ඇම්බන් මහත්තයා කොමිපියුටරේ ඒ මේ අත යමින් සිටියේය. ඒ අතර හදිසියේ දුටුවේ උසස් පෙළට මාධ්‍ය විෂය නිර්දේශයක් අලුතින් දාලා තිබෙන බවයි. හරිම අපූරුය. ඉස්සෙල්ලා එකත් අංජබජල් වෙච්චි එකේ මේ සැරේ නම් ටක්කෙටම හරියට හදලා ඇති. ඇම්බන් මහත්තයා විෂය නිර්දේශයේ අන්තිම පිටුව දක්වා කියවා ගෙන ගියේය. බැලින්නම් විෂය නිර්දේශය හදාපු ලේඛක මණ්ඩලයක නමුත් දාලාය.

‘‘ ටොම්සන් මහත්තයා... දැන් මේ විෂය නිර්දේශ හදන කොට ලේඛක මණ්ඩල ඉන්නවාද? මං මේ දන්නේ නැති හින්දයි අහන්නේ... කියා ඇම්බන් මහත්තයා ටොම්සන් මහත්තයාගෙන් ඇසුවේය.

‘‘ ඒ මොකද ඇම්බන් මහත්තයා...?

‘‘ දැන් මේ තියෙන්නේ අභ්‍යන්තර ලේඛක මණ්ඩලයකුයි. බාහිර ලේඛක මණ්ඩලයකුයි. එහෙම ඉන්නවද? කියා ඇම්බන් මහත්තයා නැවතත් ඇසුවේය.

‘‘ මේකයි ඇම්බන් මහත්තයා... විෂය නිර්දේශයක් කියන්නේ රටක ජාතික ලියවිල්ලක්. ඒක හදන්න පුද්ගලයන් සහභාගි වෙනවා තමයි.. ඒ වුණාට ඒ පුද්ගලයන් අයිතිකාරයෝ වාගේ විෂය නිර්දේශයේ පෙන්නන්නේ නෑ... එහෙම පෙන්නන්නේ ගුරු අත්පොතේ විතරයි නේ... අනික විෂය නිර්දේශයකට ඉන්නේ සම්පාදක මණ්ඩලයක්, උපදේශක මණ්ඩලයක්, සම්පත්දායක මණ්ඩලයක් නේ... මේකනේ දැන් ඔය ඔස්තාද්ලා විෂය නිර්දේශ හැදීමේ ශාස්ත්‍රීය ප්‍රමිතීන් මොකක්වත් දන්නේ නෑ නේ.. ඒක නේ ඔය විදිහට නම් ලැයිස්තු දාන්නේ. ඉතින් කියන්නකෝ ඇම්බන් මහත්තයා ඔය ඔස්තාද් ලේඛකයෝ කවුද කියලා...

ඇම්බන් මහත්තයා ඉස්සෙල්ලා කීවේ අභ්‍යන්තර ලේඛක මණ්ඩලයයි. ඒක අසා සිටි ටොම්සන් මහත්තයා හොක් හොක් ගා සිනහසුණේය.

‘‘මොකද ටොම්සන් මහත්තයා නිකම් කොචොක් එකට...“ කියා උන්නැහේද එතැනට එමින් ඇසුවේය.

‘‘ වෙන මොනව කරන්නද උන්නැහේ.. දැන් ඔය අභ්‍යන්තර ලේඛක මණ්ඩලයේ ඉන්න තුන් දෙනා ගෙන් දෙන්නෙක්ම ඔය සන්නිවේදනය විෂය ගැන ඉගෙන ගත්තේ නැති අය නේ.. එතකොට එහෙම අයද මේ ඉස්කෝලේ ළමයින්ට ඉගෙන ගන්න විෂය නිර්දේශ හදන්නේ... ?

‘‘ දන්නේ නෑ ටොම්සන් මහත්තයා... ඔන්න බාහිර ලේඛක මණ්ඩලය... “ කියා ඇම්බන් මහත්තයා බාහිර ලේඛක මණ්ඩලයේ නම් ටික කියෙව්වේය.

ටොම්සන් මහත්තයා ආයෙත් හොක් හොක් ගා සිනහසුණේය.

‘‘ මට නම් අල්ලන්නේ නෑ ටොම්සන් මහත්තයා මේ ජාතික විෂය නිර්දේශයකට ඔහොම කොචොක් කරන එක... එහෙම නෙවෙයි ටිකක් ශාස්ත්‍රීය විදිහට කතා කරන්නකෝ... “ කියා උන්නැහේ කීවේය.

‘‘ හරි.. ශාස්ත්‍රීය විදිහට මෙහෙමනේ.. ඔන්න එක ඔස්තාද් කෙනෙක් තමයි ගිය සැරේ උසස් පෙළ විෂය නිර්දේශය හදන කොට කට් ඇන්ඩ් පේස්ට් ක්‍රමයට ඒක සංශෝධනය කළේ...“ කියා ටොම්සන් මහත්තයා අභූත කතාවක් කීවේය.

‘‘ මට නම් තේරෙන්නේ නෑ... ඒ කතාව...“ කියා ඇම්බන් මහත්තයා පුදුමයෙන් කීවේය.

‘‘ ඒක මෙහෙමනේ.. ඔන්න කතුරකුයි ගම් ටිකකුයි කඩදාසි ටිකකුයි ගේන්න කීවා. ඊට පස්සේ අර හදලා තිබු‍ණු විෂය නිර්දේශය කතුරෙන් කෑලි කෑලිවලට කැපුවා... ඊට පස්සේ අර කඩදාසිවල ඒක කෑලි කෑලි ඇලෙව්වා. ඔන්න එතකොට කවුරු හරි ඇහුවා දැන් ඔය කෑලි කෑලි අලවන්නේ මොකක්ද ඒකේ අරමුණ කියලා.. ඉතින් මේ ඔස්තාද් උන්නැහේ කිව්වා.. කැමති අරමුණක් පස්සේ දාගන්න කියලා.. ඔන්න විෂය නිර්දේශ හැදිල්ලේ කතාව...“

‘‘ හරි ඉතින් එක්කෙනයි නේ... ඔය අනික් කෙනා ගැන මොකද කියන්නේ? ටොම්සන් මහත්තයාට ඒ ගැන නම් කියන්න දෙයක් නෑ...“ කියා උන්නැහේ කුතුහලයෙන් යුතුව ඇසුවේය.

‘‘ ඔව්.. ඒක නම් එහෙම තමයි.. ඒ ඔස්තාද් තමයි අර අවලංගු කරපු විෂය නිර්දේශය හැදුවේ. නිකම් හිතන්න කොන්ත්‍රාත්කාරයෙක් වැරදි විදිහට ගොඩනැගිල්ලක් හැදුවොත් ඒ කොන්ත්‍රාත්කාරයා අසාදු ලේඛනගත කරනවානේ.. මේවා එහෙම නෑ... අවලංගු කරපු විෂය නිර්දේශයේ කෑලි මේකට ගන්න එපායැ.. දැන් එහෙම තමයි ඒක හදලා තියෙන්නේ...කියා ටොම්සන් මහත්තයා හුන් තැනින් නැඟිට්ටේය.

‘‘ අනේ මන්දා ටොම්සන් මහත්තයා... එතකොට ඉස්කෝලේ ළමයි මේවාද ඉගෙන ගන්නේ..?“ කියා උන්නැහේ ඇසුවේය.

‘‘ නැතුව නැතුව... ඉතින් අනිත් ඔස්තාද් ගැන කීවේ නෑනේ..“ කියා ඇම්බන් මහත්තයා කීවේය.

‘‘ ඔතන එක ඔස්තාද් කෙනෙක් පහු ගිය කාලේ පෙළ පොත් ලියන්න ගිහිල්ලා වරද්දපු කෙනෙක්. ඒ ගෞරවයට තමයි මේ කමිටුවට ගත්තේ. “

‘‘ එතකොට මේ ගුරුවරු තුන් දෙනෙක්ම ඉන්නේ... ඒ ගොල්ලෝ කොහොමද ?

‘‘ කොහොමවත් නෑ.. ඉතින් එහෙයි කියන එක නේ.. මොකද ගුරා සහ ගෝලයෝ නාට්‍යය නේ... නැතිනම් මේකේ ඔය සහජීවනය සඳහා සන්නිවේදනය, සන්නිවේදන කුසලතා හා නිපුණතා වගේ අත්‍යවශ්‍ය පාඩම් අයින් කරලා.. සිද්ධි කළමනාකරණය, සන්නිවේදනයේ අධ්‍යාපනයේ ඉතිහාසය, සන්නිවේදන සමීක්ෂණ වගේ පාඩම් දායියැ... ඒ ඔක්කොටම වැඩිය බරපතළ කාරණේ ඕක නෙවෙයි..

‘‘ ඒ කියන්නේ...?

‘‘ දැන් ඔය ශාස්ත්‍රීය කටයුතු මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක් ඉන්නවානේ බාහිර ලේඛක මණ්ඩලයේ. එතකොට ඔය ජාතික අධ්‍යාපන පනතට අනුව එහෙම ශාස්ත්‍රීය කටයුතු මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක්ට විෂය මාලා කමිටුවක ඉන්න බෑ. නීති විරෝධියි. මොකද විෂය මාලා කමිටුව හදන විෂය නිර්දේශ ගැන ප්‍රශ්න කරන්න බලය තියෙන්නේ ශාස්ත්‍රීය කටයුතු මණ්ඩලයට නේ.. මෙහෙම වුණාම මොකද වෙන්නේ... ප්‍රශ්න කිරීමක් නෑ.. අනුමත වෙනවා. ඉතින් මේ කාරණේ හින්දම මේ විෂය මාලා කමිටුව නීති විරෝධියි. ඒ හින්දම මේ විෂය නිර්දේශයත් අවලංගුයි. ඒකයි ඇත්ත කතන්දරේ... කියා ටොම්සන් මහත්තයා කතාව නැවැත්තුවේය.

බන්දුල පී දයා­රත්න

තම නිර්මාණ ලොව පුරා විසිර සිටින කාව්‍යලෝලීන් අතර පැතිර යනු දැකීමට අකමැති කවියකු හෝ කිවිඳියක මෙදියත සිටී දැයි සිතනු නොහැකිය. එහෙත් ඒ භාග්‍ය අත්පත් වන්නේ සීමිත පිරිසකට පමණි. ඔවුහු එක් එක් යුගයේ පහළ වූ විශිෂ්ටතමයෝ වෙති. නොඑසේ නම් නොබෙල් සාහිත්‍ය ත්‍යාගය වැනි දෙයකින් විශේෂ අවධානයට ලක්වූවෝය. සයිබර් අවකාශය ද, ආධුනික කවි කිවිඳියනට පවා නිදහසේ ලොව පුරා පියා සලන්නට ඉඩ සලසා දුන්නද, ඔවුනතරින් විශිෂ්ටයන් බිහිවීම නම් දුලබය.

කවියක් මුහුදින් එතෙර පැතිර යාමට භාෂාව ද හරස් වෙයි. බොහෝ විට එය ගමන් කරනුයේ වෙනත් භාෂාවකට පෙරැළීමෙනි.

යොවුන් වියේදීම කවි සිත විකසිත කර ගත් සගවා චිකා (Sagawa Chika) නමැති ජපන් කිවිඳියක ද, තම කවි පියාපත් ලබා ලොව පුරා පියාසලනු දැකීමේ ආශාවෙන් පසුවූවාය. එහෙත් දිගු ඉතිහාසයක් ඇති, මහා කාව්‍ය සම්ප්‍රදායකට උරුමකම් කියන ජපන් සාහිත්‍ය ලෝකය තුළ ඇය නිදැල්ලේ පාවී යන එක් සකුරා මලක් පමණක් විය.

හොකයිඩෝ දූපතේ උපන් සගවා වයස 17 දී තෝකියෝවට ගියාය. එහි විසූ ඇගේ සොහොයුරකු වූ කවසාකි නිබොරු, සාහිත්‍ය කවයන්හි ජනප්‍රිය චරිතයක් විය. ඔහු සඟරා සංස්කාරකවරයකු මෙන්ම නූතනවාදී කවියකු ද වූයෙන්, සගවාට ද තම කවි ශක්තිය දියුණු කර ගැනීමට මං පෑදුණි. එසේ ම, කවසාකිගේ මිතුරකු වූ ඉටෝ සෙයි, ඇගේ සිත දිනා ගත්තාය. එය පෙරළා නොලද ආදරයක් ලෙස ද සැලකේ.

වෘත්තියෙන් ඉංග්‍රීසි ගුරුවරියක වූ සගවා බටහිර ලේඛක ලේඛිකාවන්ගේ කෘතීන්, ජපන් බසට පරිවර්තනය කළාය. ජොයිස්ගේ ‘යුලිසිස්‘ නවකතාව ද ඒ අතර විය. සගවාගේ පරිවර්තන සඟරාවල පළ කෙරුණි. ඒ අතරට ඇගේ ප්‍රථම කවිය ‘කෘමියෝ‘ (Insects) ලියැවුණි.

සගවා කිවිඳිය තෝකියෝවට යාමට ‍වසර පහකට පෙර එහි සිදුවූ මහා භූමිකම්පාව ජනජීවිතයට මහත් බලපෑමක් ඇතිකොට තිබුණි. එය සංස්කෘතික චින්තනය තුළ ද වෙනස්කම් ඇති කළේය. 1920 පසුවත්ම, ජපානයට බටහිර කලා මතවාද ගලා එන්නට විය. ඩාඩාවාදය, අනාගතවාදය, සංකේතවාදය හා අතිසත්වාදය, සාහිත්‍යකාමී තරුණ පරම්පරාව තුළ ආකර්ෂණයට ලක්විය.

ජපන් තරුණ පරපුර තුළ මොගාස් හා මොබෝස් (Mogas - Mobos) නමින් හැඳින්වුණු බටහිර ගැති අලුත් කල්ලියක් බිහිවුණි. ඔවුහු රාත්‍රී සමාජ ශාලා ජීවිත ගතකරමින්, ජෑස් සංගීතය රසවිඳිමින් බටහිර ඇඳුම් විලාසිතා අනුකරණය කරමින් නව දිවි පෙවෙතකට හුරු වූහ. සගවාගේ කවිය ස්ථානගත කෙරෙන්නේ එබඳු පරිසරයකය.

ජපන් සාහිත්‍යයේ කාන්තා ආගමනය සිදුවන්නේ 11 වන සියවසේදී, මුරසාකි ෂිකිබු ආර්යාව විසින් ‘ගෙන්ජි මොනොගතරි‘ වෘත්තාන්තය රචනා කිරීමෙන් බව ප්‍රකටය. එසේම 9 - 14 ශතවර්ෂයන්හි විසූ රාජ සභා කිවිඳියන් හා ‘කොජිකි‘ නමින් හැඳින්වුණු පැරණි ජන කවි නිර්මාණය කළ කතුන් ද ජපන් කවියේ මුල් යුගයේ ඉදිරි පෙළෙහි දක්නට ලැබුණි.

අතීතයේ සිට පැවත ආ සාම්ප්‍රදායික කවියෙන් මිදුණු සගවා චිකාගේ කවිය, අතිසත්වාදි (Surrealism) ලක්ෂණ පිළිබිඹු කළේය. ඇය මෙන්ම ඇගේ සමකාලීන කිවිඳියන් කීප දෙනා ද ටන්කා, හයිකු වැනි රීතීන්ගෙන් මිදී, ගවේෂණාත්මක නව කවියකට පුරෝගාමී විය. ඔවුන්ගේ නව කවි ‘Shi to Shiron‘ (Poetry and Poetics) කවි සඟරාවෙහි පළ කෙරුණි.

පසුකාලීනව සගවාගේ කවිය විචාරයට ලක්කළ ඇතැම් විචාරකයෙක්, ඇය නූතනවාදී වුවද, පැරණි වකා ශෛලියද එහි දක්නට තිබූ බව හෙළි කළේය. ‘Pomonade‘ නමැති කවිය ඊට නිදසුනක් ලෙස දැක්වුණි.

බොහෝදෙනකු නොසිටියත්, සගවාගේ සමකාලීන කිවිඳියන් අහුර සමන්විත වූයේ හිතුමතේ කවි ලියූ නිදහස් මතික තරුණියන්ගෙනි. නිදසුනක් ලෙස ඇගේ මිතුරියක වූ එමා ෂෝකෝ (Ema Shoko) ගේ කවි, සිත් අවුළුවාලන තරම් සරාගී විය. සගවාගේ සමකාලීන, යොසානෝ අකිකෝ (yosano Akiko), සමාජවාදයට නැඹුරු යුද විරෝධී හා ස්ත්‍රීවාදී කිවිඳියක වූවාය. විචාර ලිපි හා නවකතාකරණයේද යෙදුණු අකිකෝ, ජපන් කාව්‍ය සම්ප්‍රදායන්හිද ආභාෂය ලබන්නට මැළි නොවූවාය. අකිකෝගේ කවි අගැයූ, අමෙරිකානු කිවියර කෙනත් රෙක්සෝත් වරක් සඳහන් කළේ, ඇය ලෝකයේ විශිෂ්ටතම කිවිඳියන් හා සමතැන්හි තැබිය හැකි බවය. (අදාළ කරුණක් නොවුණද, යොසානෝ අකිකෝ දරුවන් 13 දෙනෙකු මෙලොවට බිහිකළ බවද සඳහන් කරනු කැමැත්තෙමි. ඉන් පැහැදිලි වනුයේ ඇය ඉතා නම්‍යශීලී, කිංකර භාර්යාවක බව නොවේද? කෙසේ වෙතත්, අකිකෝ කිවිඳියගේ කව් තුළ ඇගේ මව් ගුණය කෙළෙස පිළිබිඹු වීදැයි කීමට මට දැනුමක් නැත. 1999 දී අකිකෝ කවි එකතුවක් ඉංග්‍රීසියෙන් පළවුණි. ‘River of Stars - Selected Poems of Yosano Akiko‘ නමැති එය, ඇගේ නිර්මාණ බටහිර ලෝකයට ගෙන ගියේය.)

මුහුදින් එතෙර රටවලට තම කවිය ගෙන යාමේ සිහිනය සැබෑ කරමින්, සගවා චිකාගේ කවි දහයක් සහිත කව් එකතුවක් 2011 දී ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කෙරුණි. 2015 දී දෙවෙනි වරටත් ‘The Collected Poem of Chika Sagawa‘ නමින් කව් එකතුවක් පළකෙරුණු අතර, ඒ දෙකෙහිම පරිවර්තිකාව වූයේ සවාකෝ නකයාසු (Sawako Nakayasu) ය.

ජපන් කවියට පොදු ලක්ෂණයක් වන සොබාදහම, සගවා චිකාගේ කවි තුළද නොතිබුණා නොවේ. එහෙත් ඇගේ බොහෝ කවි සංකල්පනාවන්, අළු පැහැති සැඳෑවක සුළ‍ඟේ පාව යන කළු පැහැ සේලයන් බඳු විය. ‘ඩාඩා‘ කලා ගෝත්‍රයට ‘ශුන්‍යත්වය‘ (Nothingness) ප්‍රියතම වචනයක් වූවාක් මෙන්, සගවාගේ කවි තුළින්ද නිතරම අපේක්ෂා භංගත්වයක් හා අවිනිශ්චිත භාවයක් පිළිබිඹු විණි. මරණය ඇගේ වදන් වැල් තුළින් එබිකම් කළේය. ඊට හේතුවක් තිබුණි.

සගවා කිවිඳිය ඉතා තුරුණු වියෙහිදීම ආමාශයේ පිළිකාවකට ගොදුරු වූවාය. එකල අද තරම්වත්, පිළිකාවට ප්‍රතිකාර නොවූයෙන්, එය දින නියමයක් නැති මරණ දඬුවමක් සේ ඇය මානසික හිංසනයකට ලක් කළේය. ජීවිතයත්, මරණයත් අතර දෝලනය ඇගේ කවියට රිද්මය සැපයීය. පහත දැක්වෙන්නේ ‘මල බැඳුණු පිහිය‘ (Rusty Knife) මැයින් ඇය ලියූ කවකි.

නිල් පැහැති ගොම්මනේ

මීදුම බැඳුණු කවුළුවකි.

කතකගේ ගෙල සදිසි පහනක්

සෙමින් ඒ මේ අත සැළෙයි.

තනි පොරෝණාවක් සේ

අඳුර ඇතිරෙයි. කුවිය තුළ

පොත්, තීන්ත සහ මල බැඳුණු පිහිය

කිමෙක්ද පවසනුයේ මේ

කෙමෙන් කෙමෙන්

සොරාගෙන යන බවකි

ම දිවිය මවෙතින්.

සෑම දෙයෙහි අවඥා බැල්මකි

රාත්‍රිය දැනටමත් මා අසය.

සගවාගේ ඇතැම් කවි, සැල්වදෝර් දාලිගේ චිත්‍ර හා සමාන යැයි එක් විචාරකයෙක් ලියා ඇත. ඒවා අති වේදනාවන් හා අති රමණීයත්වය අතරින් උපන් පරිකල්පනාවන්ය. ‘මතක සයුර‘ (Ocean of Memory) ඊට නිදසුනකි.

අපිළිවෙළ හිස කෙස්

උර‍හිසෙහි විහිද ගිය

උමතු කත අයාලේ ඇවිද යයි

සුදු වදන් ගොන්නක්

සුන්බුන්ව යයි - අඳුරු සයුරෙහි.

කැඩුණු එකෝඩියනයක්

සුදු අසෙක් හා කළු අසෙක්

පෙණ පිඬු නංවමින්

කුණාටු සයුර තරණයෙහි.

දුලබ කවිත්වය ඇති අය, තම පළමු කවියෙන්ම පූර්ණ අනන්‍යතාව පළකර සිටිති. සගවා චිකා ද එබඳු කිවිඳියකි.

සගවාට ජීවත්වීමට ලැබුණේ අවුරුදු 24 ක් වැනි කෙටි කාලයකි. තාරුණ්‍යය පසුකර යාමටත් පෙර, ඇය ජපන් කවිය තුළ තම ලකුණ සළකුණු කර තැබුවාය. පහත දැක්වෙන කවි ත්‍රිත්වය, ජපන් බසින් සිංහලට නැඟුවේ නිර්මලා පොන්නම්පෙරුම විසිනි.

සැන්ඳෑව (Afternoon)

මල්පෙති වන් වැසි බිඳු පතිතව

එබරින් පෙළි කෘමීන්

තුරු සෙවණින් ඉවත්ව යයි.

විසල් පවුර අස, මඳ සුළං හා එක්ව

රළ නඟන හඬ

නසයි හිරු කිරණින්.

මගේ ඇටකටු මත

විසිරෙයි සුදු මල්

සිතිවිලි දහරට බාධා කරමින්

මසුන් නගී ගල් පව් මත.

අඳුරු ගීතය (Dark Song)

ඇතිරූ අලුත් බුමුතුරුණු මත

කරත්තයක බැඳි

බූරුවන් දෙදෙනෙකු

නිහඬව, සෙමින් ඇවිද යයි

මල්පෙති ගිනි ඇවිළුණු වීදියේ

රිදී පියාපත් මිය යයි.

ඇගේ දෙපා ගැටුණු තැන

සුදු පැහැ දේදුන්නක් ඇඳී තියේ.

සාගර දෙවඟන (Ocean Angel)

තොටිල්ල පැද්දෙයි

හඬ දෙමින්.

ජල බිඳු විහිදෙයි ඉහළට

පිහාටු විසිරෙන විලසින්

බලා හිඳිමි

නිදනවුන් යළි එනතුරු.

සතුට පිරි මොහොතක් දක්වමින්

මියැසි හඬ නැ‍ඟෙයි.

ඒ වළකනු පිණිස උස් හඬින්

කෑ ගසමි.

පසුපසින් එන රළපතර

ඒ හඬ මකා දමයි

අතැර දමා ඇත

මා සාගරයට.

යළි සුව නොලබන සේ ගිලන්ව, රෝහල් ඇ‍ඳේ වැතිර සිටි අවසන් සමයේ, සගවා ලියූ දින සටහන් ද ඇගේ කවි සේම ශෝකීය.

ඔක්තෝබර් 16 - උදෑසන කවුළුවෙන් පිටත බැලූ විට ඇස ගැසුණේ, රෝහල් ගේට්ටුවෙන් පිටව යන අවමඟුල් රථයකි. මීදුම අතරින් ඈතට ගිය කාලවර්ණ හැඩය දෙස බලා සිටි මගේ හදවත නැවතුණා සේ දැනුණි. ඒ දසුන, මගේ මුළු දවසම අවුල් කළේය.

ඔක්තෝබර් 29 - අද සුන්දර දවසකි. මගේ නෙතට කඳුළක් නංවනුයේ ද ඒ සුන්දරත්වයමයි.

ඔක්තෝබර් 30 - උදෑසන ආහාරය ගැනීම තරම් වේදනාවක් තවත් තිබේද?

ඔක්තෝබර් 25 - මා එක්ස්රේ කාමරය වෙත ගෙන යන අතර, හෙදියන්ගේ කඩිමුඩි ගමනත්, වැඩෙහි යෙදෙන උද්‍යෝගි බවත් දැක, මගේ දෑස් දිදුළන්නට විය. පිටත වීදියේ මෝටර් රථ ගමන් කරයි. මට ද එහි දිවයන්නට සිත්වුණි.

ඇතැම් විට, ඉතා සුළු දෙයකින් යළි සිත තුළ සොම්නස උපදවා ගැනීමට ඇය තැත් කරයි. ඉංග්‍රීසි වචන තුනක් ඉගෙන පැමිණි කුඩා දරුවෙක් හෝ තමා බැලීමට පැමිණි අමුත්තෙකු ගෙනා දෙළුම් ගෙඩි ඊට සෑහෙයි.

1936 ජනවාරි මාසයේ දිනෙක සගවා චිකා නමැති තුරුණු කවිඳිය මිය ගියාය. එහෙත්, තම කවියේ පරිවර්තන තුළින් නැවත උපන් ඇය, දැන් රටින් රටට යමින් සිටී. අද ඇය සිටින්නේ ශ්‍රී ලංකාවෙහිය.

කපිල කුමාර කාලිංග

අවිස්සාවේල්ලේ සිට කෑගල්ලට පැමිණෙන විට අවිස්සාවේල්ල පාර නුවර පාරට සම්බන්ධ වන ගලිගමුව හන්දියේ නුවර පාරට මුහුණ ලා යෝධ ප්‍රතිමාවක් දක්නට ලැබෙයි. මෑත කාලයේ දී ඉදිකරන ලද එම ප්‍රතිමාව ‘උතුවන් කන්දේ සරදියෙල්’ ගේ ය. සරදියෙල් නමින් හඳුන්වනවාටත් වඩා ‘සූර සරදියෙල්’ නමින් හැඳින්වෙන මේ තැනැත්තාගේ වැදගත් ම තැනක ඉඳිවූ විසල් ප්‍රතිමාව දකින විට අප අයත් කෑගලූ දිස්ත්‍රික්කයෙන් මෑත හා ඈත ඉතිහාසයේ බිහි වූ වීරයා සරදියෙල් දැයි හැඟීමක් මගේ සිතට නම් ඇතුළු වෙයි.

සීතාවක රාජසිංහ රජු රජකම් කළේ කෑගලූ දිසාවේ එක් කොනක ය. මහා පාරාක්‍රමබාහු රජු උපන්නේ කෑගල්ලේ දැදිගම ය (සරදියෙල් ප්‍රතිමාව පිහිටි තැන මදක් දුරිනි.) ඩඩ්ලි සේනානායක, ආචාර්ය ඇන්. ඇම්. පෙරේරා ආදී දේශපාලකයන් නියෝජනය කළේ කෑගලූ දිස්ත්‍රික්කය යි. වීර කැප්පෙට්ටිපොල නිළමේ කෑගල්ලේ ගොලහැල ය. තවත් මහා පුරුෂයෝ බොහෝ ය. එහෙත් ඒ හැම පරදවා සරදියෙල් වීරත්වයට නැංවිණි දැයි යන හැඟීම ගලිගමුවේ සරදියෙල් පිළිරුව දකින හැම වතාවකම මගේ හිතට නැඟෙයි.

සරදියෙල් එවකට පැවති ඉංගිරිසි ආණ්ඩුව විසින් අත්අඩංගුවට ගෙන එල්ලා මරා දමන ලද්දේ අපරාධකාරයකු සේ ය. ඉංගිරිසි ආණ්ඩුව වෙනුවට අපේ ආණ්ඩුවක් පැවතියේ නම් ඔහුට ඊට වඩා වෙනස් දඬුවමක් දෙති යි සිතන්නට ද අපහසු ය. ඔහුට මරණ දඬුවම ලැබුණු ක්‍රි. ව. 1864 මැයි මස 07 වනදා සිට මේ දක්වා ගෙවී ඇති කාලය අවුරුදු 154 කි. මේ කාලය තුළ සරදියෙල් පිළිබඳ බොහෝ දෙනා කතා කොට ඇත. ලිපි ලියැවී තිබේ. කවි කතා, චරිත කතා, ගීත එමට ලියැවෙන්නට ඇත. චිත්‍රපට මතු නොව සරදියෙල් චරිතය අරභයා ටෙලි නාට්‍යය ද නිෂ්පාදනය වී ඇත. ඔහුට ‘ලංකා රොබින් හුඩ්’ යනුවෙන් අපර නාමයක් ද ආරෝපණය වී තිබේ. අද දවසේ ද ඔහුට වීරත්වය ආරෝපණය වෙයි. කොල්ලකන ලද ධනය සරදියෙල් විසින් දුප්පත් අය අතර බෙදා දුන් බව ද ප්‍රසිද්ධ ය. එහෙත් ඔහු මූලික වශයෙන් චෞරයෙකි. මිනිසුන් මරා දැමූ අපරාධකරුවෙකි.

කොහොමටත් අපරාධකාරයන් ලාංකීය සමාජ තලයේ ඉහළට ඔසවා තැබෙත්. මෑත අවධියේ අපරාධකරුවන් සේ ප්‍රකට වූ මරදන්කඩවල යකඩයා, සිරිපාල හෙවත් මරු සිරා, පොඩි විජේ ආදීන් ගැන පුවත්පත් වල පිටු ගණන් ලියැවිණි. මරු සිරා හා පොඩි විජේ ගේ කතාපුවත් සති අන්ත පුවත්පත් වල කොටස් වශයෙන් පළවන විශේෂාංග බවට පත් විය. මරුසිරා අරභයා එදවස චිත්‍රපට එකක් නොව දෙකක් ම නිෂ්පාදනය විය. රවීන්ද්‍ර රන්දෙනිය හා මාලනී ෆොන්සේකා රඟ පෑ ‘සිරිපාල හා රන් මැණිකේ’ අමරනාත් ජයතිලක අධ්‍යක්‍ෂණය කළ අතර, විජය කුමාරතුංග හා ගීතා කුමාරසිංහ රඟ පෑ ‘මරුවා සමඟ වාසේ’ චිත්‍රපටය ටයිටස් තොටවත්ත අධ්‍යක්‍ෂණය කළේ ය. (මුලින් අම්මා බුදු වේවා ! යි පච්ච කෙටූ සිරිපාල පසුව ‘මරුවා සමඟ වාසේ’ යනුවෙන් පච්ච කෙටීමේ ඛේදවාචකය ටයිටස් තොටවත්ත සිය චිත්‍රපටයෙන් ඉස්මතු කළේ ය.) සිරිපාල හා රන් මැණිකේ චිත්‍රපට කථාව ධර්මසිරි ගමගේ විසින් පොතක් සේ ලියා පළ කළ විට එය බෙහෙවින් අලෙවි වූ බව ද මට මතක ය. මරදන්කඩවල යකඩයා අරභයා චිත්‍රපටයක් නීල් රූපසිංහ අධ්‍යක්‍ෂණය කළ අතර, ගාමිණී ෆොන්සේකා එහි යකඩයාගේ චරිතය රඟපෑවේ ය. ‘පොඩි විජේ’ ද සිනමාවට නැඟිණි.

මා ගුරු පත්වීමක් ලැබ පොළොන්නරුවට ගිය දවස්වල මට අපේ ගමේ පොඩි විජේ පන්නයේ වැඩවලට ප්‍රසිද්ධ ජයේ හමු විය. (ජයේ ඒ දවස්වල තමාටත් ‘මරු චුට්ටේ’ යන අපර නාමයක් ආරෝපණය කරගෙන තිබිණි.) ‘මහත්තයා පොළොන්නරුවෙ කොහෙද වැඩ?’ ජයේ මගෙන් ඇසීය. ‘ජයන්තිපුර’ මම පිළිතුරු දුනිමි. ‘මරුනෙ ජයන්තිපුර කියන්නේ පොඩි විජේ ගේ ගම’. තමන්ගේ ගමේ එකෙක් සිය මනසේ ජීවත් වන වීරයාගේ ගම් පළාතට උගන්වන්නට හෝ යාම ගැන ඔහු අවංකවම සතුටු විය.

සරදියෙල් පත් වූ වීරත්වයට නම් එවකට පැවති සුදු ආණ්ඩුව අරභයා සාමාන්‍ය ජනතාව තුළ තිබූ විරෝධය ද හේතුවන්නට ඇත. ඔහු එල්ලා මරා දැමුණු 1864 සුදු ආණ්ඩුව කොළඹ සිට නුවර දක්වා දුම්රිය මාර්ගය සකස් කරමින් සිටි අවධියයි. කරත්ත දැක්කීම ආදී රැකියාවලින් දිවි සරිකරගත් බොහෝ දෙනෙකු දුම්රිය දෙස බලන්නට ඇත්තේ නොසතුටු සහගත සිතිනි. සාමාන්‍ය ජනතාවට රේල් පාර ඉදිකිරීමේ කටයුතු වලට සහභාගී වන්නට සිදුව තිබිණ. බදු බර ජනතාව මත පැටවී තිබිණ. ඉතින් සල්ලිකාරයන්ගෙන් මුදල් කොල්ල කා සාමාන්‍ය ජනතාවට ද මුදල් බෙදන සරදියෙල් වීරයෙක් සේ එදවස ජනතාව සලකන්නට ඇත.

ඉංගිරිසි පුවත්පත් පමණක් නොව එදවස පැවති සීමිත සිංහල පුවත්පත් ද සරදියෙල් අපරාධකාරයකු, මංපහරන්නකු හා මිනීමරුවකු ලෙස හඳුන්වන්නට උත්සුක වූහ. ලක්මිණි පහණ හා ලක් රිවිකිරණ යන සිංහල පුවත්පත් දැරුවේ සරදියෙල් මර්දනය කළ යුතු ය යන මතයයි. සරදියෙල් අල්ලා ගන්නට සුදු ආණ්ඩුවට ඔහු පිළිබඳව පැවති දැඩි බිය මධ්‍යයේ වුව ද සහයෝගය දුන් සාමාන්‍ය ජනතාව ද එදවස සිටිය හ. එහෙත් බොහො දෙනා රහසිගත ව හෝ සරදියෙල් ආරක්‍ෂා කරන්නට කටයුතු කළ බව ට තොරතුරු තිබිණ. මහනුවර දී පැවති නඩු විභාගයේ දී විනිශ්චයකාරවරයා කෑගල්ලේ සුළු මුලාදෑනින්ගේ් කටයුතු දැඩි විවේචනයට ලක් කොට තිබේ.

1864 පෙබරවාරි මාසයේ දී ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුව සරදියෙල් අල්ලා දුන් අයෙකුට හෝ අල්ලන්නට ඔත්තුවක් දුන් අයෙකුට පවුම් සියයක ත්‍යාගයක් ද, මම්මලේ මරික්කාර්, සාමත්, හවඩියා හා බයියා යන අනුගාමිකයන් සඳහා පවුම් විසිපහ බැගින් ත්‍යාග ද ලබාදෙන බව නිවේදනයක් නිකුත් කළේ ය. කොහොමටත් ත්‍යාගයක් ලබා දෙන බවට දුන් ප්‍රසිද්ධිය සරදියෙල්ට ද අනුගාමිකයන්ට ද අවාසිදායක විය. සොරුන් කොටුකර දී මුදල් ලබා ගැනීමේ ආශාව පුහුදුන් මිනිසුන් තුළ ඇතිවිය. මුස්ලිම් මිනිසුන් දෙදෙනකු එක්ව ‘සාමත්’ නම් මැලේ ජාතික සරදියෙල්ගේ සගයා පොලීසියට හසුකර දුන්නේ ත්‍යාගය ලබා ගැනීමේ අපේක්‍ෂාවෙනි. සරදියෙල් අල්ලන්නට තීරණාත්මක ඔත්තුව දෙන ලද්දේ කලක් ඔහුගේ සගයෙකුව සිටි සිරිමලා නමැත්තා විසිනි.

සරදියෙල් අල්ලන්නට කෑගලූ දිසාවේ උප ඒජන්ත එන්. ආර්. සෝන්ඩර්ස් විශාල බළ ඇණි කැඳවා තිබිණ. සරදියෙල් ඇල්ලූ විට හමුදා බළ ඇණි ජයඝෝෂා නඟමින් ඔවුන් පෙරටු කොට ගමන් කොට ඇත.

සරදියෙල් මෙන් ම ඔහුගේ සගයා වන මම්මලේ මරික්කාර් ද මරණ දඬුවම නියම කළ විට නොසැලී සිටි බව වාර්තා ගත ය.

වසර 154 තිස්සේ ලියැවුණු කියැවුණු සූර සරදියෙල් අපදානය ඉදිරියටත් එසේම ලියැවෙනු ඇත. නිර්මාණ කෙරෙනු ඇත. අනාගතයේ බිහිවන චෞරයන්ට ද අපේ සමාජය අපට ඉතිහාසය පුරා හුරුපුරුදු වීරත්වය උරුම කර දෙනු ඇත.

 මහානාම දුනුමාල

ලේඛකයා කියන්නෙ පර්යේෂණකාමි නිර්මාණකරුවෙක්. තමන්ට ලැබෙන අත්දැකීමක් අමුවෙන්ම ඉදිරිපත් කරන්න ලේඛකයා සුදානම් නැහැ. ඔහු ඒ අත්දැකීමට අලුත් යමක් එකතු කරනවා. ලේඛකයා ඒ කාර්යය කරන්නේ් සිය පරිකල්පන ශක්තිය උපයෝගි කර ගනිමින්. එවිට තමා ඒ නිර්මාණය පාඨකයාගේ සිත් පැහැර ගන්න අපුරු නිර්මාණයක් බවට පත් වෙන්නෙ. මේ කියන අපූර්වත්වය නිෂ්පාදනය කරගන්න ලේඛකයාට උපකාර වෙන ප‍්‍රධාන මෙවලම තමා භාෂාව.

තමන්ට කියන්න අවශ්‍ය දේ පාඨකයාගේ හිතේ හරියටම සිත්තම් කරන්න ලේඛකයා භාෂාව වහලෙක් බවට පත් කරගන්නවා. බැරි වෙලාවත් ඒකෙ අනිත් පැත්ත සිද්ද වුණොත් ඒ කියන්නෙ ලේඛකයා බසෙහි වහලෙක් වුණොත් සිද්ද වෙන්නෙ මොකක්ද? එවිට ලේඛකයා අපේක්ෂා කළ අර අපූර්ව චිත්‍රය වෙනුවට පාඨකයා හමුවේ ප්‍රදර්ශනය කිරීමට සිදු වෙන්නේ විකෘති නිර්මාණයක්.

මා මේ පූර්විකාව ගෙනහැර පෑවේ සිය භාෂා විලාසය හේතුවෙන් වාරණයට ලක්ව සිටින ජ්‍යෙෂ්ඨ ලේඛකයකු වන අජිත් තිලකසේන වෙනුවෙන් අපට නැවතත් හඬ නැඟීමට සිදු වී තිබෙන නිසයි. පසුගිය සතියේ මේ කොලම මගින්ම අජිත් තිලකසේනයන්ගේ වතුර කෙටිකතාවට අත් වී තිබෙන ඉරණම ගැන කතා කළා ඔබට මතක ඇති. උසස් පෙළ සඳහා තෝරාගත් අජිත්ගේ ”වතුර” කෙටිකතාව එහි ඇතූළත් වගන්ති කීපයක් නිසා උසස් පෙළ සඳහා නිර්දේශිත කෙටිකතා සංග‍්‍රහයෙන් ඉවත් කිරිමට ජාතික අධ්‍යාපන ආයතනය තීන්දු කළ බවයි පහුගිය සතියෙ කොලමෙන් මා ලීවෙ. ඊට විරෝධය පළ කරමින් එම කෙටිකතා සංග‍්‍රහයේම කතා ඇතුළත් ලෙඛකයන් සිව් දෙනෙක් වන මහාචාර්ය ලියනගේ අමරකීර්ති, ජයතිලක කමම්මැල්ලවීර, කීර්ති වැලිසරගේ හා නිශ්ශංක විජේමාන්න ලියූ ලිපිවලට මේ වන විට ජාතික අධ්‍යාපන ආයතනයෙන් පිළිතුරු ලැබී තිබෙනවා.

ඒ පිළිතුරු ලිපි මගින් ජාතික අධ්‍යාපන ආයතනය පෙන්වා දී තිබෙන්නේ අජිත් තිලකසේනගේ වතුර කතාව ඉවත් කිරීමට තීරණය කළේ එහි භාෂා විලාසය හේතුවෙන් මතු වී ඇති ගැටලු කීපයක් නිසා බවයි. අජිත් තිලකසේනගේ කෙටිකතාවල කිසියම් සුවිශේෂත්වයක් ඇත්නම් ඊට ප්‍රධාන වශයෙන් බලපාන්නේ අජිත් භාවිත කරන භාෂා රටාව බව පාඨක, විචාරක ප්‍රජාව මැනවින් දන්නවා. තමන් මේ භාෂා විලාසය භාවිත කරන්නේ මන්ද කියන කාරණයත් අජිත් ඉතා තර්කානුකූල ලෙස පොත්පත්වලට ලියූ ලිපි සිය ගණනක් මගින් පෙන්වා දී තිබෙනවා. මෙවැනි පසුබිමක් පැහැදිලිව දකින්න තිබියදීත් අජිත් තිලකසේනගේ කෙටිකතාවක් උසස් පෙළ සිසුන්ගේ අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා තෝරාගැනීමට අධ්‍යාපන බලධාරීන් තීරණය කිරීමට ඇත්තේ පර්යේෂණකාමී ලේඛකයකු දිරිගැන්වීමට විය හැකි යයි සිතමින් සහෝදර ලේඛකයන් වශයෙන් අපිද ලොකු සතුටක් ලැබුවා.

එහෙත් දැන් සිදු වී තිබෙන්නේ ලාංකික කෙටිකතා කලාවේ නිම්වළලූ පුළුල් කළ ලේඛකයා ලෙස සහෝදර කෙටිකතාකරුවන් අතර මෙන්ම සාහිත්‍ය රසිකයන් අතරත් බුහුමනට ලක්ව සිටින අජිත් තිලකසේන නැමති ජ්‍යෙෂ්ඨ ලේඛකයා දැඩි අවමානයක ලක් කිරීමක්. වතුර කෙටිකතාව උසස් පෙළ විෂය නිර්දේශයට ඇතුළත් කර මේ වන විට වසරකටත් වැඩි කාලයක් ගත වී තිබෙනවා. එය තෝරාගැනීමට පෙර තෝරාගැනීම් මණ්ඩලවල සිටි ආචාර්ය මහාචාර්යවරු හා අධ්‍යාපන විශේෂඥයන්ට අජිත් තිලකසේන භාවිත කරන භාෂා රටාව ගැන අවබෝධයක් තිබුණේ නැද්ද කියන ප්‍රශ්නය මෙහිදී පැන නඟිනවා. එසේ අජිත්ගේ භාෂාව පිළිබඳ අවබෝධයකින් තොරව වතුර කෙටිකතාව උසස් පෙළ සඳහා නිර්දේශ කළා නම් ඔවුන් අතින් සිදු වී ඇත්තේ බරපතළ වරදක් නොවේද?

කටවහරේ ව්‍යාකරණයට අනුව භාෂාව පරිහරණය කීරීම ඇරඹූ පළවෙනියා හෝ අන්තිමයවත් අජිත් තිලකසේන නෙවේ. ඔහුට පෙර හා පසුත් ලේඛකයන් රැසක්ම ඒ ක්‍රමය අනුගමනය කර තිබෙනවා. එසේ අජිත්ට පෙර නිර්මාණ සාහිත්‍යයේදී ව්‍යවහාර සිංහලය භාවිත කිරීමට නිර්භීත වූ විද්වතුන් අතර යක්කඩුවේ ශ්‍රී ප්‍රඥාරාම හිමියන්ට ප්‍රමුඛස්ථානයක් හිමි වෙනවා. 1947 දී උන්වහන්සේ ලියූ ”මිතුරන් කෙටවීම” පොතට යොදාගත් භාෂාව ගැන කතා කරමින් උන්වහන්සේ පවසන්නේ ”පොත ලිවීමේදී මා තුළ බලපැවැත්වූ ප්‍රධානම ප්‍රතිපත්තිය නම් සිංහල රටේ සිංහල මිනිස්සුන්ට, සිංහල පොතක් කියවන්නට පුළුවන් කාට වුවත් කරුණ කොයි තරමට ගැඹුරු වුවද , කරදරයක් නැතුව පහසුවෙන් තේරුන් ගන්නට පුළුවන් වන පරිද්දෙන් ලිවීමයි.” (මිතුරන් කෙටවීම-1947)

යක්කඩුවේ හිමියන්ගේ මෙම අදහසට පූර්ණ සහය පළ කළ ලේඛකයා වූයේ අන් කවුරුත් නොව මහා ගත්කරු මාර්ටින් වික්‍රමසිංහයි. ”පොදු ජනතාව කතා කරන බසෙහි වියරණය සොයා බලා , සිත් කා වදින සේ අපේ සිතුම් වඩාත් පැහැදිලිව කීමට උපයෝගි වන නීති රීති හා වචන එහි තිබේ නම්, ඒ සියල්ල ඇතුළු කිරිමෙන් අපේ පණ්ඩිත ප්‍රිය ව්‍යාකරණය සකස් කළ යුතුය. කීමටත් ලිවීමටත් බාධා කරන හෝ නිෂ්ඵල හෝ නීති රීති, පණ්ඩිත ප්‍රිය ව්‍යාකරණයේ ඇත්නම්, ඒ සියල්ල බැහැර කළ යුතුය. ලේඛන කලාවේ නිපුණයන් සුලබ වන කල මේ පෙරළිය වඩාත් ඉක්මනින් සිදු වෙයි. (සාහිත්‍ය කලාව- 1950)

වික්‍රමසිංහ සූරීන් මේ ප්‍රකාශය කිරිමත් එක්ක ව්‍යවහාර සිංහලය ග්‍රන්ථකරණය සඳහා භාවිත කිරීමේ වැදගත්කම පිළිබඳ ලොකු කතාබහක් වියතුන් අතර පැනනැඟුණා. මහාචාර්ය සෙනරත් පරණවිතාන ”සිංහල ප්‍රකෘතය ලිවීමට ගත යුතුයි” හිසින් (1961) ලියූ ලිපිය හා අචාර්ය සුගතපාල ද සිල්වා ඉනික්බිති ලියූ ”සිංහල භාෂාවේ අනාගතය” ඇතුළු තවත් ලිපි කීපයක් මගින්ද මේ සංවාදය ඉදිරියට රැගෙන ගිය බවක් දැකිය හැකියි. නවකතාකරණයේදී මේ ක්‍රමය වඩාත් ප්‍රායෝගික ලෙස යොදා ගත් ලේඛකයා ලෙස හැඳින්වෙන්නේ මහාචාර්ය සිරි ගුනසිංහයි. විඥානධාරා රීතිය නම් ආඛ්‍යාන ශිල්පය යටතේ ඔහු නිර්මාණය කළ ”හෙවනැල්ල” නවකතාවෙන් පසුව භාෂණ රීතිය ගැන නව ප්‍රබෝධයක් සාහිත්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ ඇති වූ බව පෙනෙනවා. ඒ අනුව මඩවල එස්. රත්නායකගේ ”සිත නැති බඹලොව” හා මහාචාර්ය සුනන්ද මහේන්ද්‍රගෙ ”හෙවනැලි ඇද මිනිස්සු” නවකතා බිහි වුණා.

මෑත කාලයේ භාෂණ රීතිය පිළිබඳ කතිකාව පෝෂණය කිරීමට ප්‍රබල දායකත්වයක් කළ වියතකු වශයෙන් මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායකයන් හඳුන්වන්න පුළුවන්. “භාෂාවක රටා සමුදාය” හා ” සිංහල ජනවහර” ඇතුළු කෘති රැසක් ඔස්සේ වාග්විද්‍යාත්මක පදනමකින් සිංහල භාෂාවට නව මුහුණුවරක් ලබා දීමට මහැදුරු දිසානායක විශාල මැදිහත්මක් කළා. වර්තමාන පරපුරේ සාහිත්‍යකරුවන් අතර කටවහර ඇසුරු කරගෙන සිය භාෂා රීතිය ගොඩනැඟීමට උත්සාහ දරන ලේඛකයන් අතර කේ. කේ. සමන්කුමාර, ටෙනිසන් පෙරේරා, ලියනගේ අමරකිර්ති, කීර්ති වැලිසරගේ, මොහාන්රාජ් මඩවල ඇතුළු ලේඛකයන් ගණනාවක් සිටින බවද මෙහිදී පෙන්වා දිය හැකියි.

මේ සියලූ දෙනා අතර අජිත් තිලකසේන කැපී පෙනෙන්නේ ඔහු හඳුන්වා දී තිබෙන “නව ලේඛන රීතිය” නම් ලේඛන ක්‍රමය නිසයි. එමගින් අජිත් පෙන්වා දෙන්නේ ඔහු කටවහරේ ව්‍යාකරණය සමඟ පිලි සමරූපීකරණයක්ද අනුගමනය කරන බවයි. ඒ අනුව ඉස්පිලි හා පාපිලි එකම රටාවකට යෙදෙන අතර න-ණ-ල-ළ භේදයද ඉවත් කෙරෙනවා. කටවහර වඩාත් සවිබල ගැන්වෙන්නේ එවිටය කියලයි අජිත් තර්ක කරන්නේ. මෙවර උසස් පෙළ සඳහා තෝරාගෙන තිබුණු ඔහුගේ “වතුර” කෙටිකතාව ලියවී තියෙන්නෙත් මේ රීතිය යටතෙයි.

දැන් ප්‍රශ්නය මතු වන්නේ ඒ කතාව ඉවත් කිරීමට අධ්‍යාපන බලධාරීන් උන්හිටි හැටියේම තීරණයක් ගත්තේ උසස් පෙළට සිංහල භාෂාව හදාරන ශිෂ්‍ය ප්‍රජාව වෙතින් මේ පිළිබඳ විරෝධයක් මතු වීමේ ප්‍රතිඵලයක් හැටියටද කියන එකයි. විභාගයකට කිසියම් සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් නම් කළ පමණින් ඊට අනිවාර්යෙන්ම ඊට පිළිතුරු ලිවිය යුතුය කියා නියමයක් නැහැ. මෙය කෙටිකතා 16ක් අතරින් එකක් පමණයි. අවශ්‍ය නම් සිසුන්ට මේ කතාව මඟහැර ඉන්න ඕනාතරම් අවකාශ තිබෙනවා. ඒ වගේම මේ කතාව ඇතුළත් කළ පමණින් අජිත් තිලකසේන අනුගමනය කරන භාෂා රටාව අධ්‍යාපන බලධාරින් විසින් අනුමත කර ඇතැයි කියා හුඹස් බියක් ඇති කරගත යුතුත් නැහැ. මොකද මෙයත් දැනට භාවිතයේ පවතින එක් ලේඛන රටාවක් පමණක් නිසයි. ඒ නිසා මීට තහංචි පනවනු වෙනුවට අධ්‍යාපන බලධාරීන් කළ යුතුව තිබුණේ අජිත් තිලකසේනද ඇතුළු ලේඛකයන් රැසක් විසින් භාවිත කරනු ලබන මේ රිතිය පිළිබඳ නූතන සිසු පරපුරේ ප්‍රතිචාරය විමසා බැලීම සඳහා මෙය අවස්ථාවක් කරගැනීම නොවේද? මෙරට අධ්‍යාපන බලධාරින්ගේ මෙවැනි පටු මෙන්ම හදිසි තීන්දු තීරණ මඟින් නැවත නැවතත් තහවුරු වන්නේ පර්යේෂණකාමී සාහිත්‍යකරුවන්ට තහංචි පැනවීමට හැර ඔවුන් දිරිමත් කර නව පරපුරට හඳුන්වා දීමට මහජනතාවගේ බදු මුදලින් යැපෙන නිලධාරි පැලැන්තිය තවමත් හුරු වී නැති බවයි.

කමල් පෙරේරා

ප්‍රියංකර රත්නායක

‘ප්‍රියංකර රත්නායක නාට්‍ය දැක්ම’ මේ මස 07,08, 09 සහ 10 යන දිනවලදී සවස 7.00 ට ලයනල් වෙන්ඩ්ට් රංග ශාලාවේදී වේදිකාගත වේ. නාට්‍යවේදි ප්‍රියංකර රත්නායකගේ අධ්‍යක්ෂණය කළ, ‘‍විසේකාරියෝ’, ‘අද වගේ දවසක ඇන්ටිගනී’, ප්‍රේමවන්ත කුමාරයෝ’ සහ පූජිත ද මැල්ගේ ‘අසිනමාලි’ මේ නාට්‍ය දැක්මට ඇතුළත්ය. ප්‍රියංකර රත්නායක, කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ලලිත කලා අධ්‍යයන අංශයේ නාට්‍ය හා රංග කලා සහ ප්‍රතිබිම්බ කලා අධ්‍යයන ඒකකයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්යවරයා වේ.

l "ප්‍රියංකර රත්නායක නාට්‍ය දැක්ම"පවත්වන්නට ඔබව පොළඹවන ලද කරුණු කාරණා?

එකක් තමයි, වසර තිහක් විතර වෙනවා නාට්‍ය ක්ෂේත්‍රයට ඇවිල්ලා. අනෙක් කාරණය වසර පහළොවක් පමණ වෙනවා කැලණිය විශ්ව විද්‍යාලයට නාට්‍ය හා රංග කලාව විෂය උගන්වන්න පටන්ගෙන . මෙතෙක් කල් පවත්වාගෙන යන්න හැකි වුණු නාට්‍ය, විශේෂයෙන්ම මා අධ්‍යක්ෂණය කළ නාට්‍ය ටික එකතු කරලා නාට්‍ය දැක්මක් පවත්වන්න හිතාගෙන ඉන්නකොට පූජිත ද මැල්ගේ ‘අසිනමාලි’ නාට්‍ය නැවත නිෂ්පාදනය කරන්න කතා කළා. ඒ නාට්‍යයත් එකතුකරගෙන "ප්‍රියංකර රත්නායක නාට්‍ය දැක්ම"පවත්වන්න හිතුවා.

පසුගිය වසර ගණනාව තුළ අපි කළ දේවල්වල ප්‍රතිඵලය ප්‍රේක්ෂකයාට පෙන්වන්න අපට අවශ්‍ය වුණා. අනෙක් කාරණාව අපටත් අප කළ‍ දේ දිහා ආපසු හැරී බලන්න අවස්ථාවකුත් මේ නාට්‍ය දැක්ම හරහා ලැබෙනවා. මේ සෑම නාට්‍යයක්ම ප්‍රේක්ෂකාගාරයට නාට්‍ය රසයකුයි, ජීවිතය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයකුයි ලබා දෙන්න පුළුවන් නාට්‍ය. සමහර නාට්‍ය සුඛාන්ත. සමහර නාට්‍ය ඛේදාන්ත. අනෙක ප්‍රේක්ෂකයාට හොඳ අවස්ථාවක්. විශිෂ්ඨගනයේ වින්දනාත්මක නාට්‍ය හතරක් එක කාලසීමාවක් තුළ නරඹන්න පුළුවන්වීම. ඒ තමයි මේ නාට්‍ය දැක්ම කරන්න හේතු වුණු කාරණා කිහිපය.

l පවත්නා මෙවන් වටපිටාවක ‘නාට්‍ය දැක්ම’ක් කිරීම දුෂ්කර ක්‍රියාවක්?

චිත්‍රපට කර්මාන්තයේ නියැලෙන්නන්ට හෝ වේදිකා නාට්‍යවල නියැලෙන්නන්ට විශාල වැදගත් මොහොතක් තමයි, තමන් රඟපාන චිත්‍රපට හෝ නාට්‍ය එකතු කරලා උළෙලක් කිරීමේ විශේෂ අවස්ථාව. එය ලෙහෙසි පහසු කාර්යයක් නොවේ. මේ නාට්‍ය දැක්ම කරන්න ප්‍රධාන හේතුව යම් ප්‍රේක්ෂකාගාරයක් මේ නාට්‍යයත් එක්ක සම්බන්ධවෙලා හිටියා. ඒ ප්‍රේක්ෂකාගාරය එක්ක නැවත මේ නාට්‍ය රසය බෙදාගන්න ලැබීම වැදගත්.

මොකද චිත්‍රපටයක් වගේ නෙවේ, නාට්‍යයක් නැවත නැවත නරඹන්න තියෙන ඉඩකඩ අඩුයි. වේදිකා නාට්‍යයක් පවත්වාගෙන යන එකත් දුෂ්කර කාර්යයක්. නාට්‍යයක් රඟදැක්වූයේ නැත්නම් ප්‍රේක්ෂකයාට නාට්‍යයක් නරඹන්න අවස්ථාවක් ලැබෙන්නේ නෑ‍. ප්‍රේක්ෂකයා නාට්‍ය නැරඹුවේ නැත්නම් අපිට නාට්‍යකලාවේ පැවැත්මක් නෑ.

අපේ රඳා පැවැත්ම තියෙන්නේ අප නාට්‍ය වේදිකාගත කරන්න අවස්ථාවක් ලබා ගත්තොත් පමණයි. දුෂ්කර වුවත් නාට්‍ය දැක්මක් පවත්වන්න උත්සහ කරන්නේ, මේ නාට්‍යවල තියෙන රසය සහ නාට්‍යවල මනුෂ්‍ය ජීවිතයේ තියෙන අවබෝධය නාට්‍ය ප්‍රේක්ෂකාගාරය එක්ක බෙදාගන්න තියෙන උවමනාව සහ ආසාව. මේ නාට්‍ය දැක්ම පවත්වන්න ප්‍රධාන හේතුව එයයි. අනිත් එක නාට්‍යකරුවන් හැටියට අපි කවුද? අපේ අරමුණ මොකක්ද? කියන එක සමාජයත් එක්ක අපට බෙදා ගන්න තියෙන්නේ අපේ නාට්‍ය කලාවෙන් පමණයි.

l මෙරට වේදිකා නාට්‍ය කලාව සඳහා නාට්‍ය ලෝලී ප්‍රේක්ෂකයන්ගේ අඩු පාඩුවක් පවතිනවා නේද?

චිත්‍රපටයක් එක පාර තැන් කීපයක පෙන්වන්න පුළුවන්. තැන් සියයකදී ප්‍රේක්ෂකයෝ දහස් ගාණකට නරඹන්න හැකියාව තියෙනවා. වේදිකා නාට්‍යයක් එක පාර පෙන්වන්න පුළුවන් වෙන්නේ එක තැනක. එතකොට එය නරඹන ප්‍රේක්ෂක ප්‍රමාණය අඩුයි. දියුණු නාට්‍යවලට ප්‍රේක්ෂකයෝ කොයි රටෙත් හිඟයි. හැබැයි නාට්‍ය බලන්න සැදී පැහැදී සිටින ප්‍රේක්ෂක පිරිසක් හැම රටේ ම ඉන්නවා.

l"ප්‍රියංකර රත්නායක නාට්‍ය දැක්ම"ට ඇතුළත් වන්නේ පරිවර්තන නාට්‍ය පමණයි. මේ සඳහා ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍ය ඇතුළත් නො‍කළේ?

මට නම් පරිවර්තන, ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍යවල විශාල වෙනසක් දකින්න නෑ. උදාහරණයක් විදිහට අපි ම‍නමේ නාට්‍යය ස්වතන්ත්‍ර කියනවනේ. මනමේ නාට්‍යයේ සියලුම දේවල් අපේ ගැමි, සම්භාව්‍ය නාට්‍යවලින් ලබාගත් දේවලින් හැදිලා තියෙන්නේ. මනමේ මුල් කෘතීන් බැලුවහම පරිවර්තනය කරගත්ත දේවල් තියෙනවා. ඒ නාට්‍ය ස්වතන්ත්‍ර වෙන්නේ, අත්දැකීම් සහ ජීවන දෘෂ්ඨිය පමණයි. අනෙක් සෑම ලක්ෂණයක්ම පරිවර්තනය කරගත් ලක්ෂණ, කෝලම්, නාඩගම්, සොකරි , ගැමි, ජපන් නාට්‍යවලින් උකහාගත් ලක්ෂණ තමයි තියෙන්නේ. වැදගත් වෙන්නේ, නාට්‍යයක් පරිවර්තනද ස්වතන්ත්‍රද කියන එක නෙමේ. එහි තිබෙන අත්දැකීම් කොයිතරම් ස්වතන්ත්‍රද යන්න පිළිබඳව. ඒ අත්දැකීම අපේ රටට කොයිතරම් සමීප ද කියන දේ යි.

l ආසියාවේ නාට්‍ය කලාව හා මෙරට නාට්‍ය කලාව සමතැන් ගත්ත ද අපි තාමත් කතා බහ කරන්නේ මනමේ, සිංහබාහු නාට්‍ය ගැන පමණයි නේද?

අපේ රටේ විශාල ගැටලුවක් තියෙනවා. නාට්‍ය විචාරයක් නෑ. හැබැයි මනමේ, සිංහබාහු බිහිවෙච්චි කාලේ හොඳ විචාර කලාවක් තිබ්බා. අපිට තාමත් තියෙන්නේ, ඒ විචාර කලාව තමයි. පාසල්වල, විශ්වවිද්‍යාලවල උගන්වන්නේ ඒ විචාර කලාවයි. අලුත් නාට්‍ය ගැන කතා කිරීම පමණක් නෙවේ, මනමේ, සිංහබාහු නාට්‍ය දිහා අලුත් විදිහකට බලන්න පුළුවන් විචාරක පිරිසකුත් නෑ. ඒක තමයි තාමත් මනමේ, සිංහබාහු ගැනම කතා කර කර ඉන්න හේතුව.

වර්තමානයේ මෙරට නාට්‍ය කලාව මනමේ නාට්‍ය කලාවට වඩා ගොඩක් එහාට ගිහින් තියෙන්නේ. දියුණු වෙලා තියෙන්නේ. හැබැයි ඒ දියුණුව කියවන්න විචාරක පිරිසක් නෑ. මේ වගේ නාට්‍ය දැක්මක් වැදගත් වෙනවා. එවැනි විචාරක පිරිසක් ඉන්නවානම් කතා කරන්න, සංවාදයක් පටන් ගන්න.

l පරිවර්තන නාට්‍යවල දේශීය ගති ලක්ෂණ පවතින බැවින් අපේ ගැමි නාට්‍ය කලාවෙන් මෙරට දේශීය නාට්‍ය කලාවක් ගොඩනඟන්න නොහැකිදැයි ඇතැමුන් ප්‍රශ්න කරනවා?

අපි කරන වේදිකා නාට්‍ය විදේශීය නාට්‍යවගේ දැනෙනවා නම් පරිවර්තන නාට්‍ය කලාව නිසා විදේශීය නාට්‍ය වගේ දැනෙනවා නම් මනමේ, සිංහබාහු නාට්‍ය ඉන්දියාවෙන් ආපුවා. මනමේ, ආකෘතිය ගත්තේ සංස්කෘත නාට්‍යවලින්. ඒකත් විදේශීයයි. මනමේ නාට්‍යයට බලපෑ "රෂෝමන්"විදේශීයයි. මනමේ ඇඳුම් පැළඳුම් පවා විදේශීයයි. එහි නම් ගම් පවා. සිංහබාහු කියන්නේ ඉන්දියානු පුරාවෘත්තයක්. පරිවර්තන සහ ස්වතන්ත්‍ර කියලා සීමාවක් හදාගෙන ඉන්න තාක්කල් අපේ රටේ නාට්‍ය කලාව දියුණු කරන්න බෑ. විදේශීය රටවලින් ආ නාට්‍ය සම්ප්‍රදා, සොකරි, ගැමි නාට්‍ය කලාව තුළින් නාට්‍ය කලාව දියුණු කරන හැටි බලන්න ඕනේ.

l දේශීය ගැමි නාටකවලින් දේශීය නාට්‍ය කලාවක් බිහි කිරීම පිළිබදව ඔබ දකින්ෙන් කොහොමද?

ලෝකයේ කිසිම රටක ඒ රටවල ගැමි නාට්‍යවලින් පමණක් නාට්‍ය කලාව දියුණු වෙලා නෑ. නාට්‍ය කලාව දියුණු වෙලා තියෙන්නේ, අනෙකුත් රටවල උසස් නාට්‍ය කලාව සමඟ මිශ්‍රවීමෙන්.

උදාහරණයක් විදිහට ගැමි නාට්‍ය පැය දහය, දොළහා පෙන්නනවා. දැන් අපට පැය දහයේ දො‍ළහේ වේදිකා නාට්‍ය නිෂ්පාදනය කරන්න බෑ. සමාජය වෙනස් වෙලා. සොකරි නාට්‍යයක් පැය දෙකකට සම්මත ‍වේදිකාවට ගැලපෙන විදිහට හදාගන්නවා නම් එය සංස්කරණය කරන්නේ කොහොමද කියලා අධ්‍යයනය කරන්න ඕනේ. එය කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ දියුණු, උසස් නාට්‍ය කලාව හැදෑරීමෙන් පමණයි.

එදා දවසේ ගැමි නාට්‍ය කළේ, අස්වැන්න වැඩි කරගන්න, වැස්ස වස්සන්න, ලෙඩ රෝග සුවපත් කරන්න, දරුඵල ඇති කරන්න. එහෙත් අද නාට්‍ය කලාව කරන්නේ රස වින්දනය සඳහා. ඥානය ලබා ගැනීම සඳහා. දියුණු නාට්‍ය කලාවක් කියන්නේ ගැමි නාට්‍ය කලාවකින් පෝෂණය වුණ, ලෝක නාට්‍ය කලාවෙන් දැනුම එකතුවුණු තැනක්.

l යුරෝපා නාට්‍ය කලාවට, අමෙරිකානු නාට්‍ය කලාවට සාපේක්ෂව මෙරට නාට්‍ය කලාවේ සංවර්ධනයක් ඔබ දකිනවාද?

ලෝක නාට්‍යකලාවට සාපේක්ෂව අපේ නාට්‍ය කලාව දියුණු නෑ. යුරෝපීය නාට්‍ය කලාවට, අමෙරිකානු නාට්‍ය කලාවට සාපේක්ෂව අපේ නාට්‍ය කලාව දියුණු මට්ටමක නෑ. එයට හේතුව තමයි මෙරට වෘත්තීය නාට්‍ය කලාවක් නෑ. අපේ රංග ශාලා දියුණු නෑ. ප්‍රවාහනය දියුණු නෑ. සංචාරක කර්මාන්තය දියුණු නෑ. අධ්‍යාපනය දියුණු නෑ.

දියුණු නාට්‍ය කලාවක් ඇති වෙන්නේ අර මම ඉහතින් සඳහන් කළ කාරණාත් එක්ක. අපේ රටේ තාම තියෙන්නේ විනෝදාත්මක හා අධ්‍යාපනික දිශාවට නැඹුරු වුණු නාට්‍ය කලාවක් පමණයි. කර්මාන්තයක් විදිහට නාට්‍ය දියුණු නෑ. ආසියාවේ රටවලට සාපේක්ෂව දියුණු නාට්‍ය කලාවක් අපට තියෙනවා. ගැටලුව තියෙන්නේ කර්මාන්තයක් හැටියට දියුණු නෑ.

l අද මෙරට නාට්‍ය කලාව හැටියට ගොඩනැ‍ඟෙමින් පවතින්නේ හුදු විනෝදය සපයන නාට්‍ය කලාවක්. මේ සම්බන්ධයෙන් ඔබගේ අදහස?

අද තියෙන්නේ හිනාවෙන නාට්‍ය කලාවක්. හිනාවෙන නාට්‍ය දෙවර්ගයක් තියෙනවා. එකක් තමයි හිනාවෙලා නාට්‍ය ශාලාවේ අමතක කරලා එන නාට්‍යය. ඒ නාට්‍ය දහවතාවක් නැරඹුවත් ඉතුරු වෙන්නේ හිනාව විතරයි. ඒවාට කියන්නේ ප්‍රහසන. අනෙක් වර්ගය කොමඩි. කොමඩි කියන්නේ, නාට්‍ය ශාලාවේදී අපි හිනාවෙලා ශාලාවෙන් එළියට ඇවිල්ලා අපි හිනාවුණේ මොකටද? කාටද හිනාවුණේ? ඇයි හිනා වුණේ? අපි හිනා වුණේ හිනාවෙන්න ඕන දේකටද? අඬන්න ඕන දේකටද? හිනා වුණේ කියලා, අපට හිතන්න පතන්න පොළඹවන නාට්‍ය. එහෙත් අවාසනාවකට අපි පුරුදු වෙලා තියෙන්නේ, හිනාව ප්‍රේක්ෂකාගාරයේ අමතක කරලා එන නාට්‍ය කලාවකට. මා කියන කාරණාව මොන වගේද කියලා තේරුම් ගන්න නම් "ප්‍රියංකර රත්නායක නාට්‍ය දැක්ම"ඔබ නැරඹුවහොත් තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙයි.

සංලාපය
අනුසාර මාහිංගොඩ
ඡායාරූපය-නිශ්ශංක විජේරත්න

සුගත් ශාන්ත මොරගහකුඹුර

නවලිය පුවත්පතෙහි සම කර්තෘවරයකු ලෙස වෘත්තීය ජීවිතය ගෙනයන අතරවාරයේ,කලක් තිස්සේ ප්‍රගුණ කළ ලේඛන කලාවට වටිනාකමක් දෙමින්, ග්‍රන්ථ හැත්තෑ එකක් රචනා කළ සුගත් ශාන්ත මොරගහකුඹුර නම් පත්‍ර කලාවේදියා, නැතහොත් ලේඛකයා, විසිර ගිය කුසලතාවන් එක්තැන් කරමින් සිය පළමු වේදිකා නාට්‍ය නිෂ්පාදනයට අත්පොත් තබන්නට සූදානමින් සිටි. මේ පිළිසඳර ඔහුගේ නවමු වේදිකා නාට්‍ය අත්දැකීම පිළිබඳවය.

l "ධර්මිෂ්ටලා"කෙබඳු වේදිකානාට්‍ය නිර්මාණයක්ද?

මේක ඇත්තටම දේශපාලන ප්‍රහසනයක්. තව අවුරුදු 20කින් කොහොමද මේ රටේ දේශපාලන චරිත හැසිරෙන්නෙ කියන එක සහ ඒගොල්ලන්ට මොනවද වෙන්නෙ කියන එක තමයි මේ නිර්මාණයෙන් කතා කරන්නෙ. ඒක අපි ධර්මානුකූලව සාකච්ඡාවට බඳුන් කරනවා, ලෝක තුනක් ඇසුරු කරගෙන. මේකෙදි අපි තාක්ෂණය තරමක් වැඩියෙන් යොදාගන්නවා. ප්‍රේක්ෂකයාට වුණත් ඒක සාමාන්‍ය වේදිකා නාට්‍යයක් බලනවට වැඩිය වෙනස් අත්දැකීමක් වෙයි.

l රංගන කාර්යයකදී නළුවරණය කියන දේ බොහොම වැදගත්. ඔබේ වේදිකා නාට්‍යය සඳහා ඔබ තෝරාගත් නළුනිළියන් කවුරුන්ද?

වෘත්තීයමය රංගන ශිල්පීන් තමයි මම තෝරාගෙන තියෙන්නෙ "ධර්මිෂ්ටලා"රඟපාන්න. මාර්ක් සැම්සන්, රොහානි වීරසිංහ, අනුර වරාගොඩ, අනුර මාපිටිගම, කුලසිරි මල්ලිකආරච්චි, ජයතිලක ඇඹුල්දෙනිය, අනුදිල් සහ මමත් රංගන දායකත්වය දෙනවා. මේ දිනවල කෙරෙන්නේ නට්‍යයේ අවසන් අදියරේ වැඩකටයුතු. ජුලි 08 වෙනිදා තමයි මංගල දර්ශනය යොදාගෙන ඉන්නේ. ගොඩදෙනෙක් මංගල දර්ශනය පවත්වන්නේ කොළොඹනෙ. නමුත් මංගල දර්ශනයක අත්දැකීම කොළඹින් බැහැර ජනතාවට අත්දකින්න ලැබෙන්නෙ නෑ. ඔවුන්ට ඒ අත්දැකීම ලබාදෙන්න අපි තීරණය කළා මංගල දර්ශනය මාලඹේ දී පවත්වන්න.

ඔබ දේශපාලන ප්‍රහසන 08ක රඟපානවා. ඔබේ පළවෙනි වේදිකා නාට්‍ය නිෂ්පාදනය විදිහට ඔබ තෝරාගන්නේත් දේශපාලන ප්‍රහසනයක්. මොකක්ද මේ දේශපාලන ප්‍රහසන එක්ක මේ තරමට ම තියෙන

l සම්බන්ධය?

මනුස්සයෙකුට ආදරය නැතුව ජීවත් වෙන්න බැහැ වගේ ම දේශපාලනයෙන් තොරව ජීවත් වෙන්නත් බෑ. අපි සෑම කෙනෙක් ම දේශපාලනිකයි. දේශපාලනඥයින් ගන්න තීන්දු තීරණ දෛනිකව අපේ ජීවිතවලට

බලපෑම් කරනවා. දේශපාලනය ඒ නිසාම අපේ ජීවිතවල සාමාන්‍යකරණය වෙලා. ඒ තුළ අපේ ජීවිත කොයිතරම් උඩට පහලට යනවද කියලා අපි පැත්තක ඉඳන් බැලුවොත් අපිට තේරෙනවා අපි කොයිතරම් දේශපාලනික වෙලාද කියලා. සාමාන්‍ය ජනතාවට ඒ ගැන අවබෝධයක් නැතිවෙන්න පුළුවන්. නමුත් මම පත්තරකාරයෙක් විදිහට දේශපාලනය දිහා බලන්නේ වෙනත් ඇහැකින්. තව කෙනෙක් තව විදිහකට බලන්න පුළුවන්. නිර්මාණකරුවෙකු ඒ දේශපාලනය දකින්නේ තවත් විදිහකට. අන්න ඒ අත්දැකීම සාමාන්‍ය ජනයා අතරට ගෙනයෑමයි අවශ්‍ය.

l ඔබ වෘත්තීමය පත්‍ර කලාවේදියෙක්. ලේකකයෙක්. කාර්යබහුල චරිතයක්. වේදිකා නාට්‍ය කලාවට යොමු වුණේ කුමන හේතුවක් නිසාද?

මගේ ගම කොත්මලේ. මම කොළඹ එන්නේ රංගන ශිල්පියෙක් වීමේ බලාපොරොත්තුවෙන්. නමුත් මට අවස්ථාවක් ලැබෙනවා, ලංකාදීප පුවත්පතේ ප්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදියෙක් විදිහට වැඩ කරන්න. එතකොට මට කොළඹත් එක්ක තියෙන සබඳතාව ගොඩනැගීමත් එක්ක මං බලාපොරොත්තු වුණා ඉක්මනින් රංගන ශිල්පියෙක් වීමේ අවස්ථාව මට ලැබෙයි කියලා. සිරි රණසිංහ මහතා තමයි මාව ලංකාදීප පුවත්පතට සම්බන්ධ කරගත්තේ. ඔය අතරෙ බන්දුල පද්මකුමාර මහත්මයා මට අහම්බෙන් මුණගැහිලා ඔහු මාව වෘත්තීය පත්තරකාරයෙක් බවට පත්කළා. පත්තරකාරයෙක් විදිහ වැඩ කරද්දි මට සිනමාකරුවො බොහොමයක් මුණගැහුණත් මං රඟපාන්න අවස්ථාවක් ඉල්ලුවේ නෑ කිසි කෙනෙක්ගෙන්. මොකට මට තේරුණා පත්තරකාරයෙක් කියන එක ඊට වැඩිය ප්‍රබලයි කියලා. නමුත් බෙනට් රත්නායකගේ "ග්‍රහණය"කියලා ටෙලිනාට්‍යයක රඟපාන්න මම සම්මුඛ පරීක්ෂණයකටත් ඉදිරිපත් වුණා වතාවක්. ඒකෙදි මට අවස්ථාවක් ලැබුණෙ නෑ.

2005දි කීර්ති බණ්ඩාර කියලා අධ්‍යක්ෂකවරයෙක් "ආදර මීනා"කියලා චිත්‍රපටියක් කළා. එතුමා දවසක් මට කතා කරලා කිව්වා මම වේදිකා නාට්‍යක් කරන්න යනවා. ඒකේ සොල්දාදුවෙක්ගෙ චරිතයක් තියෙනවා. ඒක ඔයා කරන්න ඕනෙ කියලා. ඒ වේදිකා නාට්‍යය තමයි "සොඳුරු ආඥාදායකයා". මම ප්‍රසිද්ධ වේදිකාවට පය තිබ්බේ ඒ වේදිකා නාට්‍යයෙන්. එතනින් පස්සෙ මට ඔහුගේ ම තවත් නිර්මාණ කිහිපයක ම රංගනයෙන් දායකත්වය දෙන්න අවස්ථාව ලැබුණා. මං වේදිකා නාට්‍ය 8ක රඟපාලා තියෙනවා.දේශපාලන චරිත තමයි දිගට ම කළේ. "එයා වගේ ද මෙයා", "එළ පඹයා", "පාරුව එනතුරු"ඒ අතරින් කිහිපයක්. එතුමාගේ ම චිත්‍රපට 3කත් මං සුළු චරිතවලට රංගනයෙන් දායකත්වය දීලා තියෙනවා.

l වේදිකා නාට්‍ය කියන්නේ ගොඩ කාලෙක ඉඳන් පැවත එන කලාවක්. නමුත් මේ වෙද්දි වේදිකා නාට්‍ය වටා එක්රොක් වෙන ප්‍රේක්ෂක පිරිසේ යම් වෙනසක් දකින්න තියෙනවා නේද?

මම මගේ නාට්‍යයට වෘත්තීමය නළුනිළියො තමයි තෝරගත්තෙ. මගේ වේදිකා නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂණය කරන්න අනුර වරාගොඩව මම තෝරගත්තා. ජේ.ඒ.ඩී.පෙරේරා තමයි මෙහි පිටපත ලියන්නෙ. දැන් හැමෝම කියනවා වේදිකා නාට්‍ය කඩා වැටිලා කියලා. ඒ වගේ ම ප්‍රේක්ෂක පිරිස අඩුයි කියලා. මම කොළඹ ආවයින් පස්සෙ ආරාධනාවන් ලබලා නාට්‍ය බලලා තියෙන්නෙ 4ක් නැත්නම් 5ක්. නැත්නම් මම යන්නෙ ම ප්‍රවේශපත්‍රයක් මිලදීගෙන. එතකොට අපි දන්නවා මේවට එන ප්‍රේක්ෂක පිරිසක් ඉන්නවා. ප්‍රේක්ෂකයාට එන්න බැරි මේ ටිකට් එකක තියෙන මූල්‍යමය වටිනාකම වැඩි නිසා. වේදිකා නාට්‍ය කරන පිරිසත් එතකොට හේතු දක්වනවා, නළුනිළියන්ට ගෙවන්න ඕනෙ. ශාලාවන්වලට අධික මිලක් ගෙවන්න... ඕනෙ වැනි දේවල්. නමුත් මේකෙදි මං දැක්ක දෙයක් තමයි මතයක් තියෙනවා ජනප්‍රිය නළුනිළියො, විශේෂයෙන් ම ටෙලිනාට්‍ය නළුනිළියො වේදිකා නාට්‍යට සම්බන්ධ කරගත්තම ප්‍රේක්ෂකයො එනවා කියලා මේ අයව බලන්න. එතකොට මමත් මගේ වේදිකා නාට්‍යයට තෝරගත්තා ජනප්‍රිය ම ටෙලිනාට්‍ය නළුනිළියො පිරිසක්.

නමුත් මේගොල්ලො නඩත්තු කරන්න හරි අමාරුයි අපිට. මම පත්තරකාරයෙක් විදිහට වේදිකා නාට්‍යකරුවෙක්ගේ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් ගද්දි ඒ අය කියන්නෙ අපි මාර කට්ටක් කන්නෙ.

වඩයක් කාලා ප්ලේන්ටියක් බීලා තමයි මේ පුහුණුවීම් කටයුතු කරන්නෙ කියලා. එතනින් ම හරි ප්‍රසන්න අත්දැකීමක් වෙනවා, පත්තරකාරයෙක්ට නළුනිළියො කියන කතාව. ඉතිං දැන් මමත් බැලුවා හරි සුන්දරයිනෙ මේ නළුනිළියො. එහෙම හිතලා මම දැන් මගේ නාට්‍යට සම්බන්ධ කරගත්තම එහෙම පිරිසක්, මේගොල්ලන් නිෂ්පාදකයාව හිතන්නෙ සල්ලි ගහක් කියලා. නිතර ම හොල්ලන්න තමයි උත්සාහ කරන්නෙ. ඇයි කොළ ටික වැටෙනවනේ. බස්එකේ එන්න බෑ. ටැක්සිවලින් එන්න ඕනෙ. කෑමබීමත් නූලටරූලට.

ඒ හැමදේම හේතුවෙනවා අන්තිමේදි ප්‍රවේශ පත්‍රයක මිල ඉහළ යන්න. එක නළුවෙක් මම එන්න පැය බාගයක් පරක්කු වුණාම එයාගෙ තේ එක ලැබුණෙ නෑ කියලා කෑගගහන්න පටන් අරන් තිබුණා. පස්සෙ මම ඒ සෙට් ම එක අයින් කරලා දැම්මා. ඒකෙන් වේදිකා නාට්‍යයත් මාසයක් දෙකක් ප්‍රමාද වුණා. මේ ගොල්ලන්ව නඩත්තු කරන එක කරන්න බැරි වැඩක් කියලා තේරුණාම මං වෘත්තීමය නළුනිළියෝ සම්බන්ධ කරගත්තා. අන්න අර කලින් කිව්ව සුන්දරත්වය දැන් අපි විඳිනවා. ඒගොල්ලන් කෑමටබීමට මුල්තැනක් දෙන්නෙ නෑ. බස් එකේ යන්න බෑ කියලා කියන්නෙ නෑ. මේ අපි කරන්නෙ වේදිකා නාට්‍යක්. ටෙලිනාට්‍යක් හෝ චිත්‍රපටියක් නෙවෙයි. එක ම කණ්ඩායමක්. එක ම ගෙදරක සහෝදර සහෝදරියො එකතු වෙලා කරන වැඩක් විදිහට තමයි ඒ අය මේ නිර්මාණය දිහා බලන්නෙ. අරගොල්ලො එන්නෙ පිටපතවත් කියවන්නෙ නැතුව. අලුත් නළුනිළියො පිටපත කියවන්න උත්සාහ කරන්නෙ රිහසල් එක ගත්තට පස්සෙ.

නිෂ්පාදකයෙක් විදිහට මුදල් යොදවනවා වුණත් අපිටත් දරාගන්න පුළුවන් ප්‍රමාණයක් තියෙනවානෙ. සමහර ප්‍රේක්ෂකයොත් එන්නෙ අද නළුවා හෝ නිළිය වෙන ම දකින්න. මේ ජනප්‍රිය නළුවයි නිළියයි අරන් වැඩේ කරගෙන යන්න නම් ප්‍රවේශපත්‍රයට ඉහළ මිලක් දෙන්න වෙනවා. සුළු පිරිසකට තමයි එතකොට වේදිකා නාට්‍ය බලන්න වෙන්නෙ. ඉතිං අපි කෑගහනවා ප්‍රේක්ෂකයො නෑ කියලා. අපි කාටද නාට්‍ය පෙන්නන්නෙ කියලා. නමුත් මම වේදිකා නාට්‍ය නිර්මාණයක් කරන්න පටන් ගත්තට පස්සෙ අත්දැකීමෙන් දැනගත්තා ඇත්තටම බුද්ධිමත් ප්‍රේක්ෂකයො එන්නෙ නළුනිළියො බලන්න නෙවෙයි, නාට්‍යය බලන්න කියලා. නාට්‍යමය අත්දැකීම ලබාගන්න තමයි ප්‍රේක්ෂකයා ප්‍රේක්ෂාගාකාරයට එන්නෙ.

කාංචනා සිරිවර්ධන

මකරන්ද පස්විද ගැයුම් අසිරිය 9 වැනිදා සවස 7ට නෙළුම් පොකුණේ

වේදිකාව, සිනමාව, රූපවාහිනිය ආදී ප්‍රාසංගික කලා ක්ෂේත්‍රය තම ගායන - රංගන ප්‍රතිභාවෙන් ආලෝකවත් කළ විශිෂ්ටයන් පස්දෙනෙකුගේ ගායන රංගන මුසුවක අපූර්ව අත්දැකීමක් ලබන 9 වැනිදා සැඳෑ යාමයේදී කොළඹ නෙළුම්පොකුණ මහින්ද රාජපක්ෂ රඟහලේදී විඳ ගැනීමට කලාකාමී සහෘද ඔබට අවස්ථාව උදාවී තිබේ.

නිශ්ශංක දිද්දෙණිය, රොඩ්නි වර්ණකුල, ඉන්දිකා උපමාලි, සමන් ලෙනින්, නිලක්ෂි හැලපිටිය යන ජ්‍යෙෂ්ඨ හා නව පරපුරේ කලාවේදීන් වේදිනියන්ගේ මෙම පස්විද ගැයුම් අසිරියේ සංගීත අධ්‍යක්ෂණය සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ තවත් විශිෂ්ටයකු වන නවරත්න ගමගේ ගෙනි.

මකරන්ද පංචපුද්ගල ගායන මඬුල්ලේ ජ්‍යෙෂ්ඨතමයා නිශ්ශංක දිද්දෙණිය ය. මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ ‘පේමතෝ ජායතී සෝකෝ’ නාට්‍යයෙන් ප්‍රසිද්ධ රංග කරළියට එක්ව සිංහබාහු නාට්‍යයේ ‘සිංහබාහු’ සහ සරච්චන්ද්‍රයන්ගේම මනමේ, ලෝමහංස, දයානන්ද ගුණවර්ධනයන්ගේ ගජමන්පුවත, ඇලපාතමුදලි ආදී සිංහල නාට්‍ය වංශකතාවේ කීර්තිමත් චරිත ගණනාවක් ඔහු නිරූපණය කළේය.

“මකරන්ද ප්‍රසංගය සඳහා අපි, වේදිකාව, සිනමාව හා රූපවාහිනිය ආදී මේ කලා මාධ්‍ය නියෝජනය කරන නන්විධ දක්ෂතා හා හැකියාවන්ගෙන් පිරි පස්දෙනෙක් එක්වෙනවා. ඒ; රොඩ්නි වර්ණකුල, ඉන්දිකා උපමාලි, සමන් ලෙනින්, නිලක්ෂි හැලපිටිය සහ මම මේ ප්‍රසංගයේ සංගීත අධ්‍යක්ෂණය කරන්නෙ විශේෂයෙන් වේදිකාවෙත් අනෙක් මාධ්‍යවලත් සිය ප්‍රතිභාව විදහා පා ඇති ප්‍රවීණ සංගීතඥ නවරත්න ගමගේ.

ප්‍රසංගයේදී අපි එක්කෙනා ගීත 5 බැගින්වත් ඉදිරිපත් කරනවා. ඒ ඉදිරිපත් කිරීම් කෙරෙන්නෙ යම් ප්‍රසංගාත්මක නිරූපණයක්ද සහිතව. ඒ නිසා මෙය හුදෙක් සංගීත ප්‍රසංගයක්ම නෙවෙයි. ගීත හා නිරූපණ අංග දෙකට ඇතුළත්. විවිධ හැකියාවන් පළකර ඇති කලාකරුවන්ගේ එකතුවක් නිසා නන්විධ රසඥතා ඇති ප්‍රේක්ෂකයන්ට, සහෘදයන්ට මෙය කදිම අත්දැකීමක් වේවි කියල අප සිතනවා. මෙය පංච පුද්ගල ප්‍රදර්ශනයක්; එවැනි ප්‍රසංගයක් ඉදිරිපත් වන්නේත් විරල ව‍ශයෙන් ශෛලිගත, ස්වභාවික සංවාදමය, නාඩගම් ආදී විවිධ නාට්‍ය සම්ප්‍රදායන් මෙන්ම, ජන ගී, ඔපෙරා හා බටහිර සම්ප්‍රදායේ ගී ආදී වශයෙන් විවිධ ශෛලීන්ට හා සම්ප්‍රදායන්ට අයත් කලා, රසිකයන්ගේ අවධානය නොමදව දිනාගත් ගීත නිර්මාණ මෙහිදී රසවිඳීමට පුළුවන්. ප්‍රසංගයේ පිටපත විමල් කැටිපෙආරච්චිගෙන්. නිර්මාණාත්මක රචනා සඳහා බුද්ධදාස ගලප්පත්තිත් දායක වනවා. පසුතල නිර්මාණ ආදී අනෙකුත් අංග සඳහා ද දක්ෂ ශිල්පීන් රැසක් දායකත්වය ලබාදෙනවා.”

ඒ, ප්‍රසංගය පිළිබඳ ජ්‍යෙෂ්ඨ කලාවේදී නිශ්ශංක දිද්දෙණිය අප සමඟ පැවසූ අදහස්ය.

වේදිකාව, සිනමාව හා රූපවාහිනිය පමණක් නොව ප්‍රසංගවේදිකාවේද සිය ප්‍රතිභාව නැංවූ ප්‍රේක්ෂක ආදරය හා ආකර්ෂණය නොමදව දිනාගත් රොඩ්නි වර්ණකුල කලාවේදියා පවසන්නේද ‘මකරන්ද’ ප්‍රසංගය මෙරට කලා රසිකයන්ට සුවිශේෂ අත්දැකීමක් වනු ඇති බවය.

“කාලයක පටන්ම ‘දිගා’ ට (නිශ්ශංක දිද්දෙණිය) මාව සම්බන්ධ කරගෙන නිර්මාණයක් කරන්න වුවමනාව තිබුණා. දැන් අපි වේදිකාව, සිනමාව හා රූපවාහිනිය වගේම ප්‍රසංග වේදිකාවෙත් කටයුතු කරන තවත් සිව්දෙනකුත් එකතුකරගෙනම ඒ අපේක්ෂාව සැබෑකරගන්න පුළුවන් වෙලා තියෙනවා. අපි පස්දෙනා එකිනෙකට වෙනස් දක්ෂතා හැකියා ඇති අය. ඒ සියල්ලේ සංකලනයක් මෙහිදී ප්‍රේක්ෂකයාට අත්විඳීමට ලැබෙනවා. අපි හැමෝම වගේ වේදිකාවෙන් මතුවූ අය “නා” (නවරත්න ගමගේ) පවා එහෙමයි.

රසඥතාව පිරිහී ඇතැයි මැසිවිලි නැ‍ඟෙන සමයක ජනතාවට උසස් රසවින්දනයක් ලබාදීම වෙනුවෙන් අපි පුරුදු පුහුණුවීම් කළා. අපි දකින්නෙ මේක උඩුගං බලා පිහිනීමක් හැටියට, මොකද හුඟාක් දෙනා අපෙන් ඉල්ලන්නෙ ආතල් එකක් දෙන්න, ජොලි වැඩක් කරන්න කියලා. හැබැයි අපි බොළඳ රසයක් ආතල් දීමක් වෙනුවට හොඳ රසයක්; වින්දනයක් මේ ප්‍රසංගය හරහා ලබාදෙන්න සූදානම්. ඒක කොයිතරම් දුරට සාර්ථක වේවිද කියල අපිට බලාගන්න වෙන්නෙ ‘මකරන්ද’ මේ රටේ ප්‍රේක්ෂකයා වැලඳගන්නා, ග්‍රහණය කරගන්නා තරමටයි.”

ප්‍රේමසිරි කේමදාසයන්ගේ සෙවණෙහි සංගීත ඥානය ලබමින් මානසවිල, අග්නි, ඔපෙරා, පිරිනිවන් මංගල්‍යය, කැන්ටාටාව ආදී නිර්මාණයන්ගෙන් සිය හඬ ප්‍රතිභාව නැංවූ ආරියරත්න ඇතුගලයන්ගේ මහසමයම, කේ. බී. හේරත්ගේ යශෝධරා හා දොරමඬලාව වැනි නිර්මාණවල රංග ප්‍රතිභාව විදහාලූ ඉන්දිකා උපමාලි කලාවේදිනිය සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයේ කතිකාචාර්ය වරයකුද වේ. ඇය අප සමඟ පැවසුවේ ශෛලීන්වල විවිධත්වය මේ ප්‍රසංගයේදී රසික සහෘදයා අත්විඳිනු ඇති බවයි.

“මගේ ශෛලිය ගත්තොත් විශේෂයෙන් බටහිර ආභාෂය මුසුවූ හා ඔපෙරා ශෛලිය අනෙක් ප්‍රවීණ හා නවපරපුරේ ප්‍රතිභාපූර්ණ ශිල්පීන්ගේ ශෛලීන් හා හැකියාවන් ද ඒ ඒ ‍ක්ෂේත්‍ර ඔස්සේ විශේෂයි. මේ විවිධත්වය ජන සංගීතය මූලික කරගත් ප්‍රසංගාත්මක අත්දැකීමක් ලෙස ඔබට 9 වැනිදා විඳගැනීමට පුළුවනි.

උසස් රසවින්දනයක් ලබාදෙන මෙවැනි ප්‍රසංගයකට දායකවීමට ලැබීම ගැන මට සතුටුයි. අද බොහෝවිට අසෙන්නෙ ඒකාකාරී සංගීතයක්. ප්‍රසංග වේදිකාවත් බොහෝදුරට එලෙසමයි. ප්‍රසංග වේදිකාවට ලැබෙන ඇරියුම් මම ප්‍රතික්ෂේප කරන්නෙ හොඳ රසඥතාවක් ඇති කළ හැකි දෑ පමණක් කිරීමට මටම සීමාවන් පනවාගෙන ඇති නිසයි. ප්‍රසංග වේදිකාවට ගොඩවී මුදල් ඉපැයීමට වඩා මට ඉන් ලැබෙන තෘප්තිය වැදගත්. මේ ඒ සඳහා හොඳ අවස්ථාවක් කියල මම කල්පනා කරනවා.”

සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයේ කථිකාචාර්යවරයකු ද වන නව පරපුරට අයත් දීප්තිමත් ගායන හා රංග ශිල්පියකු වන සමන් ලෙනින් ජන ගී ආර ‍ඔස්සේ සිය හඬ ස්වරය ‘මකරන්ද’ ට මුසු කරනු ඇත.

“අපේ ජනකවියේ රසභාව දෙකක් හඳුනා ගැනීමට පුළුවන්. ජනකවියේ සැබෑ මිහිර විඳගැනීමට ලැබෙන්නේ මනාව හඬ පිහිටුවා ගායනා කිරීමෙන්. වාසනාවකට මට ඒ හැකියාව ලැබී තිබෙනවා. ඊට බලපෑවේ මගේ පවුල පසුබිම හා මට ඉගැන්වූ ගුරුවරු, විශේෂයෙන් මගේ ගායන දිවියෙ විශාල විපර්යාසයක් කළේ රෝහණ බැද්දගේ හා සමන් පනාපිටිය ගුරුතුමන්ලා.

මෑත කාලයේ මගේ ඉතා ජනප්‍රිය වුණු ගීතයක් ආචාර්ය සෝමරත්න දිසානායකයන්ගේ සිරි පැරකුම් චිත්‍රපටයේ ‘අම්බරුවෝ’ ගීතය. මේ ගීතයේ මම විනාඩියකට ආසන්න කාලයක් එකහුස්මට අඬහැරය පානවා. එය 9 වැනිදාට සජීවීව අත්විඳගැනීමට ඔබට ඉඩසැලසෙනවා. වේදිකාවේ සාමාන්‍ය ගායන ලීලාවට වඩා වෙනස් ආරකින් යුතු ගීත එදාට ඉදිරිපත්කිරීමටයි අපි මේ පුහුණුවීම්වල යෙදී සිටින්නෙ.

මේ ප්‍රසංගයට එකතුවන අපි පස්දෙනාම වේදිකාවෙන් ගායන ක්ෂේත්‍රයට ඉඩ සලසාගත් කලාකරුවන්. අවුරුදු 18ක මගේ ගායන දිවියේ අත්දැකීම් ඇසුරින් අපෙන් පසුව ආ නවකයන්ට කිවහැකි යමක් තිබේදැයි මගෙන් ඇසුවොත් මම කියන්නෙ, මූලික අවශ්‍යතාව ශ්‍රැතියට ගායනා කිරීම, දෙවනුව නිර්මාණයක පසුබිම හඳුනාගැනීම ඊළඟට ඒ තරමටම වැදගත් කාරණාව තමයි, ගායකයා මිනිසුන්ට පෙනෙන දැනෙන ලෙස ගායනා කළ යුතු නිසා වේදිකාවේ ගායනයේ යෙදී අභ්‍යාසකර තිබීම කියලා. සතුටින් ඉන්න පොදු ජනයා රසඥතාවයෙන්ද ඉහළයි.

එවැනි මිනිසුන් අතර හැදුණු වැඩුණු කෙනෙක් හැටියට කවදාවත් මට හොඳ නිර්මාණයකින් වියුක්ත වෙන්න බෑ. මගෙන් යම් දෙයක් බලාපොරොත්තුවන සහෘද ඔබ සැමට 9 වැනිදා සවස නෙළුම්පොකුණට එන්න කියල මම ආරාධනා කරනවා. මං මෙතෙක් නොගැයූ ආකාරයේ ගැයීමක් ඔබට එහිදී රසවිඳීමට ලැබේවි...”

සිංහබාහු නාට්‍යයේ ‘සුප්පාදේවි’ චරිතයට පණදුන් නිලක්ෂි හැලපිටිය නව පරප‍ුරේ ගායන හා රංගන ශිල්පිනියක ලෙස සිය ප්‍රතිභාව පළකර තිබේ. එක්සත් රාජධානියේ කින්ග්ස්ටන් විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංගිරිසි විෂයය පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධිය සඳහා අධ්‍යයන කටයුතුවල යෙදී සිටින ඇය අප සමඟ කියා සිටියේද තමා කලා ක්ෂේත්‍රයට පිවිසුණේ නාට්‍ය පසුබිමක් සහිතව බවය.

“වේදිකාවේ ගායනය මයික්‍රෆෝනයක් ඉදිරියේ ගායනයට වඩා වෙනස්. ප්‍රේක්ෂකාගාරයේ කෙළවරම සිටින ප්‍රේක්ෂකයාටත් ඇසෙන පරිදි වේදිකාවේදී ගායනය කළ යුතුයි. ඒ හැකියාව හැමෝටම ඇත්තෙ නෑ. ‘සුප්පාදේවි’ චරිතයට පණපෙවීමට ලැබීම මා ලද භාග්‍යයක් ලෙස සිතනවා. මේ දක්වා සුප්පාදේවි චරිතය කළේ තුන්දෙනයි. එක්කෙනෙක් මම. රංගනය, ගායනය වගේම ඒ චරිතයට අදාළ මානුෂීය ගුණාංග නිරූපණයත් විය යුතුයි.

මම වසර ගණනාවක් අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා විදේශගතව සිටියා. විශ්වවිද්‍යාලයක ඉගැන්වීම කළා. ඒ කාලයෙත් අතැම්විට හිමෙන් වැසුණු වීදි දිගේ මම ඇවිද්දෙ ‘සුප්පාදේවියගේ’ රංගනයේ යෙදෙමින් ගැයූ ගීත මුමුණමින්. හැබැයි අපේ පරපුරේ රසවින්දනය හා අද පරපුරේ රසවින්දනය විශාල ලෙස වෙනස්වී ඇති බව මට පෙනෙනවා. 2000 වසරේදී මම සුප්පාදේවිය චරිතය කරද්දී දුටු ප්‍රේක්ෂකාගාරය නෙවෙයි 2018දී මා ඒ චරිතය කරද්දී දකින්නෙ. නාට්‍ය දර්ශනයට අදාළ කාලසීමාව තුළ සංයමයකින් සිටීමට පවා අද පරපුරට නොහැකියි. මේ පරපුරට රස වින්දනය හුරු කළ යුතුයි. ඒත් ඒක අද තියෙන නාලිකාවලිනුත් සිදු නොවන තත්ත්වයක් තියෙන්නෙ. එවැනි පසුබිමක මේ වගේ වැඩකට එකතු වීමට ලැබීම ගැන සතුටු වෙනවා...”

‘මකරන්ද පංචවිධ ගී අසිරිය’ සංගීත අධ්‍යක්ෂණය කරමින් ඊට එක්වන මෙරට සිටින විශිෂ්ට ගණයේ සංගීතවේදියකු වන නවරත්න ගමගේ, පවසන්නේද ක්ෂේත්‍රයට පිවිසියේ වේදිකාවෙන් ලද ආභාෂයත් සමඟ බවය.

“මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ සෑම නාට්‍යකටම වගේ මටත් සම්බන්ධ වෙන්න ලැබුණා. සෝමලතා සුබසිංහ මහත්මිය සමඟත් නාට්‍ය 5ක සංගීතය කළා. මේ ප්‍රසංගයට ‘දිගා මාව තෝරගන්නත් මේ කාරණා බලපාන්න ඇති. මං හිතන්නෙ මේ ප්‍රසංගයෙදී ම‍ම වේදිකාව තුළ අලුත් අත්හදාබැලීමක් කරනවා. සාමාන්‍යයෙන් මෙවැනි ප්‍රසංගයක ශිල්පීන් 10 – 12ක වාද්‍ය වෘන්දයක් සිටිනවා. මේ හැම ගීතයකටම ඒ ශිල්පීන් හැම වාද්‍ය භාණ්ඩයක්ම යොදාගන්නේ නෑ. ඒ ඒ ගීතය අනුව අවශ්‍ය භාණ්ඩ මෙහිදී යොදාගන්නවා. ඒකට භාණ්ඩය ඒ ඒ ගීතය අනුව විවිධ ස්වරයෙන් භාවිත කිරීමත් සිදුවෙනවා.

මේ ගීතවලට සංගීත නිර්මාණය කරල තියෙන්නෙ විවිධ අධ්‍යක්ෂවරු. ඔවුන්ගේ ඒ අනන්‍යතා මෙන්ම ගායන ශිල්පීන් පස්දෙනාගේ අනන්‍යතාත් රැකෙන පරිදි හා ඒ විවිධත්වය මතුකිරීම තමයි මෙහිදී මම ප්‍රසංගය පුරාම කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ.

‘දිගා’ ශෛලිගත සම්ප්‍රදායික නාට්‍ය හා ස්වභාවික නාට්‍ය ගායනයේ රංගනයේ ප්‍රමුඛයෙක්. රොඩ්නිත් වේදිකාවේ සිය හඬ පෞරුෂය හා රංගන ප්‍රතිභාව මතුකළ ප්‍රවීණයෙක්. ඉන්දිකා ඔපෙරා හා බටහිර ශෛලියට නැඹුරුයි. තිලක්ෂි සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ නාට්‍යවලත් ගායන රංගන දස්කම් පෑ ශිල්පිනියක්. සමන් ජන ගී ආර ඔස්සේ සිය හඬ පෞරුෂය ගායනයට මුසුකළ නව පරපුරේ ප්‍රතිභාසම්පන්න ශිල්පියෙක්. මේ විවිධ ‍ශෛලීන්ගේ අනන්‍යතාව සංගීතය තුළ මතු කිරීම තමයි එදින මගේ වෑයම. ඒ සඳහා මම කටහඬ මෙන්ම වාද්‍ය භාණ්ඩත් උපයෝගී කරගන්නවා...”

ජූනි 9 වැනිදා ‍නෙළුම් පොකුණේදී විකසිත වන්නේ වසර 4ක් තිස්සේ දුටු සිහිනයක් බව නිශ්ශංක දිද්දෙණිය කලාවේදියා අප සමඟ පැවසීය.

“මාර්තු මාසයේ මෙය පැවැත්වීමට බිෂොප් විදුහලේ රඟහලට අත්තිකාරම් පවා ගෙවා තිබුණා. මගේ මිතුරන් සමීපතමයන් කිව්වා කලා ක්ෂේත්‍රයේ මේ තරම් කාලයක් නියැළිලා ඉඳලා කරන මේ කටයුත්ත නෙළුම් පොකුණෙ කරමු කියලා. මං ඇහුවා ඒක කොහොමද කරන්නෙ මුදල් හොයන්නෙ කොහොමද කියලා. ඒකට ඉතින් මේ වගේ වැඩවලට දායකත්වය සපයන ආයතන පුද්ගලයො ඉන්නවා කියලා ඔවුන් කිව්වා. මට බයක් තිබුණා හිතේ බරකුත් තිබුණා. ඒත් ඔවුන් ඒ බය තුනී කළා. බර සැහැල්ලු කළා.

මගේ කළ්‍යාණ මිත්‍රයො ගණනාවක් මෙතනදී මමත් සමඟ සිටියා. රාජ්‍ය හා පුද්ගලික අංශයේ ආයතන වගේම පුද්ගලික හිතමිතුරනුත් මේ ප්‍රයත්නය සැබෑ කරගැනීමට බොහෝ උපකාරී වුණ බව ශීර්ෂ ප්‍රණාමයෙන් සිහිපත් කරනවා. ගරු ජනාධිපතිතුමා දැක්වූ සහාය වෙනුවෙන් ගෞරව කරනවා. මාධ්‍යවේදී අනුර බණ්ඩාර රාජගුරු සමඟ මේ ගැන කී පසු ඔහු මාව සරසවි ප්‍රකාශන අධිපති ප්‍රේමසිරි මැතිතුමා හමුවීමට කැඳවාගෙන ගියා. එතුමා අපව දිරිගන්වා උපකාර කළා. කලාකරුවන්ගේ සුමිතුරකු වන ප්‍රංශයේ ජීවත්වන මා මිත්‍ර ආනන්ද දොඩම්ගොඩ ප්‍රංශයට ආපසු යන ගමනත් කල්දමා සෙවණැල්ලක් මෙන් මෙය සාර්ථක කරගැනීමට මා සමඟ සිටියා.

මාධ්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ නිමල් ඒකනායක, ජනමාධ්‍ය කාර්යාලයේ සනත් වීරසූරිය යන හිතවතුන් දැක්වූ සහාය අගය කරනවා. විද්‍යුත් හා මුද්‍රිත මාධ්‍ය ආයතනවලින් ලද සහාය අපට විශාල ශක්තියක් වුණා. ජනමාධ්‍ය ඇමැතිතුමන්ගෙන් ලද සහායද කෘතවේදීව සිහි කරනවා.

පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ආදි විද්‍යාර්ථි සංසදය, ආදි ඉංජිනේරු විද්‍යාර්ථි සංසදය හා ‘ගැමිදරුවෝ’ වගේම ගන්කන්ද මධ්‍ය විද්‍යාලයීය, අගනුවර ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය දැක්වූ දායකත්වය සඳහන් කළ යුතුම වෙනවා. නම් සඳහන් නොකළත් උපකාරී වුණු සියලු දෙනා ගෞරවයෙන් සිහි කරන්නේ මගේ බිරිඳගෙන්; විදේශගතව සිටියත් පුතාගෙන්; දියණියගෙන් හා බෑණනුවන්ගෙන් ලද සහාය හා සෙනෙහස ගැනත් ආදරයෙන් මෙනෙහි කරමින්...

සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ නාට්‍ය 50කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක රඟපෑමෙන් පසු, වසර ගණනාවක් මා දුටු සිහිනය සැබෑවන මොහොතේ අපට ලෙන්ගතු කලාවට හිතැති ඔබ 9 ‍වැනිදා සවස නෙළුම්පොකුණේදී මුණගැසීමට අප ඉතා ඕනෑකමින් බලා සිටිනවා...” ඔහුගේ ඒ ඇරියුම අපි මෙලෙස ඔබ අත තබමු.

ධම්මික සෙනෙවිරත්න

 ඔහු දැන් වයස 74 ක මිනිසෙකි. කලෙක ඔහු ක්‍රම විරෝධී සටන් පෙරමුණක සන්නද්ධ සටන් කරුවෙක් විය. සමකාලීන සටන් සගයන්ගෙන් සමහරකුට ඔහු විරුවකු වෙද්දී සමහරකුට ඔහු ද්‍රෝහියෙකි. පසුකාලීන පරපුකට ඔහු පුරාවෘත්තයකි. ඔහු උපන්නේ මාතර. සාමාන්‍ය පවුලක දරුවකු ලෙසය. 1971 දී මෙරට අවූළුවාලූ පළමු සන්නද්ධ අරගලයෙහි ඔහු කැපී පෙනුණ සටන්කරුවෙක් විය. අරගලයට එරෙහිව එවකට පැවති ආණ්ඩුව පැවරූ නඩුව හෙවත් මහ නඩුවේ ඔහු දෙවැනි විත්තිකරුය. ජ.වි.පෙ. නිර්මාතෘ රෝහණ විජේවීර එහි 13 වන විත්තිකරු විය. කලෙක ඔහු ජ.වි.පෙ. ප්‍රධාන ලේකම්වරයා විය. බොහෝ සමකාලීනයන් මෙන්ම ඔහුගේ දේශපාලන මිතුරන් අතර ඔහු ජනප්‍රියව ඇත්තේ “ලයියා” නමිනි. මේ එක්තරා දුරකට ඔහුගේත් 75 වසරක ලාංකීය ඉතිහාසයේත් කතාව විය හැකිය. නොඑසේ නම් එය අපට මග හැරුණු මිනිසකුගේ කතාව විය හැකිය. ඔහු නමින් ලයනල් බෝපගේය. මේ ඔහුගේ අද්දැකීම් පුවත්පතක පළවන පළමු වතාවයි.

1971 මාර්තු වනවිට රටේ තත්වය වෙනස්වෙමින් තිබිණි. ඒ වන විට සැකපිට රට පුරාම තරුණ පිරිස් 5000ක් පමණ අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණි.ඒ අතර ආරක්ෂක අංශවල පිරිස් ද විය. මේ තත්වයත් ඒ වන විට ලොව විශාලතම කොමියුනිස්ට් පක්ෂය වූ ඉන්දුනීසියන් කොමියුනිස්ට් පක්ෂය සමුල ඝාතනයකර තිබීමත් බෝපගේලාගේ ‘ව්‍යාපාරය’ සසල කිරීමට සමත් වී තිබිණි.

“ඔය වෙනකොට රටේ තත්ත්වයයි ලෝකයේ තත්ත්වයයි වෙනස් වෙමින් තිබුණේ. රෝහණ සහෝදරයා අත්අඩංගුවේ. අපේ අය මර්දනය කරනවා. ලෝකයේ සමාජවාදී හෝ සමාජවාදයට පක්ෂ කියලා අපි හිතපු දේශපාලන පක්ෂ විනාශ කරනවා. ඉන්දුනීසියාවේ සුකර්නෝ ගේ ආණ්ඩුව බලයෙන් පෙරළලා මහා මිනිස් ඝාතනයකට පස්සේ ජෙනරාල් සුහර්තෝ ගේ හමුදා ආණ්ඩුව හදනවා. ඒ අතර ඇමරිකාව පාමුල ජෙනරාල් බැටිස්ටා ගේ බලය පෙරළලා ක්‍රස්තෝ ඇතුළු පිරිස බලය ගන්නවා. මේ සේරම එක්කයි අපේ තත්වය වෙනස් වෙන්නේ.”

කොළඹට පැමිණි බෝපගේ ට මුහුණ දීමට සිදුවුයේ වෙනස් තත්ත්වයකටය.

බෝපගේ අයත් වුයේ විජේවීරට පක්ෂපාති පිලටයි.1974 මාර්තු 14 වන දින රජය හදිසි නීතිය ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ආන්දෝලනාත්මක තත්ත්වයක් ඇති කිරීමට සමත් විය. ඕනෑම කෙනකු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ බලය හමුදාව වෙත ලැබිණි. ඥාතීන්ට බාර නොදී මරණ පරීක්ෂණයකින් තොරව මළසිරුරු විනාශ කර දැමීමට ද ආරක්ෂක අංශ වෙත බලය ලබාදුණි.

“රටේ තත්ත්වයට සාපේක්ෂව අපේ තත්ත්වය වෙනස් වුණා. 1970 අගෝස්තු මාසෙ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ හිටපු ස්ථිර ලේකම් ආතර් රත්නවේල් ප්‍රකාශයක් කළා. ඒ අය අපිට කිව්වේ චේ ගුවේරා කල්ලිය කියලා. ඔහු කිව්වේ අපි තමයි ආණ්ඩුවේ අංක එකේ සතුරා, අපිව සමුල ඝාතනය කරන්න ඕන කිව්වා. අපි මේ ගැන සාකච්ඡා කළා. අවසානයේ මර්දනයට මුහුණ දෙන්න තීරණය කළා. අපි අපේ සන්නද්ධ වීම වේගවත් කළා.”

නීතිඥ එඩ්මන්ඩ් සමරක්කොඩි, නීතිඥ බාලා තම්පෝ වැන්නන් සමග මේ තත්ත්වය පිළිබදව බෝපගේ ඇතුළු පක්‍ෂයේ අය සාකච්ඡා කළෝය. එහිදී හමුදාවට ලබාදී ඇති බලතල, විජේවීර අත්අඩංගුවට ගැනීම, නීතිමය කටයුතු මගින් ඔහු නිදහස් කර ගැනීම ආදී කරුණු මතු කෙරිණි. නීතිඥ එඩ්මන්ඩ් සමරක්කොඩිගේ අදහස වූයේ මෙම නීතිය 1848 කැරැල්ල මැඩලීමට බ්‍රිතාන්‍ය පාලනය විසින් යොදා ගත් පසු රටේ යොදා ගන්නා පළමු අවස්ථාව මෙය බවයි.

ඒ අනුව රෝහණ විජේවීර මුදා ගැනීමට නීතියෙන් පරිබාහිර වූ ක්‍රමයක් සාකච්ඡා විය.

“පහරදීලා රෝහණ සහෝදරයා නිදහස් කර ගන්න අපි තීරණය කළා. ඔය අතරේ ඔස්මන්ඩ් සහෝදරයාගේ අම්මා සීලවතී සහෝදරිය අත විජේවීර සහෝදරයා අපිට පණිවිඩයක් එවලා තිබුණා. ඒකෙන් කිව්වේ පසුබසින්න කියලා. ඒ වෙනකොට හදිසි නීතිය දාල තිබුණේ නැහැ. හදිසි නීතිය දාලා රෝහණ සහෝදරයාව යාපනයට ගෙනිච්ච. ඒ හින්ද පහරදීලා රෝහණ සහෝදරයා නිදහස්කර ගැනීම අපි තාවකාලිකව අත හැරියා”

මේ කාලය වන විට ආරක්ෂක අංශ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ හිතවතුන් සිටි ගම් කිහිපයක් දැඩි ලෙස මර්දනයට ලක් කොට තිබිණි. ඒ අනුරාධපුර, පොළොන්නරුව සහ බදුල්ල දිස්ත්‍රිකයන්ට අයත් ගම් කිහිපයකි. ඒ සමග ම හිතවතුන් ක්‍රියාකාරිකයන් බොහෝ බොහෝ දෙනෙකු කැලෑ වැදිණි.‘ව්‍යාපාරය’ විසින් පෙරළා පහර දීමට තීරණයක් නොගතහොත් තම තමන් තනිව හෝ පහර දෙන බව බොහෝ අය පක්ෂයට පවසා තිබිණි.

1970 අගෝස්තු 10 වෙනිදා ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, ශ්‍රී ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්ෂය සහ ලංකා සම සමාජ පක්ෂයේ ලේකම්වරු තිදෙනාගේ අත්සනින් ඒකාබද්ධ ප්‍රකාශයක් නිකුත්කර තිබුණි, ඉන් කියැවුණේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ දක්ෂිණාංශික ප්‍රතිගාමී බලවේගයක් බවයි. ඔවුන් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ඊට එරෙහිව සටන් කොට විනාශ කර දමන කරන ලෙසයි.

“ඔය තත්ත්වයන් නිසා අපි සුනේත්‍රා බණ්ඩාරනායක මහත්මිය හරහා පවතින තත්ත්වය ගැන ශ්‍රී ල.නී.ප.යෙන් සාකච්ඡාවක් ඉල්ලුවා. ඒත් ඒ අවස්ථාව අපිට ලැබුණේ නැහැ. ඒ වගේම ඔස්මන්ඩ් සහෝදරයාගේ අම්මා හරහා උත්සාහයක් ගත්තා. ඇය අපිට එක්වන විට සමසමාජ පක්ෂයේ කාන්තා සංවිධානයේ නායිකාව.ඇයගේ නායකත්වයෙන් යුත් මණ්ඩලයක් සමසමාජ පක්‍ෂයේ නායකත්වය සමග සාකච්ඡා කළා. ඒත් වැඩක් වුණේ නැහැ. ඒ සාකච්ඡාවට සහභාගී වුණ සමසමාජ නායක ආචාර්ය එන්. එම්.පෙරේරා කියලා තිබුණා CIA එකෙන් අපිට දුන්න චෙක් එකක් එයාල ළඟ තියෙනවා කියලා. ඒ වෙන කොට එයා සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුවේ මුදල් ඇමති.තියෙනවනම් චෙක් එක පෙන්නන්න කියලා සීලවතී සහෝදරි ඔහුට අභියෝග කළා. පත්තරවල පිටපතක් දාන්න කිව්වා. ඒත් අද වෙනකම් එහෙම එකක් පෙන්වන්න එයාලට බැරි වුණා.”

1970 දී අත්අඩංගුවට ගත් අය වෙනුවෙන් ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ ආනන්ද ප්‍රේමසිංහ,නීතිඥ මාර්ෂල් පෙරේරා, කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ සරත් මුත්තෙට්ටුවේගම පෙනී සිටියහ.අද වන විට ජනාධිපති නීතිඥයකු වන මාර්ෂල් පෙරේරා මහතා දකුණු පළාත් ආණ්ඩුකාරවරයාය.

“ඔය කාලයේ දීම එක්සත් රාජධානියේ ඔත්තු සේවය වන MI 5 හෙවත් Military Intelligence 5 අපි සම්බන්ධව දැඩි උනන්දුවක් පලකරලා තිබුණා.”

මේ තත්ත්වයන් සමග විජේවීර අත්අඩංගුවේ සිටියදීම පෙරලා පහර දීමක් කරන්නට ජ.වි.පෙ. තීරණය කොට තිබිණි.ඒ පිළිබදව ඇත්තේ විවිධ තොරතුරුය, සැකසංකාය.

“නැහැ එහෙම සැකයක් නැහැ. මෙහෙමයි ඕක වුණේ. ඔය කාලයේ දී ම රෝහණ සහෝදරයා සමග රදවාගෙන හිටපු ලාල් සෝමසිරි සහ තවත් කෙනෙක් නිදහස් කරලා තිබුණා. ඒ අය සනත් බොරළුකැටිය සහෝදරයාව මුණගැහිලා තිබුණා. පියතිලකත් මුණගැහුණා. ලාල් සෝමසිරි විජේවීර සහෝදරයා ඔහුට දුන්නා කියන පණිවිඩයක් ඔවුන්ට කියලා තිබුණා. ඒ අනුව විජේවීර සහෝදරයා කියලා තිබුණේ පහර දෙන්න කියලා. පියතිලකගේ නායකත්වයෙන් කණ්ඩායමක් තමන්ව බේර ගන්න යාපනයට එවන්න කියලා කිව්වලු. මේ ගැන 1972 අප්‍රේල් 2 වන දා විද්‍යෝදය සංඝාරාමයේ දී සාකච්ඡා කළා.”

මෙම සාකච්ඡාවේ පියතිලක, උයන්ගොඩ බෝපගේ ප්‍රහාරයක් පිළිබදව දැඩි කැමැත්තක් නොදැක් වූහ.එහෙත් සනත් බොරළුකැටිය සහ ලොකු අතුල හෙවත් අතුල නිමලසිරි ජයසිංහ ප්‍රහාරය සදහා තදින් පක්ෂ වූහ. සුනන්ද දේශප්‍රිය, අනුර කුරුකුලසූරිය, පොඩි අතුල හෙවත් වික්ටර් අයිවන්, අම්බලන්ගොඩ සිසිල් චන්ද්‍ර, පොළොන්නරුවේ සුසිල්, මාතර සුසිල් ඇතුළු ප්‍රාදේශීය නායකයන් කිහිප දෙනෙක්ද ප්‍රහාරයකට බල කළහ.

“මම කිව්වා කොළඹ පහර දෙන්න පිරිස් බලය, අවි ආයුධ හිග බව.සමහරු ඒ කතාව ප්‍රතිෂේප කළා. ඒ අය මගේ මතය බැහැර කරමින් කතා කළා. ඒ අය කිව්වේ කොළඹට පහර දෙන්න ඕන කියලා. පක්ෂය ඒකට ශක්තිය තියෙනවා කිව්වා. මම පිරිස් බලය සහ ආයුධ මදි කිව්වම ලොකු අතුල ප්‍රහාරයට කෑගල්ලෙන් සහෝදරවරු දාහක් එවනවා කිව්වා.”

ලයනල් බෝපගේ පවසන පරිදි 1971 අප්‍රේල් 2 වන දා රැස්වූ පිරිස සියලු දෙනාම එකග වී තිබුණා 1971 අප්‍රේල් 5 වන දින රාත්‍රී 11.30 ට පෙරලා පහර දීමට.

“මට තේරුණ විදිහට සමහර අය කලින්ම පහර දෙන දිනය තීරණය කරලා තිබුණා. එදා වුණේ ඒ තීරණය අපට දැනුම් දීම.”

රෝහණ විජේවීර බේරා ගැනීමට යාපනයට යන පිරිසට නායකත්වය දීමට 1971 අප්‍රේල් 4 වන දා පියතිලක කොළඹින් බැහැර විය.

“පියතිලක කිව්වේ පක්ෂයේ අභ්‍යන්තර සතුරන්ගෙන් විජේවීර සහෝදරයා බේරගන්න යාපනයට යන්න ඕන කියලයි. එයා අභ්‍යන්තර සතුරන් කිව්වේ සනත්ටයි ලොකු අතුලටයි.”

අප්‍රේල් 5 ප්‍රහාරයේ දී බෝපගෙට පැවරී තිබුණේ කොළඹ ප්‍රහාරයේ දී පියතිලකට සහ උයන්ගොඩට සහය දීමයි. ඔවුන්ට හමුදා අංශ සමග සම්බන්ධතා තිබිණි..

“අප්‍රේල් 4 වෙනිදා රෑ වැල්ලවාය පොලිසියට අපේ අය පහර දීලා තිබුණා. ඒ අතර අපි අතරම උන්න ඔත්තුකාරයෙක් අපි 5 ‍වෙනිදා රෑ ගහනවා කියන ඔත්තුව ආණ්ඩුවට දීලා තිබුණා.”

කැරැල්ලට පෙර ජ.වි.පෙ. ට සම්බන්ධ සෑහෙන පිරිසක් අත්අඩංගුවට ගැනිණි. ඒ අතර නාවික සහ ගුවන් හමුදාවට අයත් පිරිස් ද වූහ. බෝපගේ පවසන ආකාරයට ඒ අයත් ඇතුළු මුළු පිරිස 5000ක් පමණ වූහ.

1971 අප්‍රේල් 5 රටම යුද තත්ත්වයක් ගත් දවසකි.

ඒත් බෝපගේ කොළඹ සැරිසැරුවේය. ලොකු අතුල කොළඹට එවන බව කී දාහක සටන්කරුවන් ගැන සෙවීය. ඔහු දුටුවේ කොළඹ ආරක්ෂාව තර කර ඇති බව පමණි. කොළඹ කිසිදු ප්‍රහාරයක් සිදු නොවීය.

“මම කොළඹ ඇවිද්දා. එවනවා කිව්වා කව්රුවත් කොළඹ නැහැ. කිසිම පහර දීමක් නැහැ. මම හවසත් කොළඹ ඇවිද්දා. රෑ නමයට ඇඳිරි නීතිය දැම්මා. ඊට කලින් මම ඔස්මන්ඩ් සිල්වා සහෝදරයා බලන්න වනාතමුල්ල පැත්තට යන්න හැදුව. මුළු වනාතමුල්ලම පොලිසියයි හමුදාවයි වට දාලා . මම ඒ ගමන විද්‍යොදයේ සංඝාරාමය පැත්තට ගියා. එහෙ අපේ කව්රුවත්ම හිටියේ නැහැ.”

මේ අතර වාරයේ බෝපගේ සොයා ආ පක්ෂයේ අයෙක් පැවසුවේ, කොළඹ ප්‍රහාරය නතර කරන්නට කොළඹ දිස්ත්‍රික් කමිටුව තීරණය කළ බවයි. ඊට හේතු වී ඇත්තේ කොළඹ ආරක්ෂාව තර කිරීමත්, වැල්ලවාය පොලිසියට පහර දීමත් ඊට පෙර දිනයේ පක්ෂයේ කොළඹ සාමාජිකයන්ගේ නිවෙස්වලට ආරක්ෂක අංශ කඩා පැනීමත්ය.එවැනි වටපිටාවක් මත කොළඹට පහරදීම සිය දිවි නසා ගැනීමක් බව කොළඹ කමිටුව තීරණය කරන්නට ඇත.

ලයනල් බෝපගේ කොළඹ තනිවිය. යා හැකි තැනක් නොවීය. සැගවීමට තැනක් නොවීය. පක්ෂයට සබදතා, සන්නිවේදනය, එකිනෙකා කෙරෙහි සහයෝගය අත්‍යවශ්‍ය මොහොතක ඒ සියල්ල අහිමිව තිබිණි. පක්ෂයේ සමගිය අත්‍යවශ්‍ය මොහොතක සමගිය බිදවැටි තිබිණි.

තමන් සහ තම සගයන් පසු පසින් පන්නා එන ආරක්ෂක අංශවලින් ගැලවීමට, ගැලවී සැගවීමට සුදුසු තැනක් ඔහු සිහි කළේය.

“කොළඹ ඉදීම අවදානම් කියලා මට තේරුණා. එකක් එළියෙන් එන අනතුර. අනෙක පක්ෂයෙන් එන අනතුර. මම රෝහණ සහෝදරයට පක්ෂපාති නිසා ඊට විරුද්ධ කණ්ඩායමෙන් මට එන අනතුරත් මම දැක්කා. ඊට දවසකට කලින් පියතිලක පානදුරේ පන්සලක් ගැන මට විස්තර කියලා තිබුණා. ඒක තිබුණේ පානදුරේ සරික්කාමුල්ලේ. මම එහෙට ගියා.”

පන්සලේ විහාරාධිපති වුයේ පක්ෂයට සම්බන්ධ කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ කථිකාචාර්ය වරයකු ලෙස සේවය කළ කඩවැද්දුවේ සුමංගල හිමිය.

බෝපගේ ඊට පෙර මේ හාමුදුරුවන් හැදින සිටියේ නැත. එහෙත් පියතිලකගේ සම්බන්ධතා පැවසූ පසු පන්සලේ නතර වීමට බෝපගේට අවසර ලැබුණි.

අප්‍රේල් 6 වන දින එවකට ඇමතිවරයෙකු වූ ටී.බී. ඉලංගරත්න මහතා කළ ප්‍රකාශයක් ගුවන් විදුලියෙන් ප්‍රකාශයක් විකාශය කළේය.ඉන් කියවුණේ ජ.වී.පෙ. බලය ලබාගත් පසු වයස අවුරුදු පහට අඩු දරුවන් සහ අවුරුදු 50 වැඩි වැඩිහිටියන්ද මරාදමන බවයි. මේ ප්‍රකාශය බෝපගේගේ කන වැකුණේ රත්මලාන බස් නැවතුම් පළක සිටිය දී ය.

“ඒ කතාව අහපු බස් නැවතුම් පළේ මිනිස්සු චේ ගුවේරාකාරයෝ නැති බංගස්තාන කරන්න ඕන කිව්වා. ඒ වෙලාවේ කොළඹ යන බස් එකක් ආව. මම එකේ නැගලා කොළඹ ආවා.”

යළි කොළඹ පැමිණි බෝපගේ ඉතා අසීරුවෙන් කොළඹ රැදුණු අනෙක් අය එක්කරන්නට විය.

“පිට පළාත්වලට එල්ල වෙන පහරදීම් නතර කරන්න හරි අවධානය වෙනස් කරන්න හරි පුළුවන් විදිහට කොළඹට තැන් තැන්වලින් පහර දෙමු කියලා අපි හිතාගත්තා. හමුවුණු හැමෝම ඒකට එකග වුණා. අපි ඉතාමත් අමාරුවෙන් තොටළඟ පාලම ළඟ පුංචි සාකච්ඡාවක් කළා.”

එකී සාකච්ඡාව අවසානයේ බස් නැවතුමේ සිටියදී ඔවුන් දුටුවේ ප්‍රහාරයන් මැඩ පැවැත්වීමට විදේශයන්ගෙන් ලද අවි කටුනායක සිට ප්‍රවාහනය කරන අන්දමය.පක්ෂයේ හමුදාව සම්බන්ධ දේශපාලන කටයුතුවලට සම්බන්ධ අය ද ඒ වන විටත් බෝපගේ අසල වූහ.

ප්‍රහාරයන්ට පෙර ලයනල් බෝපගේ පක්ෂය වෙනුවෙන් චීන තානාපති කාර්යාලය හා සම්බන්ධව කටයුතු කළේය.මේ නිසාම පිරිස අදහස් කළේ තත්ත්වය පිළිබදව චීන තානාපති කාර්යාලය හෝ දැනුවත් කිරීමට බෝපගේ එහි යා යුතු බවයි.

“මම 71 අප්‍රේල් 7 වෙනිදා චීන තානාපති කාර්යාලයට ගියා. තානාපති නිලධාරීන් මුණ ගැහුණා. සිදුවුණ දේ එයාලට කිව්වා. ඊට පස්සේ තානාපති කාර්යාලයේ පළවෙනි ලේකම් මට තර්ජනය කරලා තානාපති කාර්යාලයෙන් එළියට බහින්න, නැත්නම් පොලිසියට කෝල් කරනවා කිව්වා.”

මේ වන විටත් ආයුධ සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජය විදේශයන්ගෙන් සහය ඉල්ලා තිබිණි. ඊට ප්‍රතිචාර ලෙස එක්සත් ජනපදය, සිංගප්පුරුව, පකිස්ථානය සහ ඉන්දියාවද සහය ලබා දුණි. ඉන්දියාව කටුනායක ගුවන් තොටුපල ආරක්ෂාවට ගුර්කා භටයන්ද එවීය. මේ බව දැනගත් බෝපගේ ඇතුළු පිරිස පහර දීමේ තීරණය හකුළා ගත්හ.

1971 අප්‍රේල් 19 උදා විය.

“මමයි උයන්ගොඩ සහෝදරයයි (ආචාර්ය ජයදේව උයන්ගොඩ) දෙන්නම හිටියේ පන්සලේ. අපි මාරුවෙන් මාරුවට පන්සල අවට අවධානයෙන් මුර කළා. උදේ හයට විතර ඇති, මම දැක්කා පොලිසිය පන්සල වට කරලා තියෙනවා. පොලිසිය සිය ගාණක් මිදුලට ඇවිදන් එනවා. ඒ අතර ප්‍රධානියා වගේ කෙනෙක් කෑ ගහලා අණදෙනවා. මගේ කාමරෙන් පිටවෙන්න දොරක් නැහැ. උයන්ගොඩ සහෝදරයා පේන්න නැහැ. මම ඇඳට වෙලා නිදාගත්තා වගේ හිටියා.”

එසැණින් පොලිසිය දොරට තඩි බෑවේය.බෝපගේ දොර විවෘත කළේය.....

හෙට - බෝපගේ ඇත ලයියා නැත

සිසිර යාපා

 ඍජු විදේශ ආයෝජන උකහා ගැනීම සඳහා සෑම රටක්ම උනන්දු වෙයි. ශ්‍රී ලංකාව ඍජු විදේශ ආයෝජන අවස්ථා සඳහා දොරටු විවෘත කර ගත්තේ 1977 ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ මගිනි. මහ කොළඹ ආර්ථික කොමිසමත්, ඒ ඇතුළත කටුනායක නිදහස් වෙළෙඳ කලාපයත් පිහිටුවා ලූ අතර විදේශ ආයෝජන ආරක්ෂාව සඳහා නීති රීති ද හඳුන්වා දෙන ලද්දේ එම ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණයනට අනුරූපවය.

මන්මෝහන් සිං සහ විශ්වනාත් ප්‍රතාප් සිං යන නායකයන්ගේ පුරෝගාමිත්වයෙන් 1991 දී ඉන්දියාව සිය ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ අරඹමින්, ඍජු විදේශ ආයෝජනයට ඉඩකඩ සලසා දුන්නේ ය. 2015- 2016 සහ 2017 ඉන්දියාව ඍජු විදේශ ආයෝජන ඇද ගැනීමෙන් එක්සත් ජනපදය හා චීනය අබිබවා පෙරට පැමිණි බව ෆයිනැන්සල් ටයිම්ස් පුවත්පත සහ ද ටයිම්ස් ඔෆ් ඉන්ඩියා ආර්ථික වි‍ශ්ලේෂණය සඳහන් කර තිබේ.

ඩෙන් සියාඕපෙන්ග් 1978 දී චීනයට නව ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හඳුන්වා දුන් අතර 1978 “වඩාත් විවෘතකරණය” යන වැඩ පිළිවෙළ යටතේ ඍජු විදේශ ආයෝජන හඳුන්වා දෙන ලදී. උන්ක්ටාඩ් UNCTAD ලෝක ආයෝජන වාර්තාව පවසන අන්දමට 2017 වසරේ ඍජු විදේශ ආයෝජනය අතින් චීනය ලොව තුන්වන ස්ථානය දිනාගෙන තිබේ. එරට නිදහස් වෙළෙඳ කලාප 11 ක ආයෝජනය කර ඇති ඍජු විදේශ ආයෝජනය පමණක් ඇ.ඩොලර් බිලියන 16 ඉක්මවයි.

වියට්නාමය ඍජු විදේශ ආයෝජනය ඇදගැන්ම සඳහා ඉදිරිපත් වූයේ 1988 සිටය. මේ වනවිට ඍජු විදේශ ආයෝජනය සහිත සමාගම් 21396 ක් වියට්නාමයේ ක්‍රියාත්මක වේ. 2017 දී වියට්නාමය විසින් ආකර්ෂණය කරගත් ඍජු විදේශ ආයෝජනය එ.ජ.ඩොලර් බිලියන 17.5 කි. බංග්ලාදේශය සිය රට විදේශ ආයෝජන සඳහා විවෘත කෙළේ 1980 දීය. 1980 සිට 1985 දක්වා බංග්ලාදේශය ආකර්ෂණය කරගත්තේ ඇ.ඩොලර් දසලක්ෂ 356 කි. එහෙත් 2017 වසරේ එරට විසින් ආකර්ෂණය කරගත් ඍජු විදේශ ආයෝජනය ඇ.ඩොලර් බිලියන 2.33 කි.

ආයෝජන තරගය

ඍජු විදේශ ආයෝජනය සඳහා සෙසු කලාපීය රටවල් අතර ඇත්තේ ද දැඩි තරගයකි.ඒ සඳහා ආයෝජකයනට විවිධ වරප්‍රසාද, ණය සහන හා බදු සහන ආදිය ද පිරිනැමේ. ශ්‍රී ලංකාවද ඍජු විදේශ ආයෝජනයට විවිධ සහන දෙන නමුත් විදේශ ආයෝජන ඇදගැනීමේ දී ශ්‍රී ලංකාව ඒ සඳහා තව තවත් පියවර ගත යුතුව තිබේ. ඒ බව රහසක් නොවේ.

මෙහිදී හඳුනාගත් බාධක ද රාශියකි. ප්‍රතිපත්තිමය අස්ථාවරත්වය, අකාර්යක්ෂම නිලධාරිවාදය, යටිතල පහසුකම් ප්‍රමාණවත් නොවීම,අපරාධ හා සොරකම්,දුර්වල සෞඛ්‍ය සේවාවන්, රාජ්‍ය අස්ථාවරභාවය, ජාතික ශ්‍රම බළකායේ දුර්වල වැඩ සංස්කෘතිය ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යාපාර පවත්වාගෙන යෑමට ඇති බාධක කීපයක් යැයි 2016 ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකු වාර්තාව P.33 කියයි.

ලෝක ව්‍යාපාරික දර්ශකයේ ඉදිරියට ඒමට ශ්‍රී ලංකාව දැඩි උත්සාහයක යෙදෙයි. ආයතන ලියාපදිංචියේ ප්‍රමාදය, විදුලි බලය ලබාගැනීමේ ප්‍රමාදය ගැන විවේචන පවතින අතර විදේශ ආයෝජන ගලා ඒමට හරස්වන බාධක දුරැලීමට ද රජය විවිධ පියවර හඳුන්වා දීමේ නිරතව සිටී. අවාසනාව නම් එබඳු බාධක දුරලීම සඳහා කල්මැරීම නිසා කලාපීය රටවල් අපට වඩා ඉදිරියට ගමන් කිරීමයි.

දෙස් විදෙස් ආයෝජකයනට ආයෝජන අවස්ථා වඩාත් පහසුකරලීමට අවස්ථා උදාකරදීමට මග සලසන අවබෝධතා ගිවිසුම් හයකට අත්සන් කිරීමක් පසුගිය සතියේ කොළඹ දී සිදුවිය.

ඍජු විදේශ ආයෝජන සඳහා වඩාත් කාර්යක්ෂම සේවා සැපයීමක් සමගින් නව ආයෝජන ඇරැඹීම දැනට වඩා සියයට 20 කින් කඩිනම් වීමට මෙම අවබෝධතා ගිවිසුම් හේතුවේ යැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

ආයෝජන මණ්ඩලය සමඟ ගිවිසුම් ගත වූ සෙසු ආයතන වන්නේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා රේගු දෙපාර්තමේන්තුව, නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය,කොළඹ මහ නගර සභාව, මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය සහ සමාගම් රෙජිස්ට්‍රාර් දෙපාර්තමේන්තුවයි.ආයෝජනයේ දී මේවා ඍජුවම සම්බන්ධ වන ආයතනයෝය. (මෙහිදී විශේෂයක් වන්නේ ඉහත කී ආයතන හය මගින් සපයන පහසුකම් එක කවුළුවකින් ආයෝජකයන්ට ලබා ගැනීමට අවස්ථාව ලැබීමයි. එසේම කඩදාසි හා ෆයිල් පුරවන හණමිටි යුගය නිමාවීමයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආයෝජනය සඳහා විවිධ පහසුකම් සැපයීම වරින්වර පුළුල් කෙරුණු නමුත් ඒ ආයතනයෙන් මේ ආයතනයට වට වන්දනා යෑමේ සිරිතට තමන්ගේ ඇති අකැමැත්ත ඇතැම් ආයෝජකයෝ ආයෝජක සමුළුවලදී ඍජුවම කියා පෑ අවස්ථා තිබුණි. ඒ සමගම වෙනත් රටවල එක කවුළුවකින් පහසුකම් රැසක් ගැනීම සඳහා සපයා ඇති අවස්ථාද ඔවුහු මතක් කර දුන්හ. දැන් ශ්‍රී ලංකාවද එම පහසුකම් පිරිනමයි.

මේ ගිවිසුම් අස්සන් කිරීමේ අවස්ථා‍වේදී කතා කළ සංවර්ධන උපායමාර්ගික හා ජාත්‍යන්තර වෙළෙද ඇමැති මලික් සමරවික්‍රම මහතා ද කියා සිටියේ රටට එන ආයෝජකයනට පහසුකම් සැපයීම රජයේ වගකීම බවයි. තනි කවුළු ආයෝජන පහසුකම් සැලසීමේ කාර්ය සාධක බළකායේ නව වෙබ් අඩවිය එළි දැක්වීම ද එදිනම සිදුවිය.

විදේශ ආයෝජන ආකර්ෂණයේ දී ශ්‍රී ලංකාව පෙරමුණගත් රටක් වුවද එම තරගයේ දී ශ්‍රී ලංකාව පසුපසට තල්ලුවී සිටී. මේ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සැපයූ ආචාර්ය සමන් කැලේගම මහතා තර්ක කෙළේ 1983 ජූලි සිදුවීම් නිසා විදේශ ආයෝජන නොලැබී ගිය බවයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආයෝජනයට සූදානම් වූ ඇතැම් සමාගම් මැලේසියාවට හා වියට්නාමයට සංක්‍රමණය වූ බව ද රහසක් ‍නොවේ. 1983 – 2009 දක්වා පැවති සිවිල් යුද්ධ තත්ත්වය තවත් බාධකයකි. මේ බාධක මැද සතුටට කරුණක් ද තිබේ. 2017 වසරේ දී ලංකාව ඍජු විදේශ ආයෝජන වශයෙන් ඇ.ඩොලර් දස ලක්ෂ 1913 ක් ආකර්ෂණය කර ගත්තේ ය. එය මෙතෙක් ලබාගත් ඉහළම ඍජු විදේශ ආයෝජනයයි. 2016 වසරේ දී ආකර්ෂණය කර ගත්තේ ඇ.ඩොලර් දස ලක්ෂ 1078 කි. 2017 වසරේ ඍජු විදේශ ආයෝජනයෙන් මෙරට සංවර්ධනයට දායක වූ රටවල් අතර චීනය,හොංකොං, ඉන්දියාව, මැලේසියාව සහ සිංගප්පූරුව ප්‍රධාන ස්ථානයන් හිමිකර ගනී.

2018 දෙවන කාර්තුව වන විට ශ්‍රී ලංකාව ඇ.ඩොලර් දසලක්ෂ 1400 ක ඍජු විදේශ ආයෝජන ආකර්ෂණය කරගන්නා බවට රජය අනාවැකි පළ කරයි. එසේම 2018 වසර තුළ ඇ.ඩොලර් දසලක්ෂ 2750 ක් ආකර්ෂණය කරගන්නා බවට ද අනාවැකි පළ වේ. මේ ඉලක්කය සපුරා ගන්නේ නම් එය බංග්ලාදේශය සමග කරට කර සිටීමකි.

ආයෝජකයනට අවශ්‍ය පහසුකම් එක කවුළුවකින් සැපයීමේ නව වැඩසටහන අනුව එයට ආයතන හයක් ඇතුළත්ය. වසර අවසන් වනවිට තවත් ආයතන 18ක සේවා ලබාගැනීමට මෙමගින් අවස්ථාව හිමිවනු ඇත.

නව තාක්ෂණයේ වාසි

මෙතෙක් විවිධ අපහසුතාවනට මුහුණදුන් දේශීය හා විදේශීය ආයෝජකයනට දැන් ආයෝජන මණ්ඩලය වෙත නොගොස්ම,ඔන්ලයින් ON LINE මගින් සියලු කටයුතු එක තැනකින් කරගැනීමේ වාසිය හිමිවේ. විවිධ ප්‍රමාදයන් නිසා විදේශ ආයෝජන සියයට 20ක් රටට නොලැබී යන බව වාර්තා වී තිබේ. නිලධාරිවාදය සහ කාර්යාලීය ප්‍රමාද නිසා තමන් අසතුටට පත්වන බවට ආයෝජකයන් මැසිවිලි නැගූ වාර බො‍හෝය. රට ද සාමකාමිය. HARRIS CORP. හැරිස් කෝපරේෂන් ආයතනය ශ්‍රී ලංකාව හැරගියේ බාගෙට තැනූ ගොඩනැගිලි ද මේ රට තුළ අතහැර දමමිනි. ඊට හේතු වූයේ එදා රට තුළ පැවැති නොසන්සුන්තාවයි.

ලෝක බැංකුවේ ශ්‍රී ලංකා හා මාලදිවයින පිළිබඳ අධ්‍යක්ෂිකාව වූ ‘DAH PSWARAY’ මහත්මිය මේ වැඩ පිළිවෙළ ගැන කියා සිටියේ ශ්‍රී ලංකාව වෙනත් රටවල් සමග ඉදිරියට යන බව මෙමගින් පැහැදිලි වන බවයි. එසේම රට තුළ ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලියක් සිදුවන බවද එතුමිය කියයි.

ආයෝජකයන් සමග කටයුතු කිරීමේදී විනිවිදභාවයෙන් තොරව කටයුතු කරන බවට විවිධ චෝදනා ද ඒ ගැන පරීක්ෂණ ද තිබේ. නව වැඩපිළිවෙළ මගින් ව්‍යාපාරික විනිවිදකම තහවුරු වන බව ආයෝජක මණ්ඩලයේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා කියයි. ව්‍යාපාරික විනිවිදභාවය හීනවීම ආයෝජනය අඩපණ කරන්නකි.

ඍජු විදේශ ආයෝජනයට සම්බන්ධ සියලු ආයතන නවීන තාක්ෂණයෙන් එකට එකතු කරන වැඩ පිළිවෙළක් තුළින් ලෝක ආයෝජනයේ පවතින අසමතුලිතතා දුරලීමේ ක්‍රියාවලියට පණදීමක් සිදුවන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය UNCTAD විසින්ද පිළිගෙන තිබේ. ඒ අනුව ක්‍රියාකාරිවීම සඳහා වූ විවිධ සැලසුම් ද උන්ක්ටාඩ් ආයතනය විසින්ද ඉදිරිපත් කර ඇත.

ඉන්දියානු ආදර්ශය

අසල්වැසි ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්ත අතර ශීඝ්‍ර දියුණුවක් කරා ළඟාවන පන්ජාබය සිය ප්‍රාන්තයේ ආයෝජන ශක්තිමත් කරගැනීමට SINGLE – WINDOW සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කරයි.

බුරුමය හෙවත් මියන්මාරය ඉතාම මෑතක සිට ආසියාවේ ආර්ථික තරග පිටියට පිවිසි රාජ්‍යයකි. මේ වනවිට මියන්මාරය ආසියාන් සිංගල් වින්ඩෝ ව්‍යාපාරික ජාලයට ඇතුළත්ව සිටී.

ආනයන - අපනයන ක්‍රියාවලිය විධිමත් කිරීම සඳහා සිංගල් කවුන්ටර් සංකල්පය භාවිතා කිරීමට 2017 තීරණය කළ මියන්මාරය ඒ සඳහා අවශ්‍ය ප්‍රතිපාදන ලෙස ඇ.ඩොලර් දසලක්ෂ 49.46 ක් වෙන්කර තිබේ. මේ සඳහා ලෝක බැංකුආධාර ද හිමි වේ. 1995 සිට 2012 වනවිට බංගලාදේශය සිය අපනයනය දෙගුණ කර තිබේ. සිය අපනයනය වැඩිකර ගැනීමට බංග්ලාදේශය නව තාක්ෂණය උපයෝගිකර ගන්නා අතර කඩදාසි භාවිතාවෙන් තොර නව තාක්ෂණික මෙවලම් ඒ සඳහා භාවිතා කිරීමට සැරසීම ශ්‍රී ලංකාවේ අපට හොඳ පාඩමකි.

කරුණාරත්න අමරතුංග

 ඇත්ත ඇතැම් විට තිත්ත ය. අප සියලු දෙනාට මැරෙන්නට සිදු වන බව එවැනි තිත්ත ඇත්ත කි.

ඇත්ත මෙන් නොව බොරුව හැම විටම වාගේ රසවත් ය. මරණින් පසු දිව්‍ය සැප සම්පත් ලැබිය හැකි ය යන්න එවැනි බොරුවකි. බෞද්ධ සාහිත්‍යයට අනුව සදෙව් ලොවක් ඇති විට ක්‍රිස්තියානී සාහිත්‍යයට අනුව තිබෙන්නේ එකම එක දෙවි ලොවකි. ඒ අනුව බෞද්ධයන්ට දෙවියෙක් විය හැකි අතර ක්‍රිස්තියානුන්ට දිවිය ලෝකයට යා හැකි මුත් දෙවියෙක් වෙන්නට බැරි ය. එම ආගමේ විශ්වාසයන් අනුව ඇත්තේ එක දෙවි කෙනෙකු බැවිනි. මේ දෙකම එක විට හරියන්නට විදිහක් නැත. එක්කෝ මේ දෙකම වැරදි ය. නැතිනම් එකක් නිවැරදි වන අතර එකක් වැරදි ය. දෙපැත්තෙන්ම එක වගේ සහතික මේ සම්බන්ධයෙන් ලැබෙන නිසාත් එක කාරණයක් පිළිගන්නේ නම් අනිත් කාරණය ද පිළිගැනීමට සිදු වේ. දෙකම එක විට ඇත්ත විය නොහැකි බැවින් බුද්ධිමත් තීරණය වන්නේ දෙකම නිශ්ප්‍රභා කර දැමීම ය. ඒ ආගම් දෙකේම පූජකයන් විසින් තමන් කියන දෑ තදින්ම විශ්වාස කරන ලෙස ඉල්ලා සිටින නිසා ම, ඒ එකක් නිශ්ප්‍රභා කරන්නේ නම්, අනික ද නිශ්ප්‍රභා කළ යුතු නිසා ය.

එහෙත් එය විද්‍යාත්මක ක්‍රමය නොවේ. ප්‍රශ්නයකට ඇත්තේ මේ සම්බන්ධයෙන් විද්‍යාත්මක ක්‍රමය අනුගමනය කළ නොහැකි වීම ය. එයට හේතුව මේ සංකල්පයන් දෙකෙන් එකක් වත් බොරු කරන්නට බැරි නිසා ය. බොරු කිරිමට අමාරු සංකල්පයක් එය කොතරම් පට්ට කෙබරයක් වුව ද බොරු කළ හැකි ජගතෙක් නැත. ඒ අපභ්‍රංසයේ තේරුම කුමක් ද?

බොරු කරන්න බැරි බොරු

යමක් ඇත්තක් යනුවෙන් නිශ්චයව ම කිව හැක්කේ එය බොරුවක් බව ඔප්පු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයක් අපට තිබෙන අවස්ථාවක පමණි. එම ශාක්‍යතාවය තිබිය දී ම බොරු කළ නොහැකි නම් එවිට එය ඇත්තක් ලෙස සැළකේ.

උදාහරණයක් ලෙස සාමාන්‍ය වායු පීඩනය යටතේ ඇති ජලය සෙන්ටිග්‍රේඩ් අංශක සියයට රත් කළ විට ජලවාෂ්ප බවට පත් වන්නේ ය යන්න අපට පරීක්ෂණයක දී බොරුවක් දැයි බැලිය හැකි ය. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ එය රත් කර බැලීම ය. එය බොරු නම් බොරු කළ හැකි ය. බොරු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයකින් යුක්ත ය.

එසේ ඔප්පු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයක් නැති යම් ප්‍රකාශයක් ඇත්ත ලෙස සැළකිය නොහැකි ය. එය බොරුවක් ලෙස සහතික කොට කීමට ද බැරි ය.

දිව්‍ය ලෝකයක් නැතැයි කියන්නට කිසිම ජගතෙකුට බැරි ය. එහෙත් ඇතැයි කියන්නට පරණ කතා ඇරුණහම වෙනත් භෞතික සාක්ෂි ද නැත. ඒ නිසා ම එය වැරදි දැයි බැලීමට විදිහක් නැත.

බොරුවට තටු ලැබෙන්නේ මෙතැන දි ය. වඩාත් ශක්තිමත් තටු ලැබෙන්නේ බොරුවක් හිත හිතා නිර්මාණය කළ හැකි නිසා ය. වඩාත් රසවත් කළ විට බොරුව වඩාත් ආකර්ෂණීය වන්නේ ය.

ස්වාමීන් වහන්සේ කෙනෙකුට භක්තියෙන් ආසනයක් පැලඳු තැනැත්තියක් මරණින් මතු දෙව්ලොව ඉපදී මැණික් පුටුවකට හිමිකම් කියන කතා උපාසකම්මා කෙනෙකුට ආශ්වාදය ගෙන දෙන්නේ එවැනි සරල කටයුත්තකින් ලැබිය හැකි ආනිශංස මහත් වන නිසා ය. මරණින් අවසාන වන ජිවිතයක් වෙනුවට මරණින් මතු ජීවිතයක් ලැබීමෙන් නොනැවතී දිව්‍ය සැප සම්පත් ඇති ජීවිතයක් ලැබීමේ ඉඩ හසර ම සතුට උපදවන රසවත් ප්‍රවෘත්තියක් වූ විට මේ තරම් සරල කටයුත්තකින් එය කර ගත හැකි නම් සතුට දෙගුණ තෙගුණ වන්නේ නිතැතින් ය.

දැන් ඔබ ඉදිරියේ පැහැදිලි දෙකක් තිබේ. එකක් කටුක තිත්ත ඇත්ත ය. ඒ නම් ඔබ මැරෙන බව ය. මරණයෙන් අවසන් වෙන ජීවිතයක් තිබීම කණගාටුදායක ඇත්තකි. දෙවැන්න ඒ මරණින් මතු යන දෙව්ලොවක් ගැන ය. එය කටුක හෝ තිත්ත නැත. රසවත් ය. එහි ඇතැයි කියන සැප සම්පත් ගැන බොහෝ දේ හිත හිතා කිව හැකි ය. ඒ එකක්වත් බොරුවක් යැයි ඔප්පු කළ නොහැකි නිසා ය.

එවැනි දෙකක් අතුරින් තෝරා ගැනීමක් කරන්නට සිදු වූ විට මිනිසුන් තෝරා ගන්නේ රසවත් එක ය. බොරු කරන්න බැරි “බොරුව“ ය. නැතැයි කියන්නට බැරි දිව්‍ය ලෝකය ය.

තව උදාහරණයක් ගෙන බලමු. දෙවියන්ට බාර හාර වීමෙන් යමක් ලබා ගත හැකි ය යන්න රසවත් ආරංචියකි. දෙව්ලොව ඇති කප් රුකකටත් සිතූ පැතූ සම්පත් ලබා දිය හැකි බව කියවේ. දිව්‍ය ලෝකයේ නොව මේ ලෝකයේම එවැන්නකට ඉඩක් තිබෙනවා යැයි කියන රසවත් පුවත වෙත ඒ නිසා අප ඇදී යන්නේ නිතැතිනි. එපමණක් නොවේ. එය හැබෑවක් නොවේ යැයි කියමින් අපේ ආතල් කඩන්නට එන පුද්ගලයා සම්බන්ධයෙන් අපට ඇත්තේ තරහකි. කෝපයකි. මෙතරම් රසවත් බොරුවක් අප ඉදිරියේ දී තිබිය දී තිත්ත ඇත්ත අපට මුණ ගස්වන්නේ කුමකට ද යන්න අපේ අවිඥානයට ඇති වන හැඟීම ය. අමාරුවෙන් මගහරින්නට හදන මේ සත්‍යය මුලිච්චි කරන මිනිසාට කුණුහරුපයකින් සංග්‍රහ කිරීමට මිනිසුන් පෙළඹෙන්නේ මේ නිසා ය.

මේ බොරු කළ නොහැකි කතන්දර විශ්වාස කිරීමට අපට අවශ්‍ය පොඩි දෙයකි. හාමුදුරුවන් බණට හෝ දේවගැති තුමා යාච්ඤාවේ දී කී බව, එසේත් නැතිනම් ත්‍රිපිටකයේ හෝ බයිබලයේ සඳහන් ව ඇති බව, නැතහොත් පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට ආ බව, වැනි කුඩා දෙයක් මේ විශ්වාසය සඳහා ප්‍රමාණවත් ය. ඒ කාලාම සූත්‍ර දේශනාවේ විශ්වාසයට ගැනීම සඳහා භාවිතා නොකට යුතු යැයි බුදුන් කී කරුණුම ය. අමතර වශයෙන් ඔවුන්ට අවශ්‍ය වන්නේ එක් වැදගත් සාක්ෂියකි. කියමනකි. තොරතුරකි. විද්‍යාවෙන් හැම දෙයක් විස්තර කළ නොහැකි ය යන්න ඒ අනගි තොරතුර ය. එය විද්‍යාඥයන් පවා පිළිගන්නා එකකි. දැන් සියල්ල හරි ය. රසවත් ම බොරුව විශ්වාස කරන්නට කටයුතු සම්පාදනය වී ඉවර ය.

පරස්පර විරෝධී බොරු

වඩාත් ම පුදුම සහගත දෙය නම් රසවත් වන්නේ නම් බොරුව මිනිසුන් විශ්වාස කරන බව නොවේ. එකිනෙකට පරස්පර බොරු පවා වෙන වෙනම පැකැට්ටු වලට දමා, කොටු වලට දමා, වෙන වෙනම ඔවුන් විශ්වාස කරන බව ය. අපි උදාහණයක් ගෙන බලමු.

බෞද්ධාගමේ ඉගැන්වීම් වල සඳහන් වන්නේ යමෙකු කළ කර්මය ගොනු පස පස එන කරත්ත රෝදය මෙන් ඒ පුද්ගලයා පසු පස එන බව ය. එයින් ගැලවීමක් නැති බව ය. එය සනාථ කරන ජාතක කතා රාශියකි. එය කෙතරම් ද යත් වෙනත් කෙනෙකු පවා ඉන් ගලවා ගැනීමටවත් බුදුන් වහන්සේ සමත් නොවී යැයි ද බුදුන් වහන්සේට පවා ඉන් ගැලවීමක් නොවී යැයි ද සඳහන් කතා බුදු සිරිත කියවන කෙනෙකුට දකින්නට ලැබෙි. එය විශ්වාස කරන අතරේ ම කරුමයෙන් ගැලවීමට පිරිත් නූලේ පටන් දෙවියන්ගේ බැල්ම හරහා සුර යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර දක්වා ද විවිධ දේ පිහිට සෙවීමට බෞද්ධයෝ පෙළඹී සිටිති.

මේ පරස්පරය අප තේරුම් ගන්නේ කෙසේ ද? එක තේරුම් කිරීමක් විය හැක්කේ මේ දෙකින් එකක් ගැනවත් දැඩි විශ්වාසයක් මිනිසුන්ට නැති බව ය. කරන්නන් වාලේ කරනවා විනා මේ දෙක තුළ පරස්පරයක් තිබෙන බවවත් විමසන්නට මිනිසුන්ට අවශ්‍ය නැති බව ය. කනා ගල් ගහනවාක් මෙන් ගල් ගැහැව්වොත් එකක් වත් වදින්නට ඉඩ ඇත. ඇතත් නැතත් පරලොව සුදනෙනි මහත යනුවෙන් කීවේ අනවශ්‍ය විදිහට ඇති නැති බව සොයා යන්නට නුවුමනා බව ය.

අනෙකාට කැපීමේ රසය

නැත්නම් අප විසින් එය තේරුම් ගන්නේ තමන්ට වඩාත් රසයක් ඒ දෙකින් උත්පාදනය කර ගත හැකි ලෙස ය. කරුමය මග නොහැර පසු පස එන්නේ තමන්ගේ සතුරාගේ ය. තමන්ට විනය කැටි එකාගේ ය. එය අසන්නට මිහිරි කාරණයකි. තමන් සම්බන්ධයෙන් නම් සුරයක් පිරිත් නූලක් බැඳීමෙන් ඒ බඩකඩුත්තුවෙන් ගැලවිය හැකි ය. එහෙම බැරි වුනොත් පන්සලේ හාමුදුරුවන් වරක් කි පරිදි දස කුසලයේ යෙදිමෙන් නැතිනම් පල්ලියේ දෙව් ගැති තුමා කී පරිදි පව් සමා කර ගෙන සියලු පවින් නිදහස් විය හැකි ය. එය ද රසවත් කතාවකි. අනෙකාට කෙළ වී මා නිදහස් වන මේ අපූරු කතා දෙකම, ඒ දෙකම එකිනෙකට පරස්පර වුව ද, විශ්වාස නොකර කොහොම ද? ඒ දෙකම එකවර තුරුළු නොකර ගෙන කොහොම ද?

බෞද්ධාගම පමණක් නොව ඕනෑම ආගමක් අදහන මිනිසුන් අතර ද මේ දෙය මේ ලෙස ම සිදු විය හැකි ය. රසවත් බොරුවලට ආකර්ෂණය වීමට ඇතැම් විට ආගමක් ම ඕනෑ නැත. තිත්ත ඇත්ත ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට ද ආගමක් වුවමනා නැත. ඒ, ආගමික බෙදීමකින් තොරවම, අප කා සතුවත් තිබෙන මිනිස් ස්වභාවය නිසා ය.

ඇතැම් විට අප තලු මර මර රස විඳින්නේ දේශපාලනික බොරු ය. දේශපාලකයන් විසින් අපට විකුණන රසවත් සිහින ය. ඇතැම් විටක ව්‍යාපාරික බොරු ය. ඇතැම් විටෙක එසේ විඳින බොරු අතර අප ගැන අප විසින් ම හදා ගත් බොරු ද තිබිය හැකි ය.

මේ ඕනෑ ම බොරුවක් රසවත් වූ පලියට එයට ඇති අපේ පිළිගැනීම වැඩි වන්නේ ය. හඳෙන් හාල් ගෙනැල්ලා දෙනවා යැයි කීවහම හඳේ හාල් කොහිදැයි අහන්නේ නැතිව ම අප ඊට ආකර්ෂණය වන්නේ ඒ නිසා ය. වාලම්පූරියක් සැප සම්පත් හදනවා යැයි කීවහම පන නැති වාලම්පූරියක් එසේ කරන්නේ කෙසේ දැයි අසන්නේ නැතිව ම ඒවා අයිති කරගන්නට මුදල් පූජා කරන්නේ ඒ නිසා ය. සෝවාන් ලැබී ඇති බවට සහතිකයක් දෙනවා යැයි කියන භාවනා මධ්‍යස්ථාන වලට එහෙම සහතික සපයන්නේ කුමන නිර්ණයක මත පදනම්ව දැයි නොඅසාම යන්නේ ඒ නිසා ය (මරණින් මතු සතර අපායේ උපදින්නට වේ යැයි හාමුදුරුවන් විසින් බය කර ඇති නිසා ම මේ සෝවාන් ලැබීම ද රසවත් අන්දරයක්ව තිබේ).

රසවත් බොරු නිපදවීම සම්බන්ධයෙන් ව්‍යාපාරය ලෝකය විශේෂ දක්ෂතා පෙන්වා තිබේ. බොරු රසවත් ලෙස නිශ්පාදනය කරන අයට ඉහළ මිලක් ගත හැක්කේ ඒ නිසා ය. ඒකට කියන ගෞරවාන්විත නාමය මාකටින් ය. හරි නම් එය නිවැරදි විය යුත්තේ ගරිල්ලා මාකටින් ලෙස ය.

ඇත්ත විකිණීමෙන් ලාභ ලැබිය නොහැකි ය. ඇත්ත කටුක නම් ඇත්තටම අවසානයේ වන්නේ ඒ වෙළඳාමෙන් පාඩු ලැබීමට ය. එහෙත් බොරුවට - විශේෂයෙන් ආනුපාන එක්කොට රසවත් කළ බොරුවට - ඉහළ ඉල්ලුමක් තිබේ.

සමහරු කියන්නේ ඉල්ලුමක් තිබුනාට බොරුවට පැවැත්මක් නැති බව ය. අපේ අත්දැකීම නම් බොරුවට කෙටිකාලීන පැවැත්මක් ඇති බව ය. කෙටි කාලීනව කීවේ එය සදාකාලික නැති බව අඟවන්නට පමණ ය. එහෙත් එයට දින සති මාස නොව වසර ගණනාවක් අබාධයකින් තොරව සිටිය හැකි ය. ඇතැම් විට එය දශක කීපයක් ද සියවස් කීපයක් ද ශක වර්ෂ ගණනක් ද විය හැකි ය. ඇතැම් බොරු පැවත එන්නේ වසර දෙදහස් පන්සීයයක් නැත්නම් තුන්දහසක් පමණ කාලයක සිට ය.

රසවත් බොරුව අප කලින් ද දැක්වූ පරිදි ශක්තිමත් ය. ඒ නිසා කටුක ඇත්තට ඒ බොරුව නැගිටීමට ඉඩ දෙන්නේ නැත. වෙනත් විදිහකට කියන්නේ නම් කටුක ඇත්ත නමැති කුමරාට ඉපදිය හැක්කේ රසවත් බොරුව නම් මව් මරා පමණ ය. මරණයට එරෙහිව සටන් කරන රසවත් බොරුව ඉදිරියේ එසේ කිරීම පහසු නැත.

ඒ සඳහා බාහිර මැදිහත් වීමක් අවශ්‍ය ය. වින්නඹු අම්මා කෙනෙකු හෝ වෛද්‍යවරෙයකු අවශ්‍ය ය. රසවත් බොරුව ප්‍රශ්න කිරීමක් අවශ්‍ය ය. ඒ රස හානිකර යැයි ද ඇතැම් විට මාරාන්තික විය හැකි යයි ද කියා මිනිසුන් දැනුවත් කරවිම සහ අවදි කරවීම අවශ්‍ය ය. ඇත්ත තිත්ත වුව ද එය සමග ගනුදෙනු කළ යුතු යැයි ඒත්තු ගැන්වීම අවශ්‍ය ය. එය පමා කළ හැක්කේ අපේ ව්‍යාසනයෙන් බව කියා සිටීම අවශ්‍ය ය.

රසවත් බොරුවේ වෙළෙඳපොළ

රසවත් බොරුවට වෙළඳ පොලක් ඇත්තේ අඩු අධ්‍යාපනයක් සහිත මිනිසුන් වෙසෙන තෙවැනි ලෝකයේ පමණක් නොවේ. බටහිර දියුණු සමාජ වල පවා අපූරු රසවත් බොරුවට අදටත් පැවැත්මක් තිබේ.

මෙය පිළිබිඹු වන රසවත් කතාවක් මැයි 27 දින සතිඅන්ත ඉංග්‍රීසි පුවත් පතක පළ ව තිබුනි. ඒ සිරිල් හෙන්රි හොස්කින් යන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පයිප්ප වැද්දුම් කරුවා ගැන ය.

ලොබ්සාන්ග් රම්පා යන නමින් ටිබෙට් ජාතික ලාමා වරයෙකු වශයෙන් පෙනි සිටිමින් ඔහු 1956 පොතක් පළ කළේ ය. ඒ ඔහු ලාමා වරයෙකු වශයෙන් ටිබෙටයේ ගත කළ ජීවිතය ගැන ය. ඒ පොතේ බවුන් වඩමින් තෙවැනි ඇස නිපදවා ගත් බවත් ශල්‍ය කර්මයක් අනුසාරයෙන් එය භෞතිකව මතු කර ගත් බවත් කියවිණි. මේ කතාවේ ඇත්තක් නැති නමුදු එවකට ටිබෙටය චීනය විසින් ආක්‍රමණය කොට තිබූ නිසා ටිබෙටය ගැන ඇතිවෙමින් තිබුණු උනන්දුව භාවිතා කරමින් පොත විකිණිය හැකි වෙතැයි සිතූ ප්‍රකාශකයා, තමන්ගේ බේරිල්ලට මෙහි ඇති කතාවේ සත්‍ය අසත්‍ය තාවය විමසුවේ නැති බවට සටහනක් ද සමග, පොත පළ කරන්නට වග බලා ගත්තේ ය. කෙටි කාලයක් ඇතුළත පොත සීඝ්‍ර අලෙවියක් වාර්ථා කළ අතර එහි ජනප්‍රිය තාවය නිසා ම එය ශ්‍රේෂ්ඨ කෘතියක් බවට කෙරෙන විවරණයන් ද පුවත් පත් වල ද සඟරා වල ද පළ විය. පළමු මාස 18 තුළ පොතේ පිටපත් ලක්ෂ තුනක් අලෙවි වූ අතර ඉන්පසු එය නිරන්තරයෙන් නැවත නැවතත් මුද්‍රණය කරනු ලැබිණ. එය අද වන විට භාෂා 40 කට පරිවර්තනය වී තිබේ. ඒ පොතේ පළ ව ඇති බොහෝ කරුණු බොරු බව ටිබෙටයේ ජිවත් වූ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයන් විසින් ම හෙලි කරනු ලැබ තිබිය දී ය.

මිලියන ගණනින් අලෙවි වූ බොරු

මේ සම්බන්ධයෙන් තමන්ට ලැබුණු තොරතුරු වලට අනුව පරීක්ෂණ මෙහෙයවූ පොලීසිය සොයා ගත්තේ මේ පුද්ගලයා කිසි දිනෙක ටිබෙටයට පා තබා නැති කෙනෙකු බව ය. ඔහු ඩබ්ලින් නගරයට පැන ගත් අතර බ්‍රිතාන්‍ය පුවත් පත් ඔහු කළේ බොරුවක් බව ප්‍රසිද්ධ කළේ ය. පසු කලෙක කැනඩාවේ පදිංචි වූ ඔහු තවත් පොත් 18 ක් ලියා පළ කළේ ය. ඒ හැම එකකම තිබුනේ ඔහු සතු යැයි කියන, ධාන්‍ය වඩා ලබා ගත්තා යැයි කියන, සුවිශේෂී බලයන් ගැන ය. ඇස්ට්‍රල් ශරීරය භාවිතා කොට විශ්වයේ ඇවිදීමට ඔහුට හැකි ය යන්න ද ඒ කියන බලයන්ට අයත් විය.

ඔහුගේ පොත් අලෙවි වී ඇත්තේ මිලියන ගණන් වලිනි. ඔහුගේ අනුගාමිකයන් දස දහස් ගණනකි. ඇතැම් විට මිලියන් ගණනක් පවා වන්නට ඇතැයි මේ ලිපියේ සඳහන් වෙයි. ඔහු හිතේ එක් එක් විකාර මවාගෙන කතා කරන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික හිටපු නළ වැද්දුම් කරුවෙකු බව දැන ගත් පසුත් ඔහු අනුගමනය කිරීමට ඉදිරිපත් වූ මිනිසුන් දස දහස් ගණනින් සිටියේ යැයි ද වාර්තා වේ.

ඔහු මිය ගියේ 1981 බව සළකන විට පෙනෙන්නේ මෑතක් වන තුරුත් දියුණු රටවල පවා රසවත් බොරුවට විශාල ඉඩක් තිබී ඇති බව ය. අදටත් ඒ තත්වය මුළුමනින් ම වෙනස් වී නැති වුව ද බොහෝ රටවල මිනිසුන් මිත්‍යා විශ්වාස වලින් ඈත්වන ලකුණු මේ වන විට පෙනෙන්නට තිබේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් අප සිටින්නේ නම් බොහො පසු පස ය.

තිත්ත ඇත්ත හමුවේ රසවත් බොරුවට තවත් කාලයක් ආයුෂ තිබෙන බව නම් සක් සුදක් සේ සහතික ය.

ඇත්ත වුනත් තිත්ත නම් කුමකට ද? බොරුව වුනත් රසවත් නම් මක් වෙනවා ද? බොරුවට ආයුෂ තියෙන්නේ එතැන ය.

(බෞද්ධ දර්ශනය හෝ ක්‍රිස්තියානි දර්ශනය ප්‍රශ්න කිරීමක් මේ ලිපියෙන් නොකෙරේ. මේ ආගම් දෙකම මිනිසුන්ට වඩා යහපත් දිවියක් ගත කිරීමට දිරියක් සපයන බව ලේඛකයාගේ පිලිගැනීම ය. මේ ලිපියෙන් කරනුයේ ඒ ආගම් සමග බැඳි ඇති ඇතැම් විශ්වාසයන් පමණක් ප්‍රශ්න කිරීම ය. ඒ හරහා කටුක ඇත්තටත් රසවත් බොරුවටත් මිනිසුන් ඇදී යන ආකාරය දක්වා සිටීම ය.)

නිශාන්ත කමලදාස

දැන් මෙහෙයුම පටන්ගෙන තිබෙන්නේ පර්පචුවෙල් ට්‍රෙෂරීස් සමාගමෙන් මුදල් ලබාගත් බව කියන දේශපාලනඥයන්ගේ නම් ලැයිස්තුව සොයන්නටය. එහෙම ලැයිස්තුවක් ‍තිබෙන බව කියැවුණේ දයාසිරි ජයසේකර මන්ත්‍රීවරයා ලක්ෂ දහයක් ලබාගත් බව හෙළිවීමත් සමඟය. ඔහු කීවේ තවත් දේශපාලනඥයන් පිරිසක් එලෙස මුදල් ලබාගත් බවකි. එකසිය දහඅටක ලයිස්තුවක් ඇති බවට කතාවක් කොහෙන්දෝ කඩාපාත් වුණි. ඇතැම් ජනමාධ්‍යවලටත් දේශපාලනඥයන්ටත් දැන් මෙය හොඳ බයිට් එකක් වී ඇත්තේ එය යොදාගෙන ප්‍රතිවාදීන්ට මඩ ගසන්නට අවස්ථාවක් උදාවී ඇති නිසාය.

‍චෝදනාව නියමින් හා අනියමින් එල්ලවන සියලු දෙනාට දැන් මෙය ප්‍රශ්නයකි. මන්ත්‍රීවරුන් කතානායකතුමාගෙන් ඉල්ලා ඇත්තේ එහෙම ලැයිස්තුවක් තිබෙනවානම් හෙළිදරව් කරන ලෙසයි. මලික් සමරවික්‍රම ඇමැතිවරයා ජනාධිපති ලේකම්තුමාගෙන් ඉල්ලීමක් කර ඇත්තේ ලැයිස්තුවක් ඇතිනම් හෙළිදරව්කොට තමන්ගේ නිදොස් බව පෙන්වන ලෙසයි. තවත් මැති ඇමැතිවරුන්ට මෙය ප්‍රශ්නයක්වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. ෆීල්ඩ් මාෂල් සරත් ෆොන්සේකා කීවේ තමන්ට ලක්ෂයක චෙක්පතක් ලැබුණු බව හා තමා එය වෙනත් අපේක්ෂකයන් දෙදෙනකුට දුන් බවයි.

බොරු ප්‍රචාරයක් පමණයි

බැඳුම්කර කොමිසමේ වාර්තාව ගැන වගකීම දරන ජනාධිපති ලේකම් ඔස්ටින් ප්‍රනාන්දු මහතා කියා තිබුණේ කොමිසමේ වාර්තාව සමඟ විවිධ ලේඛන ඇතත් අර්ජුන් ඇලෝසියස්ගේ සමාගම්වලින් මුදල් ලබාගත් නාමලේඛනයක් ඒ සමඟ නැති බවයි. බැඳුම්කර වාර්තාවේ ඉතිරිකොටස් නිකුත් කිරීමට ඒ මහතා නීතිපති උපදෙස් පතා ඇති අතර සංවේදී නොවන පරිච්ඡේද ගණනාවක් මේ වනවිටත් නිකුත්කොට ඇත. දැනගන්නට ඇති ආකාරයට ඒ සමඟ මුදල් ලබාගත් දේශපාලනඥයන්ගේ හෝ වෙනත් අයගේ නාමලේඛනයක් නැත. එසේ වුවද අන්තර්ජාලයේ එබඳු ලේඛනයක් පළකොට ඇතැයි ද එය ව්‍යාජ වාර්තාවක් බව ද කියා ඒ ගැන පරීක්ෂණ පවත්වන්නැයි පොලිසියට පැමිණිල්ලක් ද ඉදිරිපත්වී ඇත.

ඇලෝසියස්ගේ සමාගම්වලින් මුදල් ගත් 118 දෙනකුගේ ලැයිස්තුවක් ඇතැයි කියන කතාව අම්පාරේ වඳපෙති කතාව මෙන්ම බොරු ප්‍රචාරයක් බව කතානායක කරු ජයසූරිය මහතා පැවසූ බවටද වාර්තා පළවී ඇත. එය නිවැරදි වාර්තාවක් යැයි සිතෙන්නේ ජනාධිපති ලේකම්වරයා ප්‍රකාශ කළේද එබඳුම අදහසක් වන නිසාය. මෙයින් සිදුවී තිබෙන්නේ ඇත්තටම මුදල් ගෙන අතටම අසුවී සිටින උදවිය කෙරෙන් අවධානය ඈත්වීමයි. ඒ වෙනුවට දැන් අවධානය තිබෙන්නේ වෙනත් අල්ලස්කාරයන් පිරිසක් සොයන්නටය.

කරුණු සිදුවෙමින් තිබෙන ආකාරයට පෙනෙන්නේ දේශපාලන ව්‍යාපෘති අනුව කටයුතු කරමින් ජනතාව නොමග යැවීමට කිසියම් පිරිසක් කටයුතු කරමින් සිටින බවයි. එම කතාව ගොඩනගන්නට හදන්නේ මෙහෙමය. “දයාසිරි මෙතරම් මුදලක් ගත්තානම් අනෙක් අය ඊට වඩා ලබාගෙන තිබිය යුතුය. ඒ අයද හෙළිදරව් කළ යුතුය. හැමවිටම ආණ්ඩුවට ඇඟිල්ල දික්කරන්න දඟලන කණ්ඩායම් කියන්න හදන්නේ එහෙමය. දූෂණ විරෝධීන් කියා ගන්නා සමහරුද ක්‍රියාත්මක කරන්නේ එබඳු න්‍යාය පත්‍රයක් බව පෙනේ. එම න්‍යාය පත්‍රයටම වැඩ කරන ජනමාධ්‍ය කරන්නේ කිසිදු පදනමක් නැති මෙම බේගල්වලට ඉහළ ප්‍රචාරයක් දීමයි. දූෂණ විරෝධයේ නාමයෙන් මෙබඳු දේශපාලන ගේම් ගහන්න යනවිට වෙන්නේ සැබෑ දූෂණ සෙවීම කෙරෙන් අවධානය ඉවත් වීමය. අනෙක් අතින් දූෂණ ගැන කියන කතා ගැන ජනතා විශ්වාසය පළුදු වීමයි.

අර්ජුන් ඇලෝසියස්ගේ සමාගම්වලින් දේශපාලනඥයන් මුදල් ලබාගෙන නැතැයි අපට කෙසේවත් කිව නොහැකිය. සබඳතා ඇති දේශපාලනඥයන් ‍එලෙස මුදල් ලබාගෙන තිබෙනවා විය හැකිය. එසේ වුවද අපට පෙනෙන විධියට හා මේ වනවිට කරුණු හෙළිදරව් වී ඇති ආකාරයට බැඳුම්කර කොමිසමේ වාර්තාව සමඟ නම් ඇලෝසියස්ගේ සමාගම්වලින් මුදල් ගත් පිරිසකගේ ලැයිස්තුවක් තිබිය නොහැකිය. බැඳුම්කර කොමිසන් වාර්තාවේ එවැනි කිසිඳු සටහනක් ද නැත.

බැඳුම්කර කොමිසම කීවේ කුමක්ද?

යම් හෙයකින් මේ කියන විදියට එකසිය දහඅටක වාර්තාවක් ඇත්නම් එහි එජාප මන්ත්‍රීවරුන්ද සිටිය යුතුමය. වත්මන් පාර්ලිමේන්තුවේ සංයුතිය අනුව එසේ නොමැතිව එකසිය දහඅටක ලැයිස්තුවක් සැකසිය නොහැකිය.

බැඳුම්කර කොමිසමේ වාර්තාවේ පැහැදිලිව සඳහන් වන්නේ අර්ජුන් ඇලෝසියස්ගේ සමාගම්වලින් එක්සත් ජාතික පක්ෂයට හෝ එහි යම් දේශපාලනඥයකුට මුදල් ලැබුණු බවට කිසිම සාක්ෂියක් තමන්ට නොලැබුණු බවයි. බැඳුම්කර වාර්තාවේ (ඉංග්‍රීසි මුල් පිටප‍ෙත්) 875 වන පිටුවේ අවසන් කොටසේ ඒ බව සඳහන් වන්නේ මේ ආකාරයෙනි. බැඳුම්කර ගනුදෙනුවෙන් පර්පචුවෙල් ට්‍රෙෂරීස් ඉපැයූ ලාභය එක්සත් ජාතික පක්ෂයට ලැබුණේය යන සැකය ගැන සඳහන් කරන කොමිසම කියන්නේ මෙයයි.

“කෙසේ වුවත් ඉහතකී අනුමානයන් නිසා එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සභාපති හා ලේකම්ගෙන් මෙන්ම ගරු අගමැතිතුමාගෙන් අප විශේෂයෙන්ම ප්‍රශ්න කළේ පර්පචුවෙල් ට්‍රෙෂරීස් සමාගමෙන් හෝ එයට සම්බන්ධ සමාගම්වලින් පක්ෂයට හෝ එයට සම්බන්ධ කිසියම් සාමාජිකයකුට මුදල් ආධාර ලැබුණද යනුවෙනි.”

“තිදෙනාම පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කළේ එබඳු කිසිදු මුදල් ලැබීමක් ගැන තමන් නොදන්නා බවටයි.”

“මෙම සාක්ෂි වැරදි බව හැඟෙන කිසිදු තොරතුරක් අප වෙත ඉදිරිපත් වූයේ නැත.”

ඒ කියන්නේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ කිසිදු සාමාජිකයකුට මුදල් ලැබුණු බවට කිසිදු සාක්ෂියක් ජනාධිපති කොමිසම වෙත ඉදිරිපත්වී නැති බවයි. මුදල් ලැබුණු එජාපයේ කාගේ හෝ නමක් ඇති ලැයිස්තුවක් බැඳුම්කර වාර්තාව සමඟ තිබිය නොහැක්කේ ඒහෙයිනි. තිබෙනවා නම් තිබිය හැක්කේ එජාප නොවන අයගේ ලැයිස්තුවකි. එවිට ප්‍රශ්නය මතුවන්නේ එජාප නොවන එකසිය දහඅටක් පාර්ලිමේන්තුවේ නම් නොමැති නිසාය.

එජාප කිසිවෙක් මුදල් ගෙන නෑ!

කොමිසම් වාර්තාවේ 30 වන පරිච්ඡේදය වෙන්ව ඇත්තේ පර්පචුවෙල් සමාගමේ ලාභයට සිදුවූයේ කුමක් ද යන්න පෙන්වාදීමටය. 873 පිට සිට 875 පිට දක්වා වන එම කොටසින් කොමිසම කියන්නේ එම ලාභය සමාගම් සමූහයේ වෙනත් සමාගම්වලට මාරුකොට ඇති නමුත් සමාගම් සමූහයෙන් පිට ගොස් නැති බවයි.

බැඳුම්කර ගනුදෙනු ‍ගැන සොයා බැඳුම්කර කොමිසම ඉතාම විනිවිදභාවයෙන් කටයුතු කළ බවත් අවශ්‍ය සාක්ෂි සියල්ලම පාහේ ගොනුකරගත් බවත් අපි දුටුවෙමු. අගමැතිතුමාට පවා එය ඉදිරියේ පෙනී සිටින්නට සිදුවිය. තිබෙන චෝදනා සියල්ල ගැන එමගින් සොයා බැලීය. ඉන්පසු දී තිබෙන තීන්දු නොපිළිගැනීමට කිසිදු හේතුවක් නැත. ඒවා පිළිගත නොහැකි බව කිසිවකු කියා නැත. එසේනම් එජාපයේ කිසිවකු බැඳුම්කර මුදල් ලබා නොගත් බවට දී ඇති විනිශ්චය ද ප්‍රශ්න කළ නොහැකිය. කොමිසම කියන්නේ එබඳු සාක්ෂි නොලැබුණු බවයි.

මෙයින් පෙනෙන්නේ ඇලෝසියස්ගෙන් මුදල්ගත් එකසිය දහඅටකගේ නැත්නම් ඊට වැඩි ගණනක ලැයිස්තුවක් බැඳුම්කර වාර්තාව සමඟ ඇතැයි කීම පට්ටපල් බොරුවක් බවයි. එවැන්නක් ඇත්නම් එය සඟවා වාර්තාව ලියන්නට කොමිසමට කිසිදු හේතුවක් නැත. කවුරුන් හෝ එවැන්නක් කියනවා නම් එය සැලකිය හැක්කේ කොමිසමට අපහාස කිරීමක් වශයෙනි. එම නිසා කවුරු කවුරුත් දැන් මෙලෙස ජනතාව නොමග යැවීමෙන් පරිස්සම් විය යුතුය.

දැන් අප නැවතත් කල්පනා කළයුතු කාරණයක් ඇත. එය නම් බැඳුම්කර ගනුදෙනුව ගැන සෙවූ ජනාධිපති කොමිසමේ පිටු එක්දහස් ගණනක වාර්තාවක් පිටව තිබියදී හා මෙම ගනුදෙනු ගැන පැහැදිලි තීන්දු එමගින් දී තිබියදී එහි අතුරුදන් පිටු සොයන්නට සමහරුන්ට තදියම්වී තිබෙන්නේ කුමන හේතුවක් නිසාද යන්නයි. එයද තේරුම් ගැනීම අපහසු නැත. එයට එකම හේතුව නම් විපක්ෂයේ දේශපාලන න්‍යායපත්‍රයට යොදාගත හැකි තීන්දු එම වාර්තාවේ නොමැතිවීමයි. එහි පැහැදිලිව සටහන්කොට ඇත්තේ විපක්ෂය ගෙනයන ප්‍රචාරවලට පදනමක් නැති බවයි.

පට්ට පල් බොරු

විපක්ෂයේ ඊනියා ආර්ථික විශේෂඥයෝ පසුගිය කාලයේ පට්ට ගණන් බැලීමක් කළහ. තවමත් කරමින් සිටිති. ඔවුන් එයින් කියන්නේ මහබැංකු වංචාවේ පාඩුව රුපියල් ට්‍රිලියන ගණනක් වන බවයි. එසේ කියන්නේ 2015 පෙබරවාරි 27දා බැඳුම්කර නිකුත්කිරීමේදී බැංකු පොලිය ඉහළ ගිය බවත්, එම ඉහළයාම නිසා වසර තිහක් තිස්සේ ගන්නා ණයවලට වැඩි පොලියක් ගෙවීමට සිදුවන බවත් ඒ අනුව ගණන් බැලූවිට අලාභය ට්‍රිලියන ගණනක් වන බවයි. මේ ඊයේ පෙරේදා දේශපාලන න්‍යායපත්‍රකාරයෙක් එබඳු කතාවක් කියා තිබුණේ බැඳුම්කර වාර්තාවෙන් ඒ ගැන පැහැදිලි නිගමනයක් දී තිබියදීය.

ඒ ගැන බැඳුම්කර වාර්තාවේ 932 වන පිටුවේ සඳහන් වන්නේ මේ ආකාරයෙනි.

“කෙසේවෙතත් සාක්ෂි මගින් තහවුරු වූයේ, කල් ගතවූවිට හා විශේෂයෙන්ම 2015 අප්‍රේල් 11 දින බැංකු පොලී අඩු කිරීමත් සමඟ පොලී අනුපාත මෙන්ම භාණ්ඩාගර බැඳුම්කර පොලී අනුපාතද ක්‍රමානුකූලව අඩුවූ බවයි.”

“ඊළඟ ඡේදයේ මෙසේ සඳහන්ය.”

“2015 සිට සිදුවූ පොලී ඉහළ යාමට එකම හේතුව පෙබරවාරි 27දා බැඳුම්කර නිකුතුව නොවේ... “අතිවිශාල ණයබර, ගෙවුම් ශේෂ හිඟය, වෙළෙඳ හිඟය හා මෙහි සඳහන් කළ යුතු නැති තවත් අපහසුතා රාශියක් නිසා ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය ප්‍රශ්න ගණනාවකට මුහුණදී තිබිණි.”

“මෙම තත්ත්වය නිසා ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම ආර්ථික දුර්වලතාවලටත් 2015 පෙබරවාරියෙන් පසු බැංකු පොලී අනුපාත හා භාණ්ඩාගාර බැඳුම්කර පොලී වැඩිවීම්වලට හේතුව 2015 පෙබරවාරි 27දා බැඳුම්කර නිකුතුව යැයි කීම සාධාරණ නැත.”

බැඳුම්කර කොමිසම මේ කියන්නේ කුමක් ද? 2015දී සිදුවූ පොලී ඉහළ යාමට හේතුව බැඳුම්කර නිකුතුවේ පොලිය ඉහළයාම නොවන බවයි. රටේ අධික ණයබර හා වෙනත් ප්‍රශ්න එයට හේතුවූ බවයි. එමෙන්ම කල්යනවිට එය නැවත පහතවැටුණු බවයි. 2015 අප්‍රේල් 11දා බැංකු පොලී අඩුකිරීමෙන් පසුව එය සාමාන්‍ය තත්ත්වයට පැමිණි බවයි.

විපක්ෂය අනාථයි

කොමිසම කියා නැති කාරණයක් ද මෙහිදී සිහිපත් කළ යුතුය. 2015 ජනවාරි අගදී යහපාලන රජය ඉදිරිපත් කළ අය වැය ලේඛනය මගින් රජයේ සේවක වැටුප් රුපියල් දසදහසකින් වැඩිකිරීම, ඛනිජ තෙල් මිල විශාල ලෙස අඩුකිරීම, අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ රැසක මිල අඩු කිරීම ඇතුළු සහන රැසක් දුන් බවයි. එයින් රජයේ වියදම් විශාල ලෙස වැඩිවන අතරම ආදායම විශාල ලෙස අඩුවූ බවයි. එවිට රජයට විශාල මුදලක් හදිසියේ අවශ්‍යවූ අතර පොලී ඉහළ යාමට එයද හේතුවූ බව ඉතා පැහැදිලි කාරණයකි.

මෙලෙස බැඳුම්කර ගනුදෙනුව නිසා පොලී ඉහළගියා නොව රටේ පොලී ඉහළයාම බැඳුම්කර ගනුදෙනුවෙන් පෙන්නුම් කළාද විය හැකිය.

මේ අනුව විපක්ෂයේ ඊනියා විශේෂඥයන්ගේ පට්ට ගණන් හැදීමේ ක්‍රමවේදය බැඳුම්කර ජනාධිපති කොමිසම විසින් ඉවත දමා ඇති බව පැහැදිලිය. ට්‍රිලියන ගණනක පාඩුව ගැන කතාව පසෙකට දමා කොමිසම කියා ඇත්තේ එම ගනුදෙනුවේ පාඩුව හැටඅටකෝටි අසූහත්ලක්ෂ හැට දෙදහස් එකසියයක් පමණක් බවයි. මෙම සංඛ්‍යාව සසඳා පෙන්වන්නට යමක් හොයනවිට මේ ලේඛකයාට හමුවූයේ ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව තම ආයතනයේ ජීවිත රක්ෂණ හිමියන්ට මේ වසරේ ගෙවන ලාභාංශ ප්‍රමාණය රුපියල් කෝටි හැට අටක් බවයි. විපක්ෂය කියන මහබැංකු කොල්ලයේ තරම ඒකය.

මේවා කළේ කවුද? මුදල් තියෙන්නේ කොහේද? යන සියල්ල ද බැඳුම්කර කොමිසන් වාර්තාවේ පැහැදිලිව සටහන්කොට ඇත. එහි ප්‍රධාන සැකකරුවන් මේ වනවිට රිමාන්ඩ් භාරයේය.

විපක්ෂයේ ගේම් කාරයන් දැන් බැඳුම්කර වාර්තාවේ සැඟවුණු අමුත්තා සොයන්න පටන්ගෙන තිබෙන්නේ වාර්තාවෙන් තම පච ප්‍රචාරවලට බඩේ පාර වැදී ඇති නිසාය. ඒ සියල්ල කුණු කූඩයට වැටී ඇති නිසාය. ඉතින් දැන් කරන්නේ තවත් මොකක් හෝ පචයක් ප්‍රචාරය කරමින් ජනමතය අවුල් කරන්නට උත්සාහ දැරීමයි.

චීනයේ හිටපු නායක සභාපති මාඕ සේතුං කීවේ “නැති සතුරකු මවාපාන්නේ සැබෑ සතුරා වසන්කිරීමටයි කියාය.” අපට කියන්න වෙන්නේ බොරු සොරකු මවාපාන්නේ සැබෑ සොරුන් රැකගැනීමටයි කියාය.

විපක්ෂය දැන් කරන්න උත්සාහ දරන්නේ ඒකයි. එයද සාර්ථක නොවන බව සිකුරුය.

කලින් කල විවිධාකාරයේ රැලිවල පහස නොඅඩුව ලබන අපට මතුපිටින් පමණක් බලා ඒවා වැලඳ ගැනීමේ ආදීනව ලැබෙන්නේ අද නොව මතුවට ය. කඩවසම් බව, කඩිසර බව, දක්ෂබව හා බුද්ධිමත් බව යනාදී විවිධ අරුත් SMART යන්නට තිබේ. වර්තමානයේ ස්මාර්ට් දුරකතන, ස්මාර්ට් රූපවාහිනී, ස්මාර්ට් පංති කාමර මෙන්ම ස්මාර්ට් නගර හා නිවෙස් ද ලොව පුරා පැතිර යයි. කොටින්ම කියතහොත් ස්මාර්ට් උන්මාදයකි.

උපකරණ හා උපාංග සඳහා භාවිත කරන SMART යන සංකල්පය සෑදී ඇත්තේ වචන පහකිනි. "Self-Monitoring Analysis and Reporting Technology." The main purpose of SMART is to keep your hard drive running smoothly and prevent it from crashing. ඉතා සරලව කිවහොත් ස්මාර්ට් තාක්ෂණය යනු ඉතා බුද්ධිමත්ව හැසිරෙන තාක්ෂණයකි.

SMART සංකල්පය ප්‍රායෝගික කරවන උපකරණ සමුදායක් නූතන ලෝකයේ ඉතා ශීඝ්‍රව රෝගයක් සේ පැතිර යමින් පවතී. ලෝවැසි සියලු දෙනාම ස්මාර්ට් (දක්ෂ) වේ නම් ඉතා සුදුසු ය. කය ස්මාර්ට් වීමට වඩා වැදගත්වන්නේ මනස ස්මාර්ට් කර ගැනීමයි. ස්මාර්ට් උපකරණ මිලදී ගෙන ස්මාර්ට් බව පෙන්වීමට වඩා වැදගත් වන්නේ ස්මාර්ට් ලෙස වැඩ කිරීම ය. නිදහස ලැබී වසර 70 ඉක්ම ගිය ද අපේ රට තවමත් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින්නේ දේශපාලකයන් ඇතුළු බොහෝ දෙනා ස්මාර්ට් නොවීම නිසා යැයි සිතේ. උපකරණ ස්මාර්ට් වූවත් ඒවායින් ස්මාර්ට් ලෙස වැඩගන්නේ කීයෙන් කී දෙනෙක් ද?

සිල්ලර විනෝදය

සන්නිවේදනය සඳහා පැමිණි ජංගම දුරකතනය දැන් අප බොහෝ විට යොදා ගන්නේ ස්මාර්ට් ලෙස ද? ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතන ඔස්සේ ඕපාදූප සමාජ (Gossip society) මදි නොකියන්නට ව්‍යාප්ත වී ඇත. සම්ඵප්ඵලාපා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමී” ලෙස තථාගතයන්වහන්සේගේ උතුම් දර්ශනයේ ඇතත් බෞද්ධකම ශරීර අංගයක් බවට පත් කර ගත් සමාජයක වෙසෙන්නෝ බුදු වදනට පිටුනොපා අද සම්ඵප්ඵලාප නොදොඩති. ඒ වෙනුවට සම්ඵප්ඵලාප ලියති. කියවති. මනසින් රස විඳිති. එසේ වන්නේ ෆේස්බුකිය හරහා ය. අප ස්මාර්ට් වී ඇත්තේ එලෙසිනි.

ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනය, විශ්වවිද්‍යාල හා වෙනත් උසස් අධ්‍යාපන අවස්ථා සහ පාසල් අධ්‍යාපන අවස්ථා සඳහා හොඳ සහායකයෙක් වුවද අද එය කරුමයක් සේ උරුම කරගෙන ඇත. ඒ අවබෝධයේ අඩුකම නිසා ද නැතහොත් වෙනත් හේතූන් නිසාදැයි සෙවීම ස්මාර්ට් පර්යේෂකයන්ට බාරය. සෙල්ෆි, ගොසිප්, චැට් වැනි දේ සඳහා ස්මාර්ට් දුරකතන බහුලව යොදා ගන්නා විද්‍යාර්ථීන් නාස්ති කරන්නේ ද අධ්‍යාපනයට යොදා ගත හැකි රන් හා සමාන කාලය ය. වෙනත් රටවල නම් විවිධ පර්යේෂණ, විද්‍යුත් තැපෑල, නිබන්ධන කටයුතු, පැවරුම් , අධ්‍යාපනික තොරතුරු සෙවීමට වැනි විවිධ අධ්‍යාපනික ඉසව් සඳහා ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනය යොදා ගනී. අප රටේ බහුතරයක් මෙය යොදා ගන්නේ සිල්ලර විනෝදයක් සඳහා ය.

ලොවක කුණු සාලයට

ලොවක කුණු ගෙදර සාලයට ගෙනවිත්, නිවැසියන් අන්දමන්ද කරවා, පොකට් එකට තට්ටු කරන, දුක්ඛදෝමනස්ස සියල්ල මනස තුළ පුරවනු ලබන, ස්මාර්ට් රූපවාහිනියෙන් අපට නොදෙන්නේ මොනවාද? ආනන්දයෙන් ප්‍රඥාවට යාම කෙසේ වෙතත් රූපවාහිනිය තුළින් වත්මන් යුගයට ගැලපෙන සේ ආනන්දය පමණක් බෙදනු ලබයි. නැණස පෑදීමට විවිධාකාර වැඩසටහන් ලබා දීමේ පිරිවැය දරා ගැනීම සඳහා පමණක් සාධාරණ ලෙස වෙළෙඳ දැන්වීම් එකල යොදාගත්ත ද මෙකල වෙළෙඳ දැන්වීම් ලබා ගැනීම සඳහා විවිධ වැඩසටහන් යොදා ගැනේ. වැඩසටහන් හා වෙළෙඳ දැන්වීම් වෙන් කර හඳුනා ගැනීමද අපහසු වී ඇති මෙකල දෙන දෙයක් කා වෙන දෙයක් බලා ගෙන සිටින්නට අපි පුරුදු වී සිටින්නෙමු.

රූපවාහිනිය තුළින් ආලින්දයට ගෙනෙනා විවිධාකාර විලාසිතා, කෑම බීම. ගෘහභාණ්ඩ, වාහන ආදියට සිත අලවාලයි. අඹු දරුවන්ගේ මනස තුළ නවාතැන් ගන්නා මේ විසූකදස්සන ඇස පිනවා නතර නොවී ප්‍රායෝගික තලයට ගෙන ඒමට මහා පෙළඹවීමක් කරයි. මේ පෙළඹවීමට නතුවන අපේ ඇත්තන් කෙසේ හෝ මෙකී දෑ මිලට ගන්නට ගොස් අවසානයේ දුක් කරදර රැසක් තුරුළු කරගන්නේ ගෘහ ආර්ථිකයේ අය වැය පරතරය උපරිම කොට අප ණයකරුවන් ද කරමින් ය. අප කන්නේ බොන්නේ, අඳින්නේ පළඳින්නේ, නිවෙස් අලංකාර කරන්නේ, නරඹන්නේ අපට අවශ්‍ය දේ නොව අපම තනාගත් ව්‍යාජ සිහින සමාජයකට අවැසි දේය.

මිනිස් මූලික අවශ්‍යතා ලෙස සලකනු ලබන්නේ වාතය, ජලය, ආහාර ය. අනෙකුත් අවශ්‍යතා ද්වීතීක අවශ්‍යතා ලෙස සැලකේ. අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමේ දී ගුණාත්මක බව තදින් සැලකූ සමාජය වඳවෙමින් සමාජය ස්මාට්කරණිය වෙමින් පවතී. මෙහිදී ජනමාධ්‍ය ජනතාවගේ මොළ ශෝධනය කරමින් නිතර නිතර ස්මාර්ට් අවශ්‍යතා සිහිපත් කරවන අතර ඒවා ඉටු කර දීම සඳහා ලීසීං හා බැංකු ඉටු දෙවිවරුන් අප කෙරෙහි උපන් ළෙහි කරුණාවෙන්ම කරඋර දෙයි. අද ජනතාවට නිදහසේ භාණ්ඩයක් මිලට ගැනීමට නැවතිල්ලේ සිතා බැලීමට ඉඩක් නැත්තේ වෙළෙඳ ප්‍රජාව විසින් අප වෙනුවෙන් සියල්ල සිතා බලන නිසා ය. අපට ඇත්තේ ගෙවීමට පමණි.

දැන ගියොත් කතරගම

ඉතා වැදගත් සංකල්ප අවබෝධ කොටගෙන ඒවාට වහල් නොවී නිවහල් ලෙස අවැසි පරිදි භාවිතය සුදුසු වුවත් දැන් වන්නේ භාවිතයට වඩා අවභාවිතයයි. සමාජයේ ප්‍රගමනයට වඩා අවගමනයයි. අඩු මුදලට ගත හැකි කුඩා ජංගම දුරකතන අද ඇත්තේම නැති තරම් ය. අතීතයේ උගත්කමට හා උගතුන්ට තිබූ ඉහළ පිළිගැනීම නිසා බොහෝ දෙනා උගතුන් වීමට සිහින මැව්වා සේ නූතන මානවක මානවිකාවන් සිහින මවන්නේ වටිනා ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයක් ගෙන ස්මාර්ට් වීමට ය. මේ නරි නාටක සඳහා කෙතරම් අනවශ්‍ය බරපැණක් වැය වේද?

ස්මාර්ට් දුරකතන ඇත්තෙන්ම ඵලදායීව යොදාගත නොහැකි ද? රාජකාරී ලේඛන හුවමාරු කිරීම, විද්‍යුත් තැපෑල, අන්තර්ජාලයෙන් තොරතුරු ලබා ගැනීම, වචනවල තේරුම හා නිවැරදි උච්ඡාරණය දැන ගැනීම, දේශන පටිගත කර ගැනීම, වීඩියෝ කර ගැනීම, ඡායාරූප ගැනීම, රවුටරයක් සේ යොදා ගනිමින් පරිගණකයෙන් අන්තර්ජාල පහසුව ලබා ගැනීම, සන්නිවේදනය, ඊ බුක් කියවීම, ස්කෑන් කිරීමට, පිටපත් ගැනීම වැනි විවිධ ප්‍රයෝජනවත් කාර්යයන් සඳහා ස්මාර්ට් දුරකතන යොදා ගැනීමට විද්‍යාර්ථීන්ට හැකිය. ගුරුවරුන්ට මෙය අමතර ඉගැන්වීමේ මෙවලමක් ලෙස ද යොදාගත හැකිය.

අධ්‍යාපන බලධාරීන්, නිලධාරීන්, ගුරුවරු හා සිසුන් ස්මාර්ට් නොවී උපකරණ ස්වල්පයකින් පමණක් ස්මාර්ට් වීමට අර අඳින අපේ සුහුරු පන්ති කාමර සංකල්පය ප්‍රායෝගික තලයේ තැනින් තැන දැන් දකින්නට ලැබේ. කිලෝ 10 ක් පමණ බරැති පොත් මල්ලක් සමඟ ඔට්ටු වන අපේ දරුවන්ගේ මෙතෙක් නැමී තිබූ කොඳු නාරටි කෙළින් වීමට නම් මෙකී සංකල්පය ප්‍රායෝගික වීම අති වැදගත් ය. සුහුරු පන්තිවල යොදාගත හැකි ටැබ් මඟින් පෙළපොත් ඊ බුක් ලෙස යොදා ගැනීම ඔස්සේ අධි බර පොත් මලුවලින් මිදිය හැකිය.

පරිගණක විද්‍යාගාර පාසල්වලට ලැබී බොහෝ කලක් ගත වී ඇත. ‍එහෙත් ඉතා ඵලදායී පරිගණක සාක්ෂරතාවයක් ලබා ගැනීමට බොහෝ පාසල්වලින් ලැබෙන පිටිවහල ඉතා අඩු බව පෙනේ. මෙහි සත්‍ය-අසත්‍යතාව පිළිබඳ පර්යේෂණ මඟින් අනාවරණය කරගත හැකි වනු ඇත. පරිගණක හා බහුමාධ්‍යය ප්‍රක්ෂේපන යන්ත්‍රයක් ඇසුරින් සියලු විෂයයන් සඳහා ඉතා පහසුවෙන් ඇතැම් ඉගෙනුම් අත්දැකීම් ලබාදිය හැකි බව ප්‍රත්‍යක්ෂය.

මේ සඳහා පරිගණකයක් හැසිරවීමේ පළපුරුද්ද පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන අතර විෂයානුබද්ධ දැනුම, විෂය නිර්දේශය හා ගුරු අත්පොත පිළිබඳ මනා අවබෝධය, ඉගෙනුම් ඉගැන්වීම් ක්‍රම ශිල්ප පිළිබඳ දැනුවත් බව යනාදී කරුණු කාරණා දැන සිටීම වැදගත් වේ. අපේ ගුරු පුහුණුවීම්වල වැඩි බරක් මේ සඳහා වෙන්විය යුතුය. දිවයිනේ පාසල් ගුරුවරුන්ගෙන් 10% පමණවත් තම විෂය ඉගැන්වීමේ දී පරිගණක යොදා නොගන්නා බව පර්යේෂණවලින් අනාවරණය වී ඇත. එසේ වීමට විවිධ හේතු බලපා ඇත. පරිගණකයක් තමන් සතු නොවීම, නිසි පරිගණක පුහුණුවක් නොලැබීම, ඉංග්‍රීසි බසෙහි මූලිකාංග නොදැනීම, පාසලේ පරිගණක මඟින් ඉගැන්වීමට පහසුකම් නොතිබීම, පරිගණක ඔස්සේ පාඩම් සැකසීමට පුහුණුවක් නොමැති කම, ආශාවක් නොමැතිවීම, සූදානම් වීමට සාධාරණ කාලයක් නොමැති වීම වැනි විවිධ හේතු මේ සඳහා බලපෑ හැකිය.

නමුත් මේ සියල්ල කන්නන්ගර මහතාගේ මධ්‍ය විද්‍යාල සංකල්පය කරළියට ගෙන ඒම වැනි විප්ලවයකින් ඉතා පහසුවෙන් ජය ගත හැකි වනු ඇත. රජය මඟින් පරිගණක පුහුණුව හොඳින් පරීක්ෂා කර බලා ගුරුභවතුන්ට නොමිලේ ලැප්ටොප් හෝ ටැබ් ලබා දීමෙන් හා නිරන්තර පසු අධීක්ෂණයෙන් අපේක්ෂිත ඉලක්ක කරා යා හැකි වනු ඇත. ඇතැම් විට පරිගණක උදෙසා භාවිත කරන ආගන්තුක සිංහල වචන ද පරිගණක තාක්ෂණය ඉගෙනීමේදී එය නීරස කිරීමට බලපා ඇත.

අන්තර්ජාල සාක්ෂරතාව

ස්මාර්ට් පංති කාමරයක් සඳහා ලැප්ටොප්, ටැබ්, Interactive white board, Internet facilities, multimedia projectors වැනි ස්මාර්ට් උපාංග යොදා ගනී. දැනට ඇතැම් විද්‍යාපීඨ හා පාසල් කීපයක ස්මාර්ට් පංති කාමර දැකිය හැකි අතර අන්තර්ගත ස්මාර්ට් උපාංගවල ද අඩුපාඩු තිබේ. බොහෝ අවස්ථාවල Interactive white board භාවිත කරන්නේ power point presentation ඉදිරිපත් කරනු ලබන තිරයක් ලෙස පමණි. Power point presentation සඳහා පරිගණකයක්, multimedia projector හා තිරයක් පමණක් සෑහේ. ඇඟිලි තුඩුවලින් හැසිරවීමට තරම් සංවේදී එක්තරා ආකාරයක විශාල පරිගණකයක් වන ඉතා වටිනා Interactive white board යේ හැකියාවන් නොදැන එය තිරයක් ලෙස පමණක් භාවිතය මුදල් අපතේ යැවීමකි. මෙසේ වන්නේ මේ පිළිබඳ මනා පුහුණුවක් නොලැබීම නිසා ය. අලුත් සංකල්ප හා උපකරණ පද්ධතියට හඳුන්වා දීමේදී ඉතාමත් සැළකිලිමත් විය යුතුය.

සාධාරණ කාලයක් ගෙන හොඳ පුහුණුවක් ලබාදිය යුතුය. මනාව සැලසුම් කරන ලද පාඩම් හා ක්‍රියාකාරකම් මුළු පන්තියටම එකවර සහභාගී විය හැකි ලෙස ඉදිරිපත් කළ හැකි අතර මනා ලෙස පුහුණු වූ ගුරුවරයකුට ඉගෙනුම් ඉගැන්වීම් අත්දැකීම් සාර්ථකව හා වඩා ආකර්ශනීය ලෙස ලබා දීමටත් Interactive white board උපයෝගී කරගත හැක. multimedia projectors ඇතිව හෝ නැතිව Interactive white board භාවිත කළ හැකි ය. මේ සඳහා ස්මාර්ට් ලෑල්ල පිළිබඳ පමණක් නොව එය ඇසුරු කොටගෙන ඉගෙනුම් ඉගැන්වීම් කාර්යය පලදායී කර ගැනීමට අත්‍යවශ්‍ය විවිධ ඉගැන්වීමේ ක්‍රම පිළිබඳ මෙන්ම පරිගණක සාක්ෂරතාව හා අන්තර්ජාල සාක්ෂරතාව ද හොඳින් දැන සිටීම අත්‍යාවශ්‍ය වේ. නැතහොත් මෙවැනි වටිනා උපකරණ නිසිලෙස භාවිත නොවීම පමණක් නොව ජාතික ධනය අපතේ යැවීමක් ද වනු ඇත.

යුග විහිළු

පෙරදී ගුරු කේන්ද්‍රීය ලෙස පැවති අපේ පාසල් අධ්‍යාපනය නව අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ යටතේ ශිෂ්‍ය කේන්ද්‍රීය කළා යැයි උදම් ඇනුවද තවමත් ප්‍රායෝගිකව දැකිය හැකි වෙනසක් නම් නොදැනේ. තවමත් බොහෝ දුරට සිසුන් අක්‍රිය අසන්නන් වී ඇති අතර ගුරු කේන්ද්‍රීය බවම පෙනී යයි. බොහෝ ගුරුවරු සිසුන්ව තර්කානූකූල ලෙස ඉගෙනුම් අත්දැකීම් ලබා ගැනීමට යොමු කිරීමක් නොකරන අතර දේශන හා සටහන් මතම රැඳී සිටී.

නව යුගයේ ලොකුම විහිළුව නම් සෞඛ්‍යය හා ශාරීරික අධ්‍යාපනය විෂය යටතේ එන ආචාර පෙළපාලි, පා සරඹ, වොලිබෝල්, ෆුට් බෝල් වැනි ප්‍රායෝගිකව අත්විඳ, සතුටින්, උද්යෝගයෙන්, අත්දැකීම් ලෙස ජීවීත අත්පොතට එකතු කරගත යුතු දෑ දේශන හා සටහන් මාර්ගයෙන් ඉගෙනීමටත් වනපොත් කර විභාගයේදී වැමෑරීමටත් සිදු වීමයි. මේ නිසා ආවේදන හා මනෝචාලක ක්ෂේත්‍ර දුර්වලවීම පමණක් නොව එකී ඉසව් දරුවන්ට එපාවී නීරස වී යාමක් ද සිදු විය හැක. ස්මාර්ට් පුවරු යොදාගෙන කරනු ලබන කටයුතුවලදී ද දැනටත් සිදුවන දැනුම ගොඩනැගීම මුල් කරගත් අධ්‍යාපනය, තාක්ෂණය දවටා පෙරටත් වඩා පුළුල්ව දීම වළකනු නොහැක.

ඉගෙනුම් අත්දැකීම් ලබාදීමේ දී දැනුම ලෙස අප තුළ රඳවා ප්‍රයෝජනයට ගත යුතු දෑ, ආකල්ප ලෙස හදවතේ රැඳී ප්‍රදර්ශනය විය යුතු ගුණ, යම් දෙයක් හොඳින් සාර්ථකව කිරීමට අවශ්‍ය කුසලතා යන කොටස් සිසුන්ට අත්පත්වන සේ පාඩම් සකසා ගත යුතු අතර සියලු දේ පරිගණක හෝ ස්මාර්ට් උපාංග යොදාගෙන වාඩි වී, ඇහුම්කන් දී, උගෙන ගත නොහැක. ඇතැම් අත්දැකීම් ඒ ඒ ක්ෂේත්‍රයට ගොස් සජීවීව ලබා ගත යුතුය. දැන් සිදුවන්නේ වනාන්තරයක අසිරිය පවා පරිගණක තිරයෙන් දැක පොතේ ලියා ගැනීමයි. පංචේන්ද්‍රියයන්ම යොදාගෙන ලබාගත යුතු අධ්‍යාපනය, ස්මාර්ට් වීම නිසා ඇසට කනට පමණක් ලැබෙන තත්ත්වයට පැමිණිම කෙතරම් ඛේදජනක ද?

කථිකාචාර්ය දහම් බාලසූරිය
ගුරු වෘත්තීය සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානය
උණවටුන - ගාල්ල
nenasilu@gmail.com 

වෙඩි කෑ කුළු මීමකු මෙන් මහ පාරේ ධාවනය වූ “ලෑන්ඩ් කෘසර්” වර්ගයේ රථය, එක්වරම දකුණු පැත්තේ පිහිටි විදුහල් භූමියට හැරෙව්වේ ය. තත්පර කීපයකින් රූස්ස කෝන් ගහ යට නතර කළ ජීප් රථය, වරක් දෙවරක් සැර දමා නිශ්චල විය.

සරුසාර “කර්තකොළොම්බන්” ගසකට ඔබ්බෙන් පිහිටි විදුහලේ ප්‍රධාන ශාලාව තුළ ගුරුවරු කීප දෙනෙක් ඉගැන්වීමේ කටයුතුවල නිරතව උන්හ. එදින විදුහල්පතිතුමා රාජකාරි කටයුත්තකට අධ්‍යාපන කාර්යාලයට ගොසින් සිටි දිනයක් විය. ප්‍රධාන ශාලාව තුළ නි‍යෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාද ඉගැන්වීමේ කටයුතුවල නිරතව සිටියේ ය. “ජීප් රිය” නතර කරනුද, එයින් කිහිප දෙනකු බැස ගන්නා ආකාරයද නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාට දර්ශනය විය. ඔවුන් අතරින් මුලින්ම පැමිණෙන තැනැත්තා දෙසට ඔහුගේ කුතුහලය මුසු බැල්ම යොමු විය.

අමුත්තා නුස්, මදක් තරබාරු සිරුරින් යුතු තරුණයෙකි. ඔහු දණ හිස ළඟට දිගු ලා කොළ පැහැ කලිසමක්ද, සුදු පැහැ ටී ෂර්ට් එකක්ද ඇද සිටියේ ය. ඔහු පුළුල් සිනාවක් නගමින් නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයා වෙත පැමිණෙමින් සිටියේ ය. ඒ සමඟම ඔහුට තරුණයාගේ රූපය හා සබැඳි මතක ගොනුව මෙනෙහි විය.

“දෙයියනේ මේ ‘කසිලි ශාන්ත’ නේ”

ඔහු තමන්ටම කියා ගත්තේ එම පුද්ගලයා පිළිබඳ පටබැඳි නාමය වසර ගණනාවකට පෙරද අමතක නොවූ බව පෙන්නුම් කරමිනි. එකී අන්වර්ථ නාමය ඔහුට ආදේශ කළේ, එකල සිටි ගුරු භවතකු විසින්ම බව ඊළඟ මොහොතේ නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාට සිහිපත් වූයේ ය.

“මගේ අම්මේ... අපේ රත්තරං සර්ව දැක්ක කාලයක්!”

ශාන්ත පැවසුවේ මදක් ගොත ගසමිනි. ඒ සමඟම ඔහු දණින් වැටී නි‍යෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාට නමස්කාර කළේය. ඉන් පසුව ඔහු තමන් පසුපසින් එකත්පස්ව සිටි හැඩි දැඩි තරුණයන් සිවු දෙනාට ගුරුතුමා හඳුන්වා දුන්නේ ය.

“ඒයි උඹල දන්නවද මේ අපේ සර්! මං සර්ගෙන් කොයිතරම් ගුටි කාල ඇද්ද? නේද සර්? සර් දවසක් බලනකොට මං ඔය ‘කර්තකොළොම්බන්’ ගහ උඩ!”

සිය ගෝලයා වචන ඇද පැද කියන සැටිත්, නිරතුරුව සුරතින් කට වසා ගන්නා සැටිත් නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාගේ ඇසට ලක් විය. “ මේ යකා බීලා..!” ඔහුට සිතුණේය. එසේම ඉඳහිට මංගලෝත්සවයකදී පානය කරන, තමන්ට එතරම් හුරු පුරුදු නැති මිල අධික මද්‍යසාර ගන්ධය ඔහු තුළද කිසියම් තෘෂ්ණාවක් ඇති කළේ ය.

“ඉතිං ‘ශාන්ත’ දැන් මොකද කරන්නෙ? දැන් මේ කොහේ යන ගමන් ද?”

‘ශාන්ත’ මදක් ලැජ්ජාවෙන් මෙන් ඇඹරුණේය. හිස කැසුවේය. සුරතින් මුව වසා ගත්තේය. ඉන් පසුව වචන පැටලෙමින් කතා කළේ ය. ඔහුගේ අනුගාමිකයෝ සෙල් රූ මෙන් නොසැලී උන්හ.

“මං දන්නවා... සර්ල කොච්චර උත්සාහ ගත්තද මාව හදන්න. ඇත්තටම උසස් පෙළ විභාගෙ කළෙත් සර්ලගෙම වචනෙ අහක දාන්න බැරි නිසානෙ. ඒත් මං හරියට වැඩ කළේ නෑනෙ. ඉතිං විභාගෙ ෆේල් වුණ එක පුදුමයක් නෙවෙයිනෙ සර්? ඊට පස්සෙ මං ‘සභාපතිතුමා’ එක්ක එකතු වෙලා දේශපාලනේ කළා. එයා වෙනුවෙන් මං නොකළ දෙයක් නෑ කියල සර් දන්නවනෙ...”

මේ කතාව අතරේ නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිගේ උපැස් ලූ නෙත ‘ලෑන්ඩ් කෘසර්’ රිය වෙත යොමු විය. ඒ මොහොතේ බෙහෙවින් සුරූපී ලියෝ තිදෙනෙක් රියෙන් බිමට බටහ. පාසැල් සිසුන්ගේ අවධානයද ඔවුන්ගේ නවීන විලාසිතා කෙරෙහි යොමු වී ඇති බව නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිතුමාට හොඳින් වැටහිණි. දෙතොල් පාට කර, කෙස් කළඹ විදා, නිල් පැහැ ‘ඩෙනිම්’ කලිසම්වලින් සැරසී සිටි යුවතියෝ බොහෝ සමාජශීලී ස්වරූපයක් නිරූපනය කළහ.

ශාන්ත...! කවුද අයිසෙ අර ගෑනු ළමයි කට්ටිය?”

නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිතුමා ඇසුවේ මද නොමනාපයක් පාමිනි.

“...ඔව්...සර්... මේ සර් ඒ තමයි අපේ මීඩියා ගර්ල්ස්ලා... අපි මේ ඇමැතිතුමාගෙ වැඩකට ඇවිත් ආයෙ කොළඹ යන ගමන්...”

“මොනව? ‘ශාන්ත’ දැන් මොන ඇමතිතුමා ළඟද වැඩ?” ගුරුතුමා ඇසුවේය.

ඒ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට පෙර ‘ශාන්ත’ විදුහලේ මිදුල දෙස අවධානයෙන් බලා හිඳියේ ය. අඩි හයක් පමණ උස, මදක් කාලවර්ණ සිරු‍රින් යුතු පුරුෂයකු මිදුල හරහා යමින් සිටියේ ය.

“... ආන්න අපේ ක්‍රීඩා සර්! අපේ දෙයියා... මම සර්ට කතා කරලා එන්නම්!” ‘ශාන්ත’ පය පටලැවෙමින් ක්‍රීඩා ගුරුවරයා වෙත දිව යන අතරේම, මිදුලේ සිටි ලලනාවන්ට යමක් කීවේ ය. ඔවුහු සෙමෙන් රිය තුළට නැග ගත්හ.

“...අප්පේ අපේ ක්‍රීඩා සර්! දැක්ක කල්!”

එක්වරම තමන් ඉදිරිපිට දණ්ඩ නමස්කාර කරන තරුණයා හඳුනා ගන්නට ක්‍රීඩා ගුරුතුමාටද මද වේලාවක් ගත විය. මේ වනවිට ‘ශාන්ත’ ට ඉගැන්වූ ගුරු භවත්හු කීප දෙනෙක් ඔහු සමඟ සාද සාමීචියට එක්ව සිටියහ.

“ඔන්න සර්... මට කතාව කියන්න බැරි වුණානෙ. ‘සභාපති’ වෙනුවෙන් දේශපාලනේ කරනකොට මට ‘මර්ඩර්’ කේස් එකක් වැටුණනෙ. මං සෑහෙන කාලයක් රිමාන්ඩ් වෙලා හිටියා. ඒ කාලෙ තමයි මට හරියටම සභාපතියගෙ ර‍ඟේ තේරුණේ. මිනිහා මඟ ඇරියා. මං ඇප පිට නිදහස් වෙලා ඇවිත් ගෙදර ඉන්නකොට , ඔන්න කොළඹින්ම වාහනයක් ආවා. ඒකෙ හිටියෙ කවුද දන්නවද?”

‘ශාන්ත’ ගුරුවරුන් දෙස බැලුවේ ඔවුන්ගේ කුතුහලය තීව්‍ර කරන්නට මෙනි. පිළිතුරක් නැති තැන යළිත් ඔහු කතාව පටන් ගත්තේ ය.

“සර්ල දන්නවනේ... ඇමැතිතුමා ගැන? යකාටවත් බය නැති මිනිහෙක්!”

“ඉතිං ‘ශාන්ත’ ඒ මිනිහට දැන් ඇමතිකමක් නෑනෙ. ඒ විතරක් නෙවෙයි පහුගිය පාර්ලිමන්ට් ඉලෙක්ෂන් එකේදි ‘නොමිනේෂන්’ හම්බ වුණෙත් නෑනෙ.”

ක්‍රීඩා ගුරුවරයා සිය ගැඹුරු කටහඬින් සරදම් කළේය.

“ඒ වුණාට බුදු සර්! එයා තාම ප්‍රබලයි. ඉතිං මට කීවා ‘පුතා උඹේ ඇඳුම් ටික දාගනිං මට උඹ වගේ උං තමයි ඕනෙ කියලා.”

ගුරුවරු මුහුණින් මුහුණ බලා ගත්හ. “එදා ඉඳන් මං එතුමා ළඟ වැඩ. අද ආවෙත් එතුමගෙ වැඩකට. ඒ යන ගමන් මට සර්ලා බලලා, මං ඉගෙනගත්ත තැන බලලා යන්න හිතුණා. මගෙන් වරදක් වුණා නම් සමාවෙන්න සර්.”

‘ශාන්ත’ සමුගැනීමට මොහොතකට පෙර නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාට ළං විය.

“සර් ඇහුවට තරහ වෙන්න එපා. මට වෙන දෙන්න දෙයක් නෑ. සර්ට විස්කි බෝතලයක් දෙන්නද?”

“තමුසෙට පිස්සුද අයිසෙ මට ඕ‍නෙ නෑ.”

“අනේ... එහෙනං සර්ගෙ ආරක්ෂාවට පිස්ටල් එකක් දෙන්නද?” ‘ශාන්ත’ ඉන් පසුව ඇසුවේ රහසින් මෙනි.

එවර නම් නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයාගේ මුහුණ අඳුරු විය.

“මේ බලනවා... ශාන්ත! මට මොකටද අයිසෙ පිස්තෝල? මං කාගෙන් ආරක්ෂා වෙන්නද? මං නොබොන මිනිහෙක් නෙවෙයි. ඒත් මගේම ගෝලයෙක්ගෙන් ‘විස්කි’ බොන්න තරම් මං පිරිහිලා නෑ.”

“මට සමාවෙන්න බුදු සර්! මං ගිහින් එන්නම්!”

‘ශාන්ත ‘ පිරිවර සමඟ ‘ලෑන්ඩ් කෘසරයට’ නැගෙන්නට පෙර යළිත් ගුරු භවතුන්ගේ දෙපා මුල වැඳ වැටෙමින් කීවේ ය.

එදින රාත්‍රිය පුරා නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිට නින්ද ගියේ නැත. අගනුවරින් කිලෝ මීටර් සිය ගණනක් දුර ඈත ඉපදී බොහෝ දුෂ්කරතා මැද්දේ අධ්‍යාපනය ලැබූ ‘ශාන්ත’ නම් ගැටවරයා ගැන ඔහුට මෙනෙහි විය. අද වන විට අගනුවර කුප්‍රකට දේශපාලනඥයකුගේ අග සව්වකු බවට පත්ව සිටින ඔහුගේ ඉරණම ගැනද, ඔහු ඒ තත්ත්වයට පත් කළ සමාජ කොන්දේසි ගැන ද, ඔහුගේ අධ්‍යාපන අරමුණු ඉටුකර දීමට ගුරු භවතුන් අසමත් වූ කාරණා ගැනද, නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරයා නිදි වර්ජිතව කල්පනා කළේ ය.

tiniwick2705@gmail.com 

වැඩ වර්ජන කරන්නේ වෘත්තීය සමිති නායකයන්ගේ පෞද්ගලික වරප්‍රසාදවලට
පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ අධ්‍යාපන විද්‍යා අධ්‍යානාංශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය, ආචාර්ය ප්‍රභාත් ඒකනායක

* වැඩ වර්ජනයක් කිරීමේ අරමුණ මොකක්ද?

දේශීයව හා විදේශීයව කම්කරුවන් වෙනුවෙන් දිනා දුන් විවිධ අයිතීන් තියෙනවා. මූලික අයිතීන්, කම්කරු අයිතීන් වැනි අයිතියක් යම් පාලකයකු අතින් කඩ වුණොත් කම්කරුවන්ට ඒ වෙනුවෙන් වැඩ වර්ජනය කිරීමේ අයිතියක් තියෙනවා.

* අපේ රටේ නිරන්තරයෙන් වැඩ වර්ජන සිද්ධ වෙනවා. ඉදිරියේදී වැඩ වර්ජන රැල්ලක් ක්‍රියාත්මක වීමට නියමිතයි. මේ වැඩ වර්ජන වෙන්නෙත් ඔබ කළ පැහැදිලි කිරීම අනුවද?

අපේ රටේ වැඩ වර්ජන සිද්ධ වෙන්නේ කම්කරුවන්ට ඕනේ විදියට නොවේ. ආණ්ඩු විරෝධී නැති නම් ක්‍රම විරෝධී බළල් අත් විසින් තමයි මේ වර්ජන මෙහෙයවන්නේ. කෙටියෙන්ම කියනවා නම් විවිධ පක්ෂවලට පටු අරමුණු අනුව තමයි මේ වර්ජන ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ.

* පාලකයන් විසින් සේවක අයිතීන් කඩකිරීම් සිදුවෙන අවස්ථාත් තියෙනවා නේද?

එහෙම අවස්ථා නැතිව නොවේ. නමුත් මේ රටේ වෘත්තීය සමිති නායකයන් කුමක් හෝ පක්ෂයක බළල් අතක්. ඒ නිසා ඔවුන් වෘත්තීය සමිති මෙහෙයවන්නේ හෝ වැඩ වර්ජනය කරන්නේ ඒ පක්ෂවල ඕනෑ එපාකම් ක්‍රියාවට නගන්නයි. ඒ වගේම එවැනි ක්‍රියාදාමයන් අවසානයේ තමන්ගේ පෞද්ගලික ඕනෑ එපාකම් පිරිමසා ගන්නයි. උදාහරණයක් විදියට අපේ විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ සංගමය ගමුකෝ. පසුගිය ආණ්ඩුව තිබෙන කාලේ අපේ එක් ආචාර්වරයෙක් හිටපු නායකත්වයේ බළල් අතක් වෙලා අපේ ඉල්ලීම් පාවා දුන්නා. ඊට පස්සේ ඔහු විශ්වවිද්‍යාලයක උපකුලපති කෙනෙක් වුණා. ඒ නිසා ඇත්තම වුවමනාවෙන් වර්ජනය කරපු අය අමාරුවේ වැටුණා. සමහර විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ තත්ත්වයත් ඒකයි. බුද්ධිමතුන් පවා දේශපාලන පක්ෂ අනුව බෙදිලා. එවැනි බුද්ධිමතුන් පවා පක්ෂවල හා පාලකයන්ගේ බළල් අත් බවට පත්වෙලා තියෙද්දි මේ රටේ වැඩ වර්ජන නිවැරදිව වෙයි කියලා හිතන්න අමාරුයි.

මේ රටේ සෞඛ්‍ය අංශයේ සමහර වෘත්තීය සමිතිවල නායකයො වෙලා ඉන්නේ බුද්ධ පුත්‍රයෝ. නමුත් රෝගීන් ගැන බුදු දහමෙන් කියන දේ පවා නොසලකා හරිමින් තමයි වැඩ වර්ජන මෙහෙයවූයේ. ඒ නිසා මේ රටේ වැඩ වර්ජන බොහෝමයක් අනුමත කරන්න පුළුවන් ඒවා නම් නොවෙයි.

* මේ වර්ජන දෙස, පාලකයන්ගේ අවධානයත් යොමු වෙනවා මදි නේද?

මිනිසුන්ගේ හැටියට තමයි පාලකයෝ පත් වෙන්නෙත්. මිනිස්සු තමයි මේ විදියේ පාලකයන් පත් කර ගෙන තියෙන්නේ. මොන තරම් වර්ජනය කළත් පාලකයන්ට දැනෙන්නේ නෑ. ජපානයේ වගේ රටවල මිනිස්සු වර්ජනය කරන්නේ අපේ මිනිස්සුන්ට වඩා වෙනස් විදියට. ඔවුන් අතේ කළු පටියක් බැඳගෙන, වැඩියෙන් වැඩ කරනවා. එහෙම වැඩ කරලා තමයි තමන්ගේ අයිතීන් දිනා ගන්නේ. අපේ රටේ මිනිස්සුන්ගේ තියෙන්නේ වෘත්තීය ඊර්ෂ්‍යාවක්. අනෙකා තමන්ට වඩා ඉහළට යනවා නම්, නැතිනම් තමන්ට වඩා ඉහළ තනතුරක ඉන්නවා නම් එතැනට එන්න උත්සාහ දරනවා වෙනුවට කරන්නේ ඒ අයට ඊර්ෂ්‍යා කරන එකයි. මේ ඊර්ෂ්‍යාවත් වර්ජනයට එක හේතුවක්. උදාහරණයක් විදියට හෙද කාර්ය මණ්ඩලය වෛද්‍යවරුන්ට ඊර්ෂ්‍යා කරනවා. ඒ නිසාම ඇතිවන ගැටුම් වැඩියි.

* ඔබ කියන්නේ මේ වර්ජන සේවකයන්ට ඕන නිසා සිදුවන වර්ජන නොවෙයි කියලද?

සේවකයන්ට ප්‍රශ්න නැතිවා නොවේ. නමුත් වෘත්තීය සමිති නායකයෝ මේ වර්ජන මෙහෙයවන්නේ, කාගේ හෝ බළල් අතක් බවට පත් වෙලා. ඒ නිසා සේවක අයිතීන් මුවාවෙන් පාලක පක්ෂය පීඩාවට පත් කරලා, දේශපාලන පක්ෂවල වුවමනාවන් ඉටු කරලා දීලා වෘත්තීය සමිති නායකයන් තමන්ගේ මඬිය තර කර ගැනීම තමයි කරන්නේ. මේ මිනිසුන්ට ඉදිරි දැක්මක් නෑ. ඔවුන් දේශපාලන පක්ෂවල හෝ පුද්ගලයන්ගේ අතකොළු විතරයි.

* මේ වැඩ වර්ජන රැල්ල ක්‍රියාත්මක වුණොත් රටට ඇති වන තත්ත්වය මොකක්ද?

මෙහෙමයි. වහල් භාවයේ සිටි මිනිසුන්ට යහපාලනය තේරෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය නොවන විදියට නීතිවලින් යම් ක්‍රියාමාර්ගයක් ගන්න ඕනේ. උදාහරණයක් විදියට කිසිම දැන උගත්කමක්, අවබෝධයක් නැති පුද්ගලයෝ ජනාධිපතිට පවා, පහත් අන්දමින් පරිභව කරමින් මුහුණු පොතේ පවා පෝස්ට් දානවා. ඇත්තටම මේවායේ පවා යම් පාලනයක් තියෙන්න ඕනේ. ඒ අතර මිනිස්සු ආධ්‍යාත්මිකව දියුණු කරන්න ඕනේ. ඒක කල් යන වැඩක්. නමුත් කරන්න ඕනේ. ඒ අතර නීති මඟින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් රැකෙන විදියට යම් පාලනයක් කරන්න ඕනේ. එහෙම නැතිව වල්බූරු නිදහසකින් මේ රට පාලනය කරන්නවත් දියුණු කරන්නවත් බෑ. මේ විදියට දිගටම වැඩ වර්ජන රැල්ලක් ක්‍රියාත්මක වුණොත් සිද්ධවෙන්නේ සමාජ අපගමනයක් මිසක් දියුණුවක් නොවේ. මම පාලකයන්ට සුදු හුණු ගාන්නේ නෑ. ඒ අය අතෙත් වැරදි තියෙනවා. නමුත් මේ වර්ජන සිද්ධ වෙන්නෙත් තවත් කවුරු හෝ දේශපාලනඥයකුගේ හෝ පක්ෂයක වුවමනාවක් මත මිස ඇත්තටම සේවකයන්ගේ හෝ ආයතනයක දියුණුවක් වෙනුවෙන් නොවෙයි.

* වෘත්තීය සමිතියක් නිවැරදිව ක්‍රියාත්මක වන්නේ කොහොමද?

ඔවුන් මුලින්ම රට ගැන සිතිය යුතුයි. ඔවුන් ඉගෙන ගත්තේ නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන්. ඒ කියන්නේ ජනතා මුදල්වලින්. ඔවුන් වැටුප් ගන්නෙත් ජනතා බදු මුදලින්. ඒ නිසා ඒ ජනතාවට හිංසා නොකර ඔවුන් වෙනුවෙන් මුලින්ම සේවය කළ යුතුයි. එක එක පක්ෂවල අතකොළු නොවී රටේ සංවර්ධනය ගැන සිතා වැඩ කළ යුතුයි. මේ රටේ වෘත්තීය සමිති මුලින්ම බලන්නේ තමන්ගේ වැටුපයි, වරප්‍රසාදයි ගැන. රට ගැන හෝ මිනිසුන් ගැන හෝ කිසිම හැඟීමක් නෑ.

* වැඩ වර්ජන රටේ සංවර්ධනයට බලපාන්නේ කොහොමද?

දේශීය හා විදේශීය වශයෙන් ආයෝජන සියල්ල නතර වෙයි. ඒ නිසා ඔය ඉල්ලන වැටුප් දෙන්න වෙන්නෙත් ආයෙමත් බදු ගහලා තමයි. ඒ නිසා වැටුප් ඉල්ලන්න ඕනේ රටේ සංවර්ධනයට අත දීලා මිසක් රටේ සංවර්ධනය ඇණ හිටින තැනට වැඩ කරලා නොවෙයි. වෘත්තීය සමිති නායකයො සටකපට විදියට වර්ජන මෙහෙයවලා තමන්ගේ ගොටුව පුරවා ගන්නවා. ඒ නිසා මේ අයත් එක්ක එළියට බහින සේවකයොත් බුද්ධිමත්ව ක්‍රියා කරනවා නම් හොඳයි. නැත්නම් මේ රට ආපස්සටම මිසක් කවදාවත් ඉදිරියට යන්නේ නෑ.

තමන්ට රැකියාවක් ලැබිලා තියෙන්නේ ඒ තනතුර සමඟ අහංකාර වෙන්න නොවෙයි කියන එක අපේ රටේ සේවකයෝ තේරුම් ගන්න ඕනේ. තමන්ගේ වෘත්තිය ගැන ආඩම්බර වෙලා ජනතාව හිංසාවට ලක්කිරීම සේවකයන්ගේ හෝ වෘත්තීය සමිති නායකයන්ගේ වගකීම නොවේ. දැන් අපේ රට ලෝකයෙන් ඉදිරියට ඇවිත් ඉන්නේ නරකම දේවල්වලින්. නරක දේවල් වලින් ඉදිරියට ආ රටවල් පහ අතර අපි ඉන්නවා. මේ තත්ත්වය දිගින් දිගටම පැවතුණොත් අපේ අනාගතය පවතින්නේ ඉතාම අවිනිශ්චිත තැනක. ඒ නිසා මේ රටේ දැන් අක්‍රීය වෙලා ඉන්න සිවිල් සංවිධාන, වෘත්තීය සමිති වගේම සේවක ජනතාවත් රට ගැන හිතලා වැඩ කරන්න ඕනේ. සේවකයන් දුක් විඳිනවා, පාලකයන් සැප විඳිනවා කියලා අපි චෝදනා කරනවා. හැබැයි ටිකක් කල්පනා කරලා බැලුවොත් තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙයි, ඒ වගේ පාලකයන්ව පත් කර ගත්තෙත් අපිමයි කියලා.

සුමේධා නවරත්න

රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයේ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති අධ්‍යයනාංශයේ ආචාර්ය ඉන්දි අකුරුගොඩ

* රටේ සිදුවන කෙළවරක් නැති වැඩ වර්ජන ගැන ඔබ මොකද හිතන්නේ?

මිනිසුන් කියන්නේ සම්පතක්. නමුත් එය නිසි ලෙස කළමනාකරණය නොකළහොත් ඒ සම්පතෙන් නිසි ප්‍රයෝජන ගත නොහැකියි කියන එක සත්‍යයක්. මානව සම්පත් කළමණාකරණය කියන එකෙන් අදහස් වෙන්නේ මෙන්න මේ කාරණයයි. මිනිසකුගේ සංවර්ධනය කියන දේ අප ගන්නේ ඔවුන්ගේ නිපුණතා, අධ්‍යාපනය, කුසලතා කියන දේ සමඟයි. රටක ශ්‍රම බලකායට මේ මිනිසා එකතු වෙන කොට අපිට අවශ්‍ය වන්නේ ඔවුන් ගේ කාය ශක්තිය පමණක් නොවේ. ඔවුන් මානසික වශයෙනුත් ශක්තිමත් විය යුතුයි වගේම ඔවුන්ට හැකියාවන්ද තිබිය යුතුයි. ඒ වගේම අධ්‍යාපනය ලබා දිය යුතුයි. යම් කිසි බුද්ධි මට්ටමක් තිබිය යුතුයි. මානවයා යන්න සම්පතක් වන්නේ එතැනදියි.

අපි යම්කිසි ක්ෂේත්‍රයකට මානවයන්ගේ ශ්‍රම දායකත්වය ගන්නවා නම් ඔවුන්ගේ ශ්‍රමය අදාළ ක්ෂේත්‍රයට අනුව කළමනාකරණය කළ යුතුයි. එහෙම නොවුණහොත් එම පුද්ගලයා කොතරම් දක්ෂ අයෙක් වුවත් වැඩක් නෑ. සරලව කියනවා නම් යමෙක් අධ්‍යාපන සුදුසුකම් හා බාහිර ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ නිපුණතා තිබෙන අයෙක් විය හැකියි. නමුත් ඔහුගේ නිපුණතාව තිබෙන ක්ෂේත්‍රයට ඔහු යොදා නොගත හොත් ඔහුගේ ඵලදායිතාව අපට ගත හැකි වන්නේ නැහැ. උදාහරණයක් ලෙස දේශපාලන විද්‍යාවේ නිපුණයකු පාසලක ගණිතය විෂය ඉගැන්වීමට යොදා ගත හොත් ඒ කෙ‍නාගේ ඵලදායිතාවය බිංදුවයි.

ඒ නිසයි අපි කියන්නේ මානවයා කියන්නේ සම්පතක්. නමුත් එය කළමනාකරණය නොකරන්නේ නම් ඒ අයගෙන් ඵලදායී කාර්යක්ෂම සේවයක් ලබා ගත නොහැකියි කියලා.

ලංකාවේ නම් විශේෂයෙන්ම පෞද්ගිලක අංශයේ සහ රාජ්‍ය නොවන ක්ෂේත්‍රවල තමයි මේ කාරණය පිළිබඳ වැඩි පුර අවධානය යොමු කරන්නේ. පසුව තමයි මෙය රාජ්‍ය අංශයටත් එන්නේ. අදටත් රාජ්‍ය අංශය සමඟ සංසන්දනය කරන විට පෞද්ගලික අංශ සහ රාජ්‍ය නොවන ආයතනවල ඵලදායිතාවය ඉහළයි.

ලංකාවේ තිබෙන ප්‍රශ්නය තමයි තරුණ පරපුර වුවත් කැමති පෞද්ගලික අංශයට වැඩිය රාජ්‍ය අංශයට යන්නයි. හේතුව වන්නේ ඔවුන් හිතනවා තමන් සුරක්ෂිතයි, වැඩිය වැඩ කරන්න අවශ්‍ය නැහැ, පෙන්ෂන් එකක් ලැබෙනවා, වැනි කාරණා ගණනාවක්. මේවා ඔළු‍වෙ තියා ගෙන පෞද්ගලික අංශයේ ඉතා හොඳ රැකියාවක් ලැබුණත් තරුණ පරපුර, විශේෂයෙන් උපාධිධාරීන් පවා ඒ රැකියාව දාලා රාජ්‍ය අංශයේ අඩු වැටුපට රාජ්‍ය සේවයට එක් වෙනවා.

ලංකාවේ මේ කියන රාජ්‍ය සේවයට බඳවා ගැනීමේ දී දේශපාලන පත් කිරීම් තවමත් සිදු වෙනවා. ඒ නිසා අදාළ තැන්වලට සුදුස්සන් පත් වෙනවාද කියන එක ප්‍රශ්නයක්. සුදුස්සන් සිටියදී තනතුරු නුසුදුසු අයට ලැබෙනවා. ලංකාවේ පෞද්ගලික අංශයේ මෙය ඉතා හොඳින් සිදු වෙන කොට රාජ්‍ය අංශයේ එය සිදු වන්නේ නැති බව පෙනෙනවා.

* මේ වර්ජන දියත් වෙන්නේ ඇයි? එහි සාධාරණයක් තියෙනවාද?

ඉහළ පන්තිය, ඉහළ මධ්‍යම පන්තිය යන පන්ති දෙක ඇරුණම ලංකාවේ විශාලම ප්‍රමාණයක් අයත් වන පන්තිය තමයි පහළ මධ්‍යම පන්තිය. රාජ්‍ය සේවකයන්, ඉන්නේ මේ පන්තියේ. මේ පිරිස තමයි විශේෂයෙන්ම සිදු වන හෝ ඉදිරියට සිදු විය හැකි වර්ජන රැල්ල ඇතුළේ ඉන්නේ. පහළම ස්ථරය තමයි දුප්පත් පන්තිය. මේ පිරිස වර්ජනය කරන්නේ නැහැ. ඔය කියන වර්ජන රැල්ලේ සිටින පිරිස ගැට ගැහිලා ඉන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම ආර්ථිකයත් එක්ක. ඔවුන් ගේ ඉල්ලීම්වල තිබෙන්නේ 90%ක්ම ආර්ථික ගැටලු. ඔවුන් ඉල්ලන්නේ වැටුප් වැඩි කිරීම්, දීමනා වැනි ආර්ථිකමය කාරණා. එහෙම නැතුව ඔවුන් සමාජමය දේ ඉල්ලා සිටින්නේ නෑ. රැකියාවේ තත්ත්වය ඉහළ දාන්න, ගුණාත්මක බව වැඩි කරන්න, දරුවන්ගේ පාසල්වල අධ්‍යාපනයේ තිබෙන අවුල් ලිහන්න වගේ දේවල් ඉල්ලන්නේ නැහැ.

මානව සම්පතයි, වර්ජන රැල්ලයි අතර සම්බන්ධයක් සොයනවා නම් ලංකාවේ මිනිසුන් හිතන්නේ කුටුම්භගත ආකාරයට. ඒ කියන්නේ තමාගෙන් පිට ඔවුන්ට කිසි දෙයක් අවශ්‍ය නෑ. අන්න එතන තමයි ඒ සම්පත කළමනාකරණය කළ යුතු වන්නේ. ඒක තනියෙන් කරන්න බැහැ. සම්පූර්ණයෙන් සාමුහික දෙයක්. ඔවුන් එතැනට එන්නේම තමන්ගේ ඉල්ලීමක් සමඟයි. ඒ කියන්නේ වෘත්තීය සමිති. ඒවා හදා ගන්නේ මේ පෞද්ගලික පරමාර්ථ වෙනුවෙන්. ඉන් එහාට ඒවා කැඩී බිඳී යනවා. මේ සමඟ තව දෙයක් ගැටගැහෙනවා. ඒ තමයි යම් යම් පක්ෂවල දේශපාලන අරමුණු. ඔය වෘත්තීය සමිති සියල්ල පක්ෂවලට බෙදිලයි ඉන්නේ. මේ ඔක්කොම එක්ක බැලුවම මානවයා සම්පතක්ය කියන කාරණය දකින්න නෑ.

සමාජ විද්‍යාව පැත්තෙන් බැලුවොත් පුද්ගලයකුට පැති මාන දෙකක් තියෙනවා. එකක් තමයි ඒ පුද්ගලයා පවුල ඇතුළේ කරන භූමිකාව සහ ඒ පුද්ගලයාම සමාජය තුළ කරන භූමිකාව. ඔහු මේ දෙක තුළ හැසිරෙන්නේ දෙවිදියකට. එය භූමිකා දෙකක්. ලංකාවේ සමහරු ඉන්නවා සිය සමාජ භූමිකාව සමාජය වෙනුවෙන්ම කැප කළ අය.

එය කැප කිරීමක් ලෙස සමහරු කළත් තවත් සමහරු එය මුදල් රැස් කිරීම සඳහා මාර්ගයක් කර ගන්නවා. උදාහරණයක් ලෙස යම් වෘත්තිකයෙකු රජයේ ආයතනයක කාර්යාල වේලාව තුළ කටයුතු කර ඉන්පසු මධ්‍යම රාත්‍රිය වන තුරු පුද්ගලික සේවයේ යෙදෙනවා. කෙනෙක් මුළු දවසම වැඩ කරනවා කියන්නේ ඔහුගේ ඵලදායිතාවය හීන වෙනවා. මොවුන් ගේ මානසිකත්වය පිරිහෙනවා. අන්තිමට සමාජයට වැඩකුත් නැති වෙනවා වගේම පවුලට වැඩකුත් නැති වෙනවා.

ඒ නිසා මේ තත්ත්වයන් සරලව අරගෙන එක පැත්තකට විතරක් දොස් කියන්න බෑ. මේ සියලු ගැටලුවලට පිළිතුරු සොයන අතරේ තමයි වර්ජනවලටත් විසඳුම් සෙවිය යුත්තේ.

ක්‍රිසන්ති විතාරණ 

මොරටුව විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු පීඨයේ මහාචාර්ය රංගික හල්වතුර

* ඉදිරියේදී වැඩ වර්ජන රැල්ලක් ක්‍රියාත්මකවීමට නියමිතයි. මේ තත්ත්වය රටට මොන විදියට බලපායිද?

නිරායාසයෙන් තමන්ට හිමිවිය යුතු අයිතිය හිමි නොවෙද්දි මිනිසුන් වර්ජනයට යොමුවෙනවා. වර්ජනයක් කියන්නේ අකැමැත්ත ප්‍රකාශ කිරීමේ ක්‍රමවේදයක්. අකැමැත්ත ප්‍රකාශ කිරීමේ අවසන් අවස්ථාව වර්ජනයි. හැබැයි දේශපාලන අරමුණු උදෙසා තමන්ට හිමි නොවිය යුතු දෙයක් වෙනුවෙන් අරගල කිරීම මානසික රෝගයක්. එය සංවර්ධනයට හානියක් වෙනවා.

ඕනෑම සේවකයෙක් තම රැකියාව හෝ වෘත්තිය කෙරෙහි තෘප්තිමත් විය යුතුයි. එවිටයි රටේ සංවර්ධනය ඇතිවන්නේ. තමන්ට ලැබිය යුතු දෙයක් නොලැබී ඒ පිළිබඳ පසුතැවෙමින් ආයතනය තුළ වැඩ කරද්දි එය සංවර්ධනයට බාධාවක්. ඉන් රටේ සංවර්ධන කටයුත්ත කෙරෙහි අගතියක් සිදු වෙනවා.

අනෙක් පැත්තෙන් තමන්ට හිමිවිය යුතු දේ නිරායාසයෙන් නොලැබෙද්දී අවසන් තීරණය ලෙස සේවකයන් වර්ජනයට යනවා. එවිට එය රටේ සංවර්ධන කාර්යයෙහිලා බාධා පමුණුවනවා කියලා කියන්න බැහැ.

* මේ වර්ජන සිදුවන ආකාරය ගැන ඔබ මොකද හිතන්නේ?

වර්ජනයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට හොඳ නායකත්වයක්, ඒ නායකත්වය යටතේ ආරක්ෂාවක් වගේම ඒ නායකත්වයේ ආරක්ෂාව යටතේ සාමාජික පිරිසක් සිටිය යුතුයි. නමුත් එවැනි තත්ත්වයක් ලංකාවේ දකින්න ලැබෙන්න නැති තරම්. අද බොහෝ විට හැම දෙනාව ආත්මාර්ථකාමීයි. ඒ නිසා මේ ක්‍රියාවලිය මඟින් පොදු යහපත වෙනුවට ඉටුවන්නේ කීප දෙනකුගේ පෞද්ගලික වුවමනාවන් විතරයි.

* මේ වර්ජනවලට හේතු විදියට ඔබ දකින හේතු මොනවාද?

ලංකාවේ සමාජ විග්‍රහයක් කළොත් වර්ජන රැල්ලට ආසන්න හේතු සොයන්න පුළුවන්. අතීත ලංකාවේ පැවැතියේ වචනයේ අර්ථයෙන්ම සාධාරණ සමාජයක්. අනෝන්‍ය ගරුත්වය තිබුණා. හැකියාවට, දක්ෂතාවයට සමාජ පිළිගැනීම තිබුණා. ගමේ පූජක පක්ෂය සතුටු වුණේ සමාජය යහමඟ යැවීමෙන්. ඒ සඳහා සමාජයෙන් ඔහුට ප්‍රභූත්වය පිරිනැමුණා. ගමේ වෙද මහත්තයාට සමාජ වගකීමක් තිබුණා. ඉස්කොලේ මහත්තයා දරුවන්ට යහමඟ කියා දුන්නා. එමගින් ඔවුන්ට ප්‍රභූත්වය පිරිනැමුණෙ සමාජයෙන්.

දැන් තත්ත්වය වෙනස්. මේ ප්‍රභූ තුන්කට්ටුව වර්තමානයේ දේශපාලන යාන්ත්‍රණය සමඟ එක් වී තම ප්‍රභූත්වයට හානි කරගෙන මුදල මත යැපෙන තත්වයට පත්වෙලා. දේශපාලනඥයා සූක්ෂමව ප්‍රභූන්ගේ උරමත වැටුණු වගකීම් සමඟ ඔවුන් මුදලට අරන් තමන්ගේ දෙපා මුලට ගෙන්න ගත්තා. ඉන් රට තුළ පැවැති ප්‍රභූ පන්තිය විනාශ වුණා. මුදල් මත යැපෙන මුදල් උපයා තෘප්තිමත් වන සමාජයක් දේශපාලනඥයා රට තුළ ගොඩනැඟුවා. එමඟින් අධ්‍යාපන සුදුසුකම්, හැකියාවන්, නැති දේශපාලනඥයා මේ ප්‍රභූත්වය ආරූඪකර ගත්තා. සමාජයට ප්‍රභූත්වය අහිමි වුණා.

ලංකාවේ කිසිම හැකියාවක් නැති බහුතරයක් දේශපාලනඥයන් මහජන ධනය සූරා කමින් වැඩ කරන ජනතාව මත අනවශ්‍ය පීඩනයක් ඇති කරමින් සිටිනවා. වර්තමාන දේශපාලනඥයන් බොහෝ දෙනෙකුට වෙනත් වෘත්තියක් කරන්න බැහැ. උගත්, බුද්ධිමත් දැනමුතුකම් ඉදිරියට දාගෙන ලංකාවේ දේශපාලනය කරන්නත් බැහැ.

සමාජයේ පැවැතිය යුතු ජීවගුණය නැතිවෙලා. වෛද්‍යවරයාට, දුම්රිය සේවකයන්ට, ගුරුවරයාට සමාජයේ තිබූ ගරුත්ව දේශපාලනඥයා උදුරගෙන. ජනතාවට මේ වෘත්තිකයන් එපා කරවලා.

දේශපාලනඥයා සමාජය හැසිරවීමේ ක්‍රමවේදය අතට අරන් වෘත්තිකයින් වර්ජනයට යොමු කරලා. වෘත්තිකයන්ගේ සතුට මුදල් බවට පත් කරලා. වෘත්තිකයින් සහ දේශපාලනඥයා මුදල් සොයා යද්දී ජනතාව පීඩාවට පත්වෙනවා.

* මේ තත්ත්වය නැති කරන්න මොනවාද කළ යුත්තේ?

සමාජයේ එකිනෙකා පරයා යෑමේ උත්සාහයක් ඇතිවීම හේතුවෙන් තමයි මෙහෙම වුණේ . මේ උත්සාහය නිමා කළ යුතුයි. ඒ සඳහා පාසල මුල්කර ගත් අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ වෙනසක් ඇති කළ යුතුයි. මේ තරගකාරී සමාජ රටාව ඇති කළේ වර්තමාන අධ්‍යාපන ක්‍රමයයි. අපි මැරෙන බව අමතක කරවලා දරුවන් තරගකාරීත්වයට යොමු කරලා.

තම වෘත්තීය ගරුත්වය රැක ගන්නේ නැතිව තම වගකීම් දරන්නේ නැතිව, වෘත්තිකයන් උද්ඝෝෂණය කරලා වැඩක් නැහැ. නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් ප්‍රයෝජන ගත් වරප්‍රසාදලාභීන් ලෙස, අපට අහිමි වූ වෘත්තීය ගරුත්වය ආරක්ෂා කර ගැනීම හා ප්‍රභූත්වය නැවත ආරෝපණය කරගැනීම අපේ වගකීමක්. වෘත්තිකයන් ඒ වගකීම ඉටු කළොත් සමාජය විසින් ම වෘත්තිකයාගේ ගරුත්වයට හිමි විය යුතු නිසි තැන ලබා දෙන්න දේශපාලනඥයාට බල කරනවා.

* තමන්ගේ අයිතීන් වගේම සමාජ යුතුකම් ගැනත් සේවකයා සිතිය යුතුයි නේද කියාද කියන්නේ?

නිදහස් අධ්‍යාපනය යටතේ අපිට උගන්නලා කන්න දීලා තමන් වෙනුවෙන් කතා කරන්න, වැඩ කරන්න උගතුන් බුද්ධිමතුන් ලෙස අපිව සමාජයේ ඉදිරියෙන් තැබූවේ ජනතාව. අපි ඔවුන් වෙනුවෙන් පළමුව යුතුකම ඉටුකළ යුතුයි. එසේ නොකොට වැඩ වර්ජන කිරීමෙන් වෘත්තිකයන් සමාජයට පිළිකුල් වෙනවා. දේශපාලනඥයා තව දුරටත් ප්‍රභූත්වයට පත්වෙනවා. සමාජය දේශපාලනඥයා මත තව දුරටත් යැපෙන්න පටන්ගන්නවා. එදාට සමාජය කඩා වැටෙනවා.

වැඩවර්ජන රැල්ලට යටින් සිටින්නේ දේශපාලනඥයා. මේ ගැන සමාජයේ ස්වාධීන මතධාරීන් කතා කළ යුතුයි. ඔවුන් ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. නිදහස් මතධාරීන් වැඩි කර ගන්න නම් මේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයත් වෙනස් කළ යුතුයි. දක්ෂයින් බිහිවන අධ්‍යාපන ක්‍රමවේදයක් සැකැසිය යුතුයි. එහෙම කළොත් අවුරුදු 13කට පස්සේ මේ රට වෙනස් කරන්න පුළුවන්. දරුවන්ට තමන්ගේ වගකීම කියා දීම පමණයි කළ යුත්තේ. ඒ නිසා අවසාන වශයෙන් කියන්න ඕනේ වෘත්තීය සමිති නායකයන් හා සේවකයන් නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් ඉගෙනගෙන දේශපාලනඥයන්ට කඩේ යෑම අපරාධයක්. ඔවුන් දේශපාලකයන්ගේ වුවමනාවන් වෙනුවෙන් වැඩ වර්ජන නොකර මුලින්ම සේවකයන් වෙනුවෙන් වැඩ කළ යුතුයි.

ටෙක්ලා පද්මිණි කාරියවසම්

ජේ.එච්.සුමතිපාල
පූජාරාමය අසල, පොතුපිටිය දකුණ

දරුවන් නැති නිසා දරුකමට හදාගන්න උසාවියෙන් අත්සන් කර දරු‍වකු ලබාගත්තේ බිරිඳගේ දේපල හා විශ්‍රාම වැටුප තිබෙන නිසයි. ඇය මිය ගිය පසු විශ්‍රාම වැටුප ලබාගන්න ගියාම මනාපය පළ කර නැති නිසා විශ්‍රාම වැටුප ගෙවන්න බැරිලු

මගේ බිරිඳ වන එස්. එච්. සිරියාවතී මහත්මිය සේවය කළේ අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුවේ වාද්දූව ශාන්ත මරියා විද්‍යාලයේ ගුරුවරියක් ලෙසිනි. ඇය 2013.07.12 දින විශ්‍රාම ගත් අතර ඇයට විශ්‍රාම වැටුපක් ලැබුණි. ඇය 2017.05.02 දින මිය ගියේ පිළිකා රෝගයට ගොදුරුවීමෙනි. අපට දරුවන් නැත. කළුතර උසාවියට අපගේ වත්කම් පෙන්නා එනම් දේපල බිරිඳගෙන් පසු ඇයගේ විශ්‍රාම වැටුප ආදිය පෙන්නා අප ගැහැණු දරුවකු දරුකමට හදාගන්න භාර ගත්තෙමු.

මගේ බිරිඳ අසනීපයෙන් පෙලෙන නිසා සෑහෙන කලක් ප්‍රතිකාර කිරීමෙන් පසුව ඇයට පිළිකාවක් සෑදී ඇති බව වෛද්‍යවරු තීරණය කළ නිසා ඇයව මහරගම, කොළඹ වැනි රෝහල්වලට ගෙනයාමට සහ ඇයට ප්‍රතිකාර කර ගැනීම සඳහා අප සතුව තිබූ මුදල් පමණක් නොව දේපලද උකසට තැබීමට සිදු විය. දැන් එය සින්නවී ඇති අතර අප ගැන අනුකම්පා කර තවදුරටත් නිවසේ රැඳී සිටීමට ඉඩදී ඇත්තේ බිරිඳගේ විශ්‍රාම වැටුප ලැබුණ පසු එම මුදල් ටික ටික ආපසු ගෙවීමේ පොරොන්දුව මතයි.

දරුකමට සාදාගත් දරුවාට දැන් වයස අවුරුදු 18 කි. මව නැති දරුවාට පියකු වශයෙන් මගෙන් ඉටුවිය යුතු සියල්ල මට ඉටු කිරීමට නොහැක්කේ රෝගීව සිටින මගේ වයස අවුරුදු 60 ඉක්මවීමත් ස්ථිර රැකියාවක් නොමැතිකම නිසාත්ය.

බිරිඳ මියගිය පසු ඇගේ විශ්‍රාම වැටුප ලබාගැනීමට කළුතර කලාප කාර්යාලයට ගිය විට මනාපය පළකර නැති නිසා විශ්‍රාම වැටුප ගෙවීමට නොහැකි බව දන්වන ලදී. ඉන්පසු පළාතේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු මගින් අභියාචනයක්ද (සෞඛ්‍ය පෝෂණ ගරු අමාත්‍ය රාජිත සේනාරත්න මහතා මගින්ද ඉන්පසු තවත් අභියාචනයක්) ජනාධිපතිතුමාට ඉදිරිපත් කළෙමි.

විශ්‍රාම වැටුප් අධ්‍යක්ෂකතුමා ප්‍රතිපාදන නොමැතිකම දන්වා ලිපියක් එවා ඇත. රාජ්‍ය පරිපාලනයෙන් දන්වා ඇත්තේ අනුමැතිය ලැබුණොත් ඉදිරියේදී ගෙවීම් කරන බවය.

මෙවැනි 13 දෙනෙකුගේ නාම ලේඛණයක් රාජ්‍ය පරිපාලන අංශයෙන් විශ්‍රාම වැටුප් අධ්‍යක්ෂක වෙත ඒවා ඇති අතර ඉන් එක් අයෙකුට පමණක් ගෙවා ඇති බව දැනගන්නට තිබේ.

දරුවා උසාවියෙන් ලබා ගන්නා විට ලියකියවිලි ඉදිරිපත් කිරීමේදී මනාපය පල නොකර ඇති බව දැනගත්තේ නම් එය එදිනම විසඳීමට හැකියාව තිබුණි.

දැන් මට දරුවාගේ ඉදිරි වැඩ කටයුතු කිරීමට නොහැකිව පසුතැවිලි වෙමි.

හිටපු අතිගරු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ රජය පැවැති කාලයේදී මහින්ද චින්තනය අනුව සානුකම්පිතව ජනතාවගේ දුක් ගැහැට සලකා බලා මනාපය පළ නොකළ රජයේ සේවකයින්ට 2007 වර්ෂය හා 2014 වර්ෂ වලදී මනාපය පළ කිරීමට අවස්ථාව සලසා දී විශ්‍රාම වැටුප් ගෙවීමට කටයුතු කර තිබේ. දැනටමත් ඉහත ලැයිස්තුවෙන් එක් අයකුට ගෙවා ඇති අතර දිනමිණ පතේ 2018 මාර්තු 01 දින විශ්‍රාම වැටුප් දෙපාර්තමේන්තුවෙන් අසාධාරණයක් ශීර්ෂය යටතේ පළ වූ බුලත්සිංහල 292/2/මීගහකුඹුර පදිංචි එච්.ඩබ්ලිව්.සුගතදාස මහතාගේ ලිපිය ගැන ගරු අග්‍රාමාත්‍යතුමාගේ අවධානය යොමු වී ඇති බවද දැනගන්නට තිබේ.

රෝගීව ඉතා අසරණව සිටින අප වැනි අය ගැන සලකා බලා අපට හිමිවිය යුතු විශ්‍රාම වැටුප කල් නොයවා ලබාදීමට කටයුතු කරන්නේ නම් විශ්‍රාමික අපට කරනු ලබන මහත් උපකාරයක් වන අතර පවතින රජයටද ඉන් ආශිර්වාදය ලැබේ.

මෙයට
විශ්වාසී
ජේ.එච්.සුමතිපාල
වාර්තා අංකය :- පා/වි/2000/29
පරිවාස කාර්යාලය,පානදුර

-------------------------------------------------------------------------------

මා ගැනත් අවධානය යොමු කරන්න

වැන්දඹු පුරුෂයකුගෙන් ඉල්ලීමක්

(ජේ.එච්. සුමතිපාල මහතා සහ ඔහුගේ බිරිය විසින් දරුවකු හදා ගැනීමට කලුතර දිසා අධිකරණයේ ගොණු කළ නඩු අංක විශේෂ 10/93 හි උපුටා ගැනීමකි)

2000.02.03
දිසා විනිසුරු තුමා,
දිසා අධිකරණය
කලුතර

කලුතර දිසා අධිකරණය - න.අ.විශේෂ 10/93

ඉහත නඩුව සම්බන්ධයෙන් මා වෙත එවන ලද 2000.01.26 දිනැති නොතිසිය සම්බන්ධවයි.

එම නොතිසියට යාකර ඇති නඩුව සම්බන්ධ ඉල්ලුම්කරු පෙත්සම්කරුවන් වන සුසේව්හේවාගේ සිරියාවති නමැත්තිය හා ජසෙන්තුහේවාගේ සුමතිපාල යන අය පදිංචිව සිටින්නේ පානදුර අධිකරණ කොට්ඨාසයේ පූජාරාමය අසල, පොතුපිටිය දකුණ වාද්දූව යන ලිපිනයේ ය.

මෙහි පළමුවෙනි පෙත්සම්කරු වන ‍ජසෙන්තුහේවගේ සුමතිපාල යන අයගේ වයස අවුරුදු 49ක් පමණ වන අතර, ඔහු ජනතා සන්තක ප්‍රවාහන සේවයේ මොරටුව ඩිපෝවේ රියදුරකු ලෙස රැකියාව කරමින් මසකට රුපියල් 5,000/- ක පමණ වැටුපක් ලබයි. දෙවන පෙත්සම්කාරිය වන සුසෙව්හේවාගේ සිරියාවතී නැමැත්තියගේ වයස අවුරුදු 46ක් පමණ වේ. ඇය රජයේ ගුරුවරියක් ලෙස සේවය කරමින් මසකට රුපියල් 5,735/- ක වැටුපක් ලබන්නීය. ඉල්ලුම්කරුවන් සතුව පර්චස් 33ක ඉඩමේ ඉදිකරන ලද නිවසක් ඇති අතර, එම නිවස ලක්ෂ 30ක් පමණ වටිනා බැව් ඔවුහු කියා සිටිති.

නඩුවට ගොනුකර ඇති පෙත්සම්කරුවන්ගේ විවාහ සහතිකය අනුව මෙම පෙත්සමකාර යුවළ 1985.10.10 වැනි දින නීත්‍යානුකූලව විවාහ වූ අය වෙති. ඔවුන් කියා සිටි‍න්නේ මෙම විවාහයෙන් දරුවන් නොලැබුන බවත්, වෛද්‍ය උපදෙස් හා ප්‍රතිකාර ලබාගත් නමුත් දරුවකු නොලැබුන බවත්, ඉදිරියේදී ද දරුවකු ලැබීමේ බලාපොරොත්තුව නොමැති බවත්, එම නිසා මෙසේ දරුවකු හදාවඩා ගැනීමට ඉල්ලීමක් කළ බවත්ය. මෙම ඉල්ලුම්කාර යුවළ තමන්ට හදාවඩා ගැනීමට ළමයකු ලබාදෙන ලෙස මෙම කාර්යාලයෙන් ඉල්ලීමක් කරන ලදුව ඒ පිළිබඳව විමර්ශනයකොට පරිවාස හා ළමාරක්ෂක සේවා කොමසාරිස් වෙත යවන ලද වාර්තාව අනුව ඔවුන් ළමයකු හදාවඩා ගැනීමට සුදුසු අය බවට පරිවාස හා ළමාරක්ෂක සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ ලියාපදිංචි වී ඇත.

මෙම පෙත්සම්කාර යුවළ අවුරුදු 25කට වැඩි වයස්ගත අයවන අතර, දරුකමට හදාවඩා ගැනීමේ ආඥාපනතට අනුව දරුවකු හදාවඩා ගැනීමට ඉල්ලීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිපාදන සම්පූර්ණ කොට ඇත. එසේම ඔවුන් විවාහක යුවලක් බැවින් දෙදෙනා විසින්ම මෙම ඉල්ලීම කර ඇත.

මෙම ඉල්ලුම්කාර යුවළ යහපත් කායික සහ මානසික තත්ත්වයකින් යුක්ත අය වෙති. එසේම ඔවුන්ට ස්ථීර ආදායමක් ඇති බවත්, ළමයාට අපහසුවකින් තොරව පදිංචි වීමට නිවසක්ද ඇති බවත්, පෙනී යයි. මෙම කරුණු අනුව ඉල්ලුම්කරුවන් ළමයකු හදාවඩා ගැනීමට සුදුසු තත්ත්වයක සිටින බව වාර්තා කරයි. නමුත් මෙම නඩුවේ පානදුර පරිවාස නිලධාරි වගඋත්තරකරුවකු හා භාරකරු කර නොමැති බැවින් නි‍ර්දේශයක් කිරීමට නොහැකි බවද, ගරුපෙරදැරිව වාර්තා කරමි.

ස්ථාන භාර පරිවාස නිලධාරි/ පානදුර
ස්ථාන භාර පරිවාස නිළධාරී
පරිවාස කාර්යාලය පානදුර

ඔහු දැන් වයස 74 ක මිනිසෙකි. කලෙක ඔහු ක්‍රම විරෝධී සටන් පෙරමුණක සන්නද්ධ සටන් කරුවෙක් විය. සමකාලීන සටන් සගයන්ගෙන් සමහරකුට ඔහු විරුවකු වෙද්දී සමහරකුට ඔහු ද්‍රෝහියෙකි. පසුකාලීන පරපුකට ඔහු පුරාවෘත්තයකි. ඔහු උපන්නේ මාතර. සාමාන්‍ය පවුලක දරුවකු ලෙසය. 1971 දී මෙරට අවූළුවාලූ පළමු සන්නද්ධ අරගලයෙහි ඔහු කැපී පෙනුණ සටන්කරුවෙක් විය. අරගලයට එරෙහිව එවකට පැවති ආණ්ඩුව පැවරූ නඩුව හෙවත් මහ නඩුවේ ඔහු දෙවැනි විත්තිකරුය. ජ.වි.පෙ. නිර්මාතෘ රෝහණ විජේවීර එහි 13 වන විත්තිකරු විය.

කලෙක ඔහු ජ.වි.පෙ. ප්‍රධාන ලේකම්වරයා විය. බොහෝ සමකාලීනයන් මෙන්ම ඔහුගේ දේශපාලන මිතුරන් අතර ඔහු ජනප්‍රියව ඇත්තේ “ලයියා” නමිනි. මේ එක්තරා දුරකට ඔහුගේත් 75 වසරක ලාංකීය ඉතිහාසයේත් කතාව විය හැකිය. නොඑසේ නම් එය අපට මග හැරුණු මිනිසකුගේ කතාව විය හැකිය. ඔහු නමින් ලයනල් බෝපගේය. මේ ඔහුගේ අද්දැකීම් පුවත්පතක පළවන පළමු වතාවයි.

අත්අඩංගුවට පත්ව දින කිහිපයකට පසුව මැගසින් බන්ධනාගාරයේ සිටි සේරසිංහ නමැති ජ.වි.පෙ. සමාජිකයා පරීක්ෂණයක් සඳහා පුත්තලම පොලිසියට රැගෙන ගියේය. එය බෝපගේ පිළිබද තත්ත්වය වෙනස් කිරීමට හේතු විය.

“පුත්තලමේ සිමෙන්ති සංස්ථාවේ සුපවයිසර් කෙනෙක් හිටියා සේරසිංහ කියලා. එයත් අපිත් එක්ක මැගසින් බන්ධනාගාරයේ උන්නේ. සේරසිංහ මාව දන්නවා. පුත්තලමේ සිමෙන්ති සංස්ථාවේ වැඩ කරද් දී එයා පක්ෂයට සම්බන්ධ කරගත්තෙත් මම. අපි මැගසින්වලට ගෙනියලා ටික දවසකින් සේරසිංහ සහෝදරය පුත්තලම පොලිසියට ආපහු අරන් ගියා. පොලිසිය සේරසිංහට ගහනකොට ‘ලයිය’ මැගසින් එකේ ඉන්නවා කියලා එයා කියලා තියනවා. ඊට කලින් මම කියලා වැරදිලා වෙන ලයනල් කෙනෙක්ව මරලා. මම ටික කාලයක් කොස්ගම තුනීලෑලි සංස්ථාවේ වැඩ කෙරුවනේ . එහේ වැඩ කරපු වෙන ලයනල් කියල සහෝදරයෙක් තමයි මරලා තිබුණේ.

අනික් අය හුග දෙනෙක් මගේ නියම නම නොදැනීම නිසා මට අමතර වාසියක් තිබුණා. මට ‘ලයියා’ කිව්වා මිසක් මගේ නම ලයනල් බෝපගේ කියලා පක්ෂයේ හුග දෙනෙක් දැනගෙන හිටියේ නැහැ. ඒත් සේරසිංහ මං ගැන කියපු ගමන් හතරවැනි තට්ටුවෙ කට්ටිය මාව ගෙනියන්න මැගසින් එකට ආවා. එතනින් අරගෙන ගිහින් කොල්ලූපිටියේ MI5 ඔත්තු සේවා කාර්යාලයේදි මට හොඳටම ගැහුවා. මං මොකුත් දන්නෙ නැති බව කිව්වා. හොදටම ගහලා බම්බලපිටියෙ පොලිසියට මාව ගෙනිහින් දැම්මා. එතන දී මට ඇස් ලෙඩ හැදුණා.ඒකට බයට ඒ අය මාව ආපහු මැගසින් ගෙනිහින් දැම්මා.”

හතර වෙනි තට්ටුවේ සිටිය දී දිනෙක බෝපගේ ඉදිරියට ‘ලොකු අතුල’ රැගෙන ආවේය.

ඒ අත්අඩංගුවේ දී ලයනල් බෝපගේට ‘ලොකු අතුල’ හමු වූ පළමු දිනය එය විය.

“මම එදා තමයි දැන ගත්තේ ‘ලොකු අතුල’ කියන්නේ අතුල නිමලසිරි ජයසිංහ බව. එයා කිව්වා එයා දන්න හැම දෙයක්ම පොලිසියට කිව්වා කියලා. ඒ විතරක් නෙමෙයි මම කරපුවත් එයා පොලිසියට කියල. මට කිව්වා ‘ලයියා හංගන්න දෙයක් නැහැ, දන්න දේවල් සේරම පොලිසියට කියන්න’ කියලා. ඒත් මම පුළුවන් තරම් දේවල් හැංගුවා.”

පහරදීම් වට කිහිපයකට පසු ලයනල් බෝපගේ යළිත් මැගසින් බන්ධනාගාරයට යැවිණ.

මැගසින් බන්ධනාගාරය තුළ ගෙවුණ මුල් කාලය නීරස අත්දැකීම් පිරි සමයක් විය.

එකළ අදමෙන් ගල් වැලි ඉවත් කළ සහල් තිබුණේ නැත. ඉවීමට පෙර හාල් ගැරීම අනිවාර්ය කටයුත්තකි. එහෙත් බන්ධනාගාරය තුළ එවැන්නක් සිදු නොවිණි.

“අපිට දුන්න කෑම කටේ තියන්න බෑ. කිසිම රහක් නෑ. හරියට උයල තිබුණේ නැහැ.කුඩුවෙන් එළියට ගත්තේ දවසටම තුන් පාරයි. ඒත් මිනිත්තු ගානකට. මුලින්ම අපිව ගණන් කරන්න කුඩුවෙන් එළියට ගන්නවා. ඊට පස්සේ වැසිකිළි යන්න. ඊළගට කෑමට. ටික දවසකට පස්සේ විනාඩි පහක් දහයක් ව්‍යායාම කරන්න එළියට දැම්මා.”

“අපි හිටි වාට්ටුවේ පමණක් 150ක් විතර ඉන්න ඇති. ඒත් වාට්ටුවේ තිබුණේ එක වැසිකිළියයි. වැසිකිළි යන්න දිග පෝලිමක්. වැසිකිළිය අමු නරා වළක්. වතුර දුන්නේ නොදුන්න ගානට . ඒ වතුර ටික කොහොමත් මදි. නාන එක හීනයක්. නානවා වෙනුවට අර ඇළුමිනියම් භාජනයෙන් වතුර ටිකක් ඇඟට ඉහගත්ත විතරයි.”

මෙය අශිෂ්ට තත්ත්වයක් විය. ක්‍රමයට එරෙහිව සටන් කළ මිනිස්සු බන්ධනාගාරයේ පිඩනයට එරෙහිව ද සටන් කරන්නට තීරණය කළහ.පළමු පියවර වුයේ ව්‍යායාම් කිරීමට එළියට ගන්නා විට ඇතුලට නොගොස් වැඩිපුර කාලයක් එළියේ සිටීමයි. ඒත් විනාඩි පහළොවකි. බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ගේ ප්‍රතිචාරය දරුණු විය.

“අපි එළියට ඇවිත් ව්‍යායාම් කරලා ඇතුළට නොගිහින් විනාඩි පහළොවක් විතර වැඩිපුර එළියේ හිටියා.වාට්ටු ඇතුළට මද යද් දී බන්ධනාගාර නිලධාරීන් අපිට බැටන් පොලුවලින් පහර දුන්න. එක පාරක් මගේ කන ළගට වැදුණා. තවත් අයට තුවාල වුණා. ඒකෙන් මගේ කණ ඇහීම තරමක් අඩු වුණා. දවස් දෙකකට පස්සේ මාව බන්ධනාගාර රෝහලට ගෙනිච්චා.”

මැගසින් බන්ධනාගාරයේ මුල් කාලයේ ප්‍රතිකාර සඳහා සිටි වෛද්‍යවරයා ඇපොතිකරිවරයෙකි. බෝපගේ මේ ඇපොතිකරිවරයා වෙත ගෙන යනවිට ඔහු දෙපසින් සිරකරුවන් දෙදෙනෙක් වූහ. සිරකරුවන් දෙදෙනා ඇපොතිකරවරයාට දෙපසින් සිට පවන් සැළති. ඔහු බෝපගේ කියන කිසිවක් නොඅසාම බෙහෙත් තුණ්ඩුව ලිවීය.

“එයා හිටියේ අධිරාජයෙක් වගේ. අපි දිහා නොබලා, අපි කියන දෙයක් අහන්නත් ඉස්සර වෙලා එයා බෙහෙත් තුණ්ඩුව ලියනවා. ඒක තිත්ත බෙහෙතක්. එයා ළගට එන ඕන ලෙඩෙකුට දෙන්නේ ඒ බෙහෙත. කව්රුහරි හිරකාරයෙක් මේ ගැන විරුද්ධ වුණොත් බන්ධනාගාර නිලධාරීන් ඒ හිරකාරයට පැත්තකට අරගෙන පහර දෙනවා. ඒ හින්දාම කිසි ප්‍රයෝජනයක් නැති මේ බෙහෙත හිරකාරයෝ බොනවා.”

බන්ධනාගාරයේ වසංගත රෝග පැතිරෙන්නට විය. සුලබව පැතිර ගියේ ඇස් ලෙඩය. ඇසට දැමීය යුතු බෙහෙත්ද බන්ධනාගරයට ලැබී තිබිණි. එහෙත් ඒවා බෝපගේලට නො දී වෙනත් අපරාධ සඳහා රදවා සිටි රැදවියන්ට පමණක් ලැබිණි. මෙකී රැදවියෝ බොහෝවිට බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ගේ සුරතුලුන්ව සිටියහ. එපමණක් නොව, ඒ රැදවියෝ දේශපාලන රැදවියන්ට එරෙහි වූහ. මේ රැදවියන් ගේ අදහස වුයේ නිලධාරීන් සමඟ තමන් දරන ආධිපත්‍යය බෝපගේලා ප්‍රශ්න ඇතිකරන බවයි. ඒ නිසා ඇසට දමන බෙහෙත් දැමුවේ කටටය. බිංදු දෙක තුනක් දැමූ පසු ප්‍රතිකාරය අවසන් විය. මේ ප්‍රශ්නය විසදා ගැනීමට ලයනල් බෝපගේ, ධර්මදාස ජයසිංහ ඇතුළු දේශපාලන රැදවියන් තීරණය කළහ.

"අපේ අයිතිවාසිකම් ලබාගන්න, නොදෙන බෙහෙත් ලබාගන්න අපි හිතුවා. දේශපාලන රැදවියන් විදිහට ජිවත් වෙන්න ඕන අවම අයිතිවාසිකම්වත් දිනාගන්න ඕන කියලා අපි හිතුවා. වෙනත් අපරාධවලට අත්අඩංගුවට අරන් හිටපු අය නිතරම බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ට කේලම් කිව්වා. ඒ අය තමයි බන්ධනාගාරයේ කුස්සියේ ඉවුම් පිහුම් බාරව හිටියේ. අපිට ලැබෙන කෑම එක නීරස වෙන්නත් ඒක එක හේතුවක්.නිලධාරීන්ගේ බලය හින්ද ඒ අය අපේ අයට පහර දීලත් තිබුණා. අපි සටන් කරන්න තීරණයක් ගත්තා .”

එකළ මැගසින් බන්ධනාගාරයේ බන්ධනාගාර අධිකාරීවරයා බර්ගර් ජාතික මහත්මයෙකි. ඔහු නමින් ජෝර්ඩන් ය. ඔහුට සහාය වූ ප්‍රධාන ජේලර් වූයේ බර්තොලමියුස් මහතා ය. ඔහුත් බර්ගර් ජාතිකයෙකි.දිනෙක ව්‍යායාම සඳහා පිටතට ගත් සැණින් පෙර සැලසුම් කළ පරිදි බෝපගේලා අධිකාරී ජෝර්ඩන් ගේ කාර්යාලය වැටලූහ.

“එළියට දැම්ම ගමන් අපි අධිකාරි ජෝර්ඩන් මහත්මයාගේ කාර්යාලය වැටලුවා.අපි එහෙම කරයි කියලා එයාලා හිතුවේ නැහැ.අපිට මනුෂ්‍යයන් හැටියට සළකන්න. අපේ මානුෂික අයිතිවාසිකම් දෙන්න කියලා අපි කිව්වා. අපිත් එක්ක කතා කරන්න එයා කැමති වුණා. සාකච්ඡාවට අපි තුන් දෙනෙක් ගියා. මාත් එක්ක ධර්මදාස ජයසිංහ හා සේන බණ්ඩාර කියන සහෝදරවරු දෙන්නා අධිකාරීවරයා සමඟ කතා කළා. සාකච්ඡාව සාර්ථක වුණා. අපේ ඉල්ලීම් ලැබුණා.”

බෝපගේ ඇතුළු පිරිසගේ ඉල්ලීම් පහකි. ඒවා ඉතාමත් මානුෂික එමෙන්ම අවම ඉල්ලීම් විය.

පළමු ඉල්ලීම වුයේ නිසි ප්‍රමාණයට රැදවියන්ට ජලය ලබාගැනීමයි. දෙවැන්න වැඩිපුර කාලයක් එළිමහනේ සිටීමයි. තුන්වැන්න මුළුතැන්ගෙය සහ බාබර් සාප්පුව ඔවුන්ගේ පාලනයට ලබාදීමයි. ගුණාත්මක ආහාර වේලක් ලබාදීම සිව්වැනි ඉල්ලීම වූ අතර අවසන් ඉල්ලීම වූයේ බන්ධනාගාර නිලධාරින් බැටන්පොලූ රැගෙන බන්ධනාගාරය තුළට නොපැමිණීම යි. මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරී ජෝර්ඩන් මෙකී ඉල්ලීම්වල මානුෂික බව දැක ඒවාට එකග විය. ඒවා ලබාදීමටද පොරොන්දු විය.

මාසයක් වැනි කෙටි කාලයක් ඇතුළත බෝපගේ ලා ගේ ඉල්ලීම් ලැබුණි.ඉල්ලීම් ලැබීමෙන් අනතුරුව බන්ධනාගාරය තුළ අල්ලසට දූෂණයට බරවූ නිලධාරීන් සහ මුලින් කී අන් රැදවියෝ මේ පිරිසට තව තවත් වෛර කළහ. එකළ මුළුතැන්ගේ ඉවීමේ කටයුතු සඳහා පොල් ගෝනි දෙකක් ලැබුණ ද ඇතැම් බන්ධනාගාර නිලධාරීන් ගෝනි බාගයක් පමණක් මුළුතැන්ගෙට යවා ඉතිරිය විකුණා මුදල් කළ බව බෝපගේලාට දැන ගන්නට ලැබිණ. ජ.වි. පෙ. රැදවියන්ගේ අලුත් පාලනය යටතේ මැගසින් බන්ධනාගාරයේ එතෙක් සිදු වූ විෂමාචාර නැවතුණි.

“අපි වැඩ කරන විදිහ ගැන බන්ධනාගාර අධිකාරී ජෝර්ඩන් මහතාත් සතුටට පත් වුණා. එයත් දෙවෙනිය වුණු බර්තොලමියුස් මහතාත් හිත හොද යහපත් මිනිසුන් බව පස්සේ කාලෙක අපි දැනගත්තා.1976 පමණ කාලය වෙන කොට මැගසින් බන්ධනාගාරයෙ P වාට්ටුවේ රදවා ගෙන හිටපු මහ නඩුවෙ අයත් අනෙක් දේශපාලන රැදවියනුත් සමඟ ජෝර්ඩන් මහතාත් බර්තොලමියුස් මහතාත් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා කරනවා මට මතකයි. එයාල අපිට සලකළ තිබුණේ කටුක විදිහට. ඒක ඒ අයගෙ සම්ප්‍රදාය නිසාත් ඉහළින් ආපු නියෝග නිසත්.”

මේ සටනින් පසු බන්ධනාගාරය තුළ විවිධ කමිටු පිහිටුවීමට ජ.වි.පෙ. සගයන්ට හැකී විය. ඉන් ප්‍රධාන තැනක් ගත්තේ අධ්‍යාපන කමිටුවයි. ඔවුහූ සැලසුම් සහගතව බන්ධනාගාරය තුළ අධ්‍යාපන කටයුතු ආරම්භ කළහ. මග හැරුණු අධ්‍යාපනය යළි ලබා ගැනීමටත් ඉගෙන ගන්න කැමැත්ත ඇති සිය සගයන්ට අලුතින්ම අධ්‍යාපන වැඩ සටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීමටත් ඔවුනට හැකි විය.

ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සමඟ එකතු වන්නට ලයනල් බෝපගේට මෙන්ම වෙනත් බොහෝ අයට බලපෑ ප්‍රධාන ආකර්ෂණය වූයේ ද ශ්‍රී ලංකාවට ගැලපෙන ලෙස මාක්ස්වාදය අනුගත කර ලබාදුන් අධ්‍යාපනය යි.

1967 දී පක්ෂය ගොඩනැංවූ අවස්ථාවේ සිට රෝහණ විජේවීරටත් මුල් පෙළෙහි සාමාජිකයින්ටත් අවශ්‍ය වූයේ ශ්‍රී ලංකාවේ පීඩිත ජනයා විප්ලවීය ව්‍යාපාරයක් ලෙසට සංවිධානය කිරීමටය. පක්ෂය ගොඩනැඟීම පිටුපස පැවැති මූලික අදහස වූයේ කිසිදු ජාත්‍යන්තර හෝ දේශීය කොමියුනිස්ට් පක්ෂයක් අන්ධානුකරණයෙන් අනුගමනය නොකළ යුතුය යන්නයි. ඒ වෙනුවට වමේ ශක්තිය සහ දුර්වලකම් හැදින ඒවායින් පාඩම් ඉගෙනගත යුතුය යන්න පක්ෂයේ අදහස විය.

ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සිය මුල්ම දේශපාලන පංති පවත්වන ලද්දේ හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ කිරින්දේ පිහිටි ගොවිපලක දී ය. ඉන් පසුව පක්ෂ ක්‍රියාකාරිකයින් විසින් දීප ව්‍යාප්ත පදනමකින් එවැනි පංති පවත්වන ලදි.

ජ.වි.පෙ.සතුවූ ප්‍රසිද්ධ පංති පහේ තේමාවන් වූයේ ධනේශ්වර ආර්ථික අර්බුදය, ශ්‍රී ලංකාවේ නිදහස, ඉන්දියානු ව්‍යාප්තවාදය, ශ්‍රී ලංකාවේ වාමාංශික ව්‍යාපාරය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ විප්ලවයේ මාවත යන්නයි. මෙම දේශපාලන අධ්‍යාපන ක්‍රියාවලිය පසුව අධ්‍යාපන කඳවුරු පැවැත්වීම දක්වා පුළුල් කරන ලදී. දින තුනක් හෝ පහක් තිස්සේ මෙම කදවුරුවල පැවැත්වූ අධ්‍යාපනික සාකච්ඡා සඳහා හැකි උපරිමයෙන් රෝහණ විජේවීර සහභාගී විය. තෝරාගත් අයට පංති පහ පැවැත්වීමේ මූලික වගකීම ද බොහෝ විට දැරුවේ ඔහුය.

අත්අඩංගුවට පත්වීමට පෙර මෙම පංති පැවැත්වීමේ දී යොදා ගත් ක්‍රියාවලිය සහ එම ව්‍යායාමයේ රහසිගත ස්වභාවයත් බෝපගේ ට හොදින් මතක තිබුණි.

සිසිර යාපා

හෙට - පොත් පත් ගන්න තවත් සටනක්

වසර දෙකකට ආසන්න කාලයක් නියඟයෙන් බැට කෑ පුත්තලමේ ජනතාවට, දින කිහිපයක් ඇතුළත එහි අනිත් අන්තයෙන් පීඩා විඳින්නට සිදු විය. නියඟය නිමා කරමින් ඇද හැළුණු ධාරානිපාත වර්ෂාවේ අසිරිය විඳගැනීමට හෝ ඔවුන්ට ඉස්පාසුවක් ලැබුණේ නැත. ගංවතුර සහ ඒ පිටුපස නොවරදවාම පැමිණෙන ‍විපත් රංචුවක් සාහසික ලෙස ඔවුන්ගේ ගම් බිම් වෙත කඩාවැදුණි.

දෙසතියකට ආසන්න කාලයක් තිස්සේ පැවති වැසි සහිත කාලගුණය සෙමෙන් වියැකී යමින් පැවතුණද එම වර්ෂාවෙන් හා රටේ මැද ප්‍රදේශවල සිට ගලා ආ මහා ජල කදෙන් බැට කෑ ජනතාව තවමත් සිටින්නේ සුසුම්ලමිනි. ඒ ජිවිත හානි අවම වුවත් වසර ගණනක් තිස්සේ හරි හම්බකරගත් දෑ ජලයේ ගසා ගෙන ගොස් තිබීම හේතුවෙනි.

" 57 ගංවතුරට පස්සේ දැකපු ලොකුම ගංවතුර මේක. විජයකටුපොත වැව මේ විදිහට වාන් දමනවා දැකලම නැහැ, මාදම්පේ කුලියාපිටිය පාරේ අඩි හතරක් වතුර... "

ඒ පැරැන්නකුගේ මතකයයි. කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවේ දත්ත අනුවද වසර ගණනාවකට පසු පුත්තලමට ඇදහැළුණු වර්ෂාපතනය මෙවර රටේ වැඩිම වර්ෂාපතනය ලෙස සටහන් වී තිබේ.

"විද්‍යාත්මක ක්‍රමය"

මෙවැනි තත්වයක් තුළ පුත්තලමේ ආපදා තත්වය අවම කරගැනීමට හැකි වීමේ සුලමුල සෙවීමද වටී.

පුත්තලම දිස්ත්‍රික් ආපදා කළමනාකරණ ඒකකයට අනුව ගංවතුරේ ගසා ගෙන ගොස් සිදු වූ මරණ මෙවර කිසිවක් වාර්තා වී නොමැත. මාදම්පේ ගල්මුරුව ප්‍රදේශයේදී පොලිස් කොස්තාපල්වරයකු මියයන්නේද ගංවතුරේ ගසා ගෙන යාමට ඉඩ තිබූ පිරිසක් බේරා ගැනීමට යෑමේදීය. පසුගිය වසරවල මේ තත්ත්වය වෙනස් වූ අතර 2012 වර්ෂයේ ගංවතුරේ ගසා ගෙන ගොස් පුද්ගලයන් පස්දෙනෙකු මියගොස් තිබේ. 2014 සුළු ගංවතුර තත්වයේද එක් අයකු මියගොස් ඇති අතර 2016 එය පුද්ගලයන් හතරදෙනෙකු දක්වා වර්ධනය වී තිබේ. මෙවර අකුණු අනතුරු හේතුවෙන් දෙදෙනෙක් මියගියහ. ආපදා කළමනාකරණ අංශ පවසන්නේ එම විපත්ද වළක්වාගත හැකිව තිබූ ඒවා බවයි.

"මේ පාර ඇමතිවරු පත් කරන්නේ විද්‍යාත්මක ක්‍රමයකටයි."මේ පසුගිය කාලයේ අපේ රටේ රැව් පිළිරැව් දුන් කතාවකි. රජය සමච්චලයට ලක් කිරීමේ අරමුණින් ඇතැමුන් මෙය යොදාගත්තද ඊට ආසන්නයේම පැමිණි ගංවතුර තත්ත්වය එම පියවරෙහි සාධනීය බව තහවුරු කළ නිදසුනකි. එනම් අමාත්‍යංශ වෙන් කිරීමේදී වාරිමාර්ග හා ජල කළමනාකරණය එක් විෂය පථයකට ගෙන තිබීම පුත්තලමේ ආපදා තත්වය අවම කිරීමට බල පෑ ප්‍රධාන සාධකයක් විය. වාරිමාර්ග, ජල කළමනාකරණ හා ආපදා කළමනාකරණ යන අංශ තුනම ඒකාබද්ධව කළ මැදිහත්වීම ඉතා කාර්යක්ෂම මෙන්ම විධිමත්ද විය. මෙම අංශ තුනට සම්බන්ධ දේශපාලන බලධාරීන් මෙන්ම රාජ්‍ය නිලධාරීන්ද මනා සබඳතාවකින් මෙන්ම අවබෝධයකින් කටයුතු කරනු දක්නට ලැබිණි.

2012 ට වඩා වැස්ස වැඩියි ඒත් එතරම් හානි වුණේ නැහැ

පුත්තලම දිස්ත්‍රික් ලේකම් එන්.එච්.එම්. චිත්‍රානන්ද මහතා ඒ පිළිබදව 'දිනමිණ'සමඟ මෙසේ පැවසුවේය.

"මේ වතාවේ ආණමඩුවට මිලිමීටර් තුන්සිය පනහක වර්ෂාපතනයක් තිබුණා. 2012දි පුත්තලමට මෙච්චර වර්ෂාපතනයක් ලැබුණේ නැහැ. නමුත් මහ පාරේ මිනිස්සු එක්ක බස් ගහගෙන ගියා. නිවාස වල වහලවල් උඩින් ජලය ගලාගෙන ගියේ. මොකද්ද හේතුව? මේ ප්‍රදේශයෙන් ගලා බසින ප්‍රධාන ජලාශ මනා ලෙස පරිපාලනය නොකිරීම. මේ පාර අපිට එහෙම වුණේ නැහැ. දිස්ත්‍රික් ලේකම් වරයා විදිහට මම දැදුරුඔය, රාජාංගනය හා තබ්බෝව ජලාශයේ ජල පාලන කටයුතුවලට සෘජුවම මැදිහත් වුණා. පුත්තලම ආපදා කළමනාකරණය ඒකකය වගේම වාරිමාර්ග හා ජල කළමනාකරණ අමාත්‍යංශයේ හා දෙපාර්තුමේන්තුවේ නිලධාරීන් මේ සදහා සහය වුණා. මේ ජලාශවල දොරටු විවෘත කිරීම සදහා ජල මට්ටම් තිබෙනවා. ඒ ජල මට්ටම්වලට වඩා අඩු නම් නීතියෙන් තහනම් ඒ දොරටු විවෘත කිරීම. නමුත් මෙවර ඒ නීතිරීති බැලුවේ නැහැ. අපි උපදෙස් දුන්නේ නියමිත ජල මට්ටම එනතුරු නොසිට අවස්ථා කීපයකදීම අඩු වශයෙන් ජලය නිදහස් කරන්න කියලයි. මේ නිසා අපිට හැකි වුණා ආපදාවට මුහුණ දෙන්න. බරපතළ තත්ත්වයක් ඇති වීම කල් තියා කළමනාකරණය කර ගැනීමට හැකි වුණා.

මේ තත්වය කියන්න සමහර නිලධාරීන් අකමැති වෙන්න පුළුවන්, නමුත් සත්‍ය මෙයයි. අපිට මේ උපදෙස් නියෝග නිසි අවස්ථාවේදී දීමටත්, සෙසු නිලධාරීන්ට ඒ නියෝග පිළිපැදීමටත් හැකි වුණේ වාරිමාර්ග, ජල කළමනාකරණ හා අපදා යන අංශ එක අමාත්‍යවරයෙකු යටතේ පාලනය වීම හා එහි රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කය නියෝජනය කිරීම නිසයි."

පසුගිය අවස්ථාවලදී මෙන් දැදුරුඔය වැනි ජලාශවල ජලය සිරකරගෙන සිට මෙවරත් අවසන් මොහොතේ නිදහස් කළේ නම් සිදු වන විනාශය සිතා ගැනීමටවත් නොහැකි බවද දිස්තික් ලේකම්වරයා පැවසුවේය. එය විපතට පත් ජනතාවගෙන්ද විවිධ තැන්වලදී අසන්නට ලැබිණි.

නිසි ලෙස සිදු වූ

අපදා කළමනාකරණය

කළමනාකරණය යන වචනයෙන්ම අරුත් ගැන්වෙන්නේ යමක් මනා ලෙස හැසිරවීමයි. වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම, පුත්තලමේ අපදා තත්වය මෙවර මනාව කළමනාකරණය කිරීමට පුත්තලම දිස්ත්‍රික් ආපදා කළමනාකරණ ඒකකයට හැකි විය. මෙහි සහකාර අධ්‍යක්ෂ ඒ.එම්.ආර්. අලහකෝන් මහතා මෙහි මූලිකයා වූ අතර, ඔහුගේ වචනයෙන් මෙය සාමූහික ක්‍රියාදාමයකි.

"පුත්තලම ආපදාවට ලක්වෙද්දී , මම පුත්තලමට ඇවිත් ගත වුණේ දින 17 ක් වගේ කාලයක්. මම මුලින්ම කළේ සියලු රාජ්‍ය නිලධාරීන් හදුනා ගැනීම. ඊළගට ත්‍රිවිධ හමුදාව හා පොලිසිය. මම මින් විශේෂත්වයක් දුන්නා ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවට. එදා විසිවෙනිදා උදේ මම ගගේ වාඩිය නාවික හමුදා මුලස්ථානයට ගිහින් ක්ෂණික ක්‍රියාකාරී යාත්‍රා බළගණයේ අණ දෙන නිලධාරී ප්‍රසන්න හෙට්ටිආරච්චි මහතා හමු වුණා. මේ හමුවීම ජිවිත රැසක් ගලවා ගන්න මුල් වෙයි කියලා මම හිතුවේ නැහැ. අපදා මරණ වළක්වාගන්න හැකි වුණේ ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවේ ගගේවාඩිය කඳවුරේ කැපවීම නිසා කිව්වොත් නිවැරදියි. ඒ සදහා නායකත්වය ඉහළ සිට පහළටම ලැබුණා. ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානී අද්මිරාල් රවින්ද්‍ර විජේගුණරත්න, නාවික හමුදාපති වයිස් අද්මිරාල් සිරිමෙවන් රණසිංහ, මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂක රියර් අද්මිරාල් පියල් ද සිල්වා, වයඹ නාවික අඥාපති සුජීව පෙරේරා මේ සදහා ඉහල නායකත්වය ලබා දුන් නිලධාරීන්.

ජලාශ කළමනාකරණය කිරීමත් මේ සමගම සිදුකළා. මෙහිදී වාරිමාර්ග, ජල කළමනාකරණ හා අපදා කළමනාකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍ය පාලිත රංගේ බණ්ඩාර, පුත්තලම දිස්ත්‍රික් ලේකම් වරයා ප්‍රධාන දිස්ත්‍රික්කයේ සියලුම රාජ්‍ය නිලධාරීන් හා ගමේ සිටින ප්‍රාදේශීය නායකයන්ගෙන් ලැබුණු දායකත්වයත් ඉතා ඉහළයි. මෙවර ගංවතුරෙන් වැඩිම හානි සිදු වුණේ මහවැව හා නාත්තන්ඩිය ප්‍රදේශවලට. අපි ප්‍රධාන ජලාශ තුන කළමනාකරණය නොකළා නම් අති විශාල හානියක් සිදු වීමට ඉඩ තිබුණා.

දිවි ගලවාගැනීමේ මෙහෙයුම

"පුත්තලමේ ගංවතුර අවදානමක්, සේවය අවශ්‍යයි. දැනටමත් පවුල් කීපයක් ගංවතුරට කොටුවෙලා. පල්ලමට තමයි යන්න ඕනෑ."පසුගිය විසිවැනි දින රාත්‍රී 11ට පුත්තලමේ ආපදා කළමනාකරණ සහකාර අධ්‍යක්ෂවරයා ගගේවාඩිය නාවික හමුදා මුලස්ථානය අමතා පැවසුවේ එවැන්නකි. මේ තත්ත්වය වහා අවබෝධ කරගත් නාවික හමුදා භටයෝ පල්ලම බලා පිටත් වූහ. ඒ වන විටත් පල්ලම ප්‍රදේශයේ ජීවිතයත් මරණයත් අතර සටනක නිරත වී සිටි පිරිසකි. පල්ලම අඩම්මන ප්‍රදේශයේ ජීවත් වූ සුසිලා මලානි (36 ) හා දරු තිදෙනා නාවික හමුදා නිලධාරීන් පැමිණෙන විට සිටියේ පැය පහකට ආසන්න කාලයක් පොල් ගසක එල්ලී හුස්ම පොද රැක ගැනීමේ දැවැන්ත අරගලයක නිරත් වෙමිනි. සුසිලා මාලනී තම බිහිසුණු අත්දැකීම පසුව මෙසේ ආවර්ජනය කළාය.

"රෑ 10.30 ට විතර ඇති. අපි ඔක්කොම එක ඇඳක නිදාගෙන හිටියේ. මට නිකම් හීනෙන් වගේ දැනුණා රෙද්ද තෙමිලා වගේ කියලා. මම නිදියගෙනම දුවගෙන් ඇහුවා, වතුර කෝප්පෙ වත් හැලුණද කියලා. දුව කිව්වා නැහැ කියලා. ඒ වෙලාවේ කුප්පි ලාම්පුවත් නිවිලා තිබුණේ. මට අමුත්තක් දැනුණා.

ඇදෙන් බහිද්දීම මට තේරුණා අපි වතුරෙන් යටවෙලා කියලා. මට දරුවෝ තුන්දෙනෙක් ඉන්නවා. බාලයාගේ වයස අවුරුදු හතයි. බාලයාව කිහිල්ලේ ගහගෙන අනෙක් දෙන්නත් අල්ලාගෙන කළුවරේම එළියට බැස්සේ සහෝදරිගේ ගෙදරට යන්න හිතාගෙන, නමුත් අඩි කීපයයි යන්න පුළුවන් වුණේ. හෝ ගාගෙන මහා ජල කඳක් අවා. ළඟම තිබුණ පොල් ගහ බදා ගන්නවා ඇරෙන්න වෙන කරන්න දෙයක් තිබුණේ නැහැ. මේ අතරේ පුත්තලම දිස්ත්‍රික් ආපදා කළමනාකරණ ඒකකය දැනුවත් කරන්න ගමේ පිරිසක් කටයුතු කරලා තිබුණා. ඒ අනුව තමයි පාන්දර තුනයි තිහට විතර නාවික හමුදාව බෝට්ටුවකින් එන්නේ අපිව බේර ගන්න. ඒ එද්දී අපිට කීප වරක්ම වතුර පෙවිලා තිබුණේ. මහා රෑ සිතල වතුරේ පැය පහක් ඉන්නවා කියන්නේ ලේසි වැඩක් නෙමෙයි. තව පැය භාගයක් පරක්කු වුණා නම් අපි හතර දෙනාගේම ජීවිත විනාශ වෙන්න තිබුණා."

එවැනිම වූ සිදුවීමක් මුන්දලම පුලිච්ච්න්කුලම ග්‍රාමයෙන්ද වාර්තා විණි. මාස අටක කුඩා දරුවෙකු ඇතුළු කුඩා දරුවන් හත්දෙනෙකු සමග වැඩිහිටියන් දාහතර දෙනෙකුගේ දිවි බේරා ගැනීමට මෙහිදී නාවික හමුදාවට හැකි විණි. මේ සිදුවීමට මුහුණ දුන් ඉනෝකා ප්‍රියදර්ශනී (29) සිය බිහිසුණු අත්දැකීම 'දිනමිණට'මෙසේ අනාවරණය කළාය.

නාවික හමුදා ක්‍රියාන්විතය

"රාත්‍රී හතයි තිහට විතර තමයි ජල පහර වැඩි වෙන්න පටන් ගත්තේ. මිනිත්තු කීපයක් ඇතුළත මුළු ප්‍රදේශයම ජලයෙන් යට වුණා. අපේ ගේ ඇතුළේ කරවටක් වෙනකල් වතුර අවා. අපි හැමෝම මුලින්ම මැස්සට නැග්ගා. ඒකේ ලොකු අවදානමක් තිබුණා. මොකද ගැබිණි කාන්තාවක්ද මේ අතර හිටියා. අපිට කිසිම බාහිර සම්බන්ධතාවක් තිබුණේ නැහැ. අපේ ඥාතීන් තමයි අපි ගැන පුත්තලමේ අපදා ඒකකයට කියලා තිබුණේ. ඒ අය ඉක්මනින් ක්‍රියාත්මක වුණා. ඒ නිසා අපි සියලු දෙනාගේම ජිවිත බේරා ගන්න හැකි වුණා."ඒ සිදුවීම් කීපයක් පමණි. මෙවැනි වූ සිදුවීම් රැසක් ඉකුත් දින පහළොවක පමණ කාලය තුළ පුත්තලමෙන් වාර්තා විය. මාදම්පේ වෘත්තීය පුහුණු මධ්‍යස්ථානයේ සිටි විවිධ අබාධ සහිත දැරියන් විසි අට දෙනා පුහුණු මධ්‍යස්ථානයේ දෙවන මහලේ සිටියදී ගලවා ගැනීම, මාදම්පේ පොතුවිල වැඩිහිටි නිවාසයේ නේවාසිකව සිටි වැඩිහිටි කාන්තාවන් තිදෙනෙකු දින දෙකකට ආසන්න කාලයක් වැඩිහිටි නිවාසයේ තෙවන මහලේ සිර වී සිටියදී බේරා ගැනීම හා ඔවුන් වහා රෝහල්ගත කිරීමට කටයුතු කිරීම, මාදම්පේ ප්‍රදේශයේ ජලයේ ගසා ගෙන යමින් සිටි තරුණයන් තිදෙනෙකු බේරා ගැනීම, තබ්බෝව ග්‍රාමයේ පුද්ගලයන් 116 දෙනෙකු ගලවා ගැනීම,රස්නායකපුර ප්‍රදේශයේ පුද්ගලයන් විසි එක්දෙනෙකු ගලවා ගැනීම තවත් එවැනි නිදසුන්ය.

ඇත්තෙන්ම මෙවර පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කයේ ආපදා කළමනාකරණය, එම විෂය පිළිබඳව පූර්ව අත්දැකීම් සමග සසඳා බලන විට විශිෂ්ටාදර්ශයකි. ඒ සඳහා මුල් වූ සියලුම පාර්ශ්වවලට ජනතාවගේ ප්‍රණාමය හිමි විය යුතුය. එම ක්‍රියාවලිය නැවත සමාලෝචනය කොට එහි ප්‍රබලතා මෙන්ම දුබලතාද හඳුනාගතහොත් වඩාත් දියුණු ඉදිරි පියවරක් තැබීමට හැකි වනු නොඅනුමානය.