“ජර්සි සිටි නගරාධිපති ටොමී ස්මිත් කියන්නේ මගේ කපාපු පළුව. අපි දෙන්නාට දෙන්නා බොක්කෙන්ම ෆිට්. මන්ත්‍රණ සභා සාමාජික ඩේව් ෆ්‍රීඩ්ලන්ඩුත් මං වෙනුවෙන් පණ වුණත් දෙයි. එතකොට හඩ්සන්වල ඩිමොක්‍රටික් ලොක්කා වැලී ෂීල්, එයාත් මට බොක්කෙන්ම ඉන්න පොරක්. අපි තුන් හතරදෙනා අතර හොඳ අවබෝධයක් තියෙනවා. ඇලෙක්ස් (ෆෙයින්බර්ග්), පීටී (සෙනේටර් විලියම්ස්) ඉන්නෙත් ඒ ගොඩේ. ඔයා හිතාගන්න ලෝකේ ඉන්න හොඳම වැඩකාරයෝ අද ඔයාට අහුවෙලා කියලා.“
හොලිඩේ ඉන් හෝටලයේදී, වෙයින්බර්ග් හා ඇමරොසෝ හමුවේ, කැම්ඩන් නගරාධිපති ඇන්ජෙලෝ එරිචෙට්ටි කළ පුරාජේරු කතාව ජෝර්ජ් කැට්ස් අනුමත කළේ අඩ වශයෙනි.
“වැඩකාරයෝ වෙන්න ඇති. හැබැයි කියන තරම්ම ෆිට්ද කියලා නම් ෂුවර් නැහැ. මට ආපු ආරංචියේ විදිහට ඔහේලා අතරේ තියෙන්නේ එකාට එකා පාවලා දෙන පුදුම තරගයක්. මම නම් අහලා තියෙන්නේ තමන්ගේ බෙල්ල බේරගන්න අනික් එකාව දංගෙඩියට වුණත් යවන්න ඔහෙලා ඔට්ටුයි කියල.“
“මොනවාද ජෝර්ජි මේ කතා? ඒක කොහෙත්ම විශ්වාස කරන්න බැහැ. කවුරු වුණත් ඔයාට කියලා තියෙන්නේ බේගලයක්.“ එරිචෙට්ටි විමතිය පළකළේ බලා සිටි කාටත් තමන් ගැන විශ්වාසය දනවන අයුරිනි.
ඉන් සතියකට පසුව යෝජිත ටයිටේනියම් පතල් සංස්ථාවේ හවුල්කරුවෝ පිරිස පළමු සැසිවාරයට, නිව්යෝක් නුවර, පියරේ අවන්හලේදී එකතුවිය. දිවා භෝජන සංග්‍රහයක් සමඟ පැවති මෙම හමුවේදී වැඩිමනත්ම සාකච්ඡාවට ලක්වූයේ සංස්ථාවේ කොටස් නිකුත් කිරීම පිළිබඳය. තමාගේ කොටස් හිමිකාරත්වය ගැන ප්‍රසිද්ධියට පත් කළ යුතුද, නැද්ද යන්න පිළිබඳ සෙනේට්වරයා සිටියේ අවුලකට මැදිවය. සියල්ලන්ගේ අදහස් විමසා තීරණයක් ගැනීමට හේ තීරණය කළේය.
“මම දැන් ඉන්න තත්ත්වේ අනුව නීතියට වැඩ කරනවා නම්, මගේ කොටස් ගැන මම විවෘතව කියන්න ඕනේ. හැබැයි මේ වෙනකම් මේ පතල් ජොබ් එක සීමාවෙලා තිබ්බේ කට වචනෙට විතරනේ. අපි මේ වෙනකම් කිසිම ස්ටොක් එකක් හැන්ඩ්ල් කළේත් නැහැ.“
“ඒත් ළඟදීම ඒක එහෙම වෙනවානේ. එතකොට ............“ ජෝර්ජ් කැට්ස්ගෙන් එවැනි සීනිබෝල කතා කියා ලිස්සා යාම අසීරුය.
“එහෙම වුණොත් ඒක ඒ වෙලාවට බලාගමු.“ එරිචෙට්ටි කීවේ ඇහෙන නෑහෙන හඬිනි.
“මම ඉන්නේ ඒ වගේ නීතිමය දේවල්වලට තමයි. හරි නම් සෙනේට්තුමාත් එක්ක මේ ගැන කතා කරන්න ඕනේ මමයි.“ ෆෙයින්බර්ග්ද කතාවට හොට දැම්මේය.
“ඒත් මම හිතන්නේ තාම ඒකට කල් වැඩියි. මේ පතල් බිස්නස් එක හරියටම සෙට්ල් වෙනකම් සද්ද නැතිව ඉන්න එක තමයි හොඳ.“ විලියම්ස්ගේ හොර හිත ගැන වෙයින්බර්ග්ට කේන්ති ආවත් ඊට විරුද්ධත්වය පෑම වෙලාවේ හැටියට සුබ නැති බැව් තීරණය කළ හේ සෙනේටර් විලියම්ස්ට විකල්ප යෝජනාවක් ගෙනාවේය.
“ඔයා වෙනුවට වෙන කෙනෙක්ව මේකට යොදවන්න ඔයාට පුළුවන්. එතකොට ඔයා කොයි පැත්තෙනුත් බේරිලා “
“ඔයා කියන දේ මට තේරෙනවා. මම ඒ වගේ දේවල් ගැන නොදන්නවා නෙවෙයි. අපි බලමුකෝ ඉස්සරහට මොකද වෙන්නේ කියලා.“
හතරවෙනි රෝල් පාන් ගෙඩියේත් හොඳ හැටි බටර් තවරමින් සිටි වෙයින්බර්ග් කල්පනා කරමින් හුන්නේ, ඉන් දිනකට පෙර පියරේ අවන්හලේදී පැවති එම හමුවේදී සෙනේටර් විලියම්ස් කියූ දේවල්ය. කතාබහක වැදගැම්මකට නැති කුණුරොඩු ඉවතලා කතාවේ සාරය පෙරා වෙන්කර ගන්නට වෙයින්බර්ග්ට තිබුණේ පුදුමාකාර හැකියාවකි. එදා පැවති කතාවේ තෙල් බොර හැර, සාරය වෙන්කර ගත් විට සෙනේටර් විලියම්ස් වහෙන් ඔරෝ බසින් කියූ දෑ තේරුම්ගැනීම වෙයින්බර්ග්ට බටර් තැවරූ පාන් පෙති ගිලිනවාටත් වඩා පහසු විය. තමාට පතල් සංස්ථාවේ කොටස් හිමිකාරත්වය ඇති බව ප්‍රසිද්ධ කරන්නට සෙනේටර් කැමති නැත. නමුත් තමා නීතියට වැඩකරන බව අනුන් ලවා ඒත්තු ගන්වාගන්නට ඔහුට අවශ්‍යයය. ඔහුට එදා එය වැඩි කරදරයක් නැතිවම ලැබිණි. සෙනේට්වරයාගේ අනාගත වැඩපිළිවෙළ ගැන ඔහුගේ සටකපට නීතිඥයා ෆෙයින්බර්ග් කළ සිත් අදනාසුලු කතාව, කවුරුත් ඊට පෙළඹවීමට ප්‍රධානම හේතුව විය.
එදා හමුවේදී සෙනේට්වරයා කතා කළේ අඩුවෙනි. ප්‍රශ්නයක් මතුවූ විට, ඔහු වෙනුවෙන් හැමවිටකම පාහේ පිළිතුරු බැන්දේ ෆෙයින්බර්ග්ය. නමුත් වෙයින්බර්ග් කියන ආකාරයට අතිශය වැදගත් තීරණාත්මක කියමනක් විලියම්ස්ගේ කටින් කියවාගැනීමට එදා ඔහුට පුළුවන්වී තිබුණි. නමුත් පරහට තිබුණේ එය කවුරුත් එකවර කතා කරන අවස්ථාවකදී කියැවී තිබීමයි. වෙයින්බර්ග් ඇබ්ස්කැම් හි අනාගතය තීරණය කරන ඒ සුවිශේෂි ප්‍රශ්නය අසා තිබුණේ සංවාද කිහිපයක් බරටම යන අතරවාරයේදීය . අසා තිබුණේ අලුතෙන් පිහිටවූ පතල් සංස්ථාවට රජය ලවා කොන්ත්‍රාත්තු ලබාදීමට රජයට පෙළඹවීම් කිරීමට ඔහු ඉදිරිපත් වන්නේද යන්නයි. වෙයින්බර්ග් එකහෙළාම කියා සිටියේ ඊට සෙනේට්වරයා එකඟ වූ බවයි. නමුත් කරුමයකට මෙන් එය හඬපටයේ සටහන්වී තිබුණේ නැත. සටහන්ව තිබුණත් තෝරා බේරා ගැනීමට හැකි තත්වයක් තිබුණේ නැත.
“ ගුඩ්, ඔන්න වැඩේ හරි. පස්ස ගගහා හිටපු සෙනේට්කාරයා අන්තිමේදී කොහොම හරි ලණුවත් එක්කම මගේ ඇම ගිල්ලා. මිනිහා කිව්වා ආණ්ඩුව ලවා ටයිටේනියම් එකට වැඩ අරන්දෙන ජොබ් එක එයා තිතටම කරන්නම් කියලා. ඔක්කොම ටේප් එකේ රෙකෝඩ්වෙලා ඇති. දැන් බඩු අපේ අතේ.“
පියරේ අවන්හලේ පැවති හමුවෙන් පසු අබ්දුල් කාර්යාලයට පැමිණි වෙයින්බර්ග්, ගුඩ් ඇතුළු පිරිසට මහත් උජාරුවෙන් කියා සිටියේය. නමුත් හඬපටය එකම අවුල් ජාලයක් විය. එකවර සංවාද කිහිපයක් පටිගතවීම නිසා කවුරු කුමක් කියන්නේ දැයි තෝරා බේරා ගැනීමට නොහැකිවීම එක් හේතුවකි. අනෙක නම් වෙයින්බර්ග් හැමදාමත් කරන පැමිණිල්ල වන වැදගත්ම යමක් සිදුවන විට පටිගත කරන යන්ත්‍රය ක්‍රියා විරහිතවීමයි. වෙයින්බර්ග්ගේ ඇම ඇමිණු ප්‍රශ්නයත්, ඊට සෙනේට්වරයා දුන් පිළිතුරත් සෙසු කතාබහ සමඟ කැලතී දියාරුවී තිබිණි. ඇතැම් කොටස් ඇහෙන්නේම නැති තරම්ය. සාක්ෂි ලෙස අධිකරණයකට ඉදිරිපත් කිරීමට එවැන්නක් ප්‍රමාණවත් නැති බව ගුඩ් දැන්වූ විට වෙයින්බර්ග්ට පිස්සු නොහැදුණා පමණි.
“ කාලකණ්ණි! මම කොයිතරම් නම් කිව්වද හරිහමන් ටේප් රෙකොඩර් අරන් දෙන්න කියලා. මගේ මහන්සිය ඔක්කොම වතුරේ. කොයි තරම් නම් පෙරුම් පුරලද මේ පාර ඔය සෙනේට්කාරයාව ට්‍රැක්එකට ඇදලා අරන් ඇම ගිල්ල ගත්තේ. “
“මෙල් ඉවසන්න, අපිට පුළුවන් අලු........“
“ගුඩ් මම තවත් ඔය ඔට්ටපාලු පටි කෑලි එක්ක වැඩ කරන්නෙ නැහැ. මේක තමයි අන්තිම පාර. මම ඔය කසිකබල් ටේප් ඔක්කොම ගිනි තියනවා. “ වෙයින්බර්ග්ගේ හඬේ ගැබ්ව තිබුණේ තර්ජනාත්මක බවකි. ගුඩ් හා ඇමරොසෝ එක්ව ඇවිලෙන්නට ගිය ගින්න මෙල්ල කර ගත්තේ සෑහෙන වෙර දැරීමකින් පසුවය.
“ ඔයාගේ හිතේ වේදනාව අපිට තේරෙනවා මෙල්. ඒත් මේ වෙලාවේ ඉවසනවා ඇරෙන්න වෙන කරන්න දෙයක් නැහැ. අපිට හොඳටම විශ්වාසයි සෙනේට්කාරයාව කොටුකර ගන්න මීටත් වඩා හොඳ චාන්ස් ඒවි. අපි එතකම් ඉවසමු.“
පතල් සංස්ථාවෙන් ලැබෙන ලාභයේ හිලව්වට ආණ්ඩුවෙන් කොන්ත්‍රාත්තු ලබාදෙන බව සෙනේට්වරයා කොයිම වෙලාවකදීවත් එක එල්ලේ ප්‍රකාශ නොකිරීම ඇබ්ස්කැම් නියෝජිතයින්ට තිබූ ප්‍රධානම ගැටලුව විය. සෙනේට්වරයා වෙනුවෙන් එවැනි පොරොන්දු ලබාදුන්නේ ෆෙයින්බර්ග්ය. තෝල්කයකු ලවා කරන එවැනි ප්‍රකාශ ඇසුරු කරගෙන සෙනේටර් විලියම්ස්ට එරෙහිව අපරාධ නඩුවක් ගොනුකිරීමට සිතීම විහිළුවකි. කළ යුතුව ඇත්තේ පතල් සහකරුවන් ටිකක් උසිගැන්වීමය. සෙනේට්වරයා පෞද්ගලිකවම එවැනි පොරොන්දුවක් යසීර්ට ලබා නොදෙන්නේ නම්, එමීර්ගෙන් පතල් සංස්ථාවට මුල්‍යාධාර ලැබෙන්නේ නැති බව කීම සෙනේට්වරයා වටා සිටින මුදල් කෑදරයන් කුලප්පු කිරීමට ප්‍රමාණවත්ය. යසීර් හා සෙනේටර් විලියම්ස් අතර හමුවේ වීඩීයෝවක් බියුරෝව අතට ගත් කල කටයුත්ත අවසන්ය.
දෙබිඩි මෙහෙයුමක සාර්ථකත්වය රඳා පවතින්නේ ඊට ඈඳෙන සලකුණුවල කෑදරකම මත බව වෙයින්බර්ග් තරම් හොඳින් දන්නා වෙනත් අයෙක් නැත. යසීර්ගෙන් ණය ලැබෙනවා යනු සෙනේටර්, එරිචෙට්ටි, ෆෙයින්බර්ග්, සැන්ඩි විලියම්ස් හා කැට්ස් යන මේ තක්කඩියන් හැමදෙනකුටම මිලියන දාහත බැගින් මිල කෙරුණු ඩොලර් මිලියන සියයක වටිනාකමකින් යුතු ටයිටේනියම් සංකීර්ණයේ කොටස් හිමිවීමකි. වෙයින්බර්ග් සහ ඇමරොසෝ පිරිසට අඟවා තිබුණේ, ගනුදෙනුවේ ඉතිරි මිලියන පහළොවේ කොටස් තමන් දෙදෙනා හවුලේ බෙදාහදා ගන්නා බවයි. ඒ යසීර්ගෙන් ණය ලබාදෙන්නට ගත් උත්සාහය වෙනුවෙන් ඔවුන් දෙදෙනාගේ ගතමනාවය. හොර රැළ අතරින් සෙනේට්වරයා හැරෙන්නට සෙසු සියල්ලෝම තම තමන්ගේ කොටස් හිමිකාරත්වයේ හිලව්වට ගනුදෙනුව වෙනුවෙන් කිසියම් සේවයක් ලබාදී තිබිණි. ටයිටේනියම් පතල් සංකීර්ණයේ යෝජනාව ගෙනාවේ සැන්ඩි හා කැට්ස්ය. සියලු නීතිමය කටයුතුවලත්, සෙනේට්වරයා නියෝජනය කිරිමේත් වගකීම පැවරී තිබුණේ ෆෙයින්බර්ග්ටය. ණය ලබාගැනීම පිණිස හොරු රැළ, වෙයින්බර්ග් ඇතුළු ඇබ්ස්කැම් පාර්ශ්වයට හඳුන්වා දුන්නේ එරිචෙට්ටිය. ඒ සියල්ලන් අතරින් සෙනේට්වරයා නොවන්නට ටයිටේනියම් පතල් සංකීර්ණය කිසිදා යථාර්ථයක් නොවන්නට ඉඩ තිබිණි. නමුත් සෙනේටර් විලියම්ස්ගෙන් ලැබෙන්නේ කුමන ආකාරයේ දායකත්වයක්ද යන්නට කවුරුත් කටහෙලෙව්වේ නැත
ටයිටේනියම් ගනුදෙනුවේ සෙනේටර් විලියම්ස්ගේ භූමිකාව ගැන එළිපිට කතා කෙරුණේ නැත. එසේ වුවත් සිය කොටස වෙනුවෙන් ඔහු රජය ලවා පතල් සංස්ථාවට හැකි හැම උපකාරයක්ම ලබාදෙන බව වෙයින්බර්ග්ට සැකයක් තිබුණේද නැත. සෙනේට්වරයා ඒ ගැන පෞද්ගලිකව පොරොන්දුවක් දී තිබුණේ නැති නිසා එය හුදෙක් දෙපාර්ශවයේ අවබෝධය මත ඇතිවූ ගිවිසුමක් විය. දූෂිත දේශපාලනඥයන් සමඟ කෙරෙන මෙවැනි ගනුදෙනුවලදී එවැනි කාරණා එළිපිට කතා කිරීම සැලකෙන්නේ ‘අමානුෂික දෙයක්‘ ලෙස බව, වෙයින්බර්ග් වැනි අපරාධ ලෝකයේ පලපුරුදුකාරයකු පවා දැනගත්තේ පතල් ගනුදෙනුව සම්බන්ධ සිද්ධියේදීය. රජයේ කොන්ත්‍රාත්තු මත යැපෙන සමාගමක කොටස්වලට යම් රජයේ නිලධාරියකු නොමිලයේ හිමිකම් කියනවා නම්, ඉන් නොකියා කියන්නේ එම කොන්ත්‍රාත්තු රජය ලවා එම සමාගමට ලබාදීමට ඔහු එකඟවී ඇති බවයි. දූෂිත දේශපාලන ලෝකය තුළ කෙතරම් අමානුෂික ලෙස සැලකුණත් වෙයින්බර්ග්ට උපදෙස් ලැබී තිබුණේ සෙනේට්වරයා ලවා කෙසේ හෝ එම පොරොන්දුව ඔහුගේ කටින්ම ලබාගත යුතු බවටය. එවැන්නක් නැතිව අපරාධ නඩුවක් ගොනු කරන්නට සිතීමත් විහිළුවකි. වෙයින්බර්ග්ට තිබුණේ බරපතළ අභියෝගයකි.
රොබට් ඩබ්. ග්‍රීන් විසින් රචනා කළ මෙල්වින් වෙයින්බර්ග්ගේ චරිතාපදානය ‘ස්ටිං මෑන්‘ කෘතියේ පරිවර්තනය
රුක්ලන්ති පෙරේරා
හෙට - සෙනේට්වරයාගේ කට අරවන ඇමක්