වට්ටක්කා පළුව කුඩා කැබලිවලට කපන අතරතුර නෙත සනහන ඒ කහ පැහැය ද එහි සුගන්ධයක ද මා කැන්දාගෙන යන්නේ ඈත අතීතතයටයි. කැත්ත මත හිඳගෙන ඉන්නා මා හැත්තෑව දශකයේ අගභාගය වෙත කැටිව යන කාල යානයක් සදිසි. වට්ටක්කා පළුව නොකඩවා ඉස්මතු වන අතීත මතකයන්ගේ ඉමිහිරි බවින් මා පුමුදිත කරවන හේන් යායේ දුව පැන නැටූ කෙල්ලකට ඒ මහ විශාල වට්ටක්කා ගෙඩි අරුමයක් විය.
“අනේ පව් අමමේ...“
නිවුන් පුතුන්ගේ සම්ප්‍රාප්තිය මගේ මතකය සිඳ බිඳ දමයි. එහෙත් මා අතීතයෙන් ආපසු වර්තමානයට තල්ලු කර දමන කොල්ලන් කෙරෙහි නොකිපී “ඇයි? මොකද වුණේ?“යි අසමි.
එක්බඳු රූ සොබා දරන්නෝ එක්බඳුම ශෝකයෙන් අවපැහැ ගැන්වී සිටියහ.
“අම්මට අද ලියුම් ආවද?“
මම හිස සලමි. දිනපතාම පාහේ ලිපි ලබන්නට තරම් තවමත් මම භාග්‍යවන්ත වෙමි. සාමාන්‍යෙයන් කෙනකු තුළ නොරුස්නාසහගත හැඟීහ් පහළ කරවන බිල් හා බැංගු සිහි කැඳවීම් හැරුණු කොට පාඨකයන්ගෙන් ලැබෙන ලිපි මේ මහා ජීවන සංග්‍රාමයේ දී මල් වැස්සකි. සවිය ද දිරිය ද නොමඳව පුදන්නකි.
“සීයාට හරිම දුකයි.“
විටින් විට පැමිණ යන බාප්පා මෙවර ආපසු නොයන හැඩය. එහෙත් ඒ පිළිබඳව ප්‍රශ්න කරනවා වෙනුවට අපි අපමණ සොම්නසින් ඉපිළ ගියෙමු මහලු වියෙහි පසුවුව ද හෙතෙම දවස මුළුල්ලේ කුමන හෝ වැඩවලක නිරතව සිටියි. එද ගී ගයමිනි. ඉහවහා ගිය ප්‍රමෝදයෙනි. කිරි අත්තලා කිරි අම්මලා කප්පරක් එක්ක ළමා විය ගත කළ කෙල්ලකට මේ මහල්ලා නිධානයක් තරමට අහී. මගේ කොල්ලන් පමණක් නොව ගෘහමූලිකයා ද ඒ වියපත් ඥාතියා මහත් සෙනෙහසින් ඉවසීම මට නම් සැබවින් ම සැනසීමකි.
“මට ලියුම් එනවා කියලා සීයා දුක් වෙනනෙ ඇයි?“
මා ඇසුවේ අනුවණ ප්‍රශ්නයකි.
“දුක නැද්ද අම්මා? සීයා කියනවා මට කවුද ඉතිං ලියුම් එන්නේ... යම රජ්ජුරුවෝ එව්වොත් තමා කියලා.“
මම විපිළිසරව බලා හිටිමි. වට්ටක්කා පළුව පිදූ චමත්කාරය වියැකිණි.
“අයියෝ... දැන් මොකද කරන්නේ?“
මට ලිපි ලැබීම හේතුකොට ගෙන මගේ ප්‍රියතම පුද්ගලයෙක් කනස්සල්ලෙන් පසුවන බව දැනගන්නට ලැබීමෙන් මම ද අසහනයට පත්වීමි.
“වෙන මොනවා කරන්න ද... සීයාට ලියුම් ලියනවා මිසක“යි කී කොල්ලෝ මේසය වෙත දිව ගියහ. ගැටලුව වටහා ගැනීම ද ඊට විසඳුමක් සොයා ගැනීම ද පිළිබඳ ඔවුන් දැක්වූ බුහුටි බව මගේ සිත් ගත්තේය.
“ඔයාලා සීයාට ලියුම් ලියනවද? එහෙනම් මාත් ලියනවා.“යි කී මම දිවා බත පවා අමතක කොට කඩදාසියක් සහ පෑනක් සොයා දිව ගියෙමි.
අප ලියන ලද ලිපි තුන කවර තුනක බහාලන්නට ද නොපමාව තැපැල් කරන්නට ද රහසින් සැලසුම් කිරීම එක්තරා වීර ක්‍රියාවක් විය. ඒ රහසිගත සැලසුම අකුරට ම ඉෂ්ට සිද්ධ වීම නිසා නව වසරක් උදා වූ දිනයේ ම අපේ ආදරණීය මහල්ලා එකක් නොව ලිපි තුනක් ලබන්නට තරම් භාග්‍යවන්ත විය. මුව පුරා විහිද පැතිර ගිය සිනහවෙන් යුතුව ඔහු ලිපි විවර කොට කියවන අන්දම අපි වේගයෙන් ස්පන්දනය වන හදින් බලා සිටියෙමු.
“මං ඒත් පුදුම වුණා මට කව්ද ලියුම් එන්නේ කියලා.“
ලිපි කියවූ හෙතෙම සතුටු කඳුළු පිස දමමින් කීවේ මහත් හැඟීම්බර හඬිනි.
“කල්ප කාලාන්තරයකට පස්සේ මට ලියුම් ලැබුණේ...මැරෙන්නඩ කලින් මටත් ලියුමක් ආවනේ දෙයියනේ...“
කොල්ලෝ ඔහු වැළඳ ගනිමින් හැදු වැසි වස්සන කල මම මෙලොව ප්‍රීතිමත් ම අම්මා වීමි. මහල්ලෙක් යනු විෂබීජ ආකරයක් නොවේ. කිසිවක් කර කියාගත නුහුණු පරඬලා පතක් නොවේ. දිගු දිවි ගමන් මඟ අපමණ අත්දැකීම් ලද අපමණ සුඛ දුක්ඛ දෝමනස්සයන් ඉසිළු මිනිසෙකු මිසක.
අපමණ අත්දැකිමී ලද වැඩිහිටියා අවඥාවට, පිළිකුලට හෝ නොතකා හැරීමට ලක්විය යුතු නැත. ඇතැම් වියපත් මවුපියවරුන්ට සිය බිළිඳු මුනුපුරු මිනිබිරියන් ස්පර්ශ කරන්නට පවා ඉඩ නොදෙන දරුවන් සිටිති. ඒ විෂබීජ පිළිබඳ බිය සැක හේතු කොට ගෙනය. එහෙත් යමෙකු වියපත් වූ පමණින් විෂබීජ ආකරයක් වන්නේ නැත. පියවි ඇසට නොපෙනෙන ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් සෑම ශරීරයකම පමණක් නොව සෑම අවකාශයක් තුළම ගිණිය මිණිය නොහෙන ප්‍රමාණයෙන් සිටිති. හිතකර සහ අහිතකර යනුවෙන් වර්ග කළ ද ඒ සියලු ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් පරිසරයේ සමතුලිත බව මෙන් ම මේ පෘථිවිය ද ආරක්ෂා කරන බව අපේ අවධානයට හෝ ගෞරවයට ලක් නොවන බව සැබෑය. එහෙත් සදහටම සමුගෙන යන්නට ආසන්නව සිටින වැඩිහිටියා එබඳු අවිද්‍යාත්මක කරුණු ඉස්මත කරමින් පීඩාවට පත් කිරීම මනුෂ්‍යත්වයට නොහොබී.
ලිපි තුනක් ද කොල්ලෝ හතර පස් දෙනෙක් ද එක්ක ප්‍රීතියෙන් හිනැහෙන බාප්පා දකින කල මට පසක් වූයේ ලිපියක බල මහියමයයි; සන්තෘෂ්ටියයි. තාක්ෂණය කොතරම් දියුණු වුව ද ඇඟිලි තුඩින් ලෝකය පුරා කරක් ගැසිය හැකිවුව ද ඒ පැරණි හා අතීතයට අයත් ලිපියකට මිනිස් හදවතක් සොම්නසින් ද ශෝකයෙන් ද ආහ්ලාදයෙන් ද පුරවා දැමිය හැකිය.
“ලියුමකින් කෙනෙක් මොන තරමි සතුටට පත් කරන්න පුළුවන් ද කියන එක මට අද තමා තේරුණේ...“
බඩපිස්සා සිය නිවුන් සොහොයුරා සමඟ කියා සිටියේ හැඟීම්බර හඬිනි.
“හරි පුදුමයි නේද මල්ලි...පුංචි කොලයක්... පෑනක්... මුද්දරයක්... එකතු වුණාම සතුට උපදිනවා කියන එක...“
මම දෙවැන්නා දෙස බැලුවෙමි.
“ආපෝ...අම්මගෙම පුත්තු...අම්මගෙම වචන... කවුරු නැතත් ඒ ඩබල අම්මගේ නම ගෙනියයි...යි ඔහු සුපුරුදු සරදම් හිනාවෙන් පැවසුවේය.
“ලියුම් ලියපු පරම්පරාවක පුරුකක් විදියට මම හොඳටම දන්නවා ලියුමක ආශ්චර්ය. ඕගොල්ලොත් ලියුම් ලියන්න පුරුදු වෙන්න. ලියුම යල් පැන ගිය හා අතීතයට අයත් දෙයක් හැටියට පැත්තකට දාන්න එපා“
ලියුම නොසලකා හරින බාල පරම්පරාව වාදයට නොඑළඹුණෙන් මට සිහිපත් වූයේ සහෝදර කවියකු වන පියන්කාරගේ බන්දුල ජයවීරයනගේ සුප්‍රසිද්ධ කෙටි කවියයි.
“පෙම්වතිය දුර බැහැරක
පියුම් මාමා
ලියුමක් ගෙනත්
ලියුම් මාමා
පියුමක් ගෙනත්“
තෝරා ගත් කෘති කාව්‍ය සංග්‍රහය
පියන්කාරගේ බන්දුල ජයවීර
සැබෑය. ලියුමක් සුවඳින් සපිරි පියුමක්මයි. එවන් පියුමක සුවඳ විඳින්නට ඉඩ හරින්න
ශාන්ති දිසානායක