස් මාර්ග හරහා සිදුවෙන අනතුරු ප්‍රමාණය මේ වන විට ඉහල යමින් පවති. දැනට එම දුම්රිය හරස් මාර්ග වලින් මාර්ග බාධකයක් නොමැති බව දැනනොගෙන වාහන ධාවනය කිරිම නිසා මේ වන විට පනහකට වැඩි පිරිසක් දුම්රියට බිළි වී ඇත. මිට දින දෙකකට පෙර ඕමන්ත දුම්රියහරස් මාර්ගය අසලදිද සිවු දෙනකු බිළි ගත්තේද මෙසේ අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් මාර්ගය නිසාය. මේ ආකාරයෙන් සිදු වු අනතුරු අතර වැල්ලව දුම්රිය හරස් මාර්ගය අසලදි මවක් සිය දරුදෙදෙනා සමඟ යතුරු පැදියකින් ගමන් ගන්නා අවස්ථාවේ ඉතාමත් අවාසනාවන්ත ලෙස දුම්රිය ගොදුරු විය .මේ වන විට මේ හරස් මාර්ග අසල ඇති අනාරක්ෂිත භාවයෙන් ජනතාව බේරා ගැනීමට කටයුතු කරන්නේ එම දුම්රිය හරස් මාර්ගය අසල සිටින ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් කඩ සාප්පු හිමියන් හෝ දුම්රිය ස්ථානයක් ඒ අසල ඇති නම් එහි සේවකයකු විසින්ය. මේ ආකාරයෙන් මෙසේ කටයුතු සිදු වෙද්දී ඇතැම් දුම්රිය හරස් මාර්ග අසල පෞද්ගලික වෙළද ව්‍යාපාර මඟින් එම දුම්රිය හරස් මාර්ගයේ අනතුරු බව සඳහන් විශාල දැන්වීම් පුවරුද ඇතැම් දුරස්ථ ගම්බද ප්‍රදේශවල සවිකර ඇති බව දක්නට ලැබෙයි.

කෙසේ වෙතත් තවදුරටත් දුම්රිය අනාරක්ෂිත හරස් මාර්ගවලට කුමක් හෝ ආරක්ෂිත ක්‍රමයක් නොයොදා සිටියහොත් දැනට සිදුවන අනතුරු වළක්වා ගැනීමට වෙනත් ක්‍රමයක් නොමැති බවද කිව යුතු වෙයි. ඒ තරමටම දුම්රිය ආනාරක්ෂිත හරස් මාර්ගවලට බිළිවන ජිවිත සංඛ්‍යාව කොයි තරම් විය හැකි යැයිද කිව නොහැකි වන්නේ මේ හරස් මාර්ග හරහා යන එන පුද්ගල සංඛ්‍යාව බොහෝය.

කොළඹ කොටුවේ සිට උතුරට දිවෙන ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයේ මෙවැනි අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් පාරවල් ගණනාවක් ඇත. මහනුවර හරහා බදුල්ල දක්වා දිවෙන ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයේද දකුණ බලා යන දුම්රිය මාර්ගයේද සහ පුත්තලම දෙසට දිවෙන ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයද ඇතුළත්ව සියලු දුම්රිය මාර්ගවල මේ ආකාරයෙන් අනාරක්ෂිත දුම්රිය හරස් මාර්ග ඇති බව කිව යුතුය.

කුරුණැගල නයිලිය අධිවේගි මාර්ගය ඉදිවෙන ස්ථානය ආසන්නයේ මෙවැනි දුම්රිය හරස් මාර්ග දෙකක් පිහිටා ඇති අතර එම දුම්රිය හරස් මාර්ග දෙක පිහිටා ඇත්තේ ප්‍රධාන වංගු දෙකක් සහිතවය මේ දුම්රිය හරස් මාර්ගය ආසන්නයේදි එම වංගු නිසා ඇතින් දුම්රිය එනු කෙසේවත් නොපෙනේ. විශේෂයෙන් නගරාන්තර දුම්රිය මේ හරහා වේගයෙන් දිවෙන අතර මේ වන විට සිදුවීමට ගිය දුම්රිය අනතුරු ගණනාවක් බේරා ගැනීමට හැකි වි ඇත්තේ එම ස්ථානයේ සිටින ත්‍රිරෝද රථ හිමියන් සහ අවට පදිංචි කරුවන්එම ස්ථානයේ ගැවසෙන නිසාය. කෙසේ වුවත් මේ ස්ථානවලින් දිනකට ගම්මාන ගණනාවකට යන පාසල් බස් රථ ත්‍රිරෝද රථ ඇතුළු කුඩා වාහන විශාල ප්‍රමාණයක්ද දිවා රාත්‍රි නොතකා එහා මෙහා යයි මේ ආකාරයෙන් මෙවැනිම අනාරක්ෂිත දිනපතා මිනිසුන් සිය ගණනක් එහා මෙහා යන දුම්රිය හරස් මාර්ග ඉතාමත් අනාරක්ෂිතව තිබේ.මේවා සම්බන්ධයෙන් දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවට මේ වන විට පැමිණිලි සිය දහස් ගණනක් ලැබි ඇතත් එම ඒවා විසදීමට කිසිදු පියවරක් ගෙන නොමැත.

මේ ස්ථානවලට විදුලි මාර්ග සාඥා පද්ධති පෙර සේ යම් පුද්ගලයකු හෝ යොදා ස්ථිිර ආරක්ෂක වැටවල් යෙදීමේ අවශ්‍යතාවය ඉතාමත් කඩිනමින් සිදු කළ යුතු දෙයක් බවට පත්වී ඇත.

මේ අතර මේ අනාරක්ෂිත දුම්රිය මාර්ගවලදී ජිවිත හානි වෙන්නේ මිනිස් ජිවිත පමණක් නොවේ විශේෂයෙන් අලි දුම්රිය ගැටීමෙන් පසුගිය වසර තුළ පමණක් අලි දෙසියක පම්ණ පිරිසක් මිය ගොස් ඇත. එපමණක් නොව ඊයේ දිනද අනුරාධපුර ප්‍රදේශයේදි එසේ කොළඹ සිට එනම් කොලොන්නාවේ සිට මඩකළපුව බලා ගිය ඉන්ධන රැගත් දුම්රියක ගැටිමේන් අලි තිදෙනකුගේ ජිවිත අහිමි වී ඇත. මේ ආකාරයෙන් අලි එහා මෙහා යන මාර්ගවල ආරක්ෂිත වැටක් යෙදීම කළ නොහැකි වුවත් ඒ සඳහා වෙනත් ආරක්ෂක විධි විධානක් යෙදිය හැකි ක්‍රමයක් කෙසේ හෝ දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවට අනුගමනය කළ හැකි වෙයි. පිට රටවල නම් මේ සඳහා විදුලි වැට අලි එහා මෙහා යන ස්ථානවලින් යොදා ඇත . එසේත් නොමැති නම් දුම්රිය එම ස්ථාන පසු කරන විට විදුලි දුම්රිය සාඥා පද්ධති ක්‍රියාත්මක වෙයි. එසේ නොවුනහොත් මේ ආකාරයෙන් වල් අලි සම්පත දුම්රියටම ගැටී විනාශ වී යනු ඇත. කෙසේ වෙතත් දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තු ආරංචි මාර්ග පෙන්වා දෙන්නේ මේ ආකාරයෙන් ස්වයංක්‍රිිය සාංඥා පද්ධති සවි කිරීමට තරම් මුදල් දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව සතුව ඇති බවයි. දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවේ නාස්තිකාර වියදම් අඩු කළ හොත් සමස්ත රටම ආවරණයවන පරිදි සියලුම අනාරක්ෂිත දුමිරිය හරස් මාර්ග පමණක් නොව මේ ආකාරයෙන් අනතුරු දායක ලෙස පවතින වෙනත් සතුන් මාරුවන ස්ථානවලටද යම්කිසි අනතුරුදායක තත්ත්වයට යම් ක්‍රියාවලියක් අනුගමනය කළ හැකි බවයි.

''රටේ

පරිභෝජනයට

අවශ්‍ය ආහාර ආනයනය

වෙනුවෙන් විශාල මුදලක් රටින් බැහැරව යන බව සත්‍යයකි. අප රටට අවශ්‍ය ආහාර අප රටේම නිෂ්පාදනය

කරගැනීමට

හැකිවන්නේ නම් රටට භාග්‍යයක් වනු ඇත. වත්මන් රජයේ දීර්ඝ කාලීන

සංවර්ධන ව්‍යාපෘති මතු පරපුර ණය උගුලෙන් ගලවා ස්වයංපෝෂිත

ලංකාවක්

බිහිකරලීමට

හේතුවනු නොඅනුමානය''

ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාගේ 'වැව් දහසක් සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය'සංකල්පය යටතේ අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ එල්ලංගා වැව් පද්ධති දෙකක් ආරම්භ කිරීම ජනපතිතුමාගේ මූලිකත්වයෙන් සැප්තැම්බර් 21 දින අනුරාධපුර, මහවිලච්චිය ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේ නබඩගස්දිගිලිය වැව් තාවුල්ලේ දී සිදුකිරීමට නියමිතව තිබේ. රටපුරා කෘෂිකාර්මික ප්‍රදේශවල ව්‍යාප්ත කිරීමට නියමිත මෙම වැඩසටහන යටතේ අප රට තුළ ආහාර නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය වේගවත් කර දියුණු කිරීම අරමුණ වේ.

රට පුරා කෘෂිකාර්මික ප්‍රදේශයන්හි පරිහානියට පත්ව තිබෙන වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කර ඒවා යළි සක්‍රීය කරමින් අපතේ යන වැසි ජලය සංරක්ෂණය කර ගොවි ජනතාවට ලබාදීම ජනපතිතුමාගේ මෙම වැඩසටහනේ පරමාර්ථය වේ. අනුරාධපුර, පොළොන්නරුව, ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කවලින් ආරම්භ කරන 'වැව් දහසක්'ව්‍යාපෘතිය දීප ව්‍යාප්තව සිදු කරන අතර ඇතැම් ප්‍රදේශවල 'එල්ලංගා වැව්'පද්ධති කීපයක් ද ඉදිකිරීමට නියමිතය. මෙම ව්‍යාපෘතියේ පළමු අදියර අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ ක්‍රියාත්මක වේ.

ඒ පිළිබඳ තොරතුරු දැනගැනීමේ අපේක්ෂාවෙන් මහවිලච්චිය, නබඩගස්දිගිලිය වැව පිහිටා තිබෙන ස්ථානය වෙත අපි ගියෙමු.

අප එහි යන විටත් නබඩගස්දිගිලිය වැව ප්‍රතිසංස්කරණය සඳහා අවශ්‍ය සියලු කටයුතු සකස් වෙමින් පැවතිණි. ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදා ඉංජිනේරු බළකායේ නිලධාරීන් පිරිසක් නබඩගස්දිගිලිය වැව ඉදිකිරීම සඳහා යුහුසුළුව සූදානම් වන ආකාරයත්, වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉංජිනේරුතුමා ඇතුළු කාර්ය මණ්ඩලයත්, ආහාර නිෂ්පාදන ජාතික වැඩසටහනේ සහකාර අධ්‍යක්ෂතුමා ඇතුළු කාර්ය මණ්ඩලයත් එම ස්ථානය අධීක්ෂණය කරමින් සිටින අයුරුත් අපට දැකගන්නට ලැබිණි. ඔවුන්ගේ කාර්යයට ප්‍රදේශවාසී ගොවි ජනතාවගෙන් අපමණ සේවයක් ලැබෙන බව අපට වැටහී ගියේ ඔවුන් නිලධාරීන්ට දක්වන සහයෝගය නිසාය.

ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට නියමිත නබඩගස්දිගිලිය වැව කොළඹ - මන්නාරම ප්‍රධාන පාරට මායිම්ව පිහිටා තිබුණද බැලූ බැල්මට එය වැවක් යැයි සිතා ගැනීමට පවා අසීරු තත්ත්වයක පවතියි. වල්බිහිවී ගිය විශාල ක්‍රීඩා පිටියක ස්වරූපයක් ගත් වැව රොන්මඩවලින් ගොඩවී වියළී තිබෙනු දැකගන්නට ලැබුණි. වැව් බැම්මක් යැයි සිතිය හැකි කැඩී බිඳී ගිය පස් ගොඩැලි එකදිගට තිබීම මෙම ස්ථානයේ වැවක් පිහිටා තිබූ බවට සාක්ෂිය. ප්‍රතිසංස්කරණය කෙරෙන නබඩගස්දිගිලිය වැව ගැන තොරතුරු දැනගැනීමේ අදහසින් එහි තාක්ෂණික කටයුතු බාරව කටයුතු කරන වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ වාරිමාර්ග ඉංජිනේරු ඩී. එම්. ජයලත් මහතා සම්බන්ධ කර ගත්තෙමු.

'නබඩගස්දිගිලිය වැව අනුරාධපුර යුගයේ ඉදිවූ වැව් අතර තවත් විශාල පුරාණ වැවක්. මෙහි වැව් බැම්ම කිලෝමීටර් 2.5 ක් පමණ දිගින් යුක්තයි. පළලත් ඒහා සමානව පවතිනවා. මෙම වැව ජල අක්කර අඩි 250 - 60 පමණ ජල ධාරිතාවක් රඳවා තබාගැනීමට තරම් ප්‍රමාණවත්. දැනට මේ වැව වටා කුඹුරු අක්කර 80 ක් පමණ තිබෙනවා. වැව පිළිසකර කිරීමෙන් පසුව එය තවත් වර්ධනය වේවි. වසර ගණනාවක සිට මේ වැවෙන් කිසිම ප්‍රයෝජනයක් ගන්න බැරි තරමට ගොඩවෙලා. වැව් බැම්ම ගිලා බැහැලා. ඉතා අබලන් තත්ත්වයක පවතින නබඩගස්දිගිලිය වැව යළි පිළිසකර කර කෘෂිකර්මාන්තයට වගේම වෙනත් කර්මාන්ත සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගැනීම තීරණය කිරීම ජනපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ගත් විශිෂ්ට තීරණයක්. එමඟින් මේ ප්‍රදේශයට ලැබෙන ප්‍රතිඵල අපමණයි. මේ වැව යටතේ තිබෙන කුඹුරුවලින් වී මෙට්‍රික් ටොන් 10,000 ට වැඩි ප්‍රමාණයක් අස්වද්දන්න පුළුවන් තත්ත්වයේ තිබෙනවා. අවසන්වරට මෙම වැව ප්‍රතිසංස්කරණය කර තිබෙන්නේ 1956 වසරේදීයි. ඉන්පසු කාලයත් සමඟ නිසි නඩත්තුවක් නොවූ නිසා තමයි අද මේ තත්ත්වයට පත් වී තිබෙන්නෙ'යැයි ජයලත් මහතා අප සමඟ ප්‍රකාශ කළේය. වැසි ජලයෙන් පිරෙන නබඩගස්දිගිලිය වැව වසර ගණනාවක සිටම වැසි අවසන් වනවාත් සමඟම යළි හිඳී යන්නේය. ඇදහැලෙන වැසි ජලය රඳවා තබාගැනීම තරම් ප්‍රමාණවත් පිහිටීමක් නොමැති වීම එයට හේතුවයි. විශාල ගොවි පවුල් සංඛ්‍යාවක් මෙම වැවෙන් වතුර අපේක්ෂාවෙන් පැවැති රජයන් වෙත ඉල්ලීම් කළද ඒ කිසිවක් ඵලදරා නොතිබිණි. වත්මන් ජනපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා වෙත කරන ලද ඉල්ලීම පරිදි එතුමා මෙම වැව ගැන වාර්තාවක් ගෙන වහාම ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සිදුකිරීමට තීරණය කර තිබේ. නබඩගස්දිගිලිය වැවට අමතරව මෙම ප්‍රදේශයේ තවත් වැව් අටක් පිහිටා ඇත. හැලඹ වැව අවට ගොවි පවුල් 80 ක් පමණ ජීවත් වෙති. එයින් කුඹුරු අක්කර 65 ක් පමණ වගාකිරීමට හැකියාව තිබෙන අතර ජල අක්කර අඩි 260 ක පමණ ප්‍රමාණයක් ජලය රඳවා තබාගත හැකිය. මහමිල්ලගොල්ලෑව වැව ආසන්නයේ ගොවි පවුල් 40 ක් වෙසෙන අතර කුඹුරු අක්කර 40 ක් පමණ වගා කළ හැකිය. අක්කර අඩි 180 ක ජල ධාරිතාවක් රඳවාගත හැකියාව තිබේ. ඉහළ හැලඹවැව ගොවි පවුල් 25 කින් සමන්විතය. කුඹුරු අක්කර 12 ක් වගා කළ හැකි අක්කර අඩි 100 ජල ධාරිතාවකට හිමිකම් කියයි. ගලහිටියාව වැව ද ගොවි පවුල් 25 කින් සමන්විතය. කුඹුරු අක්කර 30 ක ප්‍රමාණයක් වගා කළ හැකි අක්කර අඩි 140 ජල ධාරිතාවක් රඳවා තබාගැනීමේ හැකියාව පවතියි. දුණුමඩලාව වැව ගොවි පවුල් 84 කින් සමන්විතව ඇති අතර කුඹුරු අක්කර 95 ක් වගා කළ හැකි අක්කර අඩි 400 ක ජල ධාරිතාවක් එයට රඳවාගත හැකිය. ඉහළ මිල්ලගොල්ලෑව වැවට ද ගොවි පවුල් 15 ක් හිමිකම් කියනවා මෙන්ම කුඹුරු අක්කර 12 ක පමණ ප්‍රමාණයක් වගාකිරීම සඳහා අක්කර අඩි 200 ක ජල ධාරිතාවක් තිබේ. ඉහළ ඇතාවැව ගොවි පවුල් 15 ක් ද කුඹුරු අක්කර 15 ක් ද, අක්කර අඩි 100 ජල ධාරිතාවක් ද හිමිකම් කියති. පහළ ඇතාවැව සතුව ගොවි පවුල් 30 ක් වෙසෙන අතර කුඹුරු අක්කර 25 ක් ද අක්කර අඩි 150 ක ජල ධාරිතාවක් ද රඳවා තබාගැනීමේ හැකියාව ඇත. මෙම සියලු වැව් එල්ලංගා පද්ධතියක් ලෙස ඉදිකිරීමට අපේක්ෂා කිරීම විශේෂයකි.

එල්ලංගා වැව් පද්ධතියක් යනු කුමක්දැයි පැහැදිලි කර ගැනීම සඳහා නැවතත් මම වාරි ඉංජිනේරු ජයලත් මහතා වෙත යොමු වුණෙමි.

“එල්ලංගා වැව් පද්ධතියක් කියන්නෙ වැව් කීපයක් එකිනෙකට සම්බන්ධ කර ජල කළමනාකරණයක් කරමින් ජලය සුරක්ෂිත කර ගැනීම සඳහා ඉදිකරන වැව් කීපයක්. සැම වැවකටම පෝෂක ප්‍රදේශයක් පවතිනවා. මේ එල්ලංගා වැව් පද්ධතියේ තිබෙන විශේෂත්වය තමයි ඉහළ බිමේ පිහිටි වැවේ අතිරික්ත ජලය වාන් දැමූ පසු පහළ වැවට එනවා. ඒ වැවේ අතිරික්ත ජලය වාන් දැමුවාට පසු ඊට පහළ වැවට සම්බන්ධ කරනවා. ඒ වගේ මේ වැව් පද්ධතියේ වැව් නවයක් තිබෙනවා. ඒ ආකාරයට පහළ බිමේ තිබෙන වැව තමයි මේ නබඩගස්දිගිලිය වැව. මේ වැවට ලැබෙන වැසි ජලයට අමතරව ඉහළ වැව් අටේම තිබෙන අතිරික්ත ජලය මේ වැවට ලැබෙනවා. ඒ නිසා මේ වැව ඉතා විශාලව ඉදිකිරීමට සැලසුම්කර තිබෙනවා. මේ වැවටත් ජලය අතිරික්ත වුණොත් ඒවා තලාව හා මහවිලච්චිය වැව් දෙකට මුදාහැරීමට සැලසුම් කර තිබෙනවා.”

මේ ප්‍රදේශ සඳහා එල්ලංගා වැව් පද්ධති සකස් කිරීම ඵලදායක බව මෙහිදී අපට පැහැදිල විණි. එල්ලංගා වැව් පද්ධති සකස් කිරීමේ අරමුණ කවරේද යන්න පැහැදිලි කළේ ආහාර නිෂ්පාදන ජාතික වැඩසටහනේ උතුරුමැද පළාත් සම්බන්ධීකරණ නිලධාරී සහකාර අධ්‍යක්ෂ සිරිසේන හේරත් මහතාය.

“එල්ලංගාවත් සංවර්ධනය කිරීමේදී ගොවිතැනම විතරක් පදනම් කරගන්නෙ නැහැ. මෙහිදී පරිසරයේ භූගත ජලය වර්ධනය කිරීමෙන් පරිසරයට අවශ්‍ය ගහකොළ සංවර්ධනය කිරීමත්, සතා සිවුපාවාට අවශ්‍ය ජලය ලබා දීමත්, පානීය ජලය ලබාදීමත් අපේක්ෂා කරනවා. ඊට අමතරව ජන ජීවිතයේ ජලය උපයෝගී කරගෙන සිදුකරන ක්‍රියාකාරකම් සඳහාත් ජල පහසුකම් ලබාදීමත් එක් බලාපොරොත්තුවක්. ආහාර නිෂ්පාදන සඳහා අවශ්‍ය මූලික කාරණා අතර ගැළපෙන භූමිය, ජලය, පරිසරය බෙහෙවින් බලපාන කරුණු වෙනවා. මේ ප්‍රදේශය ‍ඒ සියලු සුදුසුකම් සපුරා තිබෙනවා. හොඳ පෝෂ්‍යදායී පසක් සහිත වගාවන්ට හිතකර වාතාශ්‍රයක් පවතිනවා. ඊට අමතරව වන සංරක්ෂිත ගණනාවක් තිබෙනවා. ඒ අනුව බලන විට අනුරාධපුරය වැනි ප්‍රදේශවලට “එල්ලංගා වැව් පද්ධති” සකස් කිරීම ඉතා ප්‍රායෝගිකයි. ඉන් ලැබෙන ප්‍රයෝජනය අති විශාලයි.”

සිරිසේන මහතා එසේ කරුණු පැහැදිලි කිරීමෙන් පසු නබඩගස්දිගිලිය එල්ලංගා වැව් පද්ධතිය සකස් කර ප්‍රදේශයේ කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා ලැබෙන ප්‍රයෝජන ගැන විලච්චිය ප්‍රාදේශීය සභා ශ්‍රී.ල.නි.ප. මන්ත්‍රිනී කාවින්දි නිමේෂා රත්නායක මෙනෙවිය අදහස් දැක්වූයේ මෙසේය.

“සකස් කිරීමට නියමිත එල්ලංගා වැව් පද්ධතියට අයත් සියලුම වැව් ඉතා පැරණි වැව්. අපේ පරම්පරා ගණනක්ම මේ ප්‍රදේශයේ පදිංචි අය. අපේ මුතුන්මිත්තන්ගෙ දෑත්වලින් තමයි අතීතයේ මේ වැව් තැනුවෙ. පැවැති කාලය තුළ ඒවා නිසි ආකාරයට ප්‍රතිසංස්කරණය වුණේ නැහැ. එන්න එන්නම වල්බිහිවෙලා ගියා. එහි ප්‍රතිඵලයක් නිසා තමයි අපි මේ වන විට දුක් විඳින්නෙ. මේ ප්‍රදේශයේ ජනතාව 100% ම ගොවි ජනතාව. ඒත් වතුර නැති නිසා මේ අය අසරණ වෙලා. වැසි වැටෙනකල් අහස දිහා බලා ඉන්නවා. හිටපු දේශපාලකයන්ට මේවා කිව්වට වැඩක් වුණේ නැහැ. පොරොන්දුවලට පමණක් සීමා වුණා. ඒත් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා මැතිවරණ පොරොන්දුවක් වූ මේ සංකල්පය දැන් ඉටුකරගෙන යනවා. එතුමාගේ මේ උදාරතර සංකල්පයට ප්‍රදේශයේ ගොවි ජනතාව අනේක වාරයක් ස්තූති කරනවා. පින් දෙනවා. මේ වැව් ටික නැවත ස්ථාපිත කළාට පසුව බයක් සැකක් නැතුව ගොවිතැන් කරන්න පුළුවන්. මේ ව්‍යාපෘතියෙන් ර‍ටේ සහල් නිෂ්පාදන මෙන්ම අතිරේක බෝග නිෂ්පාදනයත් වැඩි වෙනවා. එයින් රටේ ආහාර හිඟය නැති වේවි” යැයි ඇය ප්‍රකාශ කළාය.

නබඩගස්දිගිලිය ගොවි සංවිධානයේ සභාපති අනුර සමන් දිසානායක මහතා මා සමඟ එක්වුණි.

“මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනපතිතුමාගේ ආහාර නිෂ්පාදන වැඩසටහන යටතේ සිදුකරන “දහසක් වැව් පිළිසකර කිරීම” වැඩසටහනේ මහවිලච්චිය ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේම වැව් 17 ක් ප්‍රතිසංස්කරණය වෙනවා. එම වැව් පද්ධතියේ විශාලම වැව තමයි නබඩගස්දිගිලිය වැව. මේ වැව පරිහානියට පත්වීම නිසා අපි වසර ගණනක් දැඩි ජල හිඟයෙන් දුක් වින්දා. අහස් දිය වැටෙනතුරු බලා ඉන්නවා හැර අපට වෙන විකල්පයක් තිබුණේ නැහැ. ඒත් වැස්ස නතර වෙනවත් සමඟම යළිත් ජලය නැතිවෙනවා. මොකද වතුර රඳවාගන්න ක්‍රමයක් නැති නිසා. ඒ නිසා එක් කන්නයක් කුඹුරු වගාකරන්නෙත් හරි අමාරුවෙන්. වී පැහෙනකොට වතුර නැතුව යනවා. ඉතිං ගොයම වේලෙනවා. ඒ විදියට අපේ කුඹුරු කොච්චරනම් පාළු වුණාද? අපි හරි බයෙන් තමයි වී ගොවිතැන කළේ. කොයි මොහොතෙ පාළුවෙලා යාවිද දන්නෙ නැහැ. ඒකෙ ප්‍රතිඵලයක් විදියට මේ ප්‍රදේශයේ මිනිස්සු ගොවිතැන නතර කරල වෙනත් ප්‍රදේශවලට ගිහින් කුලී වැඩ කරනවා. කාන්තා පිරිස් ඇඟලුම් කම්හල්වලට යනවා. ඒත් දැන් අපට බලාපොරොත්තුවක් තියෙනවා. අපේ ගොවිකම රැකගෙන ජීවත්වෙන්න පුළුවන් කියලා.”

ඔවුන් පවසන පරිදි පැවැති තත්ත්වය දිගින් දිගටම පැවතුණහොත් රටේ කෘෂිකර්මාන්තයට කණකොකා හඬනු ඇති. කෘෂිකර්මාන්තය නඟාසිටුවමින් ඒ වෙනුවෙන් විශේෂ වැඩසටහන් දියත් කිරීමට ජනපතිතුමාට සිත් වූයේ රටේ ජනතාවගේ වාසනාවකට යැයි මට ද සිතුණි.

මහවිලච්චිය ප්‍රදේශයේ වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේ වැඩපිළිවෙළ ආරම්භ කර ගොවි ජනතාවගේ අපේක්ෂා ඉටුකිරීමට ජනපතිතුමා ප්‍රධාන යහපාලන රජය ගත් පියවර ගැන තව බොහෝ පිරිස් අදහස් එක්කළහ. ඔවුන් අතර වී. පී. ජයරත්න, නිශාන්ත වන්නිනායක, එම්. පී. ජයවර්ධන යන ගොවි මහතුන් ඉදිරිපත් කළ ප්‍රකාශ තුළ ගැබ්වූයේ.

මේ ප්‍රදේශයේ වී ගොවිතැනට අමතරව බඩඉරිඟු, තල, කුරක්කන්, උඳු, රටකජු, කව්පි ප්‍රධාන වශයෙන් වගාකරන බවත් ඒවාට වතුර අවශ්‍ය බවත්ය. ඊට අමතරව පානීය ජල හිඟයට හා වෙනත් අවශ්‍යතාවලට මෙම වැව් පද්ධති මඟින් පිටිවහලක් වන බව ද ඔවුන්ගේ අදහස විය. තවත් විශේෂ කරුණක් ඔවුහු ඉදිරිපත් කළහ. එල්ලංගා වැව් පද්ධතිය හා ඇළවේලි ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින් හා අලුතින් ඉදිකරමින් මේ භාරධූර කාර්යයට ප්‍රමුඛ දායකත්වය දක්වන්නේ ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදා ඉංජිනේරු බළකාය නිසා ඔවුන්ගේ කාර්යයන් පිළිබඳ ජනතාව දැඩි විශ්වාස තබන බවය. “යුද හමුදාව වැඩේට අතගැහුව නම් අපට ඒ ගැන කිසිම බයක් නැහැ” ඔව්හු පවසති. මීට පෙර නොයෙක් ඉදිකිරීම් කරන ලද්දේ පුද්ගලික කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ය. ඔවුන් මූලිකත්වය දුන්නේ අධික ලාභයට නිසා කොන්ත්‍රාත්තුවේ ප්‍රමිතිය ඉතා පහළ මට්ටමක තිබූ හෙයින් ටික කලක් යද්දී ඒ ඉදිකිරීම් ගරාවැටී පෙර තිබූ ආකාරයටත් වඩා අබලන් වූ බව ජනතාවගේ අදහස විය.

එහෙත් මෙවර වැව් ප්‍රතිසංස්කරණය යුද හමුදාව විසින් සිදුකිරීම නිසා එහි නියම ප්‍රමිතිය අපේක්ෂා කළ හැකි බව ප්‍රදේශවාසීන්ගේ විශ්වාසය වී තිබේ. මේ ආකාරයට වත්මන් රජයේ සංවර්ධන ව්‍යාපෘති කෙටි කාලීන නොවන අතර මේවාහි ප්‍රතිඵල දීර්ඝ කාලීනව අපේක්ෂා කළ හැකි බව ද ජනතාවගේ විශ්වාසය වී තිබේ. රටක සංවර්ධනයේ අත්‍යවශ්‍ය අංගයක් වන කෘෂිකර්මාන්තය දියුණුවට වත්මන් රජය ප්‍රමුඛත්වය ලබාදීම පිළිබඳවද ගොවි ජනතාවගේ ප්‍රශංසාව හිමිවීම පුදුම සහගත නොවන කරුණකි.

රටේ පරිභෝජනයට අවශ්‍ය ආහාර ආනයනය වෙනුවෙන් විශාල මුදලක් රටින් බැහැරව යන බව සත්‍යයකි. අප රටට අවශ්‍ය ආහාර අප රටේම නිෂ්පාදනය කරගැනීමට හැකිවන්නේ නම් රටට භාග්‍යයක් වනු ඇත. වත්මන් රජයේ දීර්ඝ කාලීන සංවර්ධන ව්‍යාපෘති මතු පරපුර ණය උගුලෙන් ගලවා ස්වයංපෝෂිත ලංකාවක් බිහිකරලීමට හේතුවනු නොඅනුමානය.

විශේෂ ස්තූතිය - ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ කසුන් භාග්‍ය සහ වරුණ යන මහත්වරුන්ට.

සටහන

නිශාන් මෙන්ඩිස්

ඡායාරූප-වාසිත පටබැඳිගේ

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ඉන්දියාවට ගොස් පැමිණියේය. දැන් ඒ ගැන විවාද ගණනාවකි. එකක් නම් මහින්ද ඉන්දියාවේදී ඇත්තටම කී‍ෙව් කුමක්ද යන්න ගැනය. ඒකාබද්ධ විපක්ෂය තුළ එකිනෙකට වෙනස් මත දරන උදවිය එම කතා අර්ථ දක්වන්න හදන්නේ තම තමන්ට ඕනෑ විදිහටය. මහින්ද ද ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ කියන්නේ ඉන්දියාවේදී කීදේ නොවේ. ඉන්දියානු නායකයන්ට කීදේ මෙරට ජනතාවට කියන්නේ නැත. මහින්දගේ හැටි එහෙමය.

අනෙක් විවාදය නම් මේ ගමනේ වැදගත්කම ගැනය. සමහරු හදන්නේ මහින්ද පුම්බන්නටය. පිම්බෙන්නට තරම් දෙයක් ඉන්දියාවෙන් මහින්දට ලැබුණේද නැත. මහින්දම කී පරිදි ඔහු ගියේ පව් කමාකර ගන්නටය. එනම් එකල ඇති වූ වැරදි අවබෝධ නිවැරැදි කරගෙන හොඳ හිත ගොඩ නගන්නටය. එකල වූ වැරදි නම් යුද්ධයෙන් පසු උතුරට දේශපාලන විසඳුමක් දෙනවා කියා පොරොන්දු වී පොරොන්දු කැඩීමය. දහතුනට එහා විසඳුමක් දෙනවා කියා දහතුනේ බලතලත් කැපීමය. මහින්ද යන්නට ඇත්තේ දැන් තමා එහෙම නැති බව කියන්නට විය හැකිය. බලා ඉන්නට වන්නේ මහින්ද ඒ විශ්වාසය ගොඩ නගා ගන්නා හැටිය. රට බෙදන ව්‍යවස්ථාව පරදවනවා’ කියා තවමත් හදා නැති ව්‍යවස්ථාවකට එරෙහි වන්නට බලා සිටින මහින්දගේ ගෝලයන් සනසන ගමන් ඉන්දියාව සමඟ මහින්ද ගහන ගිවිසුම කුමක්ද යන්න පැහැදිලි නැත. මහින්ද කුමක් කීවත් ඉන්දියාව විශ්වාස කරයිද යන්න එතරම්වත් පැහැදිලි නැත.

මත්තල ගැන දෙබිඩි කතා

ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී තම පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා ගැන මහින්ද කතා කළේය. නීතිය අනුව නාමල්ට තරඟ කරන්නට බැරි වීම ගැන දුක් වුණේය. කීවේ තම සහෝදරයා එන්න ඉඩ ඇති බවයි. කෙසේ වෙතත් පක්ෂය එය තීරණය කළයුතු බවයි. ඒ සාකච්ඡාවෙන් පෙනෙන විදිහට සහෝදරයා කීවේ ගෝඨාභයටය. දැන් ඒකාබද්ධය ඇතුළේ වැඩේ පත්තුවෙලාය. දැන් මහින්ද කියන්නේ ගෝඨාභය එන බවක් කී‍ෙව් නැති බවයි. මහින්දගේ හැටි එහෙමය.

කුමාර වෙල්ගම කීවේ ජනාධිපති අපේක්ෂකත්වයට රාජපක්ෂ සහෝදරවරුන්ට වඩා හොඳ නායකයන් ඒකාබද්ධයේ සිටින බවයි. වාසු හැදුවේ පන්දුව කරකවා වෙන අතක යවන්නටය. ඔහු කීවේ මහින්ද සහෝදරයා කීවේ චමල්ට බවයි. ඒකාබද්ධයේ තවත් සමහරු කීවේ අපි හැමෝම මහින්දගේ සහෝදරයන් බවයි. කෙසේ වෙතත් මහින්දගේ සහෝදරකම් තිබෙන්නෙ කාටදැයි රටම දනිති. රාජපක්ෂ සහෝදරයෙක්ම ගෙනෙන්න හදන්නේ අනෙක් සහෝදරයන් විශ්වාස නැති නිසාය. නාමල් පුතා ගැන හිතනවිට රාජපක්ෂ සහෝදරයින්ද විශ්වාස නැත. තවමත් තෙපරබාන්නේ ඒකය. මහින්දගේ හැටි එහෙමය.

මත්තල ඉන්දියාවට දෙනවාට මහින්දත් ගෝලයෝත් ශ්‍රී ලංකාවේදී විරුද්ධය. ඉන්දියාවට ගියවිට එහෙම විරෝධයක් නැත. තියෙන්නේ පෞද්ගලිකකරණ විරෝධයකි. මහින්ද කෝටි ගණනක් වියදම් කොට මත්තල හදා තියෙන්නේ ඔහේ තියෙන්න අරින්නය. දිනපතා ලක්ෂ කෝටි ගණනින් වියදම් කරමින් පවත්වාගෙන යන්නටය. ‘මත්තල මහින්ද රාජපක්ෂ ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ’ කියා කිව්වාම ඇතිය. එයින් ආදායම් උපදවන්නට ඕනෑ නැත. ආදායම් උපදවන වැඩක් කරන්නට ගියාම විරුද්ධය. රටට කෙළවෙන එබඳු විරෝධතාවලට කියන්නේ දේශප්‍රේමය කියාය. ඒ ඉන්දියාවට දණ නොනමන්නටය. ඒ ශ්‍රී ලංකාවේදීය. ඉන්දියාවට ගියවිට හතර හන්දිම නැමෙන්නේය. මහින්දගේ හැටි එහෙමය.

මෝදි ලංකාවට එනවිට මහින්ද ගෝලයන්ට කියා කළු කොඩි දම්මන්නේය. ඒ ඉන්දියානු ආධිපත්‍යයට එරෙහිවන්නට කියාය. දැන් මහින්දම ගොස් ඉන්දියානු නායකයන්ට වැඳ නමස්කාර කොට වැරදි අවබෝධ දුරු කරගත්තේය. එහිදී ඔසවන්නේ සුදු කොඩිය. මහින්දගේ දෙබිඩි පිළිවෙත ඒකය.

මහින්ද පුම්බන්නට හදන ගෝලයෝ දැන් තවත් කතාවක් කියති. ඉන්දියානු නායකයන් මහින්දව පිළිගත්තේ මේ රටේ නිල නොවන පාලකයා ලෙස බවයි. රටේ ජනතාවට නම් ඒ බවක් පෙණුනේ නැත. පෙනෙන්නට තිබුණේ ශ්‍රී ලංකාව නැමැති යටත් විජිතය පාලනය කරන නිල නොවන අධිරාජ්‍යය ලෙස සලකා මහින්ද ඉන්දියානු නායකයන්ට තම ගැති බව ප්‍රකාශ කොට පැමිණි බවයි. එසේ නොමැතිව මහින්දට මෙබඳු ගමනක යෙදෙන්නට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත.

මහින්දගේ ගෝලයෝ දැන් තවත් කතාවක් කියති. එනම් ඉදිරි මැතිවරණ මගින් මහින්ද බලයට එන බව ඉන්දියාවෙත් ලෝකයේත් විශ්වාසය වී ඇති බවයි. එහෙම කතාවක් ඔවුන් කියන්නේ ශ්‍රී ලංකාව තුළ එහෙම විශ්වාසයක් නැති නිසාය. යම් විශ්වාසයක් ඒකාබද්ධ විපක්ෂයට තිබුණානම් එයද ‘ජනබලය කොළඹට’ සමග සුන්නත්දුලී වී ගියේය.

මේ කතාව කියන්නට මොවුන් තවත් කෑල්ලක් අහුලාගෙන ඇත්තේ බ්‍රිතාන්‍යයේ ද ඉකොනොමිස්ට් සඟරාවෙනි. එහි බුද්ධි අංශය කී කතාවකි. එය නම් ඉදිරි මැතිවරණයෙන් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ජයගනු ඇති බවයි. හැතැක්ම දහස් ගණනකට එහා සිට කියන මේ කතාව ඒකාබද්ධයේ ඇතමුන්ට මහා බක්කක් වී ඇත. හැබැයි පරහට තියෙන්නේ 2015 ජනවාරි 08 දා මහින්ද ජයගන්නා බව මේ කට්ටියම 2014 දෙසැම්බරයේ කැට තියා කියා තිබීමයි. අන්තර්ජාලයේ ඇතැම් සටහන්වල කියන්නේ මේ බුද්ධි අංශය අනාවැකි කියන්නේ ‘සුමනදාස අබේගුණවර්ධනගෙන්’ අසා බවයි. තම අනාවැකි වැරදුනු විට සුමනදාස සමාව ඉල්ලුවද මේ කට්ටිය සමාව ඉල්ලන්න තරම්වත් නිරහංකාර නැති බව අන්තර්ජාලයේ සැරිසරන්නෝ කියති.

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ අනාගත අරමුණු සම්බන්ධයෙන් කාට හෝ විචිකිච්චා තිබුණා නම් ඉන්දියානු සංචාරයේදී කළ කී දෑ අනුව ඒ බොහොමයක් කරුණු පැහැදිලි විය. පසුගිය ‘ජනබලය කොළඹට’ වැඩ සටහනේදී පෙනීගිය ආකාරයටම දැන් මහින්දගේ ඒකායන අරමුණ නාමල් ඔටුනු හිමි කුමාරයා බවට පත්කිරීමයි. ජනාධිපති අපේක්ෂකත්වය ගැන කතා කරනවිටම පළමුවෙන් මතක් වූයේ නාමල්වය. දුක්වුයේ නාමල්ට ඉල්ලන්න බැරි වීම ගැනය. ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ හෝ පොහොට්ටු පක්ෂයේ හෝ සිටින ජ්‍යෙෂ්ඨ නායකයින් කාගේවත් නම් මහින්දට මතක් වූයේ නැත. ඔවුන්ට මහින්ද සලකන්නේ පොල් කුඩු ගානටය. නැතිනම් කරපිංචා ගානටය. මහින්ද ආණ්ඩු කළේ ඒ ආකාරයෙනි. මහින්දගේ හැටි එහෙමයි.

මහින්දගේ ඉන්දියානු ගමනෙන් සිදුව තිබෙන්නේ ඒකාබද්ධ විපක්ෂය තවත් අර්බුදයට යාමයි. මහින්දගේ ගෝලයන් මෙතෙක් කර තබාගෙන ගිය ඉන්දියානු විරෝධය තවදුරටත් ගෙනයන්නේ කොහොමද කියන එක ප්‍රශ්නයකි. ආපහු ඉන්දියානු විරෝධය උස්සන්න ගියහොත් රට තුළින් එයට එන ප්‍රතිචාර යහපත් නොවනු ඇත. අනෙක් අතට ඉන්දියානු ආණ්ඩුව සමග යහපත් සබඳතා පවත්වා ගැනීමට අවශ්‍ය නම් මත්තල ගුවන්තොටුපළ වැනි ප්‍රශ්න ගැන කටයුතු කරන ආකාරය ගැනද ප්‍රශ්න මතුවිය හැකිය.

එට්කා ගිවිසුම පිළිබඳ ප්‍රශ්නය මහින්දගේ ගෝලයන් දිගින් දිගටම ඇදගෙන ගිය එකකි. එට්කා විරෝධය ඔවුන්ගේ පැවැත්මේ කොටසකි. දැන් එට්කා ගිවිසුමේ වැඩ අවසන් වෙගෙන යන බව දැනගන්නට ඇත. මාස දෙක තුනකින් එය යළි කරළියට එනු ඇත. එවිට මහින්ද කරන්නේ මොකක්ද ඔහුගේ ගෝලයන්ට වෙන්නේ මොනවාද යන ප්‍රශ්න පැනනගිනු නොඅනුමානය.

මෙරට ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට විසඳුම් ලෙස බලය බෙදීමේ ව්‍යුහයක් සහිත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ක්‍රියාවට නැගීම ගැන ඉන්දියාව දැඩි උනන්දුවක් දක්වයි. තමිල්නාඩුවේ දේශපාලනයේදී එය වැදගත් සාධකයකි. පාර්ලිමේන්තුව විසින් කෙටුම්පත් කොට ඇති නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ඉදිරි කාලයේදී ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතය. එම අවස්ථාවේ මහින්ද වැඩ කරන්නේ ඉන්දියාව සමඟ ගොඩනගාගත් අවබෝධතාවය අනුවද යන ප්‍රශ්නය මතුවිය හැකිය. එසේ වුවහොත් එය මහින්දගේ ගෝලයන්ට නම් දිරවන්නේ නැති තත්ත්වයක් විය හැකිය. එම අර්බුදයට මුහුණදීමට මහින්දටත් ඒකාබද්ධ විපක්ෂයටත් සිදුවනු ඇත. එහිදී මහින්ද තම ගෝලයන්ගේ ජාතිවාදයට ඉඩදී ක්‍රියාත්මක වුවහොත් මේ ගිය ගමනින්ද වැඩක් නැත. යළිත් වරක් ඉන්දියානු නායකයන් රැවටීම ගැන ඔහු කෙරෙහි තවත් වෛරයක් ගොඩනැගීම පමණක් සිදුවනු ඇත.

ඉන්දියාව සමඟ පමණක් නොව ජාත්‍යන්තරය සමගද කටයුතු කරනවිට මහින්ද මුහුණදෙන ප්‍රශ්නය වන්නේ විශ්වාසය නොමැතිවිමයි. ඔහු මෙරට පාලනය කළ කාලය තුළ ඉන්දියාවටත් ලෝක නායකයන්ටත් වරින්වර දුන් පොරොන්දුද සුළු පටු නැත. ජනවර්ග ප්‍රශ්නයට විසඳුම ගැන කීවේ දහතුන්වන සංශෝධනයට එහා යන බවයි. පොලිස්, ඉඩම් බලතලවලට වැඩි දේ දෙන බවයි. එසේ කියා කිසිවක් නොකළ විට ලෝක නායකයන් හිතන්නේ ‘අපිව කඩේ යැව්වා’ කියාය. රැවැට්ටුවා කියාය. මහින්දගේ හැටි එහෙමය. ඒ බව ඉන්දියාවෙත් ලෝකයේත් නායකයෝ දැන සිටිති. දැන් ඉන්නේ වෙනත් මහින්ද කෙනෙකු බව පෙන්වන්නේ නැතිව නැවත විශ්වාසය ගොඩනැගිය නොහැකිය.

මෙරට හමුදාවෙන් කළ බවට චෝදනා නැගුණ යුද අපරාධ හා මානව හිමිකම් කඩකිරීම් ගැන පරීක්ෂණයක් පවත්වන බව මහින්ද ලෝකයාට පොරොන්දු විය. ශ්‍රී ලංකාව උගුලක හිරවුණේ එම පොරොන්දුවෙනි. මහින්ද එලෙස පොරොන්දු වුණේ එදා වේල ගැට ගසා ගන්නටය. රටට ම බරපතළ ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ දෙන්න සිදුවුණේ එබඳු ක්‍රියා හේතුවෙනි. දැන් මෙම ආණ්ඩුව යටතේ එම තත්ත්වය බොහෝදුරට සමනය වී ගොසිනි. එහෙත් මහින්ද ගැන යළි විශ්වාසයක් තබන්නට තරම් ඔහුගේ පැත්තෙන් නම් සිදුවු වෙනසක් නැත. මේ සිටින්නේත් ඒ මහින්දමය. එකම වෙනස බලය නැති එකය. මහින්ද දැන් එහෙම නැතැයි මෝදිට පෙන්වන්නට සිදුවන්නේද මහින්දටමය. අපට තියෙන්නේ බලාගෙන ඉන්නටය. මහින්ද එම කඩුල්ල පැන පෙන්වන තෙක් ඒකාබද්ධයේ නායකයන් කියන පිළිගැනීම ඉන්දියාවෙන් මහින්දට ලැබෙන්නේ නැත. ඒ ගැන නම් අවිශ්වාසයක් තබාගැනීම අවශ්‍ය නැත.

උගුලක හිරවීම

රටට කොහොම කීවත් මහින්දගේ ඉන්දියා ගමනේ ඇත්ත අරමුණ තමන් හා ඉන්දියාව අතර හොඳ හිත ඇතිකර ගැනීමද යන්න සැක සහිතය. එහි වෙනත් අරමුණක් තිබූ බව ප්‍රදර්ශනය විය.

මහින්ද ඉන්දියා ගියේ නාමල් සමගය. තම පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා විය හැකි සහෝදරයින් හෝ නොවෙනත් ප්‍රබල නායකයින් ඔහු කැටුව ගියේ නැත. එහි අරමුණ නම් තම පක්ෂයේ අනාගත නායකයාව ඉන්දියානු නායකයන්ට හඳුන්වාදීමයි. අනෙක් අතට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික දේශපාලනය ගැන නාමල්ට දැනුමක් ලබාදීමයි. මහින්ද මේ සැරසෙන්නේ 2019ට හෝ 2020ට නොවේ. 2025ටය. නාමල් කුමාරයා රජ කරවන්නටය.

මේ තත්ත්වය යටතේ මීළඟ ජනාධිපතිවරණයේ අපේක්ෂකයා කවුරුන්ද යන්න මහින්දට එතරම් වැදගත් නැත. ඒ ගෝඨාභය හෝ චමල් හෝ වෙන අයෙක් විය හැකිය. එහිදී මහින්ද මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය මෙහෙයවනු ඇත. එසේ වුවද තම අපේක්ෂකයා දිනවන තැනට මහින්ද වැඩ කරයිද යන්න සැක සහිතය. ඒ තම අපේක්ෂකයා ජනාධිපති වුවහොත් නාමල්ට එරෙහිව තවත් ප්‍රබල නායකයකු තම කණ්ඩායම තුළින් බිහිවන නිසාය. කතාන්දරය තියෙන්නේ එ‍තනයි.

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියකු සමඟ පසුගියදා කියා තිබුණේ ‘මිළඟ වාරයේ තමන්ගේ අලුත් වයින් අලුත් බෝතලයක, අලුත් ලේබලයකින්’ එන බවයි. ඒ අලුත් වයින්, බෝතලය හෝ ලේබලය ගැන කිසිවක් කියා තිබුණේ නැත. කෙසේ වෙතත් මහින්ද සමග සිටින පරණ වයින්, පරණ බෝතල් හා ලේබල්ද කුණු කූඩයට යනු ඇත. මහින්දගේ හැටි එහෙමයි.

සී.ජේ. අමරතුංග

දිනය හරියටම 1965 සැප්තැම්බර් මස 23 වෙනිදාය. සුමිත්‍රආරච්චි සර් චිත්‍ර පාඩමට සූදානමිනි. චිත්‍ර මෙතරම් බැරෑරුම් දැයි මට සිතුණේ මේ පාසලට ඇතුළත් වීමෙන් පසුවය. මේ අලුත් පාසලට මා ඇතුළු කළේ මේ වසරේ ජනවාරි මුලය. පාසල රජයට පවරාගෙන තවම වසර තුන හතරකට වඩා නැත. පවරා ගැනීමට පෙර පාසල පාලනය වූයේ යාබදව පිහිටි පල්ලියෙනි.

තවමත් පල්ලිය හා පාසල අතර ගේට්ටුවට ඉබි යතුරු දමා නැත. දහවල් 12 පල්ලියේ සීනුව නාද වන විට ඇන්ටන් නාසරත්, කීත් වැන්ඩවට් වැනි බර්ගර් ළමුන් මෙන්ම ලෙස්ලි බ්ලෙයාර්, ලක්ෂ්මන් පෙරේරා, ක්‍රිස්ටෝපර් පින්ටෝ, සීමන්ස් වැනි අපේ හය වසර බී පන්තියේ ළමුන්ද නැගිට කුරුසිය ලකුණු කරති. ඒ වන විට පන්තියේ ගුරුවරයා හෝ ගුරුවරිය කුරියාකෝස් මිස් හෝ මැන්චෙස්ටර් සර් නම් ඔවුන්ද එලෙසම කුරුසය ලකුණු කරති. ඒ මොහොතට මුළු පාසලම නිහඬ වේ. එවිට ඇසෙන්නේ පල්ලිය පාරේ මිරිස් මෝලේ හඬ පමණි. කුරියාකෝස් මිස් අපේ ඉංග්‍රීසි ගුරුතුමියයි. ඈ බර්ගර් කාන්තාවකි. මහත දෙහෙතය. සැරය. නිතරම අප වැනි ඉංග්‍රීසිවලට අදක්ෂ ළමුන්ට වේවැලෙන් තලා පන්තියෙන් ඉවතට දමයි. මැන්චෙස්ටර් සර් සැර නැත. එහෙත් ළමුන් ඔහුට මැන්චා යැයි කියති.

කුරියාකෝස් මිස් අපේ ප්‍රින්සිපල්ගේ බිරිඳය. ප්‍රින්සිපල්ගේ නම අසන්නෝ ඒ කවර නමක්දැයි විමසති. එස්.කුරියාකෝස්, සමහරු ඒ නමට සිනාසේ. එතුමා ඉන්දියාවේ කේරලයේ ඉපිද බොහෝ කලකට පෙර ලංකාවට ආ මලයාලම් ජාතිකයෙකැයි අපේ තාත්තා කියයි. ඔහුගේ පාට පාට විශාල කුඩය කුමන හෝ පාසල් ක්‍රීඩා උළෙලකදී සීවලී පිටියේ දුර ඈතකදී වුව අපට හඳුනා ගැනීමට පුළුවන. ඒ කුඩය ඇලයට ඇන ඇල ගැසුණු කුඩයේ මිටට සිරුර බර දී සිටින බැවිනි. බොහෝ කුඩ හිසට සෙවණ කළත් අපේ ප්‍රින්සිපල්ගේ කුඩයට සිදුව ඇත්තේ තරමක මහත දෙහෙත එතුමාගේ සිරුරට කර ගසන්නටය.

සුමිත්‍රආරච්චි සර් චිත්‍ර පාඩම පටන් ගැනීමට පෙර ඊට අප සූදානම් දැයි සොයා බලයි. චිත්‍ර පොත, සායම් පෙට්ටි, සායම් ටියුබ්, අඩිරූල්, මකන කෑලි, කටර්, පැන්සල් ද මේ සියල්ල විමසා අඩුපාඩු ඇති ළමුන්ට අඩිරූලෙන් පාරක්ද ගසා පන්තියෙන් එළියට දමයි. ඔහු පන්තියේ බුද්ධ ධර්මය ගුරුවරයාද වේ. ධම්මපදය පාඩම් නැතිනම් ඔහු අපට දෙන්නේද එම දඬුවමමය. අපේ පන්තියේ ඇන්ටන් නාසරත්, ජයන්ත පතිරණ සහ දයානන්ද චිත්‍ර ඇඳීමට රුසියෝය. දයානන්දගේ පියා හංගමුවේ සයිමන්ය. සෑම වසරකදීම රත්නපුර මාර්කට් එක ඉදිරිපිට වෙසක් තොරණ අඳින ඔහු තොටලඟ තොරණද අඳින බව දයානන්ද පවසන්නේ ආඩම්බරයෙනි. මට ඔවුන් තරමට චිත්‍ර අඳින්න බැරි වුණත් සර් හැමදාම 5/10 ට උඩ ලකුණු ලබා දෙයි. සුමිත්‍රආරච්චි සර් රත්නපුර දවස පත්‍රයේ වාර්තාකරුවාය. විවිධ උත්සව පින්තූර ගනී. ඒ කළු සුදු පින්තූරය.

සර් පන්තියට පැමිණි මුල් දිනයේම උෂ්ණ හා සීත වර්ණ පාඩම පටන්ගත්තේය. අප ලවා වර්ණාවලිය චිත්‍ර පොතේ පිටුවක් පුරා ඇඳීමට දී ඔහුම පින්සලය ගෙන අඩු වැඩිද බැලුවේය. තද උෂ්ණ වර්ණයේ සිට ලා පැහැති සීත වර්ණය දක්වා වර්ණාවලිය විකාශනය වන අසිරිය අප පළමු වරට දුටුවේ එදාය. මූලික වර්ණ මුසු කොට වෙන් වෙන් වර්ණ සකසක අයුරු පහදා දීමට ඔහු දැන් සූදානම් වේ.

මේ ඉන්ටවල් එකට පෙර පීරියඩ් එකය. තව ටික වෙලාවකින් පල්ලියේ 12 සීනුව නාද වනු ඇත. අම්මා හැමදාම පාසලට ගෙන යාමට හදා දෙන දොඩම් වතුර බෝතලය උදේ 10 වන විටත් දෙවරකට බී අවසන් කළෙමි. අලුත් පාසලට ඇතුළත් වීමට පෙර අම්මා මට පොත්පත් ද සියල් තීන්ත පෑනක්ද නිල් පාට පාකර් තීන්ත කූඩුවක්ද කවකටු පෙට්ටියක්ද මිලට ගෙන දුන්නාය. පොත් ගෙන යාමට පොඩි FORD සූට් කේසයක්ද, තොප්පියක්ද, මේස් කූට්ටමක් සහ බාටා සපත්තු කූට්ටමක්ද අම්මා මිලට ගෙන දුන්නේ රත්නපුර මහ වීදියේ පියදාස සාප්පුවෙනි.

රණවීර සර්ගේ සිංහල පාඩම අද උදේ පැවතිණි. සර් අද නැවත වරක් සිංහල 6 පොතේ මායා රංජන්ගේ නෙල්ලිකැලේ පාඩම කියා දුන්නේය. රචනා පාඩමේදී රණවීර සර් මගේ රචනා අගය කරයි. ළඟකදී මගේ රචනාවකට ලකුණු 9/10 ක් ලබා දී සෙසු ළමුන්ට ඇසෙන සේ රචනාව කියවන්නට ද කීවේය.

අපේ පන්තිය පාසලේ වේදිකාව උඩ පවත්වාගෙන යයි. වේදිකාව ලෑලිවලින් සැදූ එකකි. එහි පසෙක විශාල පෙට්ටියේ ඇත්තේ කඩා බිඳ දැමූ වටිනා පියානෝවකැයි ළමෝ කියති.

පාසලේ රැස්වීම් පැවැත්වෙන දිනවල අපේ පන්තියේ ඩෙස්ක් පුටු දෙපසට ඇද වේදිකාවට ඉඩකඩ සපයා දිය යුතුය. ඒ අතර ප්‍රධාන ශාලාවේ පන්ති වෙන්කර ඇති ස්ක්‍රීන් ඒ ඒ පන්තිවල ළමුන් පාසල පසෙක දිග සඳළුතලයට ගෙනයා යුතුය. ඉන් පසු පන්ති කාමරවල පුටු වේදිකාව දෙසට හරවා ගැනේ. දැන් ඉතින් ශාලාව හා වේදිකාව අංගසම්පූර්ණය. 6 B අපිදු වේදිකාවෙන් බැස ශාලාවේ කොතැනක හෝ පුටුවක අසුන් ගන්නෙමු.

බුක් ෂොප් එක ඇත්තේද වේදිකාවේ පසෙක වෙන් වූ තවත් කුඩා කුටියකය. පොත් පත් කවකටු පෙට්ටි වැනි පාසල් උපකරණද පාසලේ බැජ් ද එහි අලෙවි කෙරේ. ඊට අමතරව අලෙවි කරන්නේ අයිස්පලම් පමණය. අයිස් පලමක් ශත 10 කි. අයිස් චොක්ස් නමින් හඳුන්වන මිටක් රහිත ඇළුමීනියම් පැහැ දවටනයේ ඇති පලමක මිල ශත 25කි. අද ඉන්ටවල් එකේදී අයිස්චොක් එකක් කෑමට මා සිතා සිටිමි. අම්මා උදෑසන දුන් ශත 25 කාසිය තවමත් කලිසම් සාක්කුවේ ඇතිදැයි වරින් වර මා කලිසමට අත දමා කීප වරක්ම විපරම් කළෙමි.

මා දොඩම් වතුර රැගෙන යන්නේ හිස් පරණ ග්‍රයිෆ් වෝටර් බෝතලයකය. උදෑසනක් පාසා එම බෝතලය දොඩම් වතුරින් පුරවන අම්මා එහි මූඩිය තද කරන්නේ පරණ පත්තර කොළ ඇබිත්තක්ද මූඩියට හිර කරමිනි.

ඉහිරුවා ගන්න එපා පොත් නාස්ති වෙයි. අම්මා අනතුරුව කියයි. එහෙත් වරින් වර බෝතලයේ මූඩිය අරිමින් වහමින් දොඩම් වතුර කටේ දමා ගන්නා මා අතින් මූඩිය හරිහැටි තද නොවේ. අදත් එසේමය. මම සූට් කේසය වසා දමා එයත් තොප්පියත් අතට ගෙන ඇන්ටන් නාසරත්ගේ මුහුණ දෙස බලමි. ඔහු අපේ පන්තියේ මොනිටර්ය. ඔහුගේ නම ඊට යෝජනා කළේ කුරියාකෝස් මිස්ය. නාසරත්ට මිස් අමතන්නේ නැසරත් කියාය. ඔහු මෙන්ම කීත් වැන්ඩවට් ද බර්ගර් ළමුන්ය. පහුගිය වාරයේ පන්තියේ පළමු වෙනියා ඔහුය. ගණිතය උගන්වන දෙගම්බඩ සර් දෙන වීජ ගණිතය ජ්‍යාමිතිය මෙන්ම අංක ගණිතයද ඔහුට කජු කනවා වාගේය. ළමුන් සඳහන් කරන්නේ එෆ්.ආර්. ජයසූරිය මහතාටවත් ඇන්ටන් නාසරත්ට තරම් ගණන් බැරුව ඇති කියාය. ජයසූරිය මහතා එම ගණන් පොත් තුනේම කතුවරයාය.

ඊයේ ගෙදරදී හදාගෙන ඒමට දුන් ගණන් ටික අද උදයේම පැමිණ ඇන්ටන් නාසරත්ගෙන් කොපි කරගත්තත් හිතට බයය. දෙගම්බඩ සර් පොඩ්ඩ බැරි වුණාම අඩි කෝදුවේ පටු පැත්තෙන් ඇඟිලිවලට ගසා පන්ති කාමරයෙන් එළියට දමයි. ගුටි කෑමටත් වඩා දුක මේ එළියට දැමීමය. පාසල් කාර්යාලයේ සිට එහා කෙලවරේ ගුරු විවේකාගාරය දක්වා දිගු පැසේජයේ සිටගෙන සිටීමට එවිට සිදු වේ. සිසුන් මෙන්ම ගුරුවරුනුත් මේ ගණන් බැරි ළමුන් දෙස බල බලා යති.

කළු හීන්දෑරි දෙගම්බඩ සර්ගේ දත් ඇන්ද නම් සුදුම සුදු පාටය. ඔහු අඳින්නේද සුදු පැහැති කලිසම් සහ කමිසය. කලිසම ඇඟටම හිරවෙන පරිද්දෙනි. ඔහුගේ උල් සපත්තු දෙක මූණ බැලීමට තරම් පොලිෂ් කරලාය. දෙගම්බඩ සර්ගේ මුහුණේ ලේ කඳුළක්වත් නැත. ඔහු ගෙදරදී හදාගෙන ඒමට දෙන වීජ ගණිතය හෝ අංක ගණිතය කියා දීමට ගුරුවරියක වුවත් අපේ අම්මා නොදනී. ගල්ලෑල්ලේ ඉස්කෝලේ අපට ඉගැන්නුවේ අංක ගණිතය විතරයි. අම්මා දුකෙන් කියයි.

දෙගම්බඩ සර් අපට දයාවක් නොපෙන්වයි. ඒත් අන්තෝනී දකින විට ඔහුගේ මුහුණට කලඑළිය වැටේ. අන්තෝනි අපේ පාසලේම දෙමළ පන්තියක ඉගෙනුම ලබයි. පාසලේ ඝන්ටාරය හඬවන සෙබස්තියන් හෙවත් සෙබ්බාද අන්තෝනිද විදුහල්පතිතුමාගේ නිල නිවසේ සිට දිනපතා පාසලට පැමිණේ.

පාසල පල්ලෙහා ඌරු කොටුවටත් බොහෝ දුර පට්ටිඕවිට නිල නිවසේ සිට හතිලලා එන කුරියාකෝස් මිස්ගේ පසුපස වැටී අන්තෝනි ඇගේ අඩුමුකුඩුම මල්ල ඈ පසුපස වැටී අන්තෝනී රැගෙන එයි. එහෙත් ප්‍රින්සිපල් නම් මේ ගමන එන්නේ මිටෙන් හළ කුරුල්ලකු ලෙසිනි. ඇගේ පෙරමගට යන කපිල නාඔටුන්න, කීන්, පින්ටො, ලක්ෂ්මන් පෙරේරා වැන්නන් ගුඩ් මෝර්නින් මැඩම් කියති. ඇයද පෙරලා ඔවුන්ට සමාචාර දක්වයි. ආචාර සමාචාරයෙන් නොනවතින, රොඩ්නි, බ්‍රයන්, සුනිල් මාලවන වැනි ලොකු පන්තිවල අයියලා මිස් සමඟ හරි හරියට ඉංග්‍රීසියෙන්ම කතා කර කර ඈ පසුපස වැටේ. පෙරමඟට ගොස් ඇයට ගුඩ් මෝර්නින් කීමට හැමදාම හිතුවත් මට ඒ සඳහා දිරියක් නැත. ගුඩ් මොර්නින් යැයි නිවැරදිව උච්චාරණය කිරීමට නොහැකිව ඇගෙන් දඬුවම් විඳීමට සිදුවේ යැයි මට බිය සිතේ. ZOO උච්චාරණය මට කියා දීමට ඈ කීවරක් උත්සහ කළාද.. එහෙත් මට මෙන්ම බොහෝ දෙනෙකුට කියවෙන්නේ SOO කියාය.

අපේ පන්තියේ හැමෝගේම පැන්සල් උල්කර දෙන්නේ තිස්ස අංගම්මනය. ඔහු එම කාරිය කරන්නේ ඉතා කැමැත්තෙනි. ඊට අමතරව ඔහු රැජින මාර්ක් කුඩ මිටවලින් සහ පබලු ඇටවලින් කදිමට මුදු සාදයි. තිස්සගේ පියා දොලොස්වල වලව්වේ අංගම්මන අප්පෝය. ඔවුන් සතු දැවැන්ත හෝල්ඩන් කාර් රථය මුළු රත්නපුරයටම අති හෝල්ඩන් කාරය වුවත් තිස්ස අංගම්මන කිසි විටෙකත් පුරසාරම් නොදොඩයි. අපේ තාත්තා කියන්නේත් ඔහුගේ පියා වන ඇල්ෆ්‍රඩ් අංගම්මන අප්පෝ යනු නිරහංකාර රදලයෙකු බවය.

මම පාසලට එන්නේ ඉන්ද්‍රපාල මාමාගේ මොරිස් මයිනර් රථයෙනි. 3 ශ්‍රී 7539. ඉන්ද්‍රපාල මාමාගේ පුතා මට වඩා ඉහළ පන්තියක ඉගෙනුම ලබයි. සමන් දේවාලය අසල බැවින් අපේ ගමට කියන්නේ දේවාලේ ගාවා කියාය. තවම පාසලට කොඩියක් වත් නැත. පාසලට කොඩියක් ළඟදීම මැසිය යුතු යැයි අම්මා ඊට මුල පිරුවේ පසුගිය දවස්වලය.

අප වඩාත් බය කුස්සි අම්මාටය. දැලි කුණු සහිත වහන්තරා අඳින ඈ කෙසඟ ගැහැනියකි. කොතෙක් රණ්ඩු වූ ගමන්ය. පාසලේ ළමුන්ට ලොකු සාස්පාන්වල ඇදිහැස කිරිපිටි සාදා දෙන්නේ ඇයයි. සමහරු එම කිරිපිටිවලට කෙයාර් පිටි කියාද කියති.

ෆර්ගසන් විදුහල අසල ටොකුගහ පාමුල මෙසේ දැරියන් රැගෙන එන තිරික්කල් රැසකි. තිරික්කල්වලින් බසින දැරියෝ එතැන් සිට කඳුගැටේ පිහිටි පාසලට පා ගමනින් යා යුතුය. කුඩා දැරියන් මෙන් නොව වැඩිහිටි දැරියන් තිරික්කලවලින් බසින්නේ බොහෝ සීරු මාරුවටය. පළමුව තිරික්කලය තුළම කුදු ගැසී සිටගන්නා ඔවුහු සුදු ගවුමේ පොඩි වූ රැළි දිගහැර වටොර දෙස හැරී බලති. අනතුරුව අනිත් පයත් පා පුවරුවේ තබා කලවා නිරුවත් නොවන්නට ඉතිරි පාදයද පා පුවරුවේ තබන්නේ අපූරු රිද්මයකටය. මේ කාරිය කෙතරම් සකසුරුවමට සිදු කළද විටෙක වියපත් දැරියකගේ ඇත් දළ පැහැ දෙකලවා කළුවර රැයක විදුලියක් සේ පෙනී නොපෙනී යයි. පාසල් නිමවා දැරියන් පැමිණෙන තුරු ඔවුන් පැමිණි තිරික්කලවල එක් එක් හැඩයට ටොකු ගස පාමුලය. දිගේලි කල ගවයෝ ඒ අසල තණ උලා කති. ඇතැම් ගොනුන් විට කමින් නිදි කිරා වැටෙති.

විවේක කාලය තුළ පාසල ඇරඹීමට සහ අවසන් වීමට පෙරත් සී. දයාරත්න ඇතුළු ටික් බෝලකරුවන්ට පල්ලියේ විසල් මිදුලේ සෙවණැති අහුමුළු තවමත් විවෘතය. සී. දයාරත්නගේ එක් සාක්කුවක ටොයියෝ ය. අනෙක් සාක්කුවේ කබ්බෝය. කබ්බන් හෙවත් පතුරු ගැලවුණු ටික් බෝල දෙකකට හෝ තුනකට එක කිරි ටොයියෙක් සී. දයාරත්නගේ ටික් බෝල බැංකුවෙන් හුවමාරු කරගත හැක. ඔහු හත්වන පන්තියේ ඉගෙනුම ලබයි.

පාසල වෙතත්, පල්ලිය වෙතත්, වෙන වෙනම පියගැට පෙළ දෙකකි. ඒවා ඇරඹෙන්නේ හද්දා පාළු පල්ලිය පාරේ එකිනෙකට මද දුරක් ඈතින්ය. මැල්පීඥයානු සමරු ගොඩනැගිල්ල එම පිවිසුම් දෙමංසලට මැදිව හිස් අහස දෙස බලා හිඳී. සිලින්ඩරාකාර උස් ගොඩනැගිල්ලේ වීදුරු ගලින් නිර්මිත යෝධ කුරුසය අපට අදහාගත නොහැකි විශ්මයකි.

පියනමක් අවු රශ්මිය නොතකා ශාන්ත පෝල් සහ පාවුලු පල්ලිය වෙත වැටී ඇති පියගැටපෙළ නැග ගොස් කෙටි බිත්තියකට දෑත වාරුදී අවු රශ්මියෙන් දිදුලන රත්නපුර නගරය දෙස බලා හිඳී. ඉතාලි ජාතික එම පිය නම තව නොබෝ දිනකින් දිවයිනෙන් පිටත්ව රෝමය බලා යාමට නියම වූවෙකි.

ර/ ශාන්ත ඇලෝසියස් විදුහල මේ සතියේ සිය 120 වෙනි සංවත්සරය සමරයි.

සුනිල් ලීලානන්ද පෙරේරා

 හරිත

රන් නිවාස ව්‍යාපෘතියෙන් කඳුරට ජන

දිවියට අරුණ

 ඉදිවන නව ගම්මානවලට

සියලු යටිතල පහසුකම්

 ඉන්දීය

රජයෙන් වැවිලි ප්‍රජාවට නව නිවාස 4000ක්

කඳුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයේ දැක්ම වනුයේ වැවිලි ක්ෂේත්‍රය ප්‍රජාව අනෙකුත් ජන කොටස් හා සමාන තත්වයකින් ආත්ම ගෞරවයකින් හා අභිමානයකින් හෙබි ග්‍රාමීය ප්‍රජාවක් ලෙස දියුණු කිරීමයි.

අප අමාත්‍යාංශයේ මෙහෙවර වන්නේ වැවිලි අංශයේ ජනතාවගේ සුබසාධනය ඔවුන්ගේ වාසස්ථාන ජීවන තත්වය හා සමාජ ආර්ථික පහසුකම් වැඩි දියුණු කිරීමෙන් ප්‍රවර්ධනය කිරීමයි. මෙම දැක්ම හා මෙහෙවර ඉටුකර ගැනීම සඳහා කදුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා හා අමාත්‍යාංශ ලේකම් රන්ජනී නඩරාජා පිල්ලේ මහත්මිය ඇතුළු අමාත්‍යාංශ කාර්ය මණ්ඩලය කැපවී සිටියි.

ශ්‍රී ලංකාව සිය සමාජ හා මානව සංවර්ධන ක්ෂේත්‍රයේ අත්කරගෙන ඇති ඉහළ මට්ටමේ දියුණුව සම්බන්ධයෙන් දිර්ඝ කාලීනව පිළිගැනීමකට ලක්ව සිටින අතර වසර 2015 වන විට තම සහස්‍ර සංවර්ධන ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සදහා අවැසි නිසි මාවත කරා අවතීර්ණය වී ඇත. කෙසේ වුවද අත්කරගෙන ලැබ ඇති ප්‍රශංසනීය ප්‍රතිඵල රටේ මෙන්ම ජනවර්ග හා සමාජ කණ්ඩායම් අතර සමව බෙදී නොයෑම හේතුවෙන් තව දුරටත් අභියෝගවලට මුහුණ පෑමට සිදුව ඇත. ඉන්දියානු සම්භවයක් සහිත ශ්‍රී ලංකාවේ වෙසෙන දමිළ ජන බහුතරයකින් සමන්විත වන වැවිලි ප්‍රජාව එබදු එක් කණ්ඩායමක් වන අතර සමස්ත වශයෙන් ගත් කල එය සුවිශේෂි තත්වයකි.

තේ සහ රබර් වතු ආශ්‍රිතව ලයින් කාමර සහිත පේළි නිවාසවල වෙසෙන දිළිදු කම්කරු ජීවන රටාවකට හිමිකම් කියන ඔවුන් අඩු ආදායම් මට්ටමක් සහිතව ඉහළ ධරිද්‍රතාවයෙන් පෙළෙන පසුගාමී ජනතාවක් බවට පත්ව ඇත.

කෙසේ වෙතත් පැවැති රජයන් වැවිලි ප්‍රජාවගේ ජීවන තත්ත්වය ඉහළ නැංවීමට විවිධ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කළ ද ඒවා සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීමට විෂය භාර අමාත්‍යවරුන් කැප වී ක්‍රියාකර තිබුණේ නැත. මෙම පසුබිම මත 2015 වසරේ පැවති ජනාධිපතිවරණයෙන් මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතා ජයග්‍රහණය කිරීමෙන් පසු පිහිටුවන ලද යහපාලන රජය වැවිලි ප්‍රජාව නඟාසිටුවීම සඳහා නව ප්‍රවේශයකින් අවධානය යොමු කළේය. විශේෂයෙන්ම ඊට ප්‍රධාන හේතුවක් වූයේ යහපාලන රජය මෙන්ම ජනාධිපතිතුමාගේ ජනාධිපතිවරණ ජයග්‍රහණයට සෘජුවම වැවිලිකරයේ ඡන්ද බලපා තිබූ බැවිනි. එයට කැපවී කටයුතු කළේ කම්කරු ජාතික පෙරමුණේ නායක එවක නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයෙකු වූ පලනි තිගාම්බරම් මහතාය. ඒ අනුව වැවිලි ප්‍රජාවගේ ජීවන තත්වය නැංවීමේ වගකීම ජනාධිපතිතුමා හා ගරු අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මැතිතුමා වතු යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය පිහිටුවමින් පලනි තිගාම්බරම් මහතා හට පැවරීය.

වතු යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රධාන අපේක්ෂාව වූයේ වැවිලි ප්‍රජාවගේ වාසස්ථාන, ජීවන තත්වය හා සමාජ ආර්ථික පහසුකම් වැඩි දියුණුකර වැවිලි කර්මාන්තය නඟා සිටුවීම සඳහා ඵලදායි මානව සම්පතක් සුරක්ෂික කෙරෙන වැඩසටහන් හා ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කරමින් ඔවුන්ගේ සුබසාධනය හා අභිමානය ප්‍රවර්ධනය කිරීමයි. එම අපේක්ෂාව පෙරදැරි කරගෙන මෙහිදී දින 100 වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කෙරිණි.

1840 වර්ෂයේදී බ්‍රිතාන්‍යන් මෙරට කෝපි වගා කිරීම සඳහා දකුණු ඉන්දියාවෙන් මෙරටට ගෙන්වා ගත් මෙම වතු ප්‍රජාව පසුව තේ හා රබර් කර්මාන්තය ආශ්‍රිතව කම්කරුවන් ලෙස ලයින් කාමර සහිත පේළි නිවාස සිය වාසස්ථාන කරගනිමින් ඉතා දිළිදු කම්කරු ජීවිතයක් ගත කළහ.

පලනි තිගාම්බරම් අමාත්‍යතුමා ක්‍රියාත්මක කළ දින 100 වැඩසටහන යටතේ ඔවුනට පර්චස් 7ක භූමියක හිමිකම සහිත ඔප්පු පිරිනමමින් එම භුමියේ වර්ග අඩි 550ක ඉතා මනරම් නිවසක් ඉදිකරදෙනු ලැබීය. මෙම වැඩසටහන හරිත රන් නිවාස යෝජනා ක්‍රමය හා හරිත රන් ඔප්පු ප්‍රධානය ලෙස නම්කර ක්‍රියාවට නැංවීය. මෙහිදි සිය මැතිවරණ දිස්ත්‍රික්කය වූ නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයට සිමා නොවු අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා නුවරඑළිය, මහනුවර මාතලේ බදුල්ල ගාල්ල රත්නපුර කෑගල්ල ආදි වශයෙන් ලක්ෂ 15 කට ආසන්න වූ වැවිලි ප්‍රජාව ජීවත් වන සෑම ප්‍රදේශයක්ම නියෝජනය වන ආකාරයෙන් නිවාස 411ක් දින සීය යටතේ ඉදිකර හිමිකම් ඔප්පුද සමගින් දින සීය අවසන් වන විට ජනතා අයිතියට පැවරීය.

2015 වසරේ පැවැති පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් අනතුරුව මෙතෙක් පැවති වතු යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය, කදුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය ලෙස ප්‍රතිනාම ගත කරන ලදි. ඒ වතු වෙනුවට නව ගම්මාන සංකල්පය කදුකරයේ ස්ථාපිත කළ යුතු බවට වූ පලනි තිගාම්බරම් මැතිතුමාගේ ඉල්ලීම පරිදියි. ඒ අනුව එම කැබිනට් අමාත්‍ය ධූරයේ වැඩ භාරගත් පලනි තිගාම්බරම් මහතා වැවිලි ප්‍රජාවගේ ජීවන තත්ත්වය නැංවීමට ජනාධිපතිතුමාගේ හා අග්‍රාමාත්‍යතුමාගේ උපදෙස් පරිදි තවත් කැපවී ක්‍රියාකරමින් සිටී. අප අමාත්‍යාංශය පිහිටුවීමෙන් පසු වැවිලි ප්‍රජාව වෙනුවෙන් මෙතෙක් අත්කර දුන් මෙහෙයන් අති විශාලය.

l වැවිලි ප්‍රජාවගේ සමාජ ආර්ථික සංවර්ධනය උදෙසා වන (2016-2020) පස් අවුරුදු ජාතික සැලැස්මක් එළිදැක්වීම

2016 මාර්තු මස 10වන දින ගරු අමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ හා දෙස් විදෙස් නියෝජිතයින්ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් බණ්ඩාරණායක අනුස්මරණ ජාත්‍යන්තර ශාලාවේ දී මෙම පස් අවුරුදු සැලැස්ම එළිදැක්විණි. වැවිලි ප්‍රජාවගේ දිළිදු බව හා තීරණාත්මක වශයෙන් බැඳී පවතින සෞඛ්‍ය පෝෂණය අධ්‍යාපනය මුල් ළමාවිය සංවර්ධනය නිපුණතා සංවර්ධනය හා වෘත්තීය පුහුණුව කාන්තාවන් හා තරුණයන් සවබල ගැන්වීම නිවාස පානීය ජලය සනීපාරක්ෂක ඇතුළු මූලික යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය හා යහපාලනය යන ක්ෂේත්‍රයන් කෙරෙහි අවධානය යොමුකරමින් ඊට අදාලව මතු වී ඇති ගැටලු නිරාකරණය කොට වැවිලි ප්‍රජාවගේ සමාජ ආර්ථික තත්වය ඉහළ නැංවීම උදෙසා ජාතික මට්ටමකින් ක්‍රියාත්මක වනු පිණිස අදාළ සියලුම පාර්ශ්වයන්ගේ පූර්ණ දායකත්වය ලබාගැනීම මෙම පස් අවුරුදු ජාතික ක්‍රියාකාරී සැලැස්මෙහි මූලික පරමාර්ථය වේ.

l වැවිලි ප්‍රජාව සඳහා පර්චස් 7ක තනිනිවාස ඉදිකිරීමේ වැඩසටහන

ලයින් කාමර වල ජීවත්වන පවුල් 172700 කට පමණ නව නිවාස ඉදිකර දීම ජනාධිපතිතුමාගේ හා අග්‍රාමාත්‍යතුමාගේ උපදෙස් පරිදි කදුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා මේ වන විට ආරම්භකර ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී. විශේෂයෙන්ම ගම්මාන සංකල්පය පෙරදැරි කරගෙන මෙම නිවාස ඉදිකිරීම සිදුකරයි. ඒ අනුව වර්ග අඩි 550ක ඒකක නිවාස 1890ක් 2016 වසර අවසන් වන විට ජනතා අයිතියට පැවරීය. විශේෂයෙන්ම දැනට සිය නිවාස නායයෑමට ලක්වූවන්ට ගිනිගැනීම්වලට ලක්ව උන්හිටි තැන් අහිමි වූ වැවිලි ප්‍රජාවට නිවාස ලබාදීම සිදුකරයි. මෙහිදි සිහිපත් කළ යුත්තේ මෙම නිවාස ජනතා අයිතියට පත්කරන විට පර්චස් 7ක භූමිභාගයේ හිමිකම ද ඔවුන්ට ලබාදීමයි. විශේෂයෙන්ම අාගරපතන හුට්විල් වතුයායේ නිවාස 150ක් ද, බොගවන්තලාව කොටියාගල වතුයායේ නිවාස 184ක් ද එකම ස්ථානයක ඉදිකරමින් නව ගම්මාන සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කර ඇත. මෙහිදි එම නව ගම්මානයට අවශ්‍ය සියලු යටිතල පහසුකම්ද අප අමාත්‍යාංශය මගින් සම්පාදනය කරයි. එය වැවිලිකරයේ ජනතාව ලැබූ විශාල ජයග්‍රහණයකි. අවුරුදු 200කට ආසන්න කාලයක් ලයිමේ ජීවත් වූ ඔවුන්ට නව ගම්මානයක ජීවත්වීමට සැලැස්වීම යහපාලන රජයේ මෙන්ම පලනි තිගාම්බරම් මහතාගේ ඒකායන අරමුණයි. 2017 වසරේ නිවාස 2551ක් ඉදිකිරීමට අයවැයෙන් මුදල් වෙන්වූ අතර එම නිවාස මේ වසර අවසන් වන විට ඉදිකර ජනතා අයිතියට පත් කළ හැකිය.

විශේෂයෙන්ම ඉන්දියානු රජයේ සහාය ඇතිව වැවිලි ප්‍රජාව වෙනුවෙන් නිවාස 4000ක් ඉදිකිරීමට අවශ්‍ය පියවර මේ වන විට අප අමාත්‍යාංශය මගින් ගෙන ඇත. ඒ අනුව නිවාස ඉදිකිරීමට අදාළ ගිවිසුම 2016.04.01 දින අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා හා එවක ඉන්දියානු මහ කොමසාරිස් වයි.කේ. සිංහා අතර අත්සනක් තැබිණි.

මේ වන විට නිවාස 1134ක් ඉදිකිරීම සිදුකරගෙන යනු ලබයි. මෙම නිවාස 4000 විශේෂයෙන්ම නායයෑමෙන් පීඩාවට පත්වූවන් හා නායයෑමේ අවදානමට ලක්විය හැකි අධි අවදානම් ප්‍රදේශවල ජීවත්වන වැවිලි ප්‍රජාව ඉලක්ක කරගෙන නුවරඑළිය බදුල්ල යන දිස්ත්‍රික්කවල ක්‍රියාත්මක වේ. මෙම නිවාස යෝජනා ක්‍රමය සඳහා අවශ්‍ය පානීය ජල පහසුකම්, විදුලිය, ප්‍රවේශ මාර්ග ඇතුළු අනිකුත් යටිතල පහසුකම් අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රතිපාදන මත සිදුකරයි.

මීට අමතරව ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි මැතිතුමා 2017 මැයි මස 12 වන දින මෙරට සංචාරය කළ අතර, එහිදි අමාත්‍යාංශය මගින් හැටන් නෝර්වුඩ් ක්‍රීඩාංගණයේ දී ජන රැළියක් සංවිධාන කර තිබිණි. ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයා එහිදි ප්‍රකාශ කළේ මෙරට වැවිලි ප්‍රජාව වෙනුවෙන් තවත් නිවාස 10,000ක් තම රජය ප්‍රධානය කරන බවයි. එම නිවාස 10,000 ද අප අමාත්‍යාංශය මගින් ඉදිකිරීමට නියමිතය.

විශේෂයෙන්ම අප අමාත්‍යාංශය මගින් සහ ඉන්දීය රජයේ ආධාර මත, අමාත්‍යාංශය ඉදිකරන සියලුම නිවාස ඉදිකරනු ලබන්නේ ජාතික ගොඩනැගිලි පර්යේෂණ ආයතනයෙන් අදාළ භූමියේ නිවස ඉදිකළ හැකි බවට සහතික කළ පසුවයි.

ඒ අනුව අප අමාත්‍යාංශය මගින් නිවාස 5000ක් ඉදිකර මේ වසර අවසන් වන විට ජනතා අයිතියට පත් කිරීමට නියමිතයි. කඳුරට නව ගම්මාන යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතාගේ ඒකායන අරමුණ 2020 වන විට නිවාස 50,000ක් ඉදිකර වැවිලි ප්‍රජාවට තිළිණ කිරීමයි.

l වැවිලි ප්‍රජාවට නිරවුල් ඔප්පු ලබාදීමේ වැඩසටහන

විශේෂයෙන්ම “අපටම අයිති ඉඩමක් - අපටම අයිති නිවසක්” යන්න තේමාව කර ගනිමින් ක්‍රියාත්මක වන අමාත්‍යාංශය මේ වන විට වැවිලි ප්‍රජාවට ලබා දී ඇති සහ ඉදිරියේ දී ලබා දෙන සියලුම නිවාස සඳහා එම පර්චස් 7 ද ඇතුළුව නිරවුල් හිමිකම් ඔප්පු ලබාදීම සිදු කරයි.

එහි පළමු අදියර ලෙස නුවරඑළිය හුට්විල් වතුයායේ නිවාසලාභීන්ට ඔප්පු පිරිනැමීම ජනාධිපතිතුමාගේ සුරතින් 2017.02.09 දින සිදු කෙරිණි. දෙවන අදියර ලෙස මාතර හුලන්දාව වතුයායේ ඉදිකළ නිවාස සඳහා නිරවුල් ඔප්පු පිරිනැමීම අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් 2017.08.17 දින සිදු කෙරිණි.

එහි තෙවන අදියර ලෙස සහ ඉතිහාසයේ ප්‍රථමවරට එකවර නිරවුල් ඔප්පු 2864 නිවාස ලාභීන්ට තිළිණ කිරීමේ උත්සවය 2017.10.29 දින ගරු අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මැතිතුමාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් හැටන් ඩන්බාර් ක්‍රීඩාංගණයේ දී පැවැත්වීමට නියමිතය.

වැවිලි ප්‍රජාව වෙනුවෙන්, මෙම නිරවුල් ඔප්පු ලබාදීමේ වැඩසටහන බදුල්ල, මහනුවර, මාතලේ සහ රත්නපුර වැනි දිස්ත්‍රික්ක මට්ටමින් පැවැත්වෙන උත්සවවල දී ලබාදීමට නියමිත අතර මෙලෙස නිරවුල් ඔප්පු හිමිවන්නේ නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයේ ජනතාවටය.

විශේෂයෙන්ම මෙම නිරවුල් ඔප්පු ප්‍රදානය කිරීමේ වැඩසටහන සඳහා අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය ද ලබාගෙන තිබේ. ඒ අනුව මෙම නිරවුල් ඔප්පු හිමිවන වැවිලි ප්‍රජාවට බැංකු මගින් ණය ලබාගැනීමේ හැකියාව ද පවතී. වතුකරයේ බිහි වූ කිසිදු නායකයකු මෙවැනි සේවාවක් ඉටු කර නොමැති අතර, එවැනි සේවයක් තම ජනතාවට සිදු කරනුයේ අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් පමණි . මෙම වැඩසටහන සාර්ථක කරගැනීම සඳහා වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශය, ඉඩම් හා පාර්ලිමේන්තු ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යාංශය මෙන්ම ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ කොමිෂන් සභාව මඟින්ද පූර්ණ සහයෝගය ලබාදෙයි.

 පිරිසුදු පානීය ජලය දෙන්න වතුකරයට ජල ව්‍යාපෘති 180ක්

 වසර 2020 වන විට වතු නිවාස 50,000ක් ඉදිකිරීම ඇමැති තිගාම්බරම්ගේ ඉලක්කයයි

 දරුවන්ගේ මන්ද පෝෂණය දුරලීමට 'ටිකිරි ශක්ති'එයි

 වැවිලි මානව සංවර්ධන භාරයයෙන්ජ නතාවට ප්‍රතිලාභ රැසක්

l ලයින් කාමර නැවත සෙවිලි කිරීම

වසර 200ක් පමණ පැරණි ලයින් කාමර පේලි වතුකරයේ තවදුරටත් දැකගත හැකියි. ඒවායේ වහල දිරාගොස් ඇති බැවින් නව නිවාස ඉදිකරන තෙක් අලුතින් සෙවිලි තහඩු සෙවිලි කිරීමටද අප අමාත්‍යාංශය මගින් රුපියල් මිලියන 81ක් වැයකර පවුල් 1605ක් සදහා ප්‍රතිලාභ සලසා ඇත.

l වැවිලිකරයේ ළමුන්ගේ සංවර්ධනය වෙනුවෙන් ගෙන ඇති පියවර

ලෝක බැංකු ආධාර යටතේ කාන්තා හා ළමා කටයුතු අමාත්‍යාංශය හා අප අමාත්‍යාංශය එක්ව පූර්ව ළමාවිය සංවර්ධනය සදහා වන පස් අවුරුදු ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කර ඇති අතර එහි සමස්ත ආයෝජනය ඇ.ඩො.මි. 10ක් වේ. වැවිලි ප්‍රදේශවල ජීවත්වන වයස අවුරුදු 3-5 අතර දරු දැරියන්ගේ ළමා සංවර්ධන කටයුතු ප්‍රමාණාත්මකව හා ගුණාත්මකව වැඩිදියුණු කිරීම මෙහි අරමුණ වන අතර මෙය වසර 2020 දී නිම කිරීමට නියමිතය.

මේ යටතේ ගොඩනැගිලි , ක්‍රීඩාපිටි සහ උපකරණද සහිතව ඉදිකිරීමට අපේක්ෂිත නව ළමා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථාන සංඛ්‍යාව 140ක් වන අතර එමෙන්ම වැවිලි ප්‍රදේශ තුල වැඩිදියුණු කිරීම ආරම්භ කර ඇති ළමා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථාන සංඛ්‍යාව 175කි. තවද අවශ්‍ය උපකරණද සහිතව නව ක්‍රීඩාපිටි 175ක් ඉදිවන අතර දැනට ඉදිකර ඇති ක්‍රීඩාපිටි 210ක් නවීකරණය සිදුකෙරේ. එමෙන්ම ළමා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානවල ගුරුවරුන් හා සහකාර ගුරුවරුන් සඳහා අවශ්‍ය පුහුණුවීම් ලබාදීම ද මවුපියන් දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් ද මෙයට ඇතුළත් වේ. තවද ළමා සංවර්ධන නිලධාරීන් සඳහා පුහුණු වැඩසටහන් පවත්වා ඇත. එමෙන්ම ප්‍රථම වතාවට ජන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව හා එක්ව පෙර පාසල් ගුරුවරුන් හා ළමා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථාන පිළිබඳ සංගණනයක් ද සිදුකිරීමට කටයුතු කෙරේ. ඉතිහාසයේ කවර දිනකවත් වැවිලිකරයේ කුඩා දරුවන් ඉලක්ක කරගෙන මෙවැනි සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක වී නොමැති බවද සිහිපත් කළ යුතුයි.

විශේෂයෙන්ම වැවිලිකරයේ ජීවත්වන ළමයින්ගේ මන්ද පෝෂණ තත්ත්වය තුරන් කිරීම සඳහා “ටිකිරි ශක්ති” නමින් නව වැඩසටහනක් ලෝක ළමා දිනයට සමගාමීව 2017 ඔක්තෝම්බර් මස 01 වැනි දින නුවරඑළිය සිනෙසිටා ශාලාවේදී ආරම්භ කරන ලදි. මෙමගින් දීප ව්‍යාප්තව ළමා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානවල සිටින වයස අවු 3-5 අතර ළමුන්ට අධි පෝෂණ ආහාරවේලක් ලබාදීම සිදුකරයි. විශේෂයෙන්ම වැවලිකරයේ ජීවත් වූ තමන්ගේ කුඩාකාලයේ ලද අත්දැකීම් පදනම් කරගෙන අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා මෙම වැඩසටහන ක්‍රියාවට නංවයි.

එමෙන්ම 5 ශ්‍රේණියේ ශිෂ්‍යත්ව විභාගය සමත්වන වැවිලිකරයේ ජීවත්වන ළමුන් 1000ක් සඳහා පාසල් බෑග් සහ උපකරණ කට්ටල ලබා දී ඔවුන් දිරි ගැන්වීම ද අමාත්‍යතුමාගේ උපදෙස් පරිදි අමාත්‍යාංශයේ තවත් ප්‍රජා සත්කාරයකි.

l වැවිලි ප්‍රජාව සඳහා පිරිසුදු පානීය ජලය ලබා දීමේ වැඩසටහන්

ජල උල්පත් බොහොමයක් කඳුකර ප්‍රදේශයෙන් ආරම්භ වුවද සෞඛ්‍යාරක්ෂිත පානීය ජලය ලබාගැනීමේ හැකියාව වැවිලි ප්‍රජාව වෙත හිමිව ඇත්තේ ඉතා අල්ප වශයෙනි. මෙය තේරුම්ගත් කදුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍ය ගරු පලනි තිගාම්බරම් මහතා වැවිලි ප්‍රජාවට පිරිසුදු පානීය ජලය ලබාදීමට ජනාධිපතිතුමාගේ හා අග්‍රාමාත්‍යතුමාගේ උපදෙස් පරිදි වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මක කරමින් පවති. අමාත්‍යාංශ ප්‍රතිපාදන මත මේ වනවිට පවුල් 2500කට පානීය ජලය ලබාදිම සඳහා ජල සම්පාදන ව්‍යාපෘති 50ක් සිදුකර අවසන්. එමෙන්ම ලෝක බැංකු ආධාර යටතේ පවුල් 15800ක් ඉලක්ක කර ගනිමින් ජල සම්පාදන ව්‍යාපෘති 130ක් ආරම්භකර මේ වන විට ක්‍රියාත්මක කරමින් පවති.

l වැවිලි ප්‍රජාවගේ සෞඛ්‍ය හා පෝෂණ මට්ටම ඉහළ නැංවීම

අතිගරු ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතාගේ සහ ගරු අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ විශේෂ අවදානයට පාත්‍ර වුවද ජාතික අවශ්‍යතාවක් සේ සලකා ක්‍රියා කරන්නාවූ ද සෞඛ්‍ය හා පෝෂණ තත්ත්වය ඉහළ නැංවීම වකුගඩු රෝග මැඩලීම මත්ද්‍රව්‍ය නිවාරණය පරිසර සංරක්ෂණය වැනි වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කර වැවිලි ප්‍රජාව දැනුවත් කිරීම සඳහා අප අමාත්‍යාංශය මගින් 2016 වසර වන විට රුපියල් මිලියන 1.8ක ප්‍රතිපාදන යොදවා ඇත. මෙම වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් වැවිල ප්‍රජාවගේ සෞඛ්‍ය හා පෝෂණ තත්වයෙහි කැපිපෙනෙන වෙනසක් සිදුකරලීමට අප අමාත්‍යාංශය සමත්ව සිටි.

දත්ත සමීක්ෂණ වාර්තා අනුව වැවිලි ප්‍රජාවගෙන් 20%කට අධික සංඛ්‍යාවක් සඳහා වැඩිදියුණු කළ සනීපාරක්ෂක පහසුකම් ලැබී නොමැති බව පෙනී යයි. වැවිලි ප්‍රජාව භාවිතා කරන බොහොමයක් වැසිකිළි ලයින් කාමර කිහිපයක් සඳහා වන පොදු වැසිකිළිවන අතර ඒවාට ප්‍රමාණවත් පරිදි ජල පහසුකම්ද සපයා නොමැත. මෙය අවබෝධකරගත් අප අමාත්‍යාංශය රුපියල් මිලියන 45ක් වියදම් කර ප්‍රතිලාභීන් 1242ක් වෙනුවෙන් සනීපාරක්ෂක පහසුකම් සහිත වැසිකිළි ඉදිකර දී ඇත. ලෝක බැංකු ආධාර යටතේ සනීපාරක්ෂක වැසිකිලි 7300ක් ඉදිකර ජනතා අයිතියට පත්කිරීම මේ වන විට ආරම්භ කර ඇත.

l වැවිලිකරයේ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය

අප අමාත්‍යාංශය මගින් වැවිලි ප්‍රජාවගේ ජීවන තත්ත්වය නැංවීමට අදාළව යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන වැඩසටහන් රැසක්ද ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී. විශේෂයෙන්ම 2016වසරේදී පමණක් ඒ සදහා රුපියල් මිලියන 198ක් වැයකර ඇත. මේ අනුව වතුවල ඉතා අබලන් වූ ප්‍රවේශ මාර්ග

තාර හා කොන්ක්‍රීට් කිරීම, විදුලිය ලබාදීම, පාසල් ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම, ක්‍රීඩාපිටි ප්‍රතිසංස්කරණය හා ඉදිකිරීම ක්‍රීඩාභාණ්ඩ ලබාදීම සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථාන වැඩිදියුණු කිරීම වැනි විවිධ ප්‍රජා සංවර්ධන වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මක කර ඇත.

විශේෂයෙන්ම මේ යටතේ වතු රෝහල් මාර්ග කාපට් කිරීම ද පෙන්වා දිය හැක. වසර ගණනක් තිස්සේ මෙම මාර්ග ප්‍රතිසංස්කරණ නොකිරීම නිසා දැඩිලෙස අබලන්ව පැවතිණි. මේ පිළිබඳ සිය අවදානය යොමු කළ අමාත්‍ය ගරු පලිනි තිගාම්බරම් මහතා එම මාර්ග කාපට් කිරීම සඳහා ප්‍රතිපාදන වෙන් කර මාර්ග කාපට් කිරීම ආරම්භ කරන ලදි. එමෙන්ම මහා මාර්ග හා උසස් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය මෙන්ම අමාත්‍යතුමාගෙන් කළ ඉල්ලීම්වල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වතු මාර්ග රැසක් කාපට් කිරීමට හා පාලම් රැසක් ඉදිකිරීමට හැකිවිය.

l වැවිලිකරයේ තරුණ තරුණියන් සවිබල ගැන්වීම

වැවිලිකරයේ සිටින තරුණ තරුණියන්ගේ අභිවෘද්ධිය සඳහා අමාත්‍යාංශය වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මක කර ඇත. විශේෂයෙන්ම ඔවුන්ට විවිද ස්වයං රැකියා අවස්ථාවන් ආරම්භ කිරීම සඳහා රුපියල් ලක්ෂය බැගින් ණය ලබාදීමේ වැඩසටහන්ද ක්‍රියාත්මකයි. තරුණ තරුණියන් සවිබල ගැන්වීම අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතාගේ ප්‍රබල අරමුණකි. අප අමාත්‍යාංශයට අයත් නෝර්වුඩ් පිහිටි ක්‍රීඩා සංකීර්ණය උපයෝගීකරගෙන තරුණ තරුණියන්ගේ ක්‍රීඩා කුසලතාව නැංවීම ඇතුළු තරුණ අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මකය.

l වැවිලි මානව සංවර්ධන භාරය

කඳුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍යාංශ විෂය පථයට අයත් ප්‍රධාන ආයතනයක් ලෙස වැවිලි මානව සංවර්ධන භාරය හැදින්විය හැක. අමාත්‍යාංශය මගින් පවරන වැඩකටයුතු පහසුකම් සපයන්නකු ලෙස මෙමගින් ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී. එහි සභාපති ලෙස හිටපු අධිකරණ නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයකු වූ වී. පුත්‍රසිගාමනී මහතා කටයුතු කරන අතර ප්‍රධාන කාර්යාලය බත්තරමුල්ලේ පිහිටා ඇති අතර නුවරඑළිය, හැටන්, මහනුවර, බදුල්ල, රත්නපුර, කෑගල්ල හා ගාල්ල වශයෙන් ප්‍රාදේශීය කාර්යාල 7ක් පිහිටා ඇත.

l ප්‍රජා ශක්ති අධීක්ෂණ අංශය, නෝර්වුඩ් ක්‍රීඩා සංකීර්ණය හා රම්බොඩ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය

අප අමාත්‍යාංශ විෂය පථයට අයත් තවත් ආයතනයක් ලෙස ප්‍රජා ශක්ති අධීක්ෂණ අංශය පෙන්වා දිය හැකියි. විශේෂයෙන්ම වැවිලිකරයේ ජීවත්වන තරුණ තරුණියන් සවිබල ගැන්වීමට මෙම අංශය පිහිටා ඇති අතර තොරතුරු තාක්ෂණය වැවිලිකරයේ තරුණ ප්‍රජාව වෙත රැගෙන යාම මෙහි ප්‍රබල අරමුණකි. විශේෂයෙන්ම ප්‍රජාශක්ති ව්‍යාපෘති කාර්යාල දිවයිනේ වැවිලි ජනතාව ජීවත්වන සෑම දිස්ත්‍රික්කයකම ස්ථාපිත කර ඇති අතර එමගින් තරුණ අභිවෘද්ධිය සඳහා වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මක කරයි.

එමෙන්ම හැටන් හි පිහිටා ඇති වෘත්තීය පුහුණු මධ්‍යස්ථානය ක්‍රියාත්මක වන අතර ඉන් මේ වන විට තරුණ තරුණියන් විශාල සංඛ්‍යාවක් විවිද වෘත්තීය පුහුණු පාඨමාලා හදාරා ඇත. රම්බොඩ පිහිටි සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයෙන් ද විවිද වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කරන අතර නැටුම් ගුරුවරියන් පුහුණු කිරීමද සිදුකරයි.

වැවිලි ප්‍රජාව වෙනුවෙන් කඳුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය සිදුකරන කාර්ය භාරයන් තවත් පුළුල් හා ගුණාත්මක ලෙස ඉටුකිරීම සදහා නව අධිකාරියක් පිහිටුවීමට අදාළ යෝජනාවට අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අනුමැතියද මේ වන විට හිමිව ඇත.

වැවිලි ප්‍රජාවටද සේවය සපයමින් වතු ඇතුළත යටිතල පහසුකම් දියුණු කිරීමට හැකිවන පරිදි 1987 අංක 15 දරන ප්‍රදේශීය සභා පනත අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම්ගේ මහතාගේ මැදිහත්වීම මත සංශෝධනය කිරීමට ද හැකිවිය.

එමෙන්ම නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි ප්‍රදේශීය සභා 5 ප්‍රදේශීය සභා 12 දක්වා වැඩි කරගැනීමට ද අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා අරගලයක් දියත් කළේය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ජනගහනය ලක්ෂ 2.5 ට සහ වර්ග කිලෝමීටර් ගණන ඉහළ අගයක් පැවැති නුවරඑළිය සහ අඹගමුව යන ප්‍රදේශීය සභා නුවරඑළිය, කොටගල, ආගරපතන, අඹගමුව, නෝර්වුඩ් සහ මස්කෙළිය ලෙස ප්‍රදේශීය සභා 6 ක් දක්වා ඉහළ නංවාගැනීමට හැකිවිය. සිංහල ජනතාව බහුතරයක් වෙසෙන කොත්මලේ, වලපනේ සහ හඟුරන්කෙත යන ප්‍රාදේශීය සභා ද තවත් එක බැඟින් ඉහළ නංවන ලෙස අමාත්‍යතුමා ඉල්ලීම් සිදුකර ඇත.

මෙවැනි වැඩසටහන් රැසක් ක්‍රියාත්මක කරමින් වතුකරය සැබෑ ලෙසම වෙනසකට ලක්කිරීමට අමාත්‍ය පලනි තිගාම්බරම් මහතා කැපවී කටයුතු කරන අතර ඒ සඳහා ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතා හා අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ප්‍රමුඛ වත්මන් යහපාලන රජයේ පූර්ණ සහයෝගය ලැබෙන බවද කෘතවේදීව සිහිපත් කිරීමට කැමැත්තෙමි.

අරුණ රත්නායක

මාධ්‍ය ලේකම්

කඳුරට නව ගම්මාන, යටිතල පහසුකම් හා

ප්‍රජා සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය

''ජාතික ආරක්ෂක ඇමති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා හමුවන්නට එක්තරා හැන්දෑවක කොළඹ තුම්මුල්ල හන්දිය අසල තිබුණු ඔහුගේ නිවසට එන ලෙස මට පණිවුඩ එව්වා. මමත් චිත්‍රාත් ඔහු හමුවන්නට එහි ගිය විට දැඩි ආගන්තුක සත්කාර සහිතව අප පිළිගෙන සතුටු සාමීචියේ යෙදුණා. මා බලාපොරොත්තුව සිටි අන්දමටම ඇතුලත්මුදලි මහතා මට රජයට එක් වෙන ලෙස නැවතත් ආරාධනා කළා''

1985 අත්අඩංගුවට ගෙන රදවා සිටි සමයේ මතක සහ අත්දැකීම් අදත් බෝපගේ මතුකර පෙන්වන්නේ නීතිය සහ දේශපාලනයේ ඇති සහ සම්බන්ධයයි.

“1986 අගෝස්තු මාසයේ මා නව මැගසින් බන්ධනාගාරයේ රඳවා සිටියදී මා වෙනුවෙන් නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට කරුණු ඉදිරිපත් කළ නීතිඥ ඒන්ස්ලි සමරජීව මහතාට අනුව මගේ ලිපි ගොනුව භාරව සිටියේ ජ්‍යේෂ්ඨ රජයේ නීතිඥ මර්වින් සමරකෝන් මහතා. සමරජීව මහතා සමරකෝන් මහතා හමු වූ අවස්ථාවේ දැන ගන්නට ලැබුණු කරුණු ඔහු චිත්‍රාට ලිඛිතව දන්වා එවා තිබුණා. මා දිගටම රඳවා ගෙන ඇත්තේ මා ප්ලොට් සංවිධානයේ නායකයෙක් හමුවීම නිසාම නොවන බවත්, රහස් පොලීසිය සහ ජාතික රහස් ඔත්තු සේවය මේ කරුණ සම්බන්ධයෙන් එවා ඇති කරුණු සලකා බලා ඉහළ නිලධාරීන්ට වාර්තා කරන්නට තරම් නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සිටින නීතිඥයන්ට කාල වේලාවක් නොමැති වීම ඊට හේතුව බවත් ඔහු කියා තිබුණා. අප පිළිබඳ වාර්තා ඒ වනවිටත් නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට යොමු කර තිබුණා, සැප්තැම්බර් 5 වෙනිදා ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය,තීරණයක් ගැනීම සඳහා ඒ වාර්තා නීතිපතිවරයාට යොමු කළ බවට චිත්‍රාට දන්වා තිබුණා. මේ අතරේ මාව ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණත යටතේ රඳවා තබා ගැනීම ගැන ජාත්‍යන්තර ක්ෂමා ආයතනයත් ඔවුන්ගේ කනස්සල්ල ආණ්ඩුවට පළ කර තිබුණා.

“දේශපාලනඥයන්ගේ ඕනෑ එපාකම් අනුව නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ තීරණ ගැනීම ප්‍රමාද කිරීමෙන් හෝ නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සම්පත් හිඟය නිසා ඇති වන ප්‍රමාදවලින් කී දෙනෙක් ගේ ජීවිත නාස්තියට ලක් වෙලා ඇත්ද කියන එක. මෑතක දී පවා මේ තත්වය වෙනස් කරන්නට ආණ්ඩුවටවත් නිලධරයන්ටවත් වුවමනාවක් තියෙන බවක් පෙනෙන්න නැහැ. ආණ්ඩුවත් නීතිපතිවරයාත් අධිකරණ පද්ධතියත් මෙම තත්වය මීට වඩා කාර්යක්ෂම කරන්නට මැදහත් විය යුතුයි කියල මම විශ්වාස කරනවා. එසේ නැතහොත් මෙම තත්වයෙන් අයුතු ලෙස ප්‍රයෝජන ගන්නට, වගකීමකින් තොරව මෙවැනි අධිකාරියක් පවත්වා ගෙන යන්නට කටයුතු කර ගෙන යන බවයි අපට හිතන්න වෙන්නේ. ආණ්ඩුවේ උගත් පාඩම් හා ප්‍රතිසන්ධාන ජනාධිපති කොමිෂන් සභාව විසින් පවා රඳවා ගැනීමේ ප්‍රතිපත්තිවල කරන්නට ඉදිරිපත් කරපු නිර්දේශ කිහිපයක් තිබුණා. ඒ නිර්දේශවලින් මේ වෙන කොට ක්‍රියාත්මක කරපු නිර්දේශ එකක් හෝ තියෙනවද?“

“මේකට මට හොඳ උදාහරණයක් දෙන්න පුළුවන්. 1986 දී නව මැගසින් බන්ධනාගාරයේ මම රඳවා ගෙන ඉන්දෙද්දී මට මතක අන්දමට බන්ධනාගාර අධිකාරී රත්නායක මහතා මා සිටි සිර මැදිරියටම ජාතික ආරක්ෂක ඇමති ලලිත් ඇතුළත්මුදලි මහතා විසින් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය හරහා ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණත යටතේ රඳවා ගන්නට නියම කරන ලද පුද්ගලයෙක් හදිසියේ ගෙනාවා. ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොවෙයි පිට රටවල ශ්‍රී ලාංකික ජන කොටස් අතරේත් ඒ දිනවල බොහොම ජනප්‍රිය වෙලා හිටපු කෙනෙක්. දැන් ඔහු ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පවා පත් වෙච්ච සමාජ සේවකයෙක් ලෙසත් හඳුන්වන්න පුළුවන්. ඔහු ගැන ලියන්නට සිදු වීමෙන් ඔහුට යම්කිසි හානියක් අත්නොවනවා ඇතැයි මම කල්පනා කරනවා. රඳවා ගැනීමට ගෙන ආ පුද්ගලයා කවුද කියල මට එදා දකින්නට ලැබු‍ණේ නැහැ. හුඟක් හවස් වෙලා ඔහු ගෙනැල්ලා කෙළින්ම මම හිටි මැදිරියේ කෙළවරේ තිබුණු කුටියකට දැම්මා.

“මම තනියෙන් සිර මැදිරියේ රඳවා හිටින නිසා හැන්දෑවට ‘විමුක්ති ගී’ වගේම අමරදේවගේ වැනි ගීත හඬ නඟා ගායනා කරන එක මගේ සිරිතක් වෙලා තිබුණා. ඒ නිසාම ඒ වෙන කොට අපේ පරීක්ෂණවලට අදාළව අනෙක් මැදිරිවල රඳවා ගෙන හිටපු අයත් මේ ගීත අහන්නට පුරුදු වුණා. අර පුද්ගලයා ගෙනපු දවසේ හවස අමරදේවගේ ගීතයක් ගායනා කර ඉවර වෙනවාත් එක්කම වගේ ඉතාමත් ලස්සන හුරු පුරුදු කට හඬකින් බයිලාවක් හඬ නඟා ගායනා කෙරුණා. ඒ හඬ ආවේ කෙළවරේ ම කුටියෙන්. ඒ මාතර උපන් බයිලා චක්‍රවර්ති කෙනෙක් හැටියට දැන් ප්‍රසිද්ධ ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වා මහතා. ඔහු එදා රඳවා ගෙන හිටියේ ලලිත් ඇතුළත්මුදලි මහතා ඔහු සමඟ ඇති කර ගෙන තිබුණ ‍පෞද්ගලික ආරවුලක කේන්තිය පිරි මහන්න. එදා ඉඳලා හැම හැන්දෑවකම වගේ අපි දෙන්නා මාරුවෙන් මාරුවට ගීත ගායනා කළා.

“මට මතක අන්දමට මාසයකින් දෙකකින් පමණ පසු ඔහුව නිදහස් කර යැව්වා. හිර මැදිරියෙන් පිට වෙන්නට ඉස්සර වෙලා මගෙන් ඇවිත් ඇහැව්වා ඔහුට කරන්නට පුළුවන් උදව්වක් තියෙනවා නම් කියන්න හිතවත් කමට ඔහු ඒක කරන්නම් කියලා. ඒ දවස්වල චිත්‍රා ඇතුළු දරුවන් දෙදෙනා ගත කළේ ඉතාමත් දුෂ්කර ජීවිතයක්. ඒ නිසා මම ඔහුට කිව්වා හැකි නම් ඔවුන්ට ජීවත් වෙන්නට උදව්වක් කරන්න පුළුවන් නම් ලොකු දෙයක් කියලා. ඔහු නිදහස් වෙලා වැඩි දවසක් යන්නට ඉස්සර වෙලා අපේ මාවිත්තර ගෙදරට ගොස් චිත්‍රාට කතා කරලා රුපියල් 1000ක් අතට දීලා තිබුණා. ඒ දවස්වල ඒක ලොකු මුදලක්. මම නිදහස් වෙලා ආවාට පස්සේ ඔහු හමු වී මගේ ස්තුතිය පළ කළා. දැන් ඩෙස්මන් පදිංචි ඔස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි නුවර. අදටත් අපි හොද මිතුරන්. අපි මේ ගීත ගායනා ගැන කතා කරලා උපේක්ෂාවෙන් හිනහ වෙනවා. අපේ සම්බන්ධතාවයට දේශපාලනයක් නැහැ. මනුෂ්‍යත්වය මත පදනම් වුණාම මිනිස් හදවත් කටයුතු කරන ආකාරය මෙයින් හොඳට පැහැදිලි වෙනවා. නමුත් මේ කතාවේ හරය වන්නේ ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණත සහ හදිසි නීතිය වගකීමකින් තොරව අයුතු ලෙස ප්‍රයෝජනය ගන්න තිබුණු සහ අදටත් තිබෙන හැකියාව. මේ අත්දැකීම් නිසයි මම දිගටම කියා සිටින්නේ ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පණත වහාම අහෝසි කළ යුතුයි කියල.

“මගේ රඳවා ගැනීම ගැන කිසිදු කටයුත්තක් වෙන බවක් පෙනෙන්නට නොතිබුණ නිසා, චිත්‍රා ඇගේ පවුලේ අයගේ ඉල්ලීම පිට ජනාධිපතිවරයා හමුවෙන්නට අවසර ඉල්ලා ලිපියක් යවා තිබුණා. ඒ අනුව සැප්තැම්බර් 12 වන දා පරණ පාර්ලිමේන්තු මන්දිරයේ ජනාධිපති කාර්යාලයේ දී චිත්‍රා පොඩි දුවත් සමඟ ගොස් ජනාධිපතිවරයා හමු වී තිබුණා. පයින් හා බස් රථවලින් ගමන් කළ නිසා දුවට හිස් වැස්මක් පලඳවා ගෙන යාම චිත්‍රා පුරුද්දක් කර ගෙන තිබෙනවා. ජනාධිපති ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මහතා දුවට කතා කොට ඇගෙන් විමසල තියෙනවා ‘ඇයි බබා තොප්පියක් ඇඳ ගෙන ඉන්නෙ ඕක ගලවගන්න’ කියල. චූටි දුව ඊට පිළිතුරු දෙමින් ‘අම්මා තමයි මට තොප්පිය ඇන්දුවේ. අම්මා කිව්වොත් විතරක් ඒක ගලව ගන්නවා’ කිව්වලු. දරුවාගේ ඒ පිළිතුරට ජනාධිපතිවරයා එතරම් කැමති වුණාද කියන්න නම් බැහැ. කොහොම වුණත් ආරක්ෂක ඇමතිවරයාගේ නියෝගය පරිදි සැප්තැම්බර් 16 වන දා මා කිසිම චෝදනාවකින් තොරව නිදහස් කළා. එදා ජනාධිපතිවරයාගේ උපන් දිනය. එදිනෙදා පත්‍රවල මේ ප්‍රවෘත්ති දෙකම එක ළඟින්ම වගේ මුල් පිටුවේ පළ කර තිබුණා. ඒ නිසා කවුරුත් කල්පනා ක‍ළේ ජනාධිපතිවරයා ඔහුගේ උපන් දිනයට මාව නිදහස් කළා කියලා.”

“ජාතික ආරක්ෂක ඇමති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා මා නිදහස් කරන්න කරපු නියෝගයේ මා පිලියන්දල පොලීසියට සති දෙකකට වරක් වාර්තා කළ යුතු බවටත් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂකවරයාට අවශ්‍ය ඕනෑම විටක ප්‍රශ්න කරන්නට හැකි අන්දමට මම රැඳී සිටිය යුතු බවටත් කොන්දේසි පනවා තිබුණා වුණත් මට විරුද්ධව කිසිදු චෝදනාවක් තිබුණේ නැහැ. මා නැවතත් හෙවිෆැබ් ආයතනයේ ව්‍යාපෘති කළමණාකරුවකු ලෙස කටයුතු කරන්නට පටන් ගත්තා. මේ අතර ජාතික ආරක්ෂක ඇමති ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා හමුවන්නට එක්තරා හැන්දෑවක කොළඹ තුම්මුල්ල හන්දිය අසල තිබුණු ඔහුගේ නිවසට එන ලෙස මට පණිවුඩ එව්වා. මමත් චිත්‍රාත් ඔහු හමුවන්නට එහි ගිය විට දැඩි ආගන්තුක සත්කාර සහිතව අප පිළිගෙන සතුටු සාමීචියේ යෙදුණා. මා බලාපොරොත්තුව සිටි අන්දමටම ඇතුලත්මුදලි මහතා මට රජයට එක් වෙන ලෙස නැවතත් ආරාධනා කළා.”

“මගේ හිතට එකඟව මට ඒ ආරාධනාව පිළි ගන්නට නොහැකි බව මම ඇමතිවරයාට පැහැදිලි කළා. ඔහු එයින් මඳකට හෝ අමනාප වෙන්නට පුළුවන් බව මා හිතුවා. නමුත් ඔහුගේ යෝජනාව ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ගැන ඔහු කිසිදු කැලඹීමකට පත් නොවූ බව පෙනුණා. අප ඔවුන්ගෙන් සමු ගන්නට මොහොතකට පෙර තමයි අර මම කලින් කිව්ව ඇමතිවරයා සහ ඔහුගේ බිරිඳ ශ්‍රීමනී ඇතුලත්මුදලි මහත්මිය ඔවුන්ගේ නිවසේ වගා කළ බිම් මල් පෙට්ටියක් අපට තෑගි ලෙස පිරිනැමුවේ. ඒ හමුවීම අවසානයේ අප පිටත්ව යන්නට සූදානම් වනවිට ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා මට ඔහුගේ පුද්ගලික දුරකථන අංකය දීල යම් කිසි උපකාරයක් අවශ්‍ය වුවහොත් පාන්දර හයට පෙර ඒ අංකයට කිසිම පැකිළීමකින් තොරව තමාව අමතන ලෙස මට කිව්වා. ඒ වරප්‍රසාදය මම එකම එක වතාවක් පාවිච්චි කළා. ඒ අපේ පවුලට ඒ කාලයේ බොහෝ කිට්ටුව සිටි වෛද්‍ය සහෝදරයකුගේ ජීවිතය බේරා දෙන්නට ඔහුගේ පවුලේ අයට උදව් කරන්න.”

සිසිර යාපා

 චාමර ජනරාජ් පීරිස්

නිර්මානකරණයේ අවසන් ඉලක්කය හොලිවුඩ් චිත්‍රපට අධ්‍යයක්ෂවරයෙක් වීමයි

චාමර ජනරාජ් පීරිස් නම් වූ ඔහු බොහෝ දෙනා හඳුනා ගන්නේ සිය පළමු නිර්මාණයෙන්ම සම්මානයට පාත්‍ර වූ ටෙලි නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙසයි. අද සටහන ඔහු ආ මඟේ නොමැකෙන සිහිවටන පෙළ පිළිබඳයි.

 චාමර ජනරාජ් පීරිස් මේ නම තබන්නේ කව්ද ?

චාමර කියන නම දාලා තියෙන්නේ අම්මා. ජනරාජ් කියන නම දුන්නේ තාත්තා. අපේ තාත්තට ‘ජනදාස‘ කියලා නම දාලා තියෙන්නේ සීයා. ඒ නමේ තේරුම ජනයාට සේවය කරන්නා යන්නයි. තාත්තා මට ‘ජනරාජ්‘ කියලා නම තියෙන්නේ අඩු ගානේ මමවත් රජකම් කරයි කියලා හිතලාලූ.

 ඔබ පවුලේ එකම දරුවා. සහෝදර සහෝදරියන් හිටියානම් කියලා දැනිලා නැද්ද?

මට දැනිලා නැහැ. කවුරුත් ලැබෙන්න කියලා ප්‍රර්ථනා කරලත් නැහැ. මම ඕන තරම් දැකලා තියෙනවා ලොකු වුණාම එකබඩවැල කඩන් ආපු අය යම් යම් දේවල්වලට රණ්ඩු කරගන්න හැටි. මට එහෙම වුණොත් ලැජ්ජ හිතෙයි. මගේ පූරුවේ පිනකට වෙන්න ඇති එහෙම කව්රුත් නොහිටියේ.

 ආදරය රැකවරණය සැප සම්පත් තනියම භුක්ති විඳින්නද හිතුවේ?

මගේ මව්පියන්ට පරම්පරා ගත ධනයක් තිබුණු අය නෙමෙයි. ඔවුන් ජීවිතය ගොඩනඟා ගත්තේ රැකියාවෙන් ලබන වැටුපෙන්. මම ඉපදෙනකොටත් ඒ දෙන්නා සැළකිය යුතු වැටුපක් ලබපු නිසා මට කවදාක්වත් ආර්ථීක අපහසුතා දැනිලා නැහැ. මම ඔවුන්ගේ ජීවිතෙවලට එකතු වීම ඔවුන්ට ලොකු වාසනාවක් ගෙනවා කියලයි දැක්කේ.

 ළමා කාලය ගෙවෙන්නේ දැඩි විනය පද්ධතියක් තුළද?

තාත්තා කවදාවත් මට පාරක්වත් ගහලා නෑ. කිසිම දෙයක් කරන්න එපා කියලා ගෙදරින් බලපෑම් ඇවිත් නැහැ. එහෙම කියලා මම වැරැදි කළෙත් නැහැ. උසස් පෙළ කරන කාලේ රටේ තිබුණු වාතාවරණය එක්ක අපිව ගෙවල්වලින් එළියට දාන්නේ නැති තත්ත්වයටම ආවා. ඉතින් මොන බාහිර ක්‍රියාකාරකම්ද.. පාරවල්වල ටයර් දාලා ගිනි තියපු මිනි දැක්කාම තේරුණා මම පාරේ යන එක මටත් භයානකයි කියලා. ඉතින් පිරිමි ළමයෙක් වෙලා ඉපදිලත් පුදුම දුකක් නේ විඳින්නේ කියලා ඒ දවස්වල හිතුණා. රාජකීය විද්‍යාලයට ගිය මටත් එහෙම වුණා නම් ගම්වල හිටපු සාමාන්‍ය ළමයින් කොහොම දුකක් විඳින්න ඇතිද කියලා සමහර වෙලාවට මට කල්පනා වුණා.

 ඔබේ පාසල් කාලය ?

මමත් අයින්ස්ටයින් වගේ කිසිම දක්ෂතාවක් නොදක්වපු ළමයි ගොඩට තමයි අයිති වුණේ. වැඩ කරන්නෙත් නැහැ, ගෙදරින් බනින්නෙත් නෑ. එතකොට හිතාගන්න පුළුවන්නේ තත්ත්වේ. වාර විභාගේ විෂයන් 8න් 7කටම ලකුණු 35, 40, 45යි. කලාතුරකින් තමයි 50ට වැඩි වෙන්නේ. හැබැයි චිත්‍රවලට දක්ෂයි. හැමදාම ලකුණු 99යි. අන්තිම අවුරුද්දේ රාජකීය විද්‍යාලේ හොඳම ශිෂ්‍යයා විදිහට ඒ කාලේ හිටපු ජනාධිපති තුමාගෙන් සම්මානත් අරන් තියෙනවා.

පාසල් කාලෙන් පස්සේ ඒ විෂයට තිබූ නැඹුරුව මගහැරුණද ?

චිත්‍ර අඳින්න තිබුණු කැමැත්ත සහා හැකියාව නිසාම මගේ පශ්චාත් උපාධියට කළේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය. නමුත් චිත්‍ර ප්‍රදර්ශනවලට යන්න තරම් ප්‍රගුණ කළේ නෑ.

 ඔබට රුසියාවට යන්න ලැබෙන්නේ අහම්බෙන්?

මට ශිෂ්‍යත්වයක් ලැබෙනවා.

 විශ්ව විද්‍යාලය ජීවිතය පිළිබඳ මතකය?

මොස්කව් රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යලයේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පි ඇකඩමියට තමයි මම ඇතුළු වෙන්නේ. ශිෂ්‍යත්වයක් ලැබුණට පස්සේ සොවියට් සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයෙන් මාස එකහමාරක් විතර රුසියන් භාෂාව ඉගැන්නුවා. රුසියාවට ගියාට පස්සේ තේරුණා ඒ ඉගෙන ගත්ත ටික කිසිම දෙයකට ප්‍රමාණවත් නෑ කියලා. භාෂාවක් හරියට ඉගෙන ගන්න ඒ භාෂාව නැතිව බෑ කියන දේ ඔළුවට දැමිය යුතුමයි. රුසියාවේ දී අන්න ඒ තත්ත්වෙට පත් වුණා. එකම විසදුම හරියට භාෂාව ඉගෙන ගන්න එක. ඉතින් ඒකත් කළා. පොඩි කාලේ ඉඳලා ලංකාවේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය පිළිබඳ මට පුදුම අපහසුවක් දැනුණේ. නමුත් රුසියාවේ දී ඒ ආකල්පය වෙනස් වුණා. පුද්ගලයකුගේ දක්ෂතාව මොකද්ද කියලා එහේ පද්ධතිය මුලින් හඳුනා ගන්නවා. ඉතින් මට පුළුවන් මොකක් හරි අලූතින් හිතලා නිර්මාණය කරන්න, ගොඩන ගන්න, අඳින්න. ඒ හින්දා මම ඒ පැත්තට ගියා. ඒ විෂය හදාරද්දි පාඩම් කරන්න අවශ්‍ය නැහැ. ප්‍රායෝගික දැනුම තමයි අවශ්‍යය. ඒ නිසා මගේ විශ්වවිද්‍යාල ජීවිතය සහ මගේ අරමුණු සාර්ථක කර ගන්න පුළුවන් වුණා.

 පවුලේ රැකවරණය මැද්දේ හැ දී වැඩුණු ඔබ තනියම රුසියාවේ වසර 8 ජීවත් වෙනවා?

ඔව්. මාව රුසියාවට යැවීම තමයි තාත්තා ගත්ත රැඩිකල්ම තීරණය. තාත්තා කිව්වා "හදිසියේ උඹ රුසියන් කාන්තාවක් විවාහ කරගෙන ලංකාවට ආවත් අපි උඹව බාර ගන්නවා"කියලා. තාත්තාට විශ්වාසය තිබුණා මාව හදපු පරිසරය තුළ මම විනාශ නොවී ජීවිතේ හැමදේම බැලන්ස් කරගනී කියලා.

 මාපියන්ට ඔබ ගැන තිබුණු බලාපොරොත්තුව?

අම්මගේ බලාපොරොත්තු වුණේ දොස්තර කෙනෙක් කරන්න. තාත්තට එහෙම අවශ්‍යතාවක් තිබුණේ නැහැ.මටත් මෙඩිසින් කරලා දොස්තර කෙනෙක් වෙන්න කොහෙත්ම බලාපොරොත්තුවක් තිබුණේ නැහැ. රෝහල තමයි මට අප්පිරියම තැන.

 පිටසක්වල ජීවීන් පිළිබඳ හොයන්න උනන්දු වෙන්න පෙළඹෙන්නේ?

ඒ පිළිබඳ ගොඩක් දේවල් කියවනවා. පිටසක්වල ගැන හොයන හැම තැනකම මමත් ඉතින් ඉන්නවා. බොරුව ඇත්ත ඔක්කොම මම හොයනවා. ඇත්ත කතාව මේකයි. අපේ තාත්තා ‘මෙලෝ සියක් අවුරුදු එහි එක දවසක්‘ පොත ලියන කාලේ තමයි අපේ අම්මට මාව හම්බෙන්න ඉඳල තියෙන්නේ. ඉතින් අපේ අම්මගේ අම්මා තාත්තට කිව්වලු “අනේ පුතේ ඔය වගේ විකාර ලියන්න එපා හැදෙන දරුවට හොඳ නෑ“ කියලා. අම්මා ඒ ගැන එච්චර හිතලා නැහැ. නමුත් දැන් අම්මා කියනවා මගේ පිටසක්වල ජීවීන් ගැන උන්මාදය අර හේතුව හින්දා කියලා.

 මුල්ම වෘත්තිය?

ගෘහ නිර්මණය හදාරලා උපාධියකුත් එක්ක ලංකාවට ඇවිත් ඒ සම්බන්ධ රස්සාවල් හොයද්දි රුපියල් 8000ට වගේ තමයි ගොඩක් තැන්වල කතා කළේ. දවසක් පත්තරේ දැන්වීමක් දැක්කා ලේක්හවුස් ආයතනයේ පුවත්පත් වෙනස් කරන්න නිර්මාණ ශිල්පීන් අවශ්‍යයි කියලා. වැටුප 12000ක් විතර. මමත් ගිහින් සම්මුඛ පරීක්ෂණයට ඉදිරිපත් වුණා. මමයි තව දෙන්නෙකුයි තේරුණා. ඒ 1998 දි. රුසියාවේ ඉන්න කාලෙත් ලේක්හවුස් හි රුසියාවේ මොස්කව්වල වාර්ථාකරු විදියට මම හිටියා.

 තාත්තාගේ ලිවීමේ ආභාසය ඔබට ලැබී තියෙනවා?

ඔව්. පසු කාලීනව මම දිනමිණ වැඩ කළා. ඒ කාලේ මම කරපු ‘නොම්බර 13‘ කියන පිටුවට සෑහෙන ජනප්‍රියත්වයක් ලැබුණා.

 ජීවිතේ හොඳම කාලේ ?

රුසියාවේ හිටපු කාලේ. මම කොහොමත් දේශයකට අයිති. මේක මගේ මව්බිම. මේක තමයි මම මැරෙන්න ඕන කියන තැන නැහැ. මම පෘථුවිවාසියෙක් කියන සංකල්පේ තමයි ඉන්නේ. රුසියාවේ මිනිස්සු බටහිර මාධ්‍යවලින් ඔබට පෙන්නන්න හදන පිරිස නෙමෙයි. ඒ මිනිස්සු හරි තදයි, ශක්තිමත් හැබැයි මනුස්සකම් අතින් ඉහළයි.

 ඔබේ ජීවතේ වඩාත් සතුටු වූ දවස ?

මම ටෙලි නාට්‍ය ක්ෂේත්‍රයට එන්නේ අහම්බෙන්. මගේ මුල්ම ටෙලි නාට්‍යට ඒ අවුරුද්දේ හොඳම අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙස රාජ්‍ය සම්මාන උළලේ ඇගැයීමට පත් වෙනවා. තාත්තා ඒ කාලේ පිළිකාවක් නිසා අසනීප තත්ත්වෙන් හිටියේ. එදා සම්මාන උළෙලට තාත්තාත් මා එක්ක ආවා. මට සම්මානේ ලැබුණේ ජනවාරි 24. මාර්තු 17 තාත්තා නැති වුණා. මුල්ම නිර්මාණයෙන් හොඳම අධ්‍යක්ෂවරයා විදිහට තාත්තා ඉදිරියේ ඇගැයිමට පත් වීම තමයි ජීවිතයේ සතුටුම දවස.

 අහම්බෙන් ආ ඒ ගමන ගැන කතා කළොත්?

මගේ පෂ්චාත් උපාධියට අදාළ නිබන්ධනය ලියන්න තෝර ගත්තේ වසර 25000ට වැඩි ඉතිහාසයක් තියෙන අනුරාධපුර නගර නිර්මාණය සඳහා පිටසක්වල ජීවින්ගේ දායකත්වය ලැබුණාද යන්න පදනම් කරගෙනයි. ඒ නිබන්ධනයට මට ඉහළ සාමාර්ථයක් ලැබුණා. පස්සේ කාලෙක දී හිතුණා මේ තොරතුරු මිනිස්සුන්ට දෙන්න ඕන කියලා. ඒකට මගේ හිතේ තිබ්බ පොඩි ආදර කතාවක්, අපේ ලෝකය හා පිට ලෝකය එක්ක විවාහයක් වුණොත් කොහොම වෙයිද කියලා හිතලා ඒ සංකල්පය ඇතුළට දාලා නාට්‍යයක් කරන්න පිටපතක් ලියාගෙන ලංකාවේ ප්‍රවීණ අධයක්ෂකවරයෙක් ළගට ගියා. මම ඔහුට කිව්වා “මේක හදා දෙන්න“ කියලා. ඔහු එදා කිව්වා “මල්ලි ජීවිතේට ඔය වගේ දෙයක් ගැන හිතන්න එපා ටෙලි නාට්‍යය හදන්නත් එපා, සල්ලි විනාස කරගන්නේ නැතුව රස්සාව කරගෙන ඉන්න"කිව්වා. ඔහු 'එපා'කියපු නිසා තමයි මම ටෙලි නාට්‍යය අධ්‍යක්ෂකවරයෙක් වුණේ. මමයි මගේ යාළුවො 10 දෙනෙකුයි සල්ලි දාලා ටෙලි නාට්‍යය හැදුවා. ඒ හදපු ගමන තමයි මේ . මට අවශ්‍යය ලංකාවේ මිනිස්සුන්ගේ චින්තනයේ පොඩි වෙනසක් ඇති කරන්න. ඒකට මම පොඩි උත්සාහයක් ගන්නවා.

 ඒ ගමනේ අභියෝග තියෙන්න ඇති?

මම මගේ කොටුව හොයා ගෙන තියෙනවා. එතකොට ප්‍රශ්නයක් නැහැ. ලංකවේ නිර්මාණකරුවන් දාහක් බිහිවුණත් මම ඉන්නේ මගේ කොටුවේ. ඒ කොටුවට වෙන කෙනෙක් එන්නෙත් නෑ. මම අනුන්ගේ කොටුවලට යන්නෙත් නෑ.

මට මං ගැන තියෙන්නේ මාර පොරක් වගේ හැඟීමක්. සමහරු කියනවා එහෙම හිතන්න එපා කියලා. මම එහෙම හිතන්නෙ කාටවත් වදයක් වෙන්න නෙවෙයි. මම අනිත් කෙනාට ඇහුම්කම් දෙනවා. හැබැයි තීරණ වෙනස් කරන්නේ නැහැ.

 නිර්මානකරණයේ අවසන් ඉලක්කය ?

හොලිවුඩ් චිත්‍රපට අධ්‍යයක්ෂවරයෙක් වීම.

 ඔබ හීන දකින්නෙක් ද?

ඔව්. ඒ දකින හීන හිතුණම මගේ නිර්මාණවලට යොදා ගන්නවා. එහෙම තමයි ඒ හීන හැබැවෙන්නේ.

 වාසනවා හා අවාසනාව ගැන ඔබට තිබෙන විශ්වාසය ?

ගොඩක් වෙලාවට දක්ෂම කෙනා නෙවේ ප්‍රසිද්ධම කෙනා වෙන්නේ. මම හිතන්නේ එතැන දී වාසනාව තමයි සාධකය වෙන්නේ.

 ඔබේ නිර්මාණවලට යොදන නම් බොහො විට අනෙක් නිර්මාණවලට වඩා වෙනස්?

ඒ හැම නමකටම ගැඹුරු අර්ථකතනයක් තියෙනවා. මගේ අලුත්ම නිර්මාණය ‘රාහූ‘.මිනිස්සු රාහූට බයයි. පේන්නේ නැහැ .හැබැයි හෙවනැල්ලක් වගේ තියෙනවා. ඒ නම මගේ කතාවට හරියටම ගැළපෙනවා. රාහු කියන්නේ ඇත්තට පවතින්නේ නෑ. නමුත් ඒක පවතිනවා .

 පළමු ප්‍රේමයේ මතකය?

අවුරුදු 19 දි. මම ඒ දවස්වල බැලේ කළා. මට පාට්නර්ට හිටපු ළමයා ගැන මොකක් හරි විශේෂත්වයක් මට තේරුණා. යාළුවෝ කිවා“ ඕක තමයි ආදරේ“කියලා. එහෙනම් අහන්න ඕනේ කියලා හිතලා එයාගේ සපත්තු දෙකත් හංගලා කතා කරන්න වෙලාවක් හොයා ගත්තා. බොහොම බයෙන් "ඔයා ගැන මෙහෙම කැමැත්තක් තියෙනවා දැම්ම උත්තරයක් එපා. හිතලා කියන්නකෝ කිව්වා". පස්සේ සපත්තු දෙකත් මම හොයලා දුන්නා ඉතින් මේ ළමයා කිව්වා "ඕකට සති ගාණක් ඉන්න දෙයක් නෑ මමත් කැමති"කියලා. ඊට පස්සේ මම කල්පනා කළා දැන් මොකද කරන්නේ කියලා. ඒ තමයි මගේ පළවෙනි ආදරයය. මම රුසියාවට ගියාට පස්සේ ඒ සම්බන්ඳෙ එහෙමම නැති වුණා. නමුත් ඇය මගේ යාලූවෙක්. තාමත් අපි කතා බහ කරනවා.

 දේශපාලනයට පිවිසෙන්න අදහසක් තියෙනවද ?

ඔව් දේශපාලනයට එන්න අදහසක් තියෙනවා. මම හරි කැමති සාමානාත්මතාවෙන් ජීවත්වෙන්න පුළුවන් පරිසරයක් තියෙනවා නම්. ලංකාවේ මිනිස්සු අනිකාට ගෞරව කරන්නේ ඒ මනුස්සයට තියෙන තත්ත්වය අනුවනේ. එය වෙනස් විය යුතුයි. අපේ රටේ මිනිස්සුන්ට ආකල්ප පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකුත් තියෙනවා. මේ දේවල් වෙනස් විය යුතුයි.

 ඔබ වෘත්තිය නිර්මාණකරුවෙක්ද ?

නිර්මාණකරුවෙක් සහ ගෘහ නිර්මාණශිල්පියෙක්. ලංකාවේ මිනිස්සුන්ට දැනුම දෙන්න අතින් වියදම් කරගෙන‘නොලේජ් ටීවි‘ කියලා නාලිකාවකුත් කරනවා. ලංකාවේ බුද්ධිමතුන්ගෙන් හොඳ ප්‍රතිචාර ලැබෙනවා. සමහර දවස්වලට මට නාසා එකෙන් පවා කතා කරලා තියෙනවා.

 ඔබ ඔබට අනන්‍යතාවක් හඳන්න වෙහෙසෙනවාද?

එහෙම එකම කොටුවක රැඳෙන්නේ ඇයි. දවසක් මම කඩේට ගිහින් කෙහෙල් ඇවරියක් ඉල්ලුවා. කපන්න කලින් ඒ මනුස්සයා ඇහුවා“ ගෙඩියක් රුපියල් 6යි කැපුවට පස්සේ බෑ නොකියා ගන්න“ කියලා ඒ කියන්නේ මාව දැක්කම හිතෙන්න ඇති රුපියල් අටක්වත් නැහැ කියලා. ඒ මාව පෙනිලා තියෙන විදිහ. මට ගානකුත් නැහැ. තව දවසක්

ඕස්ටේ‍්‍රලියානු යුවළක් සමඟ හෝටලයකට ගිහින් මම තේ එකක් අරගෙන ගාන අහද්දි “ ඩයිවර්ට නොමිලේ “ ඒ ඔවුන් මාව අඳුරගෙන තියෙන විදිහ එය මට ප්‍රශ්නයක් නැහැ.

 ඔබේ ජීවිතේ හොඳම විවේචකයා කවුද?

සදාචාරය විවේචනය වෙන්න ඕන. හැබැයි ඒ විවේචනය සදාචාරාත්මක වෙන්නත් ඕනේ. ලංකාවේ සමහර මිනිස්සු විවේචනය කරන්නේ සදාචාරය පැත්තක දාලා. තවත් සමහරු සදාචාරය නිසාම විවේචනය නොකර ඉන්නවා. මම සමහර විචාරකයන්ට කියලා තියෙනවා මාව විචාරය කරන්න, මගේ නාට්‍යය විවේචනය කරන්න එන්න එපා කියලා. වැඩක් නැහැ ඒ අයගේ විවේචන මම දන්නවා.

 ජිවිතේ අමිහිරි මතක ?

සමහර අමිහිරි මතක තියෙනවා. ඒ මිනිස්සුන්ව ආයෙම දකින්නවත් නැහැ.

 වගකීම් ජීවතය හසුරුවන්නේ කොයි විදිහටද?

සමාජයක ජීවත් වෙද්දි කළ යුතු වගකීම් තියෙනවා. පුළුවන් වෙලාවට තව මිනිහෙක්ට පුළුවන් දෙයක් කළ යුතුයි. සාමුහික වගකීම් යුතුකම් ඇරෙන්න වෙන ඒවා මගෙ ඔලුවේ ලොකුවට නෑ.

 නිර්මාණ කිරීමට අවශ්‍ය නිදහස උපරිමෙන් ඔබට ලැබෙනවාද?

වෙනස් තැනකට ගිහින් නිදහසේ ඉඳගෙන නිර්මාණ කරනවා කියලා දෙයක් මම දන්නේ නැහැ. අපි ජීවත් වෙනවා. ඒ ජීවිතේ තුළ එක එක දේවල් කරන්න වෙනවා. සමහර තැන් අමිහිරියි සමහර තැන් මිහිරි යි. ඒ අත්දැකිම් ඇසුරෙන් තමයි නිර්මාණ පෝෂණය වෙන්නේ. තමන් තමන්ට අත්දැකීම් එකතු කරගන්නේ නැතිව අනුන්ට දෙන්න බැහැ. තමා තමාව පෝෂණය කර ගත යුතුයි. තමන් ලොකු හයිය මුලක් තියෙන ගහක් වුණේ නැත්නම් වෙන කෙනෙක්ට හෙවන දෙන්න බැහැ. ඉතින් අපි වගකීම යුතුකම් ඉෂ්ට කරමින් ලබන පෝෂණය තමයි නිර්මාණයකට ලැබෙන පෝෂණය වෙන්නේ.

ටානියා මෝසස්

ඡායාරූප-ක්‍රිශ් ලී

පළමු නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය පිරිනැමුණේ 1901 වසරේදී ය. ඒ ප්‍රංශයේ Sally prudhomme ටය. රුසියානු මහා ලේඛක ලියෝ තොල්ස්තෝයි මියගියේ 1910 දීය. එනම් පළමු නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය පිරිනැමෙන වසරේ ඔහු ජීවත්ව සිටි බවය. එහෙත් නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය සඳහා තොල්ස්තෝයිගේ නම අසලකටවත් ගෑවී තිබුණේ නැත. නොබෙල් සාහිත්‍ය සම්මානය සඳහා වන විවේචනයක් විරෝධයක් ලෙස අදත් එය පවතී. එපමණක් නොවේ, ඉබ්සන්, සෝලා, මාර්ක් ට්වේන්, ඇන්ටන් චෙකොෆ් යන කිසිවකුට නොබෙල් සාහිත්‍ය සම්මානයක් ලැබුණේ නැත. ප්‍රාමාණික ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික කෘතිවලට සම්මාන හිමිවීම (ඩේවිඩ් පින්කොත් - ග්‍රැමිටිස් රේන්බෝ) හැරුණුවිට ප්‍රාමාණික ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික නොවන කෘති සම්මාන සඳහා තෝරාගැනීම (අර්නස්ට් හෙමින්වේගේ මහල්ලා සහ මුහුද) ප්‍රාමාණික නොවන ලේඛකයන්ගේ ප්‍රාමාණික නොවන කෘති (මාර්ග්‍රට් මිචෙල් ගෝන් විත් ද වින්ඩ්) කෘතිවලට සම්මාන හිමිවීමත් නිරන්තරයෙන් සිදුවන බවට ලොව ඇතැම් සම්මාන සඳහා එල්ලවන චෝදනාවක් තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ගත්කල අජිත් තිලකසේන යනු සාහිත්‍ය පෝෂණය වෙනුවෙන් ඉමහත් දායකත්වයක් සැපයූ එහෙත් සාහිත්‍ය සම්මාන ඇගයීම් මණ්ඩලවල නිසි අවධානයක් යොමු නොවුණු ලේඛකයෙකි. අජිත් තිලකසේන මෙරටදී තොල්ස්තෝයි, මාර්ක් ට්වේන්, ඉබ්සන් හෝ ඇන්ටන් චෙකොෆ්ගේ ඉරණමට ලක්වූ ලේඛකයා ලෙස හඳුන්වාදීමෙහිද වරදක් නැත.

මේ වනවිට මෙරට ප්‍රධානකොට සැලකිය හැකි සම්මාන උත්සව කිහිපයක් පවතී. ඉන් මූලික ලෙස සැලකිය හැක්කේ රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයයි. දිගුකාලයක් තිස්සේ පැවැත්වෙන සාහිත්‍ය උත්සවයක් වීමත් රාජ්‍ය අනුග්‍රහය යටතේ පැවැත්වීම හේතුවෙන් නිල පිළිගැනීමක් තිබීමත් වැඩිම ශානර ප්‍රමාණයකට සම්මාන පිරිනමන උත්සවය වීමත් හේතුවෙන් රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උළෙල මෙරට අනෙකුත් සම්මාන උළෙල අතරින් විශේෂිත වේ. මෙවර රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන ‍උළෙලේදී ශානර විස්සක් යටතේ කෘති අගයා සම්මාන පිරිනමා තිබුණි. රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයේදී පිරිනැමුණු සමස්ත සම්මාන සංඛ්‍යාව විසි දෙක අතරින් එකක් හොඳම පිටකවරය සඳහා ය. පිටකවරය යනු කලාත්මක අර්ථයෙන් ද නිර්මාණාත්මක වශයෙන්ද කෘතියෙහි අන්තර්ගතය හුවාදක්වන හා කෘතිය කෙරෙහි පාඨක අවධානය හා ආකර්ෂණයට බලපවත්වන නිර්මාණාත්මක මෙහෙයුමක් හෙයින් හොඳම පොත් කවරයට සම්මානයක් දීම අගය කළයුතු වුව, නිර්දේශිත වැඩිම පොත් ප්‍රමාණයක් මුද්‍රණය කළ ආයතනයට සම්මානයක් ලබාදීම වැදගත් වන්නේ කවර ආකාරයෙන් ද යන්න වෙනම විමසා බැලිය යුතුය.

රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උළෙල හැරුණුවිට වැඩිම ශානර ගණනක් සඳහා සම්මාන පිරිනැමෙන උළෙල වන්නේ ගොඩගේ සාහිත්‍ය සම්මාන උළෙලයි. නවකතා, යොවුන් නවකතා, කෙටිකතා, කාව්‍ය, සිංහල බසින් දෙමළ බසට පරිවර්තිත නවකතාව, තීරු ලිපි, ප්‍රශස්ත ශාස්ත්‍රීය සංග්‍රහය, දෙමළ බසින් සිංහල බසට පරිවර්තිත කෘතිය, පරිවර්තිත නවකතාව, දෙමළ මාධ්‍ය සහ ඉංග්‍රීසි මාධ්‍ය නවකතා, කෙටිකතා, කාව්‍ය සහ නවක නිර්මාණ වශයෙන් සම්මාන විසි එකක් ගොඩගේ සම්මාන උළෙලේදී මෙවර පිරිනමා තිබුණි.

ස්වර්ණ පුස්තක සහ රජත පුස්තක එක් කෘතියක් සඳහා වැඩිම ත්‍යාග මුදලක් පිරිනැමෙන සම්මානය වන නමුත් ඔවුනගේ ඇගයුමට පාත්‍රවන්නේ නවකතා සහ කෙටිකතා පමණි. ඉදිරියේදී ඊට කවියද එකතු කර ගන්නට සාකච්ඡා කෙරෙමින් පවතින බව නිල නොවන මට්ටමින් දැනගන්නට ලැබේ. එය සතුටට කරුණකි.

ෆෙයාර්වේ සම්මානයද නවකතාවට පමණක් ‍සීමා වන්නකි.

සාහිත්‍යය යනු නවකතාව, කෙටිකතාව, කවිය, යොවුන් නවකතාව, ළමා සාහිත්‍ය, පරිවර්තන, ශාස්ත්‍රීය, තිරනාටක ආදිය පමණක් ද යන ගැටලුව මෙරට සාහිත්‍ය සම්මාන දෙස බලන කල්හි පැනනඟී. සාහිත්‍ය යනු එපමණක් නොවේ, ෆැන්ටසි, රොමාන්තික, ත්‍රාසකතා, රහස් පරීක්ෂක කතා, මාරකකතා ආදි වශයෙන් හැඳින්වෙන නොයෙක් සාහිත්‍ය අංග වෙනත් රටවල සාහිත්‍ය අතරටත් සම්මාන අතරටත් මේ වනවිට එක්ව තිබේ. ඒ ඒ අංශ සඳහා වන වෙනම සම්මාන පවා පවතී. එහෙත් මෙරට සාහිත්‍ය උත්සවවල ක්‍රයිම්, ඩිටෙක්ට්ව්, හොරර්, ෆැන්ටසි, රොමැන්ස් යන වචනවත් අසන්නට ලැබෙන්නේ නැත. මෙරට සාහිත්‍යකරුවන් ද එවැනි ශානර සලකන්නේ අතපල්ලෙන් වැටුණු සාහිත්‍යාංග කොටසක් වශයෙන් බව පෙනේ. අවම වශයෙන් චරිතකතා හෝ ‍අපේ සාහිත්‍ය සම්මානවලට අදාළ නැත. සවර්ණ පුස්තක විසින් මෙරට නවකතාවට එල්ලකෙරුණු ආලෝකධාරාව අනුව ගත් කල්හි ඉහත සාහිත්‍යාංග පෝෂණයට සම්මාන උළෙලකින් සැපයිය හැකි අනුබලය අනුමාන කරන්නට පුළුවන.

සාහිත්‍ය විනිශ්චය සරල කටයුත්තක් නොවේ. වසරකට මෙරට මුද්‍රණය කෙරෙන කවි, කෙටිකතා, නවකතා සංඛ්‍යාව කොපමණ ද, අදාළ විනිශ්චය මණ්ඩලවලට එකී සංඛ්‍යාව මුළුමනින්ම ග්‍රහණය වන්නට නම් එක් අයකු වසරකට පොත් කීයක් කියැවිය යුතු ද? වසර පුරා ක්‍රියාත්මක වන සාහිත්‍ය විමර්ශන ක්‍රියාවලියක් එකඳු සාහිත්‍ය සම්මාන ව්‍යාපාරයකට හෝ නොමැති තත්ත්වයක කඩිමුඩියේ කියවා හදිසියේ ලබාදෙන සම්මානවල ප්‍රමිතිය පිළිබඳ ඇතිවන්නේ කුහුලකි.

මෙරට සම්මාන විනිශ්චය මණ්ඩලත් ලේඛක මඩුළුත් බොහෝවිට දෙකක් නොව එකකි. ගියවර සම්මාන ගත් ලේඛකයා මෙවර විනිශ්චය මණ්ඩලයක් නියෝජනය කරනු ඇත. ලේඛකයන් හා විනිසුරු මඩුළු අතර පෞද්ගලික සබඳතා, දැනහැඳුණුම්කම්, විනිශ්චය සඳහා බලපාන ආකාරය කුමක්ද යන්න වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතුය. ඇතැම් විටෙක එකම සම්මානය දෙකට බෙදා දෙන්නට සිදුවන රහස පෞද්ගලික සම්බන්ධතාහි බලපෑම විය හැකි ද? නොවිය හැකි ද?

එක්තරා සාහිත්‍ය උළෙලක කවිපොත් තේරීමේ කටයුත්තකට සහභාගී වන්නට වරෙක මට ඇරයුම් ලැබුණි. ඒ සඳහා සලකා බැලීමට ඒවා තිබුණු එක් කෘතියක් වූයේ ප්‍රකට ලේඛකයකුගේ එකතුකළ ගීත සංග්‍රහයකි. එපමණක් නොව එහිදී කියවන්නට ලැබුණු කාව්‍ය කෘති පරිශීලනයේදී මට හැඟී ගියේ පොත් තෝරා දීමේ යෙදී සිටි තැනැත්තනට සිය කාර්යය පිළිබඳ මූලික වැටහීමක් හෝ නොතිබුණු බවයි. ප්‍රකාශන ආයතනවලින් සම්මාන සඳහා පොත් ‍තෝරා එවන ආකාරය පවා ගැටලුසහගත බවයි මා ඉන් අදහස් කළේ.

වඩාත්ම හාස්‍යජනක තත්ත්වය උදාවූයේ නිර්දේශිත කෘති අතරින් එකක් සම්මානය සඳහා තෝරා ගැනීමේදීය. ඇගයුම් මණ්ඩලයේ ඇතමකු යෝජනා කළ කෘතිය තිබුණේ අදාළ කර්තෘවරයාගේ අතීත කෘතිවලට සහ එම වසරේ ප්‍රකාශිත කෘතිවලට සාපේක්ෂව ඉතා පහළිනි. එහෙත් එකී කෘතියට සම්මානය දෙන්නට යෝජනා විය. හේතුව වශයෙන් සඳහන් කෙරුණේ, කෘතියේ තත්ත්වය නොව කර්තෘගේ අසාධ්‍ය අසනීප තත්ත්වයයි. මගේ තර්කය වූයේ කර්තෘගේ රෝගී තත්ත්වය සලකන්නේ නම් කළයුතු වන්නේ කෘතියට සම්මාන දීම නොව ලේඛකයාට විශේෂ ත්‍යාගයක් ලබාදීම බවය.

ඉන් පසුව ඉතිරිවූයේ කෘති තුනකි. ඉන් එකක් ආධුනික ලේඛකයකුගේය. ඉති‍රි දෙක ප්‍රවීණයන් දෙදෙනකුගේ ය. ප්‍රවීණයන්ගේ කෘති දෙක ඔවුන්ගේ පෙර කෘතිවලට සාපේක්ෂව අසාර්ථකත්වයක් පෙන්නුම් කළ නමුත් ආධුනිකයාගේ කෘතිය ඔහුගේම පෙර කෘතිවලට සාපේක්ෂව මෙන්ම ප්‍රවීණයන්ගේ කෘතිවලට සාපේක්ෂව ද ඉදිරියෙන් තිබුණි. නමුත් අවසානයේ තීරණය කෙරුණේ ප්‍රවීණයන් දෙදෙනාට සමව සම්මානය බෙදාදීමටය. මෙරට සාහිත්‍ය ඇගයීම් මණ්ඩලවල මනස වැඩකරන ආකාරයට එකී තීරණය සාක්ෂියකි.

රැඩිකල් සහ ගතානුගතික චින්තනය අතර ගැටුම සාහිත්‍ය සම්මානවලදී ඉස්මතුවන ප්‍රධාන ප්‍රශ්නයකි. අජිත් තිලකසේනයන්ට බලපෑවේද එයයි. සාහිත්‍ය ඇගයීම් මණ්ඩලවලට තරුණ නියෝජනය වැඩිපුර යොදාගතයුතු බවට ලොරේ මුවර් වැන්නන් යෝජනා කරන්නේ ද එහෙයිනි. අවධාරණය කෙරෙන තවත් කරුණක් වන්නේ සම්මාන ඇගයීම් කමිටුවල කාන්තා නියෝජන අනුපාතය කෙසේද යන්නයි. අතිශය සීමිත ලේඛක විචාරක පිරිසක් සහිත ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටකදී සාහිත්‍ය ඇගැයීම වඩාත් ගැටලු සහගත වන්නේ, ඇගැයුම් මණ්ඩල ලේඛක විචාරක පෞද්ගලික සබඳතා සහ දැන හැඳුණුම්කම්වල සමීපතාවය හේතුවෙනි. එම ගැටලුව ජයගැනීමට හොඳම විසඳුම දියුණු රසික පර්ශදවල දායකත්වය ද ඇගැයුම් මණ්ඩලවලට එකතු කරගැනීම බව යෝජනා කළ හැකිය.

අනුර කේ. එදිරිසූරිය

පසුගිය දිනවල කරළියට පැමිණි ජනපති ඝාතන කුමන්ත්‍රණය පිළිබඳ නීතිය හා සාමය අමාත්‍යවරයා වශයෙන් පවසන්නේ කුමක්ද? යන්නත්, ජනපතිවරයාගේ ආරක්ෂාව, කුමන්ත්‍රණය පිළිබඳ පරීක්ෂණයේ තත්ත්වය, රුපියලට සාපේක්ෂව ඩොලරය ඉහළ යාම, මොනරාගල දිස්ත්‍රික්කයේ එන්ටප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා සහ ගම්පෙරළිය වැඩසටහන්වල ක්‍රියාකාරීත්වය ආදියත් පැහැදිලි කරමින් රාජ්‍ය පරිපාලන, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ අමාත්‍ය රංජිත් මද්දුමබණ්ඩාර මැතිහමුවට එක්වේ.

* ජනපතිතුමාගෙ ආරක්ෂාව තහවුරුයි
* අපේ විතරක් නෙවෙයි ඉන්දියාවෙත් රුපියල බාල්දුයි
* සිංගප්පූරු ගිවිසුමෙන් ආර්ථිකය වැටෙනවා කීම ළිං මැඩි කතාවක්
* රුපියලේ වැටීම මහින්ද කාලේ 45% දැන් 20%

ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාත් ඝාතන සැලැස්මක් ගැන පසුගියදා හෙළිදරව් වුණා. මේ සම්බන්ධයෙන් රජය ගත් ක්‍රියාමාර්ග මොනවද?

රටේ පළමු පුරවැසියා ජනාධිපති තුමා. ජනාධිපතිවරයාගේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් සියලු දෙනාට වගකීමක් තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයාගෙ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් ආරක්ෂක අංශ කටයුතු කරනවා. දූෂණ විරෝධී බළකාය තමයි එහෙම කුමන්ත්‍රණයක් ඇතිබවට ප්‍රකාශයක් කළේ. ඒ වගේම හඬපටයකුත් නිකුත්කළා. ඒ අනුව අපි දැන් අපක්ෂපාතීව පරීක්ෂණ කරනවා.

පොලීසියෙ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරියෙකුට, චෝදනා එල්ල වෙන්නේ. මේ ගැන මොකද කියන්නෙ?

දූෂණ විරෝධී බළකායේ අධ්‍යක්ෂවරයකු යැයි හඳුන්වා ගත් නාමල් කුමාර කියන පුද්ගලයා තමයි මහනුවර ඩෙවෝන් ශාලාවේදී මේ කරුණු ප්‍රථමයෙන්ම අනාවරණය කළේ. ත්‍රස්ත විමර්ශන කොට්ඨාසයේ අධ්‍යක්ෂ නාලක සිල්වා මහතා මේ වන විට අනිවාර්ය නිවාඩු යවල තියෙන්නෙ. ඔහුට විදෙස් ගමන් පවා තහනම් කළා. රහස් පොලීසිය අපක්ෂපාතී පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළා. මේ පරීක්ෂණ ඉතා කඩිනමින් ස්වාධීනව කරනවා. පරීක්ෂණ ඉවර වූ වහාම එම වාර්තාව පොලිස් කොමිසමටත් දෙනවා.

පරික්ෂණ ඉතා මන්දගාමී බවට චෝදනා එල්ල වෙනවා නේද?

ඒව කතා විතරයි. අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විමර්ශනය කරණ අතර මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට කරුණු වාර්තා කළා. ඒ වගේම මේ කරුණු අනාවරණය කළ මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේ සංස්කරණය නොකළ හඬපට මෙන්ම මාධ්‍ය සාකච්ඡාව ආවරණය කළ මාධ්‍ය ආයතනවලින් හඬපට පිටපත් අරගන්න අධිකරණ නියෝග ගත්තා. අදාළ ජංගම දුරකතන අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ගත්තා.

මේ ආණ්ඩුව තියෙනකම් මේක හෙළි වෙන්නෙ නැහැ. හමස්පෙට්ටියට යනවා. පැමිණිල්ල හිරේ යනවා. විත්තිය ගෙදර යවනවා. පොලීසියෙ වරද හින්දයි එහෙම වෙන්නෙ කියල රෝහිත අබේගුණවර්ධන මහත්තය කියනවා.

නඩු අහන්නෙ නැතුව දඬුවම් කළේ පහුගිය ආණ්ඩුව කාලෙ. සුදු වෑන්වලින් ඉස්සුවෙ ඒ කාලෙ. ඒව දැන් අමතකයි. අපේ ආණ්ඩුව බොන්ඩ් කොමිසම දැම්මා. මන්ත්‍රීවරු ඇමැතිවරු,අගමැතිතුමා ඒවායේ සාක්කි දුන්නා. අපි ස්වාධීනව පරීක්ෂණ කරනවා. කළබල වෙලා මේව විසඳන්න බැහැ. මේ සිද්ධිය සම්බන්ධව හරි හැටි පරීක්ෂණ කෙරෙනවා.

දණ්ඩනීති සංග්‍රහයෙ 114 සහ 115 වගන්ති යටතේ මේ වරද රාජ්‍ය විරෝධී එකක්. එවැනි තත්ත්වයක් තුළ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති අත්අඩංගුවට නොගැනීම ගැන චෝදනා එල්ලවෙනවා නේද?

මේ ප්‍රකාශය සැහැල්ලුවට ගන්නත්, මේ ප්‍රකාශය මතම තීන්දුගන්නත් බැහැ. රටේ පවතින නීතිරෙගුලාසි මත පරීක්ෂණ පවත්වනවා. දැනට තිබෙන තත්ත්වය තුළ උපරිම නීතිමය කටයුතු කරගෙන යනවා. ප්‍රකාශයක් මත පමණක් අත්අඩංගුවට ගැනීමක් වෙන්නෙ නැහැ.

මේ චෝදනා එක්ක පොලීසියත්, පාතාලයත් අතර සබඳතා හෙළිදරව් වෙන බවයි කියන්නෙ.

පොලීසියම මේ ගොඩට දාල කතා කරන එක වැරදියි. ඔය කතාව තියෙන්නෙ එක නිලධාරියෙක් ගැන. ඒ ගැනත් පරීක්ෂණ කරනවා.

ආණ්ඩුවෙ බදු ප්‍රතිපත්තිය නිසා ජනතාව දැඩි පීඩනයකට ලක්වෙලා නේද?

ජනතාව පීඩනයට පත්වෙලා නැහැ. මහින්ද රාජපක්ෂ පාලනයට වඩා අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ මිල තවමත් අඩුයි. ඔය කියන විදියට ඒ කාලෙ කොච්චර අඩුවට භාණ්ඩ දෙන්න තිබුණද. ඒ ආණ්ඩුව බදු ගැහුවෙ නැත්නම් ඒ කාලෙ මීටත් වඩා අඩුවට භාණ්ඩ දෙන්න තිබු‍නානෙ. එහෙම කළේ නැහැනෙ.

ඩොලරය රුපියල් 167ත් ඉක්මවලා. මේ තත්ත්වය රටේ ආර්ථිකයට කොහොම බලපායිද?

පහුගිය ආණ්ඩුවෙ 2004 ඉඳල 2014 වෙනකොට 45%කින් රුපියල අවප්‍රමාණය වුණා. 93ට තිබුණු ඩොලරය135ට වැඩි වුණා. මේක අපේ රටට විතරක් වෙච්ච දෙයක් නෙවෙයි ඩොලරය ශක්තිමත් වීම එක්ක බොහෝ රටවලට ඒකෙ බලපෑම තියෙනවා. ඉන්දියාවෙ රුපියල 12.5%කින් බාල්දුවෙලා. අනෙක් රටවල්වලත් එහෙමයි. පහුගිය අවුරුදු තුනටම අපේ රුපියලට සාපේක්ෂව ඩොලරය 135 ඉඳන් 167ට විතරයි වැඩිවෙලා තියෙන්නෙ. 20%ක් විතර තමයි රුපියල අවප්‍රමාණය වෙලා තියෙන්නෙ. එදා 45%කින් අවප්‍රමාණය වෙච්ච එක ගැන කවුරුත් කතා කරන්නෙ නැහැ.

විදේශ ණය ගෙවීමේදී රුපියල අවප්‍රමාණය වීම අපට ලොකු අවාසියක් බව කියනවා.

මේක හැමදාම වෙන දෙයක්. අපි දන්න කාලෙ ඩොලරය රුපියල්පනහට තිබුණා. ඒක තමයි අද රුපියල් 167කට වැඩිවෙලා තියෙන්නෙ. අපි රටේ නිෂ්පාදනය වැඩි කරන්න ඕන. පහුගිය ආණ්ඩුව කළේ නිෂ්පාදනය වැඩි කරන්න ඕන එකට රටේ ණය වැඩිකරපු එක. අපි දැන් නිෂ්පාදනය වැඩිකරණ වැඩපිළිවෙළ පටන් අරන් තියෙන්නෙ.

ඉන්ධන මිල සූත්‍රය හෙළිකරන්නෙ නැත්තෙ ඇයි?

ලෝක වෙළෙඳපොළේ තෙල් මිල වැඩිවෙන කොට වැඩිවෙනවා. අඩුවෙනකොට අපේ තෙල්මිලත් අඩුවෙනවා. ඕක තමයි සූත්‍රය. 2002 – 2004 අපේ ආණ්ඩුව කාලෙත් ඔය දේ ක්‍රියාත්මක වුණා.

ඔය කියන ඉන්ධන මිල සූත්‍රය තොරතුරු පනත යටතෙවත් ගන්න බැරිවුණ බවත් කියනවා?

ලෝක වෙළෙඳපොළේ තෙල්මිල අන්තර්ජාලයේ තියෙනවා. ඕන කෙනෙකුට ඒක බලාගන්න පුළුවන්.

සිංගප්පූරු ගිවිසුමෙන් මුළු ආර්ථිකයම සෝදාපාළුවට ලක්වෙන බව තමයි කියන්නෙ?

පිස්සු කතා තමයි ඕව. සිංගප්පූරු ගිවිසුමෙන් අපිට ගන්න ඕන ප්‍රයෝජනය ගන්න ඕන. ලෝකයෙන් හැංගිල අපිට ඉන්න බැහැ. ඔය කතා ළිං මැඩියන්ගෙ කතා. ලෝකය දිහා අපි බලන්න ඕන. ලෝකෙත් එක්ක ආර්ථික සබඳතා තියා ගත්තොත් විතරයි ලෝකෙත් එක්ක ගමන් කරන්න පුළුවන් වෙන්නෙ. පහුගිය ආණ්ඩුව ලෝකෙත් එක්ක ගමන් කළේ නැහැ. ගොඩක් ප්‍රශ්න අද ඇතිවෙලා තියෙන්නෙ ඒ හින්දයි. අපෙන් සිංගප්පූරුවට ගන්න දෙයක් නැහැ. අපියි සිංගප්පූරුවෙන් ගන්න ඕන.

ර‍ටේ ආරක්ෂාව ගැන විශ්වාසයක් නැති බවට පහුගිය ක‍ාලෙ විවිධ මත පළවුණා. මේ ගැන මොකද කියන්නෙ?

කිසිම ප්‍රශ්නයක් නැහැ. මම ඉතාම වගකීමෙන් කියන්නෙ. රටේ මිනීමැරුම්, අපරාධ අඩුවෙලා තියෙන්නෙ. ස්ත්‍රීදූෂණ, මංකොල්ලකෑම් අඩුවෙලා. අද බයක් නැතුව ඕන කෙනෙකුට ඕන දෙයක් කතා කරන්න පුළුවන්. මාධ්‍ය බය නැතුව මේ පිනුම් ගහන්නෙ ර‍ටේ තියෙන ස්වාධීනත්වය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හින්ද, ආරක්ෂාව නිසා. ඒ මාධ්‍ය තමයි අපිට මේ ගහන්නෙ. අද සුදුවෑන්වලින් ගෙනියන්නෙත් නැහැ. මිනිස්සු මරන්නෙත් නැහැ. අද ජිවත්වෙන්න නිදහස තියෙනවා. ඒ නිදහසින් අයුතු ප්‍රයෝජන ගන්න එපා.

පොලිස්පතිවරයයි, පොලිස් කොමිසමයි අතර ගැටුමක් ඇතිවෙලා. එහෙම වුණේ ඇයි?

පොලිස් කොමිසමයි - පොලිස්පතිවරයයි අතරයම් යම් ප්‍රශ්න පැන නැගිල තිබුණා. ඒක මම පිළිගන්නවා. දැන් ඒ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් දීල තියෙන්නෙ. ඊයෙත් පොලිස්පතිවරයයි, පොලිස් කොමිසමයි හමුවුණා. ඒව එච්චර ලොකු ප්‍රශ්නනෙවෙයි. විසඳන්න පුළුවන් ප්‍රශ්න.

සැකකරුවන් අත්අඩංගුවට ගැනීමත්, වැරදිකරුවන්ට හරිහැටි නඩු පැවරීමත්පොලීසිය කරන්නෙ නැහැ කියල ජනාධිපතිවරය දොස් පැවරීමක් කළා. ඒ ගැන මොකද කියන්නෙ?

එතුමගෙ ප්‍රකාශය ගැන මම මොනවත් කියන්නෙ නැහැ. හොරකම් කරපු අයට පොලීසිය දැන් නඩු පවරගෙන යනවා.

රටට හරිනායකයෙක් නැහැ. නායකයින් කියාගන්න අය එකිනෙකාට බැණ අඬගසා ගැනීම් කරමින් ඉන්නව කියල මහින්ද මහත්තය කියනවා.

ජනාධිපතියි අගමැතියි එකතුවෙලා, ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක එකතුව තමයි දැන් රට පාලනය කරන්නෙ. එදා පවුලක් රටපාලනය කළේ. අද රට පාලනය කරන්නෙ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව. ඇමැතිවරුන්ටවත් මන්ත්‍රීවරුන්ටවත් එදා කතාකරන්නවත් නිදහස තිබුණෙ නැහැ. එදා නිදහසයි, අයිතියයි, ඒකාධිපතීත්වයයි තිබුණෙ රාජපක්ෂලට විතරයි. ඒව නැති වුණ හින්ද කියන විහිළු කතා තමයි ඕව.

එන්ටප්‍රයිස් ශ්‍රීලංකා මුල්ම වැඩසටහන මොනරාගල පවත්වන්නෙ. මේ හරහා මොනරාගල ජනතාවට ලැබුණෙ මොනවද?

මේ වැඩසටහනෙ අරමුණ පවුල ඉලක්ක කරගත්ත, ආර්ථිකය ශක්තිමත්කිරීම. ගොවියන්ට, කර්මාන්න කරුවන්ට, තරුණයන්ට, කාන්තාවන්ට අඩු පොලියට අපි ණය දෙනවා. දැනටමත් විශාල ණය ප්‍රමාණයක් ලබාදුන්නා. මේ ණය මුදලෙ යම් පොලී ප්‍රමාණයක් ආණ්ඩුවෙන් ගෙවනවා. ආණ්ඩුවෙන් ණය ගෙවන ක්‍රමයක් ඉතිහාසයෙ කවරදාකවත් තිබුණෙ නැහැ.

මේ වැඩසටහන හරහා ජනතාවට ලැබුණු පහසුකම් මොනවද?

නිවාසවැඩපිළිවෙළක් ලැබුණා. නිවාස ණය ව්‍යාපෘතිය වගේම ගම්මාන 70ක් හදනවා. ඊට අමතරව සනීපාරක්ෂක පහසුකම් යටතේ වැසිකිළි, කැසිකිළි ලබාදෙනවා. මිනිස්සුන්ගෙ ලොකු උනන්දුවක් මේ වැඩසටහනට තිබුණා.

එන්ටප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා කියන්නෙ දැයට කිරුලෙම තව අදියරක් විතරයි. වෙනසක් නැහැ කියලත් කියනවා.

මේක ප්‍රදර්ශනයකට එහා ගිය සේවාවක්. දැයට කිරුළ කිව්වෙ ප්‍රදර්ශනයකට විතරයි. ඒකෙන් ජනතාවට ලැබිච්ච ප්‍රතිලාභයක් නැහැ. සල්ලි කාර කොන්ත්‍රාත්කාරයො ටිකක් හම්බකළා. එන්ටප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා කියන්නෙ ජනතාව ආර්ථිකව නැගිට්ටවන වැඩපිළිවෙළක්. මේකෙන් ගමේ ආර්ථිකය දියුණුවෙනවා.

ගම්පෙරළිය වැඩසටහනත් මොනරාගල ක්‍රියාත්මකයි. එහි තත්ත්වය කොහොමද?

ගම්පෙරළිය යටතෙ අපේ වැව්ටික හදන්න පටන්ගත්තා. ඊට අමතරව පාරවල්ටික හදනවා. දැනටමත් පාරවල් හයසිය ගාණක් කාපට් කරන්න ආරම්භ කළා. පාසල් හදාගෙන යනවා. විශේෂයෙන් අඩු ආදායම් සහිත පාසල්වලට පහසුකම් දෙනවා.

ඡායා - වාසිත පටබැඳිගේ

* ඕල්කට් තුමා හා ධර්මපාලතුමා භේද කළ හැටි ජනපති මතක් කරයි
* අධර්මයෙන් ධර්මය රැකගන්න සඟරුවන පෙරට 
* මහ නාහිමියන්ගෙන් අනුරට ප්‍රශ්නයක්
* ජනපති අපේක්ෂක ගෝඨා යැයි මහින්ද කීවේ නැතිලු

ජාතික වෙරළ සංරක්ෂණ දින උත්සවය පසුගියදා ගාල්ල, දඩල්ල වෙරළ තීරයේ දී ජනාධිපතිතුමාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැත්වුණා. වෙරළ තීරය පිරිසුදු කිරීම හා සමුද්‍ර සම්පත් සංරක්ෂණය සඳහා වූ සතියක ක්‍රියාකාරී වැඩසටහන ආරම්භ කරමින් දඩල්ල වෙරළතීරය පිරිසිදුකොට ජනතා අයිතියට පත්කිරීම ජනාධිපතිතුමා අතින් එදින සිදුවුණා. ජනාධිපතිතුමාගේ සංකල්පයක් අනුව ක්‍රියාවට නගන වෙරළ පිරිසිදු කිරීමේ හා සමුද්‍රිය සම්පත් සුරැකීමේ වැඩසටහන දිවයින වටා වෙරළ තීරයේ දී මෙම 15දා සිට 22දා දක්වා ක්‍රියාත්මක ‍වනවා.

දඩල්ලේ පැවැති එම වැඩසටහනේ සමාරම්භක උත්සවයට ගයන්ත කරුණාතිලක, මහින්ද අමරවීර, අජිත් මාන්නප්පෙරුම, විජයපාල හෙට්ටිආරච්චි මැති ඇමැතිවරුන් එක්ව සිටියා.

තිස් වැනි වරටත් පැවැත්වුණු මහවැලි ක්‍රීඩා උළෙල ජනාධිපතිතුමාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පසුගියදා ඇඹිලිපිටිය මහවැලි ක්‍රීඩාංගණයේ දී පැවැත්වුණා. දිවයිනේ මහවැලි කලාප දහයක ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් රැසක් සහභාගී වූ එම උත්සවයට පසුගියදා ආසියානු දැල්පන්දු ශූරතාව දිනූ කාන්තා දැල්පන්දු කණ්ඩායම ද එක්ව සිටීම විශේෂත්වයක් වුණා. මහින්ද අමරවීර, තලතා අතුකෝරළ ඇමැතිවරුන් ඇතුළු සම්භාවනීය අමුත්තන් රැසක් එම අවස්ථාවට එක්ව සිටියා.

එහි දී කතාකරමින් ජනාධිපතිතුමා මහවැලි ප්‍රදේශවල තරුණ තරුණියන්ගේ කලා සංස්කෘතික කුසලතා ඉහළ නැංවීමට ජාතික මට්ටමේ කලාකරුවන්ගෙන් ලැබෙන සහය අගය කළා. මේ වනවිට කෘෂිකාර්මික ක‍්ෂේත්‍රයේ පැහැදිලි පිබි‍දීමක් ඇතිවී තිබෙන බව ද ජනාධිපතිතුමා කීවා.

අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ 154 වන ජන්ම දින සමරුව පසුගියදා බණ්ඩාරනායක ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේ දී පැවැත්වුණා. බුද්ධ ශාසන අමාත්‍යාංශය විසින් සංවිධානයකොට තිබූ එයට එක්වූ ජනාධිපතිතුමා අපූරු කතා ගණනාවක් කීවා. 1505 සිට 1818 දක්වා විදේශිකයන් මේ රට යටත් කරනවිට මෙරට ඇතැමුන් එයට සහය දැක්වූ ආකාරය ජනාධිපතිතුමා මතක් කළා.

“දේශප්‍රේමින් කියාගන්නා උදවියට වගකීමක් භාරදුන්විට ක්‍රියාකරන ආකාරය ‍රටම දන්නවා” යැයි ද ජනාධිපතිතුමා කීවා.

අපේ මිනිස්සු කොතරම් දක්ෂ ද කියනවා නම් ධර්මපාලතුමාත්, ඕල්කට්තුමාත් අතර භේදයක් ඇති කළ බව ද ජනාධිපතිතුමා කීවා. ඒ බව තමා පොතකින් කියැවූ බව ජනාධිපතිතුමා මෙහි දී සඳහන් කළා. නායකයන් භේද කිරීමට අපේ ජනයාගේ ඇති හැකියාව ජනාධිපතිතුමා එලෙස පැහැදිලි කළා.

ජගත් ඕසොන් දින සැමරුම පසුගියදා පැවැත්වුණේ බණ්ඩාරනායක ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේදී. මහවැලි සංවර්ධන හා පරිසර නියෝජ්‍ය ඇමැති අජිත් මාන්නප්පෙරුම මහතාද එහි දී කතා කළා. අවසානයේ කතා කළ ජනාධිපතිතුමා පසුගිය රහසක් හෙළිකළා. ඒ අජිත් මාන්නප්පෙරුම නියෝජ්‍ය ඇමැතිතුමා ගැනයි. අජිත් මාන්නප්පෙරුම මහතාට මහනගර සංවර්ධන නියෝජ්‍ය ඇමැතිකම දීමට අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා නිර්දේශකොට තිබූ බවත් මාන්නප්පෙරුම මහතා පැමිණිවිට “මම ඔයාට ඒ අමාත්‍යාංශය දෙන්නේ නෑ. ගස් වවන්න දෙන්නම් කියා තමා කී බවත් ඒ අනුව පරිසර නියෝජ්‍ය ඇමැතිකම දුන් බවත් ජනාධිපතිතුමා කීවා. කොන්ක්‍රීට් ගොඩනැගිලි හදනවාට වඩා ගස් වවන එක වැදගත් බවත් ජනාධිපතිතුමා කීවා.

ගෙවී යන සතිය ඇරඹුණේ ජනපති හා හිටපු ආරක්ෂක ලේකම් ඝාතන කුමන්ත්‍රණයක් තිබූ බවට පොලිස් ඔත්තුකරුවකු කළ එළිදරව්වක් සමගයි. අගමැති ඇතුළු මුළු ආණ්ඩුවේම අවධානය ඒ සඳහා යොමු වූ අතර කඩිනම් පරීක්ෂණ ඇරඹීමට අගමැතිවරයා පොලීසිය භාර ඇමැති රංජිත් මද්දුම බණ්ඩාර හරහා නියෝග කළා.

ඒ අතර දකුණු ආසියාවේ විශාලතම සාප්පු සංකීර්ණය කලම්බු සිටි සෙන්ටර් නමින් අඟහරුවාදා අගමැති අතින් කොළඹ නවම් මාවතේ දී විවෘත වූ අතර ඊට චමිපික රණවක හා ජෝන් අමරතුංගද එක් වුණා. දෙස් විදෙස් ආයෝජකයන් හා සමාගම් රැසක්ද එහි තම ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීමට පියවර ගෙන තිබුණා.

බ්‍රහස්පතින්දා උදේම අගමැතිවරයා අරලියගහ මැදුරට ආවේ පාර්ලිමේන්තු යාමට පෙර රාජකාරී කිහිපයක් ඉටු කිරීමටයි.

“පොලිසීයේ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති කෙනෙක් සාමාන්‍ය ඔත්තුකරුවෙක් එක්ක දුරකථනයෙන් ජනපතියි හිටපු ආරක්ෂක ලේකමුයි ඝාතනය කරන්න කතා කරාවිද? පොලිසියේ ඉන්නෙ ඒ තරමට වගකීමක් නැති අයද කියලයි මිනිස්සු අහන්නෙ "සභානායක ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල කතාවට මුල පිරුවා. 'අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව පරීක්ෂණ කරනවා. අදාළ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති අනිවාර්ය නිවාඩු යැවුවා. පොලිසියේ ඉහළ හා පහළ නිලධාරීන් හැමදාම තරගෙට ගහගන්නවා. ඒවා ජනතාවට වැදගත් නෑ. මේ කතාවත් එහෙම ආපු එකෙක්දැයි අපි සොයනවා'අගමැතිවරයා පැහැදිලි කළා.

"මේ සිද්ධිය හරහා පොලිස්පතිට ප්‍රහාර එල්ල කිරීමත් විපක්ෂයේ ඉලක්කයක්. ඔහු හොඳට වැඩ කළත් ජනමාධ්‍ය ඉස්සරහ රඟන එකනම් නවත්තන්න වෙනවා. ඒකාබද්දෙට කඩේ යන රටේ සුළු ප්‍රශ්න දෙගුණ කරල පෙන්නන ජනමාධ්‍යයි මේක ඇදගෙන යන්නේ"නවීන් දිසානායක කළ විග්‍රහයට කාගේත් එකඟත්වය පළවුණා.

"එදා පාර්ලිමේන්තුවේ දී මේ ප්‍රශ්නය දිනේෂ් ඇද්දම ඔහු අභිබවා යන්න ඒකාබද්ධෙ අනිත් අය උත්සාහ කරල වැඩේ අනාගත්තා. එක එක අය එක එක කතා කිව්වේ ” ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල කීවා.

“මේ ඝාතන කතාව කොහෙන් හරි නිර්මාණය කරපු දේශපාලන නාට්‍යයක් බවත් බොහෝ දෙනකුගේ අදහසයි. ගෝඨාභය ඝාතනය කරන්නත් හිටියා කියන කතාව මේකට ඇදලා ගත්තේ ඒකාබද්දෙ කුලප්පු කරලා එයාලගෙ සපෝර්ට් එක ගන්න වෙන්නත් පුළුවන්” බදුලු දිසා මන්ත්‍රි චමින්ද විජේසිරි කළ විග්‍රහය ඉතා වැදගත් බව කාගෙත් අදහස වුණා.

“මේ සිද්ධියේ ඇත්ත හොයනවට වඩා විපක්ෂයට ඕනෑ මේකෙනුත් පටු දේශපාලන වාසි ගන්නයි. ඇත්තටම ඝාතන කුමන්ත්‍රනයක් තිබුණාද කියන එකයි හොයාගන්න ඕනෑ. හඬ පටිවල එහෙම එකක් නෑ කියලයි පොලිසියේ ඉහළ කෙනෙක් මට කිව්වේ” දයා ගමගේ කීවා.

“ඔය නි. පොලිස්පතිවරයා ජානක පෙරේරාගේ ඝාතනය ගැන විධිමත් පරීක්ෂණ කරපු හිටපු ගුවන් හමුදාපති රොෂාන් ඝාතන තැත හා ‍ෆොන්සේකා ඝාතන තැතකුත් වැළකූ හා මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ කට්ටල රැසක් සොයාගත්ත දක්ෂ කෙනෙක් බව කියනවා. එතකොට ඔය ඔත්තුකරුට රෝහින්ගයා කේස් එකේ දී ලක්ෂ 05 ක් පොලිසිය ලබා දුන්නත් දිගන කේස් එකේ ඔත්තු දීපුවට මුදල් පමා වු බවට අරගල කරපු කෙනෙක්ය, මේ පාවා දීමට හේතුව ඒකය කියලත් ආරංචි පල වෙනවා.” චමින්ද විජේසිරි එළි කළා.

“අගමැතිතුමා හා රංජිත් මද්දුම බණ්ඩාර මේ ඝාතන සිද්ධිය ගැන පාර්ලිමේන්තුවේ දී කතා කළාම විපක්ෂයට කට උත්තර නැති වුණා. ජනාධිපතිතුමාගේ ආරක්ෂාව ගැන විපක්ෂය අද කිඹුල් කදුළු හෙලුවත් 2015 ජනාධිපතිවරණ කාලේ ඔහුගේ ආරක්ෂාව ඉවත් කළාම කවුද ඇඬුවේ. ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙක් වුණත් ගෝඨා ඉල්ලුවොත් වැඩි ආරක්ෂාවක් දෙනවා ජනාධිපතිතුමාට ආරක්ෂාව ගැන ප්‍රශ්න නැතත් ඒකාබද්දේ මරා ගැනිලි නිසා ගෝඨාට නම් අද ආරක්ෂාව ගැන ලොකු ප්‍රශ්න තියෙන්න පුළුවන් බව අගමැතිතුමා කිව්වම විපක්ෂයට කට උත්තර නැති වුණා ” විජයදාස රාජපක්ෂ කීවා.

“මහින්ද රාජපක්ෂ නාමල් පුතා එක්ක ඉන්දියාවේ ගියේ ඒකාබද්දේ කෑගහන කාටත් හොරායි. ඒකට දිනේෂ්, වාසු, වෙල්ගම, වීරවංශ, ගම්මන්පිල ඇතුළු ඔක්කොම අවුල්ලු. ඒ ගමන රාජපක්ෂලා ඉන්දියාවෙන් ඉල්ලලා ලබාගත්ත එකක් කියලත් තානාපති ආරංචි මාර්ග එලිකළා. මත්තල ඉන්දියාව බදු ගන්නවාට විරුද්ධ නෑ කියල කීම නිසා ඒකාබද්දෙ අය අවුල් වෙලා. ” රන්ජන් රාමනායක කීවා.

“මහින්ද 2015 දී රට දාල ගියේ වසර 02 කට කලින් ඡන්ද තියලයි. රටේ ප්‍රශ්නවලට එයාට විසදුම් නැති වීම දාලා යන්න හේතුවයි. 2012 සිට 2014 දකිවා මානව හිමිකම් කොමිසම කළ ඉල්ලිම් පවා මහින්ද ඉවත දැම්මා. 2015 දී එයා දිනල තිබුණනම් ජිනීවාවල දී රටට ආර්ථික තහංචි අනිවාර්යෙන් වැටෙනවා. අපි ඒ සියල්ල වළක්වලා ණය බර 60% කුත් ගෙවලා රට බේරගත්තම දැන් මහින්ද ආපහු රට එයාට ඉල්ලනවා. මේවා විහිළු” ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල කීවා.

“ ඉන්ධන මිල සූත්‍රය මෙහෙම ගියොත් මාසෙන් මාසෙට බඩු මිලයි ඉන්ධනයි වැඩිවේවි. ඒක දේශපාලන ලෙස අවාසියි. ” නවීන් දිසානායක කීවා.

“ ලෝකය ඉන්ධන මිල සූත්‍ර අනුව යන්නෙ. මිල අඩු වුණාම අඩු කරනවා. ඩොලරය ඉහළ යාමත් මෙතනදි බලපානවා.අපි ජනතාවට උපරිම සහන දෙන්න වැඩපිළිවෙළක් හදනවා. ඊයේත් ඒ ගැන කතා කළා. ” අගමැති කීවා.

“ රුපියල කඩා වැටීම ගැන ඒකාබද්දෙ ආර්ථික ඔස්කාර්ල කතා කළාට ලෝකයේ අනිත් සියලු රටවල මුදල් ඒකක කඩා වැටීම එයාල හංගනවා. ඉන්දියාවේ 10% කින් ඒ රුපියල වැටෙන කොට අපේ 05% යි. තම මුදල් ඒකකය කඩා නොවැටුණු රටක් පෙන්නන්න කියල මම ඒකාබද්දෙට කියනවා. ඩොලර් පොලී අනුපාතය වැඩි කරන්න ඇමෙරිකානු මහ බැංකුව තීන්දු කළා. ඒ නිසා ලොකයේම ඩොලර් ඇමෙරිකාව දෙසට ඇදුණා. ඩොලරය ඉතිහාසයේ ශක්තිමත් තැනට ආවා. ලොව හැම අනිත් රටකම ඒක පහරක් වුණා.අපේ අපනයනය වැඩි කිරීම හා ආනයන වියදම අඩු කිරීම මේකට එකම විසදුමයි. ” විජයදාස රාපක්ෂ නීතිය මෙන්ම ආර්ථිකය ගැනද විශේෂ දැක්මක් ඇති අයකු බව ප්‍රදර්ශනය කළේ එසේයි.

“ විජයදාස නීතිය අතහැරල මහ බැංකුවට ආර්ථික උපදෙස් දෙන්න පටන්ගන්න. ” අගමැති කීවේ උස් හඩින් සිනාසෙමින්.

“ මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා මෙක්සිකෝ ඉඳල ඇවිත්. එතුමාට මිනීමැරුම් චෝදනා නැතිලු. උදව් කළාද කියල දැනගන්නයි කට උත්තර දෙන්න කියනව කියන්නේ. නේවි එකේ ඔහුට විරුද්ධ පිරිසකුත් ඉදීම මේ ගැටලුවලට මුල කියල ආරංචියි. ” චමින්ද විජේසිරි කීවා.

“ඔබතුමා මේ මාසෙට දෙපාරක් වියට්නාම් ගියා. ඒ වගේ ශීඝ්‍රයෙන් දියුණු වන රටක් එක්ක අත්වැල් බැඳගැනීම ලංකාවට හයියක් ” නවීන් දිසානායක කීවේ අගමැතිටයි.

“වියට්නාමය කියන්නේ අපට හුගක් ආර්ථික ආදර්ශ ගත හැකි තැනක්. සිංගප්පූරුව, මැලේසියාව, කොරියාව වගේ දියුණු රටක්. එයාලා හැම වැදගත් ආර්ථික සමුළුවකටම මට ආරාධනා කරන්නේ අපි යන ආර්ථික මාවතත් නිවැරදි නිසා බව ඔවුන් මට කිව්වා ” අගමැති කීවා.

එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ගාල්ල ආසනයේ බල මණ්ඩලය සෙනසුරාදා පැවැතියේ වජිර අබේවර්ධන අමාත්‍යවරයාගේ උළුවිටිකේ නිවසේ දීයි. බල මණ්ඩලය ආරම්භයත් සමගම ඉතිහාසයට එක්වූ කතාවක් පුළුල් තිරයක් මත ප්‍රදර්ශනය කෙරුණා. එහි දැක්වුණේ පසුගිය පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් ගාල්ල මහ නගර සභාව එක්සත් ජාතික පක්ෂය ජයගත්ත ද පක්ෂයේ සිටි මුස්ලිම් සභිකයන් නගරාධිපති තේරීමේ ඡන්දයේ දී පොහොට්ටුවේ නගරාධිපති අපේක්ෂකයාට ඡන්දය දුන් ආකාරය සහ ඔවුන් ඊට පෙර එකට එක්ව කිරිබත් කා එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නගරාධිපති අපේක්ෂකයා වූ ජිලිත් නිශාන්ත මහතාට සුබ පතමින් සිටි ආකාරයයි.

මේ දර්ශන පෙන්වීමෙන් අනතුරුව අමාත්‍යවරයා ඒ සිද්ධිය පැහැදිලි කරමින් කියා සිටියේ නගර සභාවට තේරීපත්වූ මුස්ලිම් මන්ත්‍රීවරු තමන් හමුවී එකිනෙකා තම තමන්ට නගරාධිපති ධූරය දෙන්න යැයි වෙන වෙනම ඉල්ලා සිටි බවයි. නමුත් පක්ෂයේ තීරණයක් ලෙස ජිලිත් නිශාන්ත මහතාට නගරාධිපතිධූරය ලබාදීමට ඔවුන් එකඟ වී පසුව එයට එරෙහි වීම පක්ෂයේ විනය කඩකිරීමක් බවත් ඔවුන්ට විනය ක්‍රියාමාර්ග ගනිමින් සිටින බවත් අමාත්‍යවරයා කීවා.

ඉරිදා සවස අක්මීමණ බල මණ්ඩල රැස්වීම පැවැතියේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී විජේපාල හෙට්ටිආරච්චි මහාතාගේ නිවසේ දීයි. එයට සහභාගී වූ වජිර අබේවර්ධන අමාත්‍යවරයා පැමිණ සිටි අනෙකුත් මහජන නියෝජිතයන් සමඟ තේ පානය කරමින් සිටිය දී තම දුරකථනය නැති බව දැනගෙන එය සොයන්නට වුණා. ඇමතිවරයාගේ කාර්ය මණ්ඩලයත් විජේපාල හෙට්ටිආරච්චිගේ නිවසේ සිටි අන් අයත් මන්ත්‍රීවරුත් මේ දුරකථනය සෙව්ව ද පැය භාගයක් පමණ කාලයක් එය සොයා ගන්නට හැකිවුණේ නැහැ. අනතුරුව දුරකථනය නැති වුණත්කමක් නෑ. මම යනවා යැයි කියමින් එතැනින් පිටත්වීමට ඇමතිවරයා උත්සාහ ගනිද් දී විජේපාල හෙට්ටිආරච්චි මහතා තම අතේ තිබූ දුරකථනයෙන් ඇමතුමක් ගැනීමට සූදානම් වුණා. ඒ සමගම නැවත තම දුරකථනය දෙස බැලූ විජේපාල හෙට්ටිආරච්චි වජිර ඇමතිවරයා ළඟට ගිහින් මේක ඔබතුමාගේ දැයි ඇසුවේ එය තම දුරකථනය නොවන බව දැනගෙනයි.

ඔය තියෙන්නේ. මේක මෙච්චර වෙලා කොහෙද තිබුණේ.

මම හිතුවේ මගේ එක කියලා මම අතේ තියාගෙන නේ හිටියේ. විජේපාල කීවා

''අයියෝ. අපි මහන්සි වුණු තරමක්."කියා දුරකථනය හොයන්නට වෙහෙසුණු අය කියද් දී සැවොම සිනා සුණා.

අඟහරුවාදා කැබිනට් රැස්වීම පැවැත්වුණත් ඇමැති වජිර ගාල්ලේ ඉතා වැදගත් කාර්යයක් පැවරී තිබුණා. ඒ පසුගිය දා බලපිටිය ධීවර වරායෙන් මුහුදු ගොස් විනාශයට පත් ධීවර යාත්‍රාවේ සිටි ධීවරයන් තිදෙනකු සඳහා රුපියල් ලක්ෂය බැගින් චෙක් පත් ප්‍රදානය කිරීමේ කාර්යයි. කැබිනට් රැස්වීමටත් මේ කාර්යයටත් දෙකටම යාම අත්‍යාවශ්‍ය බැවින් අලුයම ගාලු ගිය ඇමතිවරයා හැකි ඉක්මණින් ධීවර නිවෙස් තුනටම ගොස් චෙක්පත් ලබා දී යළි කැබිනට් රැස්වීම කඩිනමින් පැමිණීමට අපේක්ෂා කළ ද ඇමතිවරයාට නිවෙස් හතටම යාමට සිදුවුණා. කෙසේ වෙතත් කැබිනට් රැස්වීමට පැමිණි ඇමතිවරයා අනතුරට පත් ධීවරයන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් පත්ව සිටින අසරණ තත්ත්වය පිළිබඳ අනෙක් කැබිනට් අමාත්‍යවරු ද දැනුම්වත් කළේ ඔවුන්ට තවදුරටත් සහනයක් ලබාදීමේ අපේක්ෂාවෙන්.

ජවිපෙ නායක අනුර දිසානායක පසුගිය 19වෙනිදා මල්වතු පාර්ශ්වයේ මහ නායක, පූජ්‍ය තිබ්බටුවාවේ ශ්‍රී සුමංගල මහ නායක හිමියන් බැහැ දැකීමට ගියා. ඒ, ජවිපෙ මන්ත්‍රී විජිත හේරත් පෞද්ගලික මන්ත්‍රී යෝජනාවක් ලෙස පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කොට ඇති 20වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සම්බන්ධයෙන් උන්වහන්සේ දැනුවත් කිරීම සඳහායි. ජවිපෙ නායකයා තම පක්ෂය විසින් මෙම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ගෙන ඒමට බලපෑ දේශපාලන තත්ත්වය පැහැදිලි කළ අතර වර්තමාන ජනාධිපතිවරයා මෙන්ම පසුගිය ජනාධිපතිවරුද විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීමට පොරොන්දු වූ බවත් ජනවරම් 05ක් ඒ සඳහා ලැබී ඇති බවත් සඳහන් කළා. ”ඒත් පොලිස් බලතල, ඉඩම් බලතල ක්‍රියාත්මක කරන්න විධායක ක්‍රමය ඕනෑ කියලා නේද කියන්නේ” මල්වතු මහනායක හිමියෝ විමසා සිටියා. ”අපි 13 සංශෝධනයෙන් ජනාධිපතිතුමාට පැවරී තියෙන බලතල වෙනස් කරන්න යෝජනා කරන්නේ නැහැ. 20 සම්මත වුණත් ජනාධිපතිතුමා තමයි පළාත් සභාවලට ආණ්ඩුකාරවරුන් පත්කරන්නේ. ඒ නිසා එතන ගැටලූවක් නැහැ ස්වාමින්වහන්ස” අනුර දිසානායක පිළිතුරු දුන්නා.

මහනායක හිමියන් සමඟ අදහස් හුවමාරු කර ගැනීමෙන් පසුව මන්ත්‍රීවරයා මාධ්‍යවේදීන්ගේ ප්‍රශ්නවලටද පිළිතුරු ලබාදුන්නා. ”20න් අගමැති රනිල් මහත්තයට වාසි වෙනවා කියලා බොහෝ අය කියනවා” මාධ්‍යවේදියෙක් විමසුවා. ”අපිට රනිල් එක්ක බේරගන්න දෙයක් නැහැ. ඒත් රනිල්ගේ ඇප පිට එළියේ ඉන්න අය තමයි ඔය කතාව කියන්නේ. 20න් වැඩිම වාසි තියෙන්නේ මහින්ද මහත්තයට. මෛත්‍රීපාල ජනාධිපතිතුමාටත් මේකෙන් වාසියක් ලැබෙනවා. නමුත් රනිල් වික්‍රමසිංහ මහත්තයට මාස 07කට පෙර ආණ්ඩුව නැතිවෙනවා. මොකද 20 සම්මත වෙලා ආණ්ඩුව විසුරුවන්න වෙන නිසා. ඉතිං එහෙම තියෙද් දී රනිල්ට වාසි කියන අයගේ මොළය පරීක්ෂා කරන්න ඕනෑ. 20ට විරුද්ධ වෙන ඇත්ත ප්‍රශ්නේ රාජපක්ෂ කණ්ඩායමේ බල අරගලයයි.” අනුර දිසානායක පිළිතුරු දෙමින් කීවා.

”මන්ත්‍රීතුමා එතකොට ඔබතුමාලා ජනාධිපති අපේක්ෂකයෙක් දානවද?” ”අපේ මූලික ප්‍රයත්නය 20දිනවලා විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කරන එක. එය සාර්ථක නොවුණොත් ජවිපෙ ප්‍රමුඛව ජනතා බලවේග සමඟ විකල්ප අපේක්ෂකයෙක් ගැන පක්ෂය අවධානය යොමු කරලා තියෙන්නේ. මොකද තවදුරටත් පොදු අපේක්ෂක සංකල්පය වලංගු නැහැ.” මන්ත්‍රීවරයා කීවා. ”එතකොට කවුද අපේක්ෂකයා” නැවත ප්‍රශ්නයක්. ”අපි කලබල විය යුතු නැහැ. මුලින්ම 20 දිනවීමට අපි කටයුතු කරනවා.” මන්ත්‍රීවරයා කියා සිටියා.

ජවිපෙ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී බිමල් රත්නායක පාර්ලිමේන්තුවේ දී එයාර් ලංකා ගුවන්සේවාවේ කජු ප්‍රශ්නය පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේ දී ප්‍රකාශයක් කළා. මන්ත්‍රීවරයා එම අදහස් පළ කළේ ගුවන් සේවා රෙගුලාසි පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු විවාදයේදීයි. මෙම කතාවෙන් අනතුරුව සභා ගර්භයෙන් පිටතට පැමිණි මන්ත්‍රීවරයාට පාර්ලිමේන්තුවේ කේටරින් අංශයේ සේවකයින්ගෙන්ද ලැබුණේ උණුසුම් ප්‍රතිචාරයක්. ”ඔබතුමා කිවුවේ ඇත්ත. අපි අහලා තියෙන විදියට එයාර් ලංකා සමාගමේ කේටරින් සේවාව ඉතාම හොඳ එකක්. එයාර් ලංකා සමාගම බිලියන ගාණක ආදායමක් ලබනවා කියලා අපි අහලා තියෙනවා.” සේවකයෙක් කීවා ”ජනාධිපතිතුමා කියපු කතාවේ ඇත්තක් තියෙන්න පුළුවන්. නමුත් තමන්ගේ රටේ ගුවන් සේවය ගැන ප්‍රසිද්ධියේ මේ වගේ කතාවක් කිව්වාම ඒකට වෙන කැළල මකන්න ලේසියෙන් බැහැ. ජනාධිපතිතුමා කරන්න තිබුණේ අදාළ බලධාරීන් කැඳවලා අවශ්‍ය පියවර ගන්න නියෝගයක් දෙන එක.

විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම වෙනුවෙන් ව්‍යවස්ථාවට යෝජනා කර ඇති 20වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සම්බන්යෙන් දේශපාලන පක්ෂ සමඟ සාකච්ඡා කිරීමට ජවිපෙ තීරණය කර තිබෙනවා. ඒ අනුව මේ වනවිටත් පක්ෂ කිහිපයකට සහ සිවිල් සංවිධාන කිහිපයකට ලිඛිතව දන්වලා. මේ අතර පසුගිය 18වෙනිදා ජවිපෙ සහ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය අතර මේ සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡාවක් පැවැත්වුණා. ඒ සඳහා ජවිපෙ ප්‍රධාන ලේකම් ටිල්වින් සිල්වා සහ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී වෛද්‍ය නලින්ද ජයතිස්ස සහභාගී වූ අතර කොමියුනිස්ට් පක්ෂය නියෝජනය කරමින් ප්‍රධාන ලේකම් ඩිව් ගුණසේකර, සභාපති රාජා කොල්ලූරේ, චන්ද්‍රසිරි ගජධීර, ඩොක්ටර් වීරසිංහ යන දේශපාලන මණ්ඩල සභිකයින් සාකච්ඡාවට සහභාගි වූණා. මෙහි දී නව ව්‍යවස්ථාක් සම්බන්ධයෙන් තිබෙන කතිකාව පිළිබඳව කතාබහක් ඇති වුණා ”ජවිපෙ ස්ථාවරය වුණේ නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්බන්ධයෙන්. එහිදීත් අපි විශේෂ අවධානයක් යොමු කළේ විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම, නව මැතිවරණ ක්‍රමයක් සැකසීම වගේ දේවල්. නමුත් අපිට පේන්න තියෙන්නේ අලූත් ව්‍යවස්ථාවක් වෙනුවෙන් තිබෙන ඉඩ අවමයි කියන එක. ඒ නිසා තමයි අපි 20 සංශෝධනය ගෙනාවේ.” ජවිපෙ ලේකම්වරයා පැහැදිලි කළා. ”අපිත් මුල ඉඳලම හිටපු ස්ථාවරය තමයි විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම. ඒ නිසා අපිට මේකට විරුද්ධ වෙන්න දෙයක් නැහැ. ඉදිරි ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් අපි තවදුරටත් සාකච්ඡා කළ යුතුයි කියලා අපි හිතනවා. ඒ වගේම අපේ පක්ෂය ඇතුළෙත් මේ සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.” කොමියුනිස්ට් පක්ෂ නායකයෝ ජවිපෙ නියෝජිතයින්ට පැවසුවා.

තම සහෝදරයකු ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා විය හැකි යැයි මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ඉන්දියානු ජනමාධ්‍යයට ප්‍රකාශ කළ බව ලෝක ජනමාධ්‍ය වාර්තාකොට තිබුණා. ඒ පිළිබඳව මෙරට තුළද සංවාද ඇතිවුණා. බොහෝ දෙනා කීවේ ගෝඨාභය අපේක්ෂකයා බවයි. වාසුදේව කීවේ මහින්ද කී සහෝදරයා චමල් රාජපක්ෂ බවයි. චමල් ද කීවේ තමන්ද එම සටනේ කෙළවරක සිටින බවයි. කුමාර වෙල්ගම කීවේ ජනාධිපති අපේක්ෂකත්වයට රාජපක්ෂ සහෝදරයන්ට වඩා සුදුසු අපේක්ෂකයන් ඒකාබද්ධ විපක්ෂය තුළ සිටින බවයි.

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි පසුව පසුගියදා කැබිතිගොල්ලෑව හල්මිල්ලකුලම පුරාණ රජමහා විහාරයේ උත්සවයකට සහභාගි වුණා. එහි දී ජනමාධ‍්‍යවේදීන් ප්‍රශ්න කළ විට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා කීවේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා බව තමන් කිසිවිටෙක නොකී බවයි. තමා එසේ කීවා යැයි කීම අමූලික බොරුවක් බව ද මහින්ද කීවා.

මේ අතර මහා සංඝයා වහන්සේලා අතර පිබිදීමක් ඇතිව තිබෙන්නේ බුද්ධාගමේ නාමයෙන් වෙනත් අදහස් ප්‍රචාරය කිරීමට ඇතැම් පිරිස් හා භික්ෂුන් වහන්සේලා කටයුතු කරමින් සිටීම ගැනය. ඒ පිළිබඳව මල්වතු අස්ගිරි දෙපාර්ශ්වයේ කාරක සංඝ සභාවල පසුගියදා සාකච්ඡා වුණා. බෞද්ධාගමේ නාමයෙන් බෞද්ධ නොවන අදහස් හා ධර්ම දේශනා කළ භික්ෂූන් වහන්සේලා හතරනමක් මල්වතු කාරක සංඝ සභාවට කැඳවා අවවාද කිරීමද සිදුවුණා. මහානායක හිමියන් වැඳ සමාව ගත් උන්වහන්සේලාගේ බණ අන්තර්ජාලයෙන් ඉවත්කර ගැනීමටද නියම කෙරුණා. මල්වතු පාර්ශ්වයේ ලේඛකාධිකාරි පහමුණේ සුමංගල හිමියන් පැවසුවේ සමාව ගත් භික්ෂුන් වහන්සේලා පොරොන්දු වූ ආකාරයට කටයුතු නොකළහොත් ශාසනයෙන් නෙරපා හරින බවයි.

මෙලෙස ශාසනය තුළ සිටිමින් අධර්මවාදී අදහස් ප්‍රචාරය කරන අයට එරෙහිව ක්‍රියාකිරීමට රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ඉල්ලන ලිපියක් මල්වතු අස්ගිරි මහනාහිමිවරුන් විසින් ජනාධිපතිතුමාටත්, අගමැතිතුමාටත් යොමුකරනු ලැබුවා. ත්‍රිපිටක ධර්මය විකෘති කරමින් ධර්ම විරෝධි විවිධ මිත්‍යා මත ප්‍රචාරය කිරීමට අධර්මවාදී ගිහියන් හා සිවුරු පොරවාගත් පුද්ගලයන් ක්‍රියාකරමින් සිටින බව මහ නාහිමිවරුන්ගේ ලිපියේ සඳහන් වනවා. බුද්ධ ශාසනයේ ආරක්ෂාව සඳහා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ඇති වගකීම අනුව අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස මහනායක හිමිවරුන් රජයෙන් ඉල්ලා සිටිනවා.

මේ අතර ශ්‍රී ලංකා රාමඤ්ඤ නිකාය තුළද එබඳුම පිබිදීමක් ඇතිව තිබෙනවා. සිරගතව සිටින ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමිට ජනාධිපති සමාවක් ඉල්ලා සිටීමට භික්ෂුන් වහන්සේලා පිරිසක් කටයුතු කරද් දී තවත් භික්ෂුන් වහන්සේලා දෙසීයකට වැඩි පිරිසක් ජනාධිපතිතුමාට පෙත්සමක් භාර දී ඇත්තේ දුස්සිල භික්ෂුන් ආරක්ෂා කිරීමට කිසිදු පියවරක් නොගන්නා ලෙස ඉල්ලමින්. දුස්සිල භික්ෂුන්ගේ ප්‍රචණ්ඩකාරී හැසිරීම් බෞද්ධාගමට නිග්‍රහයක් වන බව කියන මෙම භික්ෂු පිරිස එම කටයුතු නතර කිරීම බුද්ධාගමේ පැවැත්මට අත්‍යවශ්‍ය බව කියනවා. මෙලෙස නිර්මල බුද්ධාගම රැකගැනීමට සිල්වත් භික්ෂුන් වහන්සේලා පෙරමුණ ගැනීම මෙරට සමාජ දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ සිදුවු කැපීපෙනෙන වර්ධනයක් වනවා.

සිරිලක් දිවයිනේ ආර්ථික සංවර්ධනය හා ජනතාවගේ සමෘද්ධිමත්භාවය ගොඩනැංවීමෙහිලා අද්විතීය කාර්යභාරයක් හා සේවාවක් ඉටුකරන ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාව සිය දිගු ගමන් ම‍ඟෙහි අභිමානවත් පනස් වසර (50) අද 21 වන දින සපුරයි. සංස්ථාව ඒ වෙනුවෙන් සිය බල මහිමය හා අභිමානය විදහා දැක්වෙන සංවත්සර සැමරුම් සතියක් අති උත්කර්ශවත් අන්දමින් පැවැත්වීමට කටයුතු සංවිධානය කර ඇත.

එම සතිය පුරා දියත් කර ඇති වැඩසටහන් අතර, සංස්ථාවේ සේවකයින්ගේ සහභාගීත්වයෙන් එක් එක් අංශවල ප්‍රගතිය දැක්වෙන සංදර්ශන රථ පෙළක් සමඟින් රාජගිරියේ සිට බත්තරමුල්ල දක්වා සිදුකෙරෙන පාගමන, සංස්ථාව ආරම්භ කිරීමට මුල් වූ සේවක පිරිසට සංස්ථාවේ සේවයේ යෙදී සිට මියගිය සේවක පිරිසට, රට දැය වෙනුවෙන් දිවි පිදූ රණවිරුවන්ට පුණ්‍යානුමෝදනා පිණිස හා දැනට සේවයේ යෙදී සිටින පිරිසට සෙත් පතා සංවිධානය කර ඇති සර්වරාත්‍රික පරිත්‍රාණ ධර්ම දේශනය හා පසුදින පනස් නමක් විෂයෙහි පිරිනමනු ලබන දානය, දැනට සිටින සියලුම සේවක පිරිසගේ හා සංස්ථාවේ සේවයේ යෙදී සිට දැනට විශ්‍රාම ගොස් සිටින සේවක ‍පිරිසගේ සහභාගීත්වයෙන් පවත්වන සුහද හමුව, වෛද්‍ය සායනය, ලේ දන්දීමේ වැඩසටහන, ඇළඉවුරු දෙපස රුක් රෝපණ වැඩසටහන, සංස්ථාවේ වසර 25ක් සම්පූර්ණ කළ සේවක පිරිසට උපහාර තිළිණ ප්‍රදානය කිරීම හා මුතුරාජවෙල පෙදෙසේ ගංවතුරෙන් පීඩාවිඳින ජනතාවට සහනයක් ලෙස රුපියල් මිලියන 150ක වියදමින් මීටර් 18ක් පමණ දිගින් යුතුව ඉදිකරන ලද වැසි ජල කළමනාකරණ ගේට්ටු පද්ධතිය මහ නගර හා බස්නාහිර සංවර්ධන අමාත්‍ය පාඨලී චම්පික මැතිතුමා විසින් විවෘත කිරීම හා සංස්ථාවේ නාමය සංශෝධනය කිරීම වෙනුවෙන් අලුතින් වෙබ් පිටුවක් ආරම්භය යන කාර්යයන් ප්‍රධාන වේ.

ආරම්භය

වසර 50ක සේවා කාලය සපුරන ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාව ආරම්භ කරන ලද්දේ 1968 අංක 15 දරන පාර්ලිමේන්තු පනතින් සංස්ථාගත කරන ලද “කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ පහත් බිම් ප්‍රදේශ ගොඩකිරීමේ සහ සංවර්ධනය කිරීමේ මණ්ඩලය” වශයෙනි. මෙම ආයතනයේ කටයුතු කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයට පමණක් සීමා වී තිබූ නිසා 1976 අංක 27 දරන පනතින් ආයතනයේ කටයුතු තවදුරටත් පුළුල් කරන ලද අතර, 1982 අංක 02 දරන සංශෝධිත පනතින් මණ්ඩලයේ නම “ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ‍ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාව” ලෙස වෙනස්කොට එහි කටයුතු මුළු දිවයිනම ආවරණය වන පරිදි පුළුල් කරන ලදී. 2006 අංක 35 දරන පනතින් ඉහත කී පනත තවදුරටත් සංශෝධනය කර, එමඟින් අනවසර ගොඩකිරීම් හා ජල මූලාශ්‍ර දූෂණය කිරීමට එරෙහිව නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට ද සංස්ථාව වෙත බලය පවරා දී ඇත.

ක්‍රියාකාරීත්වය

මහා නගර හා බස්නාහිර සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන මෙම සංස්ථාවේ ප්‍රධාන කාර්යයන් වන්නේ කොළඹ නගරයේ ඇති ප්‍රධාන ඇළමාර්ග නඩත්තු කිරීම, ජලාපවාහන සැලසුම් සහිතව ඉඩම් ගොඩකිරීම හා සංවර්ධනය කිරීම, කොළඹ හා තදාසන්න ප්‍රදේශවල ගංවතුර තර්ජනය අවමකිරීම සඳහා නිසි පියවර ගැනීම, ජල රක්ෂිත ප්‍රදේශ ආරක්ෂා කර ගැනීම, අනවසර ඉදිකිරීම්, ගොඩකිරීම් ඉවත් කිරීම, ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම් හා සිවිල් ඉංජිනේරු කටයුතු, ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්‍රය සඳහා ගඟේ වැලි වෙනුවට මුහුදු වැලි හඳුන්වාදීම හා අලෙවිය, වාරිමාර්ග කටයුතු හා සංවර්ධන කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය යන්ත්‍රෝපකරණ කුලියට සැපයීම ආදී කටයුතු ය.

සංස්ථාවේ සේවාවන් ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් 09 කට බෙදා වෙන්කර ඇත. මානව සම්පත්, සංවර්ධන, මුදල්, යන්ත්‍රෝපකරණ, පර්යේෂණ සහ සැලසුම්, ඉඩම් හා අලෙවි, ජලාපවහන සහ ගොඩකිරීම්, ඉදිකිරීම්, විශේෂ ව්‍යාපෘති හා තෙත්බිම් කළමනාකරණ වශයෙනි.

මානව සම්පත් සංවර්ධන අංශය

සංස්ථාවේ අනුමත සේවක සංඛ්‍යා දර්ශකයට අනුව පවතින පුරප්පාඩුවලට සුදුසුකම් ලත් කාර්ය මණ්ඩල බඳවා ගැනීම, ඔවුනගේ වෘත්තීය හා පුද්ගල සංවර්ධනය සඳහා නවීන යුගයේ ආකර්ෂණීය වූ ක්‍රමවේද භාවිතා කරමින් දෙස් විදෙස් පුහුණුව ලබාදීම, සේවක කාර්ය සාධනය ‍ඇගයීම, අභිප්‍රේරණය, ඔවුනගේ දුක්ගැනවිලි, වැටුප් වේතන, සුභසාධනය, සෞඛ්‍ය කටයුතු මෙන්ම විශ්‍රාම යන මේ කටයුතු සොයා බලමින් සංස්ථාව තම සේවක සේවිකාවන් වෙනුවෙන් සුබසාධන පහසුකම් රැසක් සලසා දී ඇත.

සේවකයින්ට නිවාස ඉදිකරගැනීමට හා රථවාහන මිලදී ගැනීමට ණය පහසුකම් ලබාදීම, සහන මිලට ඉඩම් සැපයීම, සේවකයින් සඳහා වෙනම වෛද්‍යාධාර, වෛද්‍ය රක්ෂණ ක්‍රමයක් ඇතිකිරීම, සේවකයින්ට වර්ෂාවසානයේ ප්‍රසාද දීමනා ගෙවීම, ලබානොගත් වෛද්‍ය නිවාඩු සඳහා මූල්‍ය දිරි දීමනා ලබාදීම, ක්‍රීඩා පහසුකම් සැලසීම, ආරක්ෂක, යාන්ත්‍රික අංශයේ සේවකයින් හා සුලු සේවකයින් සඳහා නිල ඇඳුම් හා පාවහන් ලබාදීම, අනෙකුත් සේවකයින් සඳහා ආහාර දීමනා, තේ දීමනා, ප්‍රවාහන දීමනා ලබාදීම, සේවක ආයෝජන සහ සමුපකාර සංවර්ධන සමිති හා සුබසාධක සමිති මඟින් වෙනත් ණය මුදල් හා සුබසාධන පහසුකම් ලබාදීමට මෙම අංශය සෑමවිටම කටයුතු කරනු ඇත. සේවකයින් තෘප්තිමත් කර ඔවුනගේ ඵලදායීතාවය වැඩි කිරීම තුළින් සංස්ථාව බලාපොරොත්තු වන්නේ රටේ ජනතාවට උපරිම සේවාවක් ලබාදීමයි.

ඇළ මාර්ග නඩත්තුව

සංස්ථාව ක්‍රියාත්මක කරන ප්‍රධානම කාර්යය වන්නේ කොළඹ නගරයේ ඇති ඇළ මාර්ග නිසි ලෙස නඩත්තු කිරීමයි. කොළඹ නගරයේ ඇති කිලෝමීටර් 40ක් පමණ වන සියලුම ඇළ මාර්ග නඩත්තු කරනු ලබන්නේ සංස්ථාවයි. මේ සඳහා මහා භාණ්ඩාගාරයෙන් සංස්ථාවට වාර්ෂිකව මුදල් වෙන්කරනු ලබන අතර, කිසිදු විදේශීය ආයතනයක ක්‍රියාකාරී සහභාගීත්වයකින් තොරව තනිවම මෙම කටයුතු කිරීමට සංස්ථාවට හැකිවී ඇත.

වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ තිබූ කොළඹ නගරයේ මෙම ඇළ මාර්ග පද්ධතියේ නඩත්තු කටයුතු 1979 වර්ෂයේ සිට සංස්ථාව වෙත පවරන ලදී. එතැන් සිට මේ සඳහා එම ඇළ මාර්ගවල සියලු නඩත්තු කටයුතු, ඝන අපද්‍රව්‍ය, මළ අපද්‍රව්‍ය එම ඇළ මාර්ගවලට යොමු කිරීම වැළැක්වීම, ජල දූෂණය වැළැක්වීම, ඇළ මාර්ගවල ජලයේ තත්ත්වය වැඩිදියුණු කිරීම, ඇළ ඉවුරු නඩත්තු කිරීම, ඇළ දෙපස ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය නඟාසිටුවීම, ඇළ රක්ෂිත, ජල රැඳවුම් ප්‍රදේශවල අනවසර අත්පත්කරගැනීම් වළක්වා ගංවතුරෙන් තොර පරිසර හිතකාමී හරිත පරිසරයක් ඇති කිරීම සඳහා සංස්ථාව ලබාදෙන්නේ නොමඳ සහයකි. කොළඹ නගරයේ පිහිටි මෙම ප්‍රධාන හා කුඩා ඇළ මාර්ග නඩත්තු කිරීම සඳහා සංස්ථාව කොළඹ උතුර ඔරුගොඩවත්ත කාර්යාලය, කොළඹ දකුණ කිරුළපන කාර්යාලය හා කොළඹ නැ‍ඟෙනහිර කිරිමණ්ඩල මාවත ප්‍රාදේශීය කාර්යාල පිහිටුවා ඇත.

මෙයට වසර 20කට පමණ පෙර කුඩා වැස්සක දී වුව ද කොළඹ නගරය ගංවතුරෙන් යටවන තත්ත්වයක් පැවතුනි. මෙයට පිළියමක් ලෙස සංස්ථාව ජපාන ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතා බැංකුවේ ණය ආධාර මත මහ කොළඹ ගංවතුර පාලන හා පරිසර සංවර්ධන ව්‍යාපෘතීන් අදියර I යටතේ කොළඹ නගරයේ ඇති කිලෝමීටර් 40ක් පමණ වන සියලුම ඇළ මාර්ගවල දෙපස පදිංචිව සිටි පවුල් 5500ක් පමණ ඉවත්කොට හඳුනාගත් සංවර්ධනය කළ වෙනත් ප්‍රදේශවල ඔවුන් නැවත පදිංචිකර, සියලුම ඇළ මාර්ග හාරා ඇළ ඉවුරු දෙපස ගේබියන් ගල් පෙට්ටි හා වානේ තහඩු යොදා ආරක්ෂා කර මෝය කටවල් පුළුල් කර ඇළ මාර්ගවල ජලය මනාව බැස යන පරිදි සකස් කිරීමට කටයුතු කරන ලදී.

මෙයට අමතරව සංස්ථාව මහ කොළඹ ගංවතුර පාලනය හා පරිසරය වැඩිදියුණු කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් අදියර II යටතේ කොළඹ නගරයේ විශේෂයෙන්ම ගංවතුරෙන් යටවන දෙමටගොඩ, ටොරින්ටන්, සර්පන්ටයින් ඇළ, යුනිටි පෙදෙස යන ප්‍රදේශ ඉන් වළක්වා ගැනීම සඳහා ලංකාවේ ප්‍රථම වරට උමං ඇළමාර්ග සකස් කිරීමට කටයුතු කර ඇත.

කොළඹ නගරය පමණක් නොව කොළඹ අවට ප්‍රදේශවල ගංවතුර තර්ජනය අවම කිරීම සඳහා සංස්ථාව මහ කොළඹ ගංවතුර පාලන හා පරිසරය වැඩිදියුණු කිරීමේ අදියර III යටතේ දෙහිවල - ගල්කිස්ස මහ නගර සභාව යටතේ පවතින අත්තිඩිය, කවුඩාන ප්‍රදේශවල මෙන්ම මොරටුව, ලුනාව ප්‍රදේශවල වැසි ජලයෙන් යට වන ප්‍රදේශ හඳුනාගෙන නියමිත බෝක්කු හා කානු පද්ධති සකස් කර ලුනාව කලපුව ද සංවර්ධනය කර අතිරික්ත ජලය බොල්ගොඩ ඇළ මඟින් මුහුදට ‍යොමුකිරීමට කටයුතු කර ඇත.

සංස්ථාව මෙම ව්‍යාපෘති තුළින් කොළඹ නගරයේ ඇළ මාර්ග සංවර්ධනය කිරීමට අමතරව වැසි වතුර රඳවා තබා ගැනීම සඳහා සුදුසු ප්‍රදේශ වශයෙන් හඳුනාගත් අක්කර 1000ක භූමි ප්‍රදේශයක් ජල රැඳවුම් ප්‍රදේශ වශයෙන් වෙන්කර තැබීමට ද කටයුතු කර ඇත.

කොළඹ නගරයට ලැබෙන වැසි ජලය මෙම ජල රැඳවුම් ප්‍රදේශවලින් ප්‍රධාන ඇළ මාර්ගවලට යොමුකර ඇති අතර, එම ජලය වැල්ලවත්ත ඇළ දිගේ ගලා ගොස් වැල්ලවත්ත මෝය කටින් ද, දෙහිවල ඇළ දිගේ ගලා ගොස් දෙහිවල මෝය කටින් ද, කොළඹ උතුර මෝදර උමං මාර්ගයෙන් ද මුහුදට ගලා බසී. මෙලෙස කොළඹ නගරයේ ඇති සියලු ඇළ මාර්ග ක්‍රමවත්ව සංවර්ධනය කිරීම නිසා වර්තමානයේ කොළඹ නගරය ගංවතුරෙන් යටවීම වළක්වා ගැනීමේ කාර්යයට ප්‍රධාන වශයෙන් දායකවීමට සංස්ථාවට හැකියාව ලැබී ඇති බව දන්වන්නේ ඉමහත් ආඩම්බරයෙන් යුතුවය.

කොළඹ නගරයේ ඇති ප්‍රවාහන තදබදයට පිළියමක් ලෙස ඇළ මාර්ගවලට බෝට්ටු යොදා මගී ප්‍රවාහන සේවාවක් ආරම්භ කිරීම කෙරෙහි සංස්ථාව දැනට විශේෂ අවධානය යොමුකර ඇත. මෙයින් පළමු පියවර ලෙස බත්තරමුල්ල සිට වැල්ලවත්තට, කෝට්ටේ, කිරුළපන හා වැල්ලවත්ත ඇළ මාර්ග ඔස්සේ මගී ප්‍රවාහන බෝට්ටු සේවාවක් ආරම්භ කිරීමට කටයුතු කිරීම අගය කළ යුතු වේ.

සංස්ථාව විසින් මෑතදී ආරම්භ කරන ලද කොළඹ නගර අලංකරණ වැඩසටහන යටතේ ඇළ මාර්ග ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ දැකුම්කලු ප්‍රදේශ බවට පත් කිරීමේ වැඩසටහන මහජනතාවගේ ප්‍රසාදයට ලක්වී ඇති අතර, එම හේතුව නිසා ඔවුනට දිනපතා විනෝදාත්මක ක්‍රියාකාරකම් හා ශරීර සුවතා කටයුතුවල යෙදීමට අවස්ථාව සැලසී ඇත.

මේ යටතේ ජනතාවට ඇවිදින මංතීරු හා විවිධ ක්‍රීඩා කටයුතු කිරීම මෙන්ම ප්‍රණීත ආහාරපාන අඩු මිලට ලබාගැනීම සඳහා සුදුසු ස්ථාන ලෙස බත්තරමුල්ල දියත උයන, කඩවත සුවත උයන, තලවතුගොඩ දියසරු උයන, බොරලැස්ගමුව කෙළිමඩල මෙන්ම මාලබේ චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මාවත, බෙල්ලන්විල, කිඹුලාවල ශරීර සුවතා මධ්‍යස්ථානය, ජපන් මිත්‍රත්ව පාර, ටොරින්ටන්, ආකේඩ්, කටුබැද්ද, වත්තල හා බේරේ වැව ආශ්‍රිතව ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කර ඇත.

කොළඹ නගරයේ පමණක් නොව කොළඹ නගරයට ආසන්න කොළොන්නාව, මීතොටමුල්ල, මුල්ලේරියාව, අංගොඩ, වත්තල, බෙල්ලන්විල, බොරලැස්ගමුව ප්‍රදේශවල ඇළ මාර්ගවලට යන්ත්‍ර සූත්‍ර යොදා මඩ ඉවත් කර ඇති අතර, සංචාරක අමාත්‍යාංශය සඳහා මීගමුවේ සිට මා ඔය දක්වා හැමිල්ටන් ඇළ පුනරුත්ථාපනය කිරීම ද මහනුවර වැව, නුවරඑළිය ග්‍රෙගරි වැව, බේරේ යන වැව්වල අපද්‍රව්‍ය හා රොන්මඩ ඉවත් කිරීමේ කටයුතු පමණක් නොව පුත්තලම හා කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කවල ග්‍රාමීය වැව් හා ජලාශ ඉදිකිරීමේ කාර්යයන්ට ද දායක වී ඇත.

කොළඹ නගරය වාණිජ වටිනාකමින් යුත් නේවාසික ප්‍රදේශයක් නිසා නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය හා සෞඛ්‍යය තත්ත්වය වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා නිසි ජලපවහනයකින් යුතු ඇළ මාර්ග නඩත්තු කිරීම සංස්ථාව සිය වගකීමක් මෙන්ම සමාජ මෙහෙවරක් ලෙස ද සලකා නිරන්තරව කටයුතු කරනු ඇත.

වේරැස්ගඟ වර්ෂා ජලය බැසයාමේ හා පරිසරය වැඩිදියුණු කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය

නිසිලෙස සකස් වූ ඇළ මාර්ග නොමැති වීම, ඇළ මාර්ග කුඩා වීම, පවතින ඇළ මාර්ග පුළුල් නොකිරීම, බෝක්කු, පාලම් වැඩිදියුණු නොකිරීම, ඇළ ඉවුරු සංරක්ෂණය නොකිරීම, ඇළ මාර්ග හරස් කර අනවසර ඉඩම් ගොඩකිරීම වැනි දෑ හේතු කොටගෙන නුගේගොඩ, රත්තනපිටිය, බොරලැස්ගමුව, බෙල්ලන්විල හා වේරැස්ගඟ ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ නිරන්තරයෙන් ගං වතුරෙන් යටවීම සිදු විය. මෙය වළක්වා ගැනීමට පිළියමක් ලෙස ශ්‍රී ලංකා රජය මෙන්ම චීන රජයේ චයිනා එක්සීම් බැංකුවේ මූල්‍යාධාර මත වේරැස්ගඟ හාරා රොන්මඩ ඉවත් කිරීම, බොල්ගොඩ ආශ්‍රිත වගුරු බිම්වල ජලාපවහන පද්ධතිය වැඩිදියුණු කිරීම දැනට ක්‍රියාත්මක කර ඇත.

ඉදිකිරීම් අංශය

ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම හා සිවිල් ඉංජිනේරුමය කටයුතු, ඉඩම් සංවර්ධනය කිරීම්, ජලාපවහන කටයුතුවලට අදාළ කාර්යයන් සඳහා ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය මඟින් ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ සංස්ථාව වෙත ISO – 9001:2015 හා ISO – 14000:2015 තත්ත්ව සහතිකය පිරිනමා ඇත. සංස්ථාව ඉදිකිරීම් හා පුහුණු සංවර්ධනය කිරීමේ ආයතනයේ ඉදිකිරීම් සඳහා C – 1 ශ්‍රේණිය යටතේ ලියාපදිංචි වී ඇති අතර, කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ගේ සංගමයේ සාමාජිකත්වය ද ලබා සිටින ආයතනයකි. සංස්ථාවට C – 1 ශ්‍රේණිය යටතේ ඕනෑම ඉදිකිරීමේ කටයුත්තක් ඉටුකිරීමට යන්ත්‍රෝපකරණ, මිනිස් බල හා මූල්‍යමය හැකියාව ඇත. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික අංශයට අයත් ගොඩනැගිලි රාශියක් මෙම වසර 50ක කාලය තුළ සංස්ථාව නියමිත කාලසීමාවට, නියමිත ප්‍රමිතියෙන් යුතුව ඉදිකර දී ඇත.

මෙම ඉදිකිරීම් අතර ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාවේ රාජගිරියේ පිහිටි ප්‍රධාන කාර්යාලය, මහවැලි කෞතුකාගාරය, මොරටුව විශ්වවිද්‍යාලයේ ශ්‍රවණාගාරය, ප්‍රමිති කාර්යංශයේ ප්‍රධාන කාර්යාලය, පශු සම්පත් මණ්ඩල ප්‍රධාන කාර්යාලය, මහරගම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලය, හොරණ බස් නැවතුම්පළ හා සාප්පු සංකීර්ණය ද පානදුර මෝදරවිල සුනාමියෙන් අවතැන් වූ පිරිස් සඳහා ඉදිකළ නිවාස 288, ඇළ ඉවුරුවලින් ඉවත් කළ නිවැසියන් සඳහා කොළොන්නාව, සාලමුල්ලේ ඉදිකළ නිවාස 216 හා මධ්‍යම පාන්තික නිවැසියන් සඳහා වැල්ලවත්ත මයුර පෙදෙසේ ඉදිකළ නිවාස 120 සංස්ථාවේ ප්‍රධාන ඉදිකිරීම්වලින් කොටසක් ලෙස හඳුන්වාදිය හැක.

පර්යේෂණ හා සැලසුම් අංශය

රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික අංශ සඳහා වැසි ජල අපවහන කටයුතු සැලසුම් කිරීම, ඒ පිළිබඳ උපදේශන කටයුතු කිරීම, ගොඩනැගිලි හා පාලම් පිළිබඳ ගෘහ නිර්මාණාත්මක සහ ව්‍යූහාත්මක සැලසුම් නිර්මාණය කිරීම, ඉදිකිරීම් අධීක්ෂණය, ඉංජිනේරුමය ද්‍රව්‍ය පරීක්ෂා කිරීම, ප්‍රමාණ සමීක්ෂණ හා ඇස්තමේන්තු පිළියෙල කිරීම, ඇළ මාර්ගවල ජලමට්ටම් හා ජලයේ ගුණත්වය පරීක්ෂා කිරීම, සංස්ථාවට හා බාහිර ආයතන සඳහා පාරිසරික බලපෑම් තක්සේරු (EIA) කිරීම, මූලික පාරිසරික පරීක්ෂණ වාර්තා (IEE) සකස් කිරීම මෙම අංශය මඟින් සිදු කරනු ලබයි.

එමෙන්ම දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවලින් ඉඩම් සංවර්ධනය කරගැනීම සඳහා අවසර ඉල්ලා ඉදිරිපත් කෙරෙන ලිපි අදාළ ප්‍රදේශවලට ගොස් පරීක්ෂා කර බලා ජලාපවහන සැලසුම් සහිතව අවශ්‍ය අනුමැතිය ලබාදීම, එමෙන්ම අනවසර ඉදිකිරීම් හා ගොඩකිරීම් පිළිබඳව මහජනතාවගෙන් ලැබෙන පැමිණිලි මත වහාම ක්‍රියාත්මක වී ඒවා නතර කිරීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීම හා නීති මඟින් කටයුතු කිරීමට පියවර ගෙන ඇත.

මෙම කටයුතු කිරීම සඳහා සංස්ථාවට ගොවිජන සේවා දෙපාර්තමේන්තුව, නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය, මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය හා ශ්‍රී ලංකා පොලිසිය ඇතුළු ආරක්ෂක අංශවලින් ලැබෙන්නේ ඉමහත් පිටිවහලකි.

යන්ත්‍රෝපකරණ අංශය

සංස්ථාව සතුව නාවල කිරිමණ්ඩල මාවතේ යන්ත්‍රෝපකරණ අංශයක් පිහිටුවා ඇත. සංස්ථාවේ ඉඩම් සංවර්ධනය කිරීමට, ඇළ මාර්ගවල රොන්මඩ ඉවත් කිරීමට, අනවසර ඉදිකිරීම් ගොඩකිරීම් ඉවත් කිරීමට, විශාල ජලාශවල රොන්මඩ ඉවත් කිරීම, ගංවතුර පාලනය කිරීම සඳහා මෙහි ඇති අධික වටිනාකමින් යුතු යන්ත්‍ර සූත්‍ර සියල්ල භාවිත කරන අතර, රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික අංශවල සංවර්ධන කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය යන්ත්‍රෝපකරණ කුලියට සැපයීම ද මෙම අංශයෙන් සිදුකරනු ලබයි.

ඉඩම් හා අලෙවි අංශයේ සේවාවන්

සංවර්ධනය සඳහා සුදුසු වගුරු බිම් හඳුනා ගැනීම, සංස්ථා පනතේ 2 (1) වගන්තිය යටතේ ඒවා ප්‍රකාශයට පත් කිරීම, පවරා ගැනීම, වන්දි ගෙවීම, ආරක්ෂා කිරීම, ජලාපවහනයට බාධාවක් නොවන සේ සංවර්ධනය කිරීම, එම ඉඩම් රජයේ අවශ්‍යතා, නිවාස, ඉදිකිරීම්, ආයෝජන ව්‍යාපෘති වෙනුවෙන් විකිණීම හෝ දීර්ඝ කාලීන බදු පදනම මත ලබාදීම, එමෙන්ම සංවර්ධිත කටයුතු සඳහා ඉවත් කරන පුද්ගලයින් වෙත ඉඩම් ලබාදී නැවත පදිංචි කිරීම හා ඔවුනට අවශ්‍ය ඉඩම් ඔප්පු ලබාදීම මෙම අංශයෙන් සිදු කරනු ඇත.

වර්තමාන පාර්ලිමේන්තු සකස් කිරීමට අවශ්‍ය භූමිය සකස් කිරීමේ කටයුත්තෙන් ඇරඹි සංස්ථාව මේ වනවිට ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ වෙදමුල්ල, මුදුන් ඇළ, රාගම, හෝමාගම, වරකාපොළ, මුතුරාජවෙල පමණක් නොව දිවයිනේ විවිධ පළාත්වල අම්පාර දිස්ත්‍රික්කයේ සයින්දමරුදු, මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ මාතර නග‍රයේ ජලාපවහන සැලසුම් සහිතව ඉඩම් සංවර්ධනය කිරීම සඳහා මහා පරිමාණයෙන් දායක වී ඇත.

තෙත්බිම් සංරක්ෂණය

නාගරීකරණයත් සමඟ ස්වාභාවික සම්පත්වලට එල්ල වන තර්ජනය අවම කිරීම, වගුරු බිම්වල වෙසෙන සතුන්, පක්ෂීන්, ක්ෂීරපායින්, උරගයින් සහ විවිධ ජලජ පැළෑටි ආරක්ෂා කර ගැනීම හා නාගරික වන ජීවීන්ගේ වටිනාකම කියාදීමේ අරමුණින් මෙම තෙත්බිම් කළමනාකරණ අංශය 2013 වර්ෂයේදී ආරම්භ කර ඇත.

1970 දශකයේ පාර්ලිමේන්තු වැව නිර්මාණය කිරීමේදී හාරන ලද රොන්මඩ ඉවත් කර පාර්ලිමේන්තු භූමියට ආසන්නව තලවතුගොඩ පිහිටි අක්කර 50ක තෙත් භූමියක් තුළ ඉදිකර ඇති මෙම උද්‍යානය ප්‍රදේශයේ ගං වතුර රැඳවුම් ප්‍රදේශයක් ලෙස ද ක්‍රියාකරමින් නගරයේ ඇති උෂ්ණත්වය අඩු කිරීමට දායක වෙමින් තෙත් බිම්වල පරිසර පද්ධති හා ජෛව විවිධත්වය අධ්‍යයනය කිරීමේ හා නැරඹීමේ අරමුණින් සහභාගී වන පාසල් සිසුන්ට ද, විශ්වවිද්‍යාල සිසුන්ට ද දැනුම ලබාදෙන නියමු ව්‍යාපෘතියක් ලෙස කටයුතු කරනු ඇත.

සමාජ සත්කාරක සේවාවන්

සංස්ථාව සෑම වටිකම සිය රාජකාරි සේවාවන්ට මූලිකත්වය දී කටයුතු කරන අතර, විවිධ ආපදාවන් නිසා රටේ උදව් උපකාර අවශ්‍යව සිටින ජනතාව වෙනුවෙන් ද ආයතනයේ සියලුම වෘත්තීය සමිති හා සුබසාධක සමිතිවල ආධාරයෙන් විවිධ සමාජ සත්කාරක සේවාවන් ද ඉටුකර ඇත. සංස්ථාව වරෙක නියං රකුසාට ගොදුරු වුණ හම්බන්තොට ප්‍රදේශයේ වැසියන්ට පමණක් නොව ගංවතුරෙන් විනාශයට පත් දෙනියාය ප්‍රදේශයේ ජනතාවට මෙන්ම කොටි ත්‍රස්තවාදය හේතුකොටගෙන අවතැන් වූ රජයේ පාලනය යටතේ පැවති වවුනියාවේ සෙට්ටිකුලම්, මැණික්පුර නඩත්තු කඳවුරුවල වාසය කළ ජනතාවට අවශ්‍ය වියළි ආහාර ද්‍රව්‍ය, ඇඳුම්, බෙහෙත් වර්ග පමණක් නොව වෙනත් අත්‍යාවශ්‍ය දෑ වැනි අත්‍යවශ්‍ය දෑ සැපයීමේ මහා මෙහෙවරට ද දායක වී ඇත. මෙරට සුනාමි ව්‍යසනයට ගොදුරු වූ අවස්ථාවේදී කළුතර, පානදුර ප්‍රදේ‍ශයේ විනාශයට පත් වූ නිවාස, මහාමාර්ග යථා තත්ත්වයට පත්කරලීම සඳහා සංස්ථාවේ සියලුම යන්ත්‍ර සූත්‍ර පමණක් නොව සේවකයින් ද යෙද වූ අතර, අම්පාර දිස්ත්‍රික්කයේ කල්මුණේ ප්‍රදේශයේ ඉඩම් අහිමි වූ පිරිස් සඳහා නිවාස ඉදිකර ගැනීමට අවශ්‍ය ඉඩම් සංවර්ධනය කරදීම ද සිදුකර ඇත.

වසර 50ක් පුරා වාරි මාර්ග, ඉඩම් සංවර්ධන හා මහවැලි, නාගරික හා ජල සම්පාදන, නාගරික හා පූජා භූමි සංවර්ධන හා රාජ්‍ය ආරක්ෂක වැනි අමාත්‍යංශ යටතේ පැවති මෙම ආයතනය වර්තමානයේ මහානගර හා බස්නාහිර සංවර්ධන වැනි අමාත්‍යාංශය යටතේ ක්‍රියාත්මක වේ. එදා සිට මෙදා දක්වා පත්කළ සභාපතිවරුන් 19 දෙනෙකු හා සාමාන්‍යාධිකාරිවරුන් 11 දෙනෙකු යටතේ මෙම සංස්ථාව පාලනය වී ඇත.

වසර 50ක කාලයක් තුළ විවිධ දේශපාලන නායකයින් හා පරිපාලකයින් යටතේ ක්‍රියාත්මක වුව ද මෙම ආයතනය සෑම වර්ෂයක් පාසාම ලාභ උපයන පඩු නොලබන ආයතනයක් බවට පත් වී ඇත. එවැනි තත්ත්වයක් ඇති වීමට ප්‍රධාන වශයෙන් හේතු වී ඇත්තේ සංස්ථාව වෙත පවරන ලද සියලු කාර්යයන් නිසි කළමනාකාරීත්වයක් යටතේ ලෝක ආර්ථිකයේ සිදුවන විවිධ වෙනස්වීම්වලට අනුව හැඩගැසෙමින් ආයතනය සාර්ථකව පවත්වාගෙන යාමට හැකි වූ නිසාය. එය සංස්ථාවේ සියලු සේවකයින්ගේ එකමුතුව, කැපවීම, උනන්දුව, ධෛර්යය හා වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පෙන්වාදිය හැක.

එල්. එස්. වනිගසිංහ
ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා
සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාවේ හිටපු ජ්‍යෙෂ්ඨ ප්‍රචාරක කළමනාකරු