පසුගිය ජනපතිවරණයේදී අපනයන කෘෂි භෝග ප්‍රතිඅපනයනය සම්බන්ධයෙන් දැඩි කතාබහක් ඇති විය. එයට හේතු වූයේ ඒ වන විටත් විශේෂයෙන් ගම්මිරිස් කුරුඳු වැනි භෝගවල මිල ඉතා පහළ අඩියකට වැටීම නිසා වගාකරුවන් ආර්ථික වශයෙන් දැඩි අර්බුදකාරී තත්ත්වයකට පත්ව සිටීමය. අපනයන කෘෂි භෝග වගාවෙන් ජීවිකාව ගෙන යන ලක්ෂ 10 ක පමණ පිරිසක් මෙරට සිටින අතර රටට විදේශ විනිමය ගෙන ඒම පිණිස ඔවුන් ගන්නා වෙහෙස සුළුපටු නැත. වර්ෂ 2018 සංඛ්‍යා ලේඛන අනුව මෙරටින් කුරුඳු ගම්මිරිස්, සාදික්කා, කරාබු, බුලත්, පුවක් ඇතුළු සියලුම අපනයන කෘෂි භෝග මෙට්ට්‍රික් ටොන් 48151 ක් අප අපනයනය කර තිබේ. එමඟින් උපයන ලද ආදායම රුපියල් මිලියන 64278 කි. මෙම අගය රුපියල් මිලියන ලක්ෂයක් නැතහොත් බිලියන 100 ක් දක්වා ගෙන ඒම අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ අරමුණය. එම ඉලක්කය ජය ගැනීම සඳහා යන ගමනේදී දෙපාර්තමේන්තුවත් අපනයන කෘෂි භෝග වගාකරුවනුත් මුහුණ දුන් ප්‍රධානතම අභියෝගය වූයේ නිෂ්පාදනවලට ලෝක වෙළෙඳ පොළේ හොඳ මිලක් නොලැබීම හා ශ්‍රී ලංකාවේ නිෂ්පාදන සඳහා පවතින ඉල්ලුම ක්‍රමයෙන් අඩුවීමය. ගුණාත්මක තත්ත්වයෙන් ඉතා ඉහළ අගයක් ගන්නා දේශීය කුළු බඩුවලට ජත්‍යන්තර වශයෙන් පවත්නා කීර්ති නාමය පසුගිය කාලයේදී ක්‍රමයෙන් පහත වැටීමට ප්‍රධාන හේතුව වූයේ දේශපාලන සබඳතා ඇතිව කූට ජාවරම්කරුවන් සිදුකළ ප්‍රතිඅපනයන ක්‍රියාවලියයි.

අපනයන කෘෂි භෝග සඳහා ශ්‍රී ලංකාව සතු කීර්ති නාමය ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් ගුණාත්මකභාවයෙන් අඩු කුළුබඩු වර්ග වෙනත් රටවලින් අඩු මිලට ගෙන්වා ශ්‍රී ලාංකීය ලේබලය යටතේ වෙනත් රටවලට යැවීම සම්බන්ධව විශාල කතාබහක් පසුගිය ආණ්ඩු සමයේ අසන්නට ලැබිණි. මේ හේතුවෙන් රුපියල් දහස ඉක්මවා තිබූ මෙරට වියළි ගම්මිරිස් කිලෝවක මිල රුපියල් 450.00 කටත් අඩු අගයක් දක්වා පහත බැස තිබිණි.

අාදායම පහත වැටීම

මේ ආකාරයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ කුළු බඩු සඳහා ලෝක වෙළෙඳ පොළේ පවත්නා කීර්ති නාමයට හානි කරමින් සිදු කෙරුණු ප්‍රති අපනයන ක්‍රියාවලිය තුළින් දේශීය කුළු බඩු නිෂ්පාදකයා කබලෙන් ළිපට වැටෙද්දී තවත් පැත්තකින් ආණ්ඩුවට විශාල ලෙස බදු මුදල් අහිමි වීමක්ද සිදුවිය. වියට්නාමය වැනි රටවලින් ඉතා අඩු මිලට ගම්මිරිස් නැව් මගින් රැගෙන විත් මෙරට නැව් තොටට ඇතුළු නොකරම ඒවා ශ්‍රී ලංකා ලේබලය යටතේ වෙනත් රටවලට අපනයනය කිරීම හේතුවෙන් මෙම තත්ත්වය ඇති විය. සුළු සැකසුම් කිරීමෙන් පසු සිදු කෙරෙන ප්‍රති අපනයනයේදීද කූට වෙළෙඳුන් ගුණාත්මකභාවයෙන් අඩු නිෂ්පාදන ලෝක වෙළෙඳ පොළට යොමු කිරීම මෙරට කෘෂි අපනයන භෝග ආදායම පහත වැටීමට හේතු විය. මේ සියල්ල සලකා බලමින් වත්මන් ආණ්ඩුව අපනයන කෘෂි භෝග 10 ක් ප්‍රතිඅපනයනය හා සුළු සැකසුම් කිරීමෙන් අනතුරුව සිදු කෙරෙන අපනයනය තහනම් කිරීමට පියවර ගෙන තිබේ. මේ තීරණයත් සමඟ පහත බැස තිබූ ගම්මිරිස් මිල මේවන විට රුපියල් 450.00 සිට රුපියල් 750.00 දක්වා ඉහළ ගොස් තිබෙන බව අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව පවසයි. 

වසර 2017 ට සාපේක්ෂව 2018 වසරේදී කුළු බඩු අපනයනය 19.6% කින් පහත බැස තිබෙන බවත් ඊට සාපේක්ෂව අපනයන ආදායම 11.3% කින් පහත බැස තිබෙන බවත් පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ආර්ථික විද්‍යා හා සංඛ්‍යාන විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය මාධවී හේරත් මහත්මිය පවසයි. එමෙන්ම දේශීය වශයෙන් වගා කළ හැකි අපනයන කෘෂි භෝග ආනයනය කිරීම 2017 වසරට සාපේක්ෂව 2018 වසරේදී 12% කින් පමණ ඉහළ ගොස් තිබෙන බවත් මේ නිසා ආනයන වියදමද 8.9 % කින් ඉහළ ගිය බවත් ඇය පෙන්වා දෙයි.

සිලෝන් සිනමන් (ශුී ලංකා කුරුඳු) හා සිලෝන් පෙපර් (ශ්‍රී ලංකා ගම්මිරිස්) ලෙස ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ඉහළ පිළිගැනීමකට ලක්ව තිබූ දේශීය කුළුබඩුවලට අද අත් වී තිබෙන්නේ සිලෝන් ටී (ශ්‍රී ලංකා තේ) වලට අද අත්ව තිබෙන ඉරණමම බවත් මෙයට හේතු වී ඇත්තේ කූට වෙළෙඳුන්ට අවැසි ලෙස කටයුතු කරන්නට දේශපාලන අනුග්‍රහය හිමිවීම බවද ඇය කියයි. අපේ නිෂ්පාදන ජත්‍යන්තර වෙළෙඳ පොළ තුළ ප්‍රතික්ෂේප වීමෙන් රටට ලැබෙන විදේශ විනිමය පහත වැටීම එක් පැත්තකින් සිදු වනවිට තවත් පැත්තකින් මෙම වගා කටයුතුවල නිරත ගොවියා අන්ත අසරණ තත්ත්වයට පත්වෙන බවත් මේ නිසා අද වනවිට ගම්මිරිස් ඇතුළු අපනයන කෘෂි භෝග වගාකරුවන් විශාල ප්‍රමාණයක් එම වගාවන්ගෙන් ඈත්ව සිටින බවත් හේරත් මහත්මිය පවසයි.

ඉන්දියාව වැනි රටවල් ප්‍රති අපනයන ක්‍රියාවලිය ඉතා සාර්ථකව සිදු කරනු ලබයි. කළු හා සුදු ගම්මිරිස්වලට වඩා කොළ ගම්මිරිස්වල මිල ඉහළය. අපේ බුබුළු ගම්මිරිස් විශාල ප්‍රමාණයෙන් මිලට ගෙන ඉන්දියාව කොළ ගම්මිරිස් නිෂ්පාදන වෙළෙඳ පොළට නිකුත් කිරීමෙන් ඉහළ ආදායමක් උපයයි.

රටක් ලෙස අපට ද ඒ ආකාර වැඩපිළිවෙළ වෙත යොමු වීමට අවශ්‍යය පසුබිම සැකසීම වත්මන් ආණ්ඩුවේ වගකීම බව හේරත් මහත්මිය පවසයි.

කූට වෙළෙඳුන් කිහිපදෙනකු විසින් සිදු කළ ක්‍රියාවන් හේතුවෙන් ප්‍රති අපනයනය සම්පූර්ණයෙන් තහනම් කළද එය ඉතා විධිමත් අයුරින් සිදු කිරීම කෙරෙහි රටක් ලෙස අප අවධානය යොමු කළ යුතුව තිබේ.එවැන්නක් සඳහා යොමු වීමට අවකාශයක් දැන් නොපවතින බැවින් රජය ගෙන තිබෙන්නේ මේ මොහොතේ ගත හැකි හොඳම තීරණය බව කිව යුතු යැයි ද ඇය කීවාය.

මෙරටින් අපනයනය කරනු ලබන කුරුඳු වලින් 90% ක් පමණ මිලට ගනු ලබන්නේ මෙක්සිකෝවය. ඉතිරි 10 % ක ප්‍රමාණය ලතින් ඇමරිකානු රටවලට අපනයනය කරනු ලබයි. ගම්මිරිස් වැඩි ප්‍රතිශතයක් අපනයනය කරන්නේ ඉන්දියාවටය. කරාබු, සාදික්කා, පුවක් වැනි භෝග වැඩි වශයෙන් මිලට ගනු ලබන්නේද ඉන්දියාව විසිනි. අපේ ප්‍රධාන බුලත් ගැනුම්කරුවා වන පකිස්තානය අපනයන ප්‍රමාණයෙන් 95% ක් මිලට ගනියි. කාබනික නිෂ්පාදන ලෙස ලියාපදිංචි වූ අපනයන කෘෂි භෝග ඇමරිකාව, ජර්මනිය වැනි රටවලට අපනයනය කරන බවත් සුළු ප්‍රමාණයක් වන එය ඉහළ අගයක් දක්වා වර්ධනය කිරීමට සැලසුම් සකස් කර තිබෙන බවත් අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තුමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් ඒ.පී. හීන්කෙන්ද මහතා පවසයි.

ගම්මිරිස් නිෂ්පාදනයෙන් ඉහළින්ම සිටින්නේ වියට්නාමය බවත් එම ගම්මිරිස්වලට වඩා අපේ ගම්මිරිස්වල ගුණාත්මකභාවය ඉතා ඉහළ බවත් පවසන ඒ මහතා අප වසරකට මෙට්‍රික් ටොන් 20000 ක් පමණ අපනයනය කරන බවද ප්‍රකාශ කළේය. වියට්නාමය වසරකට අපනයනය කරනු ලබන ගම්මිරිස් ප්‍රමාණය මෙට්‍රික් ටොන් 250000 කි. ලෝක ගම්මිරිස් වෙළෙඳ පොළින් 50% ක් පමණ වියට්නාමය ආවරණය කරන බවත් ඒ ආසන්නයට හෝ ඒමේ හැකියාවක් මෙතෙක් අපට ලැබී නොමැති වුවත් ශ්‍රී ලංකාවේ ගම්මිරිස්වල ඇති ගුණාත්මක බව නිසා ලෝක වෙළෙඳ පොළ තුළ හොඳ ඉල්ලුමක් තවමත් තිබෙන බවත් හෙතෙම ප්‍රකාශ කරයි.

ලෝක වෙළෙඳ පොළේ කුරුඳු අපනයන අංශයෙන් ප්‍රමුඛයා ශ්‍රී ලංකාවය. එය සමස්ත වෙළෙඳ පොළ ප්‍රමාණයෙන් 90% කි.චීනය ඉතිරි ප්‍රමාණයෙන් සැලකිය යුතු කොටසක් නියෝජනය කරන බව පවසන අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා කුරුඳු පසුගිය වසරේ කුරුඳු මෙට්‍රික් ටොන් 17500 ක් අපනයනය කර රුපියල් මිලියන 35000 ක ආදායමක් ඉපයූ බවද කීය.එය අපනයන කෘෂි භෝග අපනයයෙන් පසුගිය වසරේ ඉපයූ ආදායමෙන් 55% කි. 2018 දී ඉතිහාසයේ වැඩිම කුරුඳු අපනයන ආදායම ලබා ගැනීමට හැකි වූ බව ප්‍රකාශ කළ හීන්කෙන්ද මහතා මෙම තත්ත්වය තවදුරටත් වර්ධනය කර ගැනීමේ අභියෝගය ජය ගැනීම පිණිස සැළසුම් ක්‍රියාත්මක කර තිබෙන බවද අවාධාරණය කළේය. පසුගිය වසරට සාපේක්ෂව මෙම වසරේත් අදාළ ඉලක්කයට යාමේ හැකියාව තිබෙන බවද ඒ මහතා කියයි.

මෙක්සිකෝ ප්‍රශ්නය

කුරුඳුවලට ආදේශකයක් ලෙසින් පවතින කැසියාවල මිල අඩුය. ඇතැම් රටවල් සත්‍ය කුරුඳු වෙනුවට මෙය භාවිත කරයි. රසය අතින් සත්‍ය කුරුඳු හා කැසියා අතර පැහැදිලි වෙනසක් දක්නට ලැබේ. කැසියාවල කුමරින් නමැති පිළිකා කාරකය තිබෙන බවත් මෙරට කුරුඳු එම රසායනිකයෙන් තොර බවත් අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ප්‍රකාශ කරයි. කුරුඳුවලින් වැඩි ප්‍රතිශතයක් මෙක්සිකෝවට අපනයනය කරන නිසා එරට ආර්ථික කඩා වැටීම් ඍජුවම අපේ කුරුඳු අපනයනයට බලපායි. ඇමරිකාව විසින් මෙක්සිකෝවට ආර්ථික සම්බාධක පැනවූ අවස්ථාවේ මෙක්සිකානු මුදල් ඒකකයේ අගය අඩුවීම නිසා ඔවුන්ට අපේ කුරුඳු වෙනුවෙන් වැඩි මිලක් ගෙවන්නට සිදුවිය. ඒ නිසා මෙක්සිකෝව කුරුඳු මිලට ගැනීම අඩු කිරීම නිසා දේශීය කුරුඳු මිලේ අඩුවීමක් දක්නට ලැබිණි. එයද අපේ අපනයන ආදායම් පහත වැටීමට හේතු වූ බව හීන්කෙන්ද මහතා පවසයි.

මෙරට ගම්මිරිස් වගා කරනු ලබන ගොවීන් සංඛ්‍යාව ලක්ෂ 1 1/2 ක් පමණ වන අතර කුරුඳු වගා කරන සංඛ්‍යාව ලක්ෂයකට ආසන්නය. දේශීය වශයෙන් කුරුඳු වගා කරනු ලබන වපරිසය හෙක්ටයාර 33500 කි.මෙරට කුරුඳු වගා භූමියෙන් හෙක්ටයාර 11900 ක් තිබෙන්නේ ගාල්ලේය. තවත් 9000 ක් පමණ මාතර පිහිටා තිබේ. රත්නපුර 4300 ක්ද හම්බන්තොට 3300 ක්ද ඇත. කළුතර හෙක්ටයාර ප්‍රමාණය 2505 කි.

ගම්මිරිස් වැඩිම ප්‍රමාණයක් වගා කර තිබෙන්නේ මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේය. මහනුවර, බදුල්ල, මොනරාගල හා රත්නපුරයේ ද සැලකිය යුතු ගම්මිරිස් වගා භූමි ප්‍රමාණයක් තිබේ.

දේශීය වශයෙන් වගා කෙරෙන අපනයන භෝග ආශ්‍රිත කර්මාන්තශාලා මෙරට තිබෙන බවත් ඒවාහි අවශ්‍යතාව මත විදේශ රටවලින් ඉඟුරු වැනි භෝග මෙරටට ආනයනය කරන බවත් අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා පවසයි. රජය ගෙන තිබෙන තීරණයට අනුව අපනයන කෘෂී භෝග 10 ක් මෙරටට ආනයනය කිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් කර තිබේ. කර්මාන්ත ශාලාවලට අවශ්‍ය කුළු බඩු වර්ග සුළු ප්‍රමාණයක් ආනයනය කිරීම ගැටලුවක් නොවුණත් ඒ මුවාවෙන් පසුගිය කාලයේදී විශාල ප්‍රමාණයක් ගෙන ඒම බරපතළ ගැටලුවක් වූ බව පෙන්වා දෙන හීන්කෙන්ද මහතා එම භෝග මෙරට නිෂ්පාදන සමඟ මිශ්‍ර කර වෙනත් රට වලට යැවීම ජාවාරමක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වූ බවද කීය. එමඟින් සිදුවූයේ අපේ නිෂ්පාදනවල නියම තත්ත්වය පහත වැටීමයි.

මෙරට ගම්මිරිස්වලට වියට්නාම් ගම්මිරිස් මිශ්‍ර කළ විට එහි ගුණාත්මකභාවය පහළ වැටෙන බවත් වියට්නාම් ගම්මිරිස් මිල මෙරට ගම්මිරිස්වලින් භාගයක් පමණ වන නිසා මෙම මිශ්‍ර කිරීමෙන් අධික ලාභ ලැබිය හැකි බව පෙන්වා දෙන හීන්කෙන්ද මහතා ඒවා ලෝක වෙළෙඳ පොළට ශ්‍රී ලංකා ලේබලය යටතේ නිකුත් වීමෙන් රටක් ලෙස අප බරපතළ ප්‍රශ්න ගණනාවකට මුහුණ දුන් බවද අවධාරණය කළේය. මෙහි එක් ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාවේ ගම්මිරිස්වලට තිබෙන ඉල්ලුම අඩු වූ බවත් නැති වී ගිය එම කීර්ති නාමය ගොඩනඟා ගැනීම කූට ක්‍රම මගින් ලාභ ලැබීම තරම් පහසු නොවන බවද හෙතෙම කීය.

අනාගත අපේක්ෂා 

මෙම තත්ත්වය එන්න එන්නම බරපතළවීම නිසා ප්‍රථම පියවර ලෙස 2019 මාර්තු මාසයේදී කුරුඳු, ගම්මිරිස්, සාදික්කා, සියඹලා හා පුවක් යන භෝග පහ ආනයනය කිරීම රජය මගින් තහනම් කරනු ලැබීය. පසුගිය දෙසැම්බර 05 දින රජය නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රය හා මුදල් අමාත්‍යාංශ නිවේදනය සැලකීමේදී භෝග 10 ක් ආනයනය කිරීම, සුළු සැකසුම් කිරීමෙන් අනතුරුව සිදු කරන ප්‍රති අපනයන තහනම් කර තිබේ. ඉඟුරු, කහ, කරාබු, එනසාල් සහ කරාබු නැටි මෙයට අලුතින් එක්වූ අපනයන කෘෂී භෝගයි. මේවා කුමන ආකාරයෙන් හෝ ආනයනය කිරීම තහනම් බවත් ඇතැම් අවස්ථාවල අපේ වරාය තොටු පොළට නොපැමිණ පිට පාරෙන් වෙනත් රට වලට ශ්‍රී ලංකා ලේබනය යටතේ වෙනත් රටවල නිෂ්පාදන නිකුත් වී තිබෙන බවත් කී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ඒ වෙනුවෙන් ව්‍යාජ ලිපි ලේඛන පවා සකස් කරමින් මෙම ජාවාරම සිදුකර තිබෙන බවද අවධාරණය කළේය. සුළු පිරි සැකසුම් කර ප්‍රතිඅපනයනයද නිවේදනය මගින් තහනම් කර තිබෙන බැවින් ඉදිරියේදී මෙම තීරණයේ සාර්ථක ප්‍රතිඵල රටක් ලෙස අපට අත්විඳිය හැකි වනු ඇති බවද ඒ මහතා පවසයි. අපනයන කෘෂි භෝග වගා කරන දේශීය ගොවියා ශක්තිමත් කිරීම වෙනුවෙන් රජය ගත් මෙම තීරණය නිසා අදාළ නිෂ්පාදන මගින් පවත්වා ගෙන යන කර්මාන්තවලට අපේ නිෂ්පාදන අමුද්‍රව්‍ය ලෙස යොදා ගැනීමට සිදුවීම තුළින් දේශීය ගොවියාගේ නිෂ්පාදනවලට යොඳ මිලක් ලැබෙනු ඇති බවත් නිසි මිලක් නොමැති නිසා ගබඩා කර තබා ගෙන සිටින ගම්මිරිස් දැන් වෙළෙඳ පොළට නිකුත් වනු ඇති බවත් හෙතමෙ පැවසුවේය. ඒ අනුව මෙය ප්‍රධාන වශයෙන් දේශිය ගොවියා ශක්තිමත් කිරීමට ගෙනා ගැසට් පත්‍රයක් ලෙස මෙය හැඳින්විය හැකි බවද ඔහු පෙන්වා දෙයි.

අපේ ගොවීන් බොහොමයක් දෙනා තනි භෝගයක් මත යැපීම නිසා එම භෝගයේ මිල පහත වැටුණු විට ඔවුන්ගේ සමස්ත ආර්ථිකයම කඩා වැටීමක් සිදුවන බව අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා පෙන්වා දෙයි. ලෝක වෙළෙඳ පොළේ ගම්මිරිස් කිලෝවක මිල රුපියල් 1390.00 ක වැනි අගයක තිබී රුපියල් 450.00 ක් දක්වා පහත වැටුණු අවස්ථාවේ ගොවීන් දැඩි ආර්ථික ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දෙනු ලැබුවේ මේ හේතුවෙනි. ගොවීන් තනි භෝගයක් මත යැපෙන තත්ත්වයෙන් මුදවා ගැනීම කාලීන අවශ්‍යතාවකි. මේ මොහොතේ සිදු කරනු ලබන්නේ රජය ගෙන තිබෙන තීරණයේ ප්‍රතිලාභ වැඩි වශයෙන් ගොවියාට ලබා දීම පිණිස ක්‍රියා කිරීමය. එහිදී අලුතින් වගා කිරීම් නොකර පවතින වගාවේ ඵලදායිතාව ඉහළට ගෙන ඒම වඩා යෝග්‍ය බව අපගේ හැඟීමයි. දැනට අතහැර දමා තිබෙන වගා භූමිවල යළි වගා කිරීමට ගොවීන් කටයුතු කරන බවක් දක්නට ලැබෙන බවද හීන්කෙන්ද මහතා පවසයි.

රජය ගත් මෙම තීරණයට ගොවීන්ගේ පැත්තෙන් ඉතා හොඳ එකකි. කෘෂිකර්ම නවීකරණ වැඩපිළිවෙළ යටතේ අපටද අපේ නිෂ්පාදනවලට අගය එකතු කිරීමක් සිදුකර අපනයනය කළ හැකිය. ඉන්දියාවට සාපේක්ෂව අපේ කෘෂි භෝග නිෂ්පාදනයට වැයවන පිරිවැය ඉහළය. මහා පරිමාණ වගාවන් සීමාසහිත වීමත් වගා කටයුතුවලට තාක්ෂණය බද්ධ කර ගැනීම ඉතා අවම මට්ටමක පැවතීමත් මෙයට ප්‍රධාන හේතු බව අපනයන කෘෂිකර්ම අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා පවසයි. ගම්මිරිස් සම්බන්ධ නිෂ්පාදන කර්මාන්ත ශාලා පහක් කෘෂිකර්ම නවීකරණ වැඩපිළිවෙළ යටතේ මෙරට ස්ථාපිත වන බවත් ඒ මගින් අපේ නිෂ්පාදනවලට අගය එකතු කිරීමක් සිදුකර අපනයනය කිරීමට අවකාශ සැලසුණහොත් මෙරට අපනයන ආදායම අපේක්ෂිත ඉලක්ක කරා ඔසවා තැබීම අසීරු නොවන බවත් ඒ මහතා පවසයි.

රූස්ස ගස් ගොමු අතරින් පහළට ගලා බසින කුඩා දිය පහරකි. එය ඉතාමත් පැහැදිලි තත්ත්වයෙනි. දිය පහරට රිසි සේ ගලා යන්නට ඉඩ හැර නමුත්, ඊට ඉහළින් හරස් වන්නට තැනූ ලී පාලමකි. ලී පාලම ශක්තිමත් ය. වටිනා දැවයෙන් නිමවා ඇත. පැහැදිලි දිය දහර වෙත නෙත් යොමත්ම එහි කුඩා වර්ගයේ මාළුන් දැක ගත හැකි විය. මා නිරායාසයෙන්ම ලී පාලම මත හිඳ ගැණිනි. මාගේ දෙපා නිල් කැට වන් ජල දහරා සොයා ගොස් ය. දෙපා මතට දැනුණු සීතල සිරුර පුරාම කිති කවන්නට සමත් විය. විටින් විට දෙසවනට වැටෙනා සියොත් රාවයත්, ජල බැස්මේ හඬත් හැරෙන්නට වෙනත් කිසිදු හඬක් දෙසවන නොවැටෙයි. මෙය අතිශයින්ම රමණීය ස්ථානයකි. නිස්කලංක වටාපිටාවකි. ගස් වැල්, දිය දහරා පක්ෂීන් හාවෙනත් ජලජ සත්ත්වයකු හැර මෙහි අන් කිසිවකු දක්නට නොලැබේ. මේ අන් කිසිදු තැනක් නොවේ. කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ පාර්ලිමේන්තු සංකීර්ණය ආසන්නයේ පිහිටා ඇති බැද්දගාන wetland park හෙවත් ‘බැද්දගාන තෙත් බිම් උද්‍යානය’ යි.

ගමන් මාර්ග දෙකකින් මේ ස්ථානය වෙත ළඟා විය හැකිය. කොළඹ 170 – 190 බසයෙන් පැමිණ කෝට්ටේ හන්දියෙන් බැස ගත යුතුය. එතැනින් වැටී ඇති නිපෝන් මාවතේ සැතපුම් 1 ½ කින් පමණ මෙහි ළඟා විය හැකියි. එසේම 168 හෝ 153 බස් රථයෙන් පැමිණ බංගලා හන්දියෙන් බැස බැද්දගාන මාර්ගයේ මීටර් 800 ක් පමණ ආ විට බැද්දගාන තෙත් බිම් උද්‍යානයට ළඟාවිය හැකිය.

දියවන්නා ඔය අසබඩ පිහිටි මෙම තෙත් බිම් 1984 වර්ෂයේදී වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව මඟින් “කෝට්ටේ කුරුලු අභය භූමිය” ලෙස නම් කරන ලදී. පසුව මෙය නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය යටතට ගැනිණි. 2005 වර්ෂයේ දී නව පාර්ලිමේන්තුව වටා ඇති එම අධිකාරියට අයත් තර්ජනයට ලක්ව ඇති තෙත් බිම් 11 ක් සංවර්ධනය හා සංරක්ෂණය සඳහා සැලසුම් සිදු කෙරිණි. ඒ අනුව, එහි පළමු පියවර මෙම උද්‍යානයයි. එවකට නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියේ ලේකම්ව සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ පූර්ණ මඟ පෙන්වීම හා අනු දැනුම මතින් බැද්දගාන උද්‍යානය තව තවත් සංරක්ෂණය වෙමින් සංවර්ධනය විය. වනජීවි සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධන සංස්ථාව, මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය, ශ්‍රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරිය සහ නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය සමඟ මෙහෙයුම් කමිටුවක් විසින් මෙහෙයවනු ලැබේ.

මෙම උද්‍යානය ගොඩනැගීමේ දී යන්ත්‍රෝපකරණ භාවිතයෙන් තොරව කණුමත ඉදිවුණු පක්ෂි නිරීක්ෂණ කුලුනු, ගමන් මාර්ග, පක්ෂි පරීක්ෂණ ස්ථාන යනාදියට මූලිකත්වය දුනි. පරිසරවේදීන්ගේ හා පරිසර විද්‍යාඥයන්ගේ උපදෙස් හා නිරීක්ෂණ මෙහි සංවර්ධන කටයුතු පුරාවට ලැබුණි. කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ පක්ෂීන් දැකගත හැකි දෙවැනි ස්ථානය මෙයයි. හෙක්ටයාර් 18ක් පුරා පැතිරී ඇති මේ උද්‍යානයේදී මැයි මස සිට ඔක්තෝබර් මස දක්වා සංචාරක පක්ෂීන්ගේ පැමිණීම දැකගත හැකි වෙයි. මෙහි පක්ෂීන් වර්ග 80 ක් පමණ ද සමනලුන් වර්ග 50 ක් පමණ ද බත් කූරන් වර්ග 35 ක් පමණ ද මත්ස්‍යයින් වර්ග 20ක් පමණ ද ක්ෂීරපායින් වර්ග 10ක් පමණ ද උභය ජීවීන් 05 ක් පමණද වෙති. ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික ශාක මෙන්ම වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති ශාක වර්ග 100ක් පමණ ද මෙහිදී දැක ගත හැකි වෙයි. ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික ‘දිය කූඩලු’ ශාකය මෙහිදී දැක ගත හැකියි. මීට වසර එකසිය ගණනකට එහා වාර්තා වී ඇති කොලොන්නාව, බැද්දගාන හා මඩකළපුවේදී පමණක් වැවුණු Aganope Heptaphylla යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන ශාකය මෑතකදී වාර්තා වූයේ මේ උද්‍යානයේදී පමණි.

අවස්ථා කීපයකදී බොහෝ අයගේ පරීක්ෂණයට හා නිරීක්ෂණයට ලක්ව ඇති මේ උද්‍යානය පූර්ණ ලෙස සංවර්ධන කර 2016 ජුනි මස 15 දා මහජනයා වනුවෙන් විවෘත විය.

වර්තමානයේ බොහෝ අය මේ ස්ථානය නැරඹීම සඳහා අධ්‍යයන චාරිකා සඳහා පැමිණෙති. එහිදී විවිධ සත්ත්වයින් නිරීක්ෂණය, පක්ෂි නිරීක්ෂණය, ශාක නිරීක්ෂණය මගින් දැනුම ලබාගත හැකිය. උද්‍යානය විසින් ද, පාසල් ළමුන් ඇතුළු අධ්‍යයනයේ යෙදෙන්නන්ගේ ඉල්ලීම මත ද ප්‍රායෝගික වැඩසටහන් සිදු කෙරේ.

මෙම උද්‍යානය සංවර්ධනය කිරීමට පෙර පැවැති තත්ත්වය සලකා බැලීමේ දී එය එතරම් සතුටුදායක තත්ත්වයෙන් නොවිණි. එකල මෙහි තිබී ඇත්තේ වෙල් යායකි. දියවන්නාව සාදද්දී ඉවත දමන ලද පස් මෙතැනට දමා ඇත. එම නිසා පසු කාලීනව එහි තෘණවත් සෑදී නැත. එබැවින් අදියර 02ක් යටතේ සංවර්ධනය සිදු කොට ඇත පස් සහිත කොටස හා ස්වභාවික ප්‍රදේශය වශයෙනි. ලෝක යුද සමයේදී බෝම්බ නිෂ්ක්‍රීය කරන්නත් මේ භූමිය යොදා ගෙන ඇත. පසු කාලීනව ෆෝවීල් පදවන්නත් යොදා ගෙන ඇත. ජන ගහන වර්ධනයත් සමඟ මේ ප්‍ර‍දේශය ද ජනාකීර්ණ වී ඇත. ගංවතුර තර්ජනයට ද මුහුණ දෙන්නට විය. හොර ජාවාරම් සඳහා ද මේ ප්‍රදේශය නම් වී තිබිණි.

මෙවන් පරිසරයක්ව පැවැති බිම අද අතිශයින් මනරම් තෙත් බිමකි. විවිධ සත්ත්ව හා ශාකයන්ගේ නිජ බිමකි. එපමණක් නොව දෙස්, විදෙස් සංචාරකයන්ගේ නෙත් සිත් පැහැරගත් මන බඳනා උද්‍යානයකි. පරිසර සංරක්ෂණය ‍වගේම රටේ ආර්ථිකයටත් ජන ජීවිතවලටත් ආලෝකයක් ගෙන දෙන්නට මේ උද්‍යානය සමත් වී ඇත. කොළඹ නගරයේ සිට ඉතා කිට්ටු, දුරකින් කුඩා දරුවන්ට මෙහි ශාක හා සත්ත්ව ලෝකය නෙත් පුරා සිත් පුරා දැක බලා ගන්නට හැකිය. දිනපතා පෙරවරු 6.00 සිට පස්වරු 6.00 දක්වා මේ උද්‍යානය විවෘත ය. සිංහල, හින්දු අලුත් අවුරුද්ද, වෙසක්, පොසොන් ඇතුළු පුන් පොහෝ දින සහ නත්තල් දිනය වැනි සුවිශේෂී දිනයන්හි වසා තැබේ. ළමුන් වෙනුවෙන් රු.50ක ප්‍රවේශ පත්‍රයක් ද වැඩිහිටියන් වෙනුවෙන් රු.100ක ප්‍රවේශ පත්‍රයක් ද ලබාගත යුතුය. පාසල් ළමුන් වෙනුවෙන් ප්‍රවේශයක් නිකුත් නොකෙරේ.

වාහන නැවතුම් අංගනයක්, ක්‍රීඩා පිටියක්, එළිමහන් සම්මන්ත්‍රණ ස්ථානයක්, සමනල් උයන, වන වියන, පක්ෂි නැරඹුම් ස්ථානය, ඇවිදින මං තීරුව, ජලජ පක්ෂි මධ්‍යස්ථානය, පාවෙන වේදිකාව යන අංගයන් ඔබගේ නැරඹුම් සඳහා විවෘතව ඇත.

නදීෂා මධුවන්ති - හෝමාගම

මම මේ ස්ථානයට කිහිප අවස්ථාවක්ම ඇවිත් තියෙනවා. එන්න එන්නම සෙනඟ වැඩි බවක් පේනවා. මංගල ඡායාරූප ගන්න එන අය පරිසරයට බාධා කරනවා කියලා හිතෙනවා. ඒ වගේම මෙහි පැමිණෙන පෙම්වතුන් තමන්ගේ හැසිරීම මීට වඩා සංවර කර ගන්නවා නම් කාටත් හොඳයි.

සමීර ප්‍රේමරත්න - උද්‍යාන කළමනාකරු

පසුගිය කාල වකවානුවේ සුළු වැස්සටත් යටවුණු මේ ප්‍රදේශය දැන් ඉතා හොඳින් ගංවතුර පාලනය සිදු වෙනවා. ජෛව විවිධත්වයත් ආරක්ෂා වෙනවා. මිනිසුන්ට ඇවිදින්න එන්න මෙය ඉතා හොඳ තැනක්. මේ තෙත් බිමේ ඉඳලා අපි පාසල් ළමුන්ට විවිධ පාරිසරික වැඩසටහන් දියත් කරනවා. ඕනෑම පාසලකින් ඉල්ලීමක් කළොත් අපට මේ වැඩසටහන්වලට ළමුන් සම්බන්ධ කර ගන්න පුළුවන්.

ශ්‍යාමා සමරසිංහ 
ඡායාරූප-නිශ්ශංක විජේරත්න

දිනක බියගම නිදහස් වෙළෙඳ (ආයෝජන ප්‍රවර්ධන) කලාපයෙහි පුද්ගලික ආයතනයක සේවයෙහි නියුතු තරුණ තිදරු පියෙකු පස්වරු 5.00ට සේවය නිමවා එහි සිට තම යතුරුපැදියෙන් වැලිවේරියෙහි පිහිටි ස්වකීය නිවෙස බලා යමින් සිටියදී වැලිවේරිය නගරය ආසන්නව තිබියදී ප්‍රාථමික පාසල් වියෙහි පසුවන සිසුවකු මහ මඟ පදවාගෙන යන ලද පාපැදියක ගැටී අනතුරක් සිදුවීමෙන් යතුරුපැදිකරුගේ වම් පාදය ස්ථාන ත්‍රිත්වයකින් බිඳී (රෝහල් පරීක්ෂණයෙහි පරිදි) යතුරුපැදිකරු බරපතළ තුවාල ලබා ගම්පහ මහා රෝහල වෙත ඇතුළත් කරනු ලැබීය. අනතුරින් සිසුවා සුළු තුවාල ලැබුව ද යම් හෙයකින් මෙම තත්ත්වය වෙනස් වූයේ නම් සිසුවා හට අයත් වන ඉරණම ඉතාමත්ම සංවේගජනක යැයි එම අනතුර ඇසූ දුටු ජනතාව අදහස් පළ කළහ.

මද වැසි සහිත කාලගුණයක් මෙන්ම රථවාහන බහුල ව‍ශයෙන් සංසරණය වන ප්‍රධාන මාර්ගයක ප්‍රදේශයකදී අධික වේගයෙන් යතුරු පැදිය ධාවනය කරවීමත්, මාර්ගය දෙපස නොබලමින් අපරීක්ෂාකාරී ලෙස පාපැදිය මාර්ගය හරහා පදවාගෙන යෑම නිසා මෙම කණගාටුදායක සිදුවීම හටගෙන ඇති බැව් පැහැදිලි වන්නේය.ඇතැම් යතුරුපැදිකරුවකු සමඟ පසුපස අසුනෙහි ගමන් කරන තැනැත්තා හට, යතුරුපැදිකරු තම ජීවිත පිළිබඳව ආරක්ෂාව පිළිබඳව හැඟීමකින් තොරව සංයමයකින් තොරව එය පදවාගෙන යන අන්දම පිළිබඳව භීතියක් හටගත්තේය. මන්ද අවැසි, අවස්ථාවන්හිදී යතුරුපැදියෙහි නළා (හෝන්) ශබ්දය ක්‍රියාත්මක නොකරති. දැන් දැන් අනතුරක් වෙත අත වනාවිදෝ’යි මැනැවින් දකින හෙතෙම, භීතියටත් අපහසුතාවයටත් පත් වන්නේය.

එමෙන්ම පාපාදියෙහි ගමන් කරන ලද සිසුවා ද, එය මාර්ගයෙහි පදවන අයුරු නීති පද්ධතිය දත යුතුය. නොඑසේ නම් ඔහුගේ මව්පියන්, විශේෂයෙන් තම පියා හෝ වැඩිහිටියන් පාපැදිය මාර්ගයෙහි ධාව නය කළයුතු ආකාරය ළමුන් හට නිතර නිබඳවම දැනුවත් කළ යුතු වන්නේය.

මෙහිදී බරපතළ තුවාල ලත් තැනැත්තා ගම්පහ මහ රෝහලින් ගාල්ල කරාපිටිය මහා රෝහල වෙත වැඩිදුර ප්‍රතිකාර සඳහා මාරුකර එකනෙහිම යවන

ලද්දේ අනතුර වෙත බඳුන්වූ තුවාලකරුගේ සොහොයුරා එම රෝහලෙහි වෛද්‍යවරයකු වන හෙයිනි. එය වෙනමම සිද්ධියකි. එහෙත් මෙයට වසර දහයකට පමණ පෙරදී ද මෙවැනිම ස්වභාවයෙහි ඝනයෙහි මෙම සිදුවීම හා සමාන අනතුරක් වෙත නතු වුව ද නුහුරු නුපුරුදු යතුරුපැදි ධාවකයකු ලෙස පරිණත පුද්ගලයකු ලෙස මොහු හැසිරී ඇති ආකාරයෙන් පෙනී යන්නේ මෙම තුවාලකරු ප්‍රධානව පවුලේ සෙසු සාමාජික සාමාජිකාවන් පිළිබඳව හා මෙම ජීවිත පිළිබඳව යතුරුපැදිකරු සැහැල්ලුවෙන්, අවතක්සේරුවෙන් අවප්‍රමාණයෙන් අසිහියෙන් සිතීම නොවේදැයි බුද්ධියට ආමන්ත්‍රණය කළයුතු වන්නේය.

සරත් ලියනගේ; රන්මුතුගල

රුවන්වැල්ල ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසය ස්වභාවික හා ජෛව විවිධත්වයෙන් යුක්ත මනා පරිසර සුන්දරත්වයෙන් අනූන හරිත පැහැයෙන් බබලන සුමන සමන් දෙවියන්ගේ හා සත් පත්තිනි දෙවිවරුන්ගේ ඇල්ම බැල්ම සහිත කෘෂිකර්මාන්තය ජීවනෝපායකොට වෙසෙන ජනතාවක් සිටින ඉතා රමණීය පෙදෙසකි. මෙම කොට්ඨාසයේ සුන්දරත්වය දෙගුණ තෙගුණ කෙරෙන දිය ඇලි, ඇළ දොළ හා ගංගාවලින් සමන්විතය. ඉඳුරාන ඇල්ල, ගොරකා ඇල්ල, වංගෙඩි මොල් ඇල්ල, මාහල්ල ඇල්ල, දුනුමාල ඇල්ල, මෙහිලා විශේෂ කොට දැක්විය හැකි අතර ඉන් දුනුමාල ඇල්ල හා ගොරකා ඇල්ල සංචාරක ආකර්ෂණය දිනාගත් ස්ථාන දෙකක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය.

අමිතිරිගල නාමල්ගමුව ගමට රැකවල් යොදමින් එම ජනතාවගේ ආදර ගෞරවයට පාත්‍ර වෙමින් ගොරකා ඇල්ල නාරත්තල කුඩුමිරිස මාවරුල්ල කඳු අතරින් පහළට ගලා බසින්නේ මුළු පෙදෙසම අලංකාරවත් කරමිනි. ගොරකා බිකක හැඩය පෙන්නුම් කරන හෙයින් මෙම ඇල්ලට ගොරකා ඇල්ල යයි නම ව්‍යවහාර වූ බව ගම්මුන්ගේ අදහසයි. උසින් මීටර් 60ක් පමණ වන මෙම ඇල්ල කොටස් හතරකට විවිධ හැඩතල රටා මවමින් ගලා බසින්නේ මෙහි චමත්කාරවත් බව දෙගුණ තෙගුණ කරවමිණි. මාස තුනක් එක දිගට දියවර කඩා විසිර ගියහොත් ගමට වාසනාව උදාවන බව පැරණි ගැමියන්ගේ විස්වාසයයි.

ජෛව විවිධත්වයෙන් අනූන අක්කර 4 රූඩ් 1 පර්චස් 29ක පමණ භූමිභාගයකින් සමන්විත ඇල්ල දෙපස වන සම්පතින් පිරුණු ස්වභාවික පරිසර පද්ධතියකින් යුක්තය. දෙපස බට, කැන්ද, දෙල්, කිතුල්, පොල්, පුවක්, අඹ, කජු, ඉලුක් හා ආක්‍රමණික ශාකයක් වන භවරිනුග වැනි ශාකවලින්ද, ඇල්ල දෙපස රබර් වගාවෙන්ද, ඇල්ල පහළ වී වගා කෙරෙන කුඹුරු යායෙන්ද, නීල හරිත ලස්සන ගම්මානයක සිරිය උදාකරයි. මීට අමතරව තිත්තයා, කොරලියා, හඳයා, ඉරියා ආඳා, මඟුරා, පෙතියා, බුලත්හපයා, කනයා, ලූලා, දියකාවා වැනි ජලයේ ජීවත්වන සතුන්ද, ගිරවා, මයිනා, සැලයා, කපුටා, කෑරලා, පිලිහුඬුවා, ඇටිකුකුලා, වළිකුකුළා වැනි පක්ෂීන් ද, රිළවා, මුවා, වඳුරා, ඌරා, මීමින්නා, ඉත්තෑවා, කබල්ලෑවා වැනි සතුන්ගෙන් ද, විවිධ සමනල වර්ග, උරග විශේෂ ද මේ වනපියසේ සුන්දරත්වයට ජීවය සපයයි. ගොරකා ඇල්ල රක්ෂිතය හා දිය ඇල්ල වටා ඇති ජල පෝෂක ප්‍රදේශය ඉතා වැදගත් වන අතර, දැනටමත් අමිතිරිගල, මහදෙනිය වසම්වලට අවශ්‍ය ජල සම්පත සපයන ජල ව්‍යාපෘති දෙකම ඉදිකර ඇත්තේ මෙම ඇල්ල ආශ්‍රිතවය.

මෙම ඇල්ල සබරගමුව පළාතේ කෑගල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ රුවන්වැල්ල ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේ අමිතිරිගල දකුණ ග්‍රාම නිලධාරි වසමේ නාමල්ගමුව ගමේ පිහිටා ඇත. රුවන්වැල්ල, අවිස්සාවේල්ල ප්‍රධාන මාර්ගයේ අංක 102/ඒ න්, තල්දූව හන්දියෙන් වමට හැරී අමිතිරිගල - නිට්ටඹුව මාර්ගයේ කි. මී. 5ක පමණ පැමිණ නාමල්ගමුව හන්දියෙන් ගොරකා ඇල්ල මාර්ගයේ මීටර් 350ක දුරක් ගෙවා මෙම දියඇල්ලට ළඟාවිය හැකිය.

ඇල්ල නැරඹීමට එන සංචාරකයින් විසින් පරිසරයට පොලිතින්, ප්ලාස්ටික්, වතුර බෝතල්, අරක්කු බෝතල්, සහ බියර් ටින්, එකතු කරනු ලබයි. ඇල්ල නැරඹීමට එන අයගෙන් බොහෝමයක් ඇල්ල අවට මත්පැන් පානය කර එම බෝතල් ඇල්ල තුළම බිඳ දමා යෑම සුලභ දසුනක් බවට පත්ව ඇත. එමනිසා මෙම ස්ථානය නැරඹීමට එන සංචාරකයන්ට ගැටලු රැසකට මුහුණපෑමට සිදුවී ඇත. මෙහි පැමිණෙන සංචාරකයන්ට බීමට ජලය, වැසිකිළි පහසුකම්, ආහාර ලබාගැනීමට ආසන්න ස්ථානයක් නොමැතිවීමත් රථගාල් කිරීමට ප්‍රමාණවත් ස්ථානයක් නොමැති වීමත් ගැටලුකාරි තත්ත්වයකි.

ගොරකා ඇල්ල හා එයට අයත් රක්ෂිතය රජය සතු බැවින් සහ එය තහවුරු කර ගැනීමට අවශ්‍ය ලේඛන පවතින හෙයින් එම ඉඩම් ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා මායිම් කණු යොදා රක්ෂිත භූමිය හා පෞද්ගලික ඉඩම් වෙන්කර ගතයුතුය. දැනට මිනිසුන් විසින් අනවසරයෙන් තනාගෙන ඇති ඉඩම් හා වගාකර ඇති ඉඩම් රජයට නැවත පවරා ගතයුතුව ඇත.

ස්වභාවික වනාන්තර හා දිය ඇලි නැරඹීමට එන සංචාරකයන් මෙවැනි ස්ථානයකට පැළයක් ගෙනවිත් රෝපණයටත් ගෙනෙන අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීමටත් ක්‍රමවේදයක් සකස්කළ යුතුය. දැනට මෙම ස්ථානයට ගෙන එන අපද්‍රව්‍ය අරක්කු බෝතල්, බියර් ටින්, පොලිතීන්, රථගාල පවත්වාගෙන යන ස්ථානයේ නිවසේ අය විසින් එකතු කර නිසිලෙස බැහැර කරයි. එය යහපත් ක්‍රියාවක් වුවද වඩාත් ප්‍රායෝගික නොවේ. රුවන්වැල්ල ප්‍රාදේශීය සභාව මඟින් සංචාරක ආකර්ෂණය පවතින ස්ථානවල කුණු කසළ ඉවත්කර ගැනීම සඳහා සතියකට එක දිනක් වශයෙන් සිදුකිරීම වැදගත්ය.

දේශීය සංචාරකයන් සඳහා අවශ්‍ය කැසිකිළි වැසිකිළි පහසුකම් සඳහා ඇල්ල ආසන්නයේ පදිංචිකරුවන්ට සැපයීමට හැකිය. රථගාලද දැනට පවත්වාගෙන යන අතර, එය වැඩිදියුණු කිරීම වැදගත්ය. ඔවුන්ට අවශ්‍ය ආහාර පාන නවාතැන් පහසුකම් අසළ නිවැසියන්ට ලබාදිය හැකිය.

මේ කරුණු කෙරෙහි වගකිව යුත්තන්ගේ අවධානය යොමුවී ගොරකා ඇල්ල රක්ෂිතය ආරක්ෂා කිරීමටත් එය රටේ සංවර්ධනයට යොදාගැනීමටත් අවශ්‍ය කටයුතු සිදුකරනු ඇතැයි අප අපේක්ෂා කරන්නෙමු.

නිහාල් දර්ශන බෝගහගේ 
ගෝනගල-රුවන්වැල්ල

ඇලහැර ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාස බල ප්‍රදේශයේ ජනපද ඉඩම් හා මහවැලි යෝජනා ක්‍රමය යටතේ ඉඩම් කට්ටි ලැබ මේවායේ ජීවත් වන්නේ ඇට, මස්, ලේ, නහර තිබෙන පණට ආදරය ඇති මිනිසුන්ගේ ජීවිත කථාවයි මේ.

මිනිසුන්ට ජීවත්වන නිල්ල තියන හරිත වර්ණ වගාවන් අවශ්‍යයි. ඔවුන් පෝෂණය වන්නට වී වගාව හා බඩඉරිඟු, බතල හා වැසි කාලයට අතිරේක බෝග වන තල, උඳු, මුං, මෑ, රටකජු වැනි දේවල් වගාකර ගන්නට අවශ්‍ය වේ.

ඉතින් මේ සියලු වගාවන් තම දූ දරුවන්ගේ බිරියන්ගේ බඩවියත කුස පොත්ත පුරුවා ගැනීමට මිස වෙනත් වන සතුන්ගේ උදර පෝෂණ කිරීම සඳහා නොවේ. ඒත් මේ සියලු සේසත බඩගෝස්තරවාදීන් වූ වල් අලින්ට රාත්‍රී 12.00 සිට උදේ 7.00 වනතුරු මරණ බයෙන් සිට බාර දිය යුතුව ඇත.

ඒත් මේ වනවිටත් මේ අහිංසක අසරණ නිරායුධ මිනිසුන්ට නම් සිසිලක් සතුටක් ප්‍රගතියක් ආරක්ෂාවක් අලින්ගෙන් සිදු නොවන බව ඔවුන් හඬ හඬා කියා සිටිති. මේ තත්ත්වය රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල තිබෙනවා වෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේ අයට ඒවගෙන් ඵලක් නැත.

නමුත් මේ දෝංකාරය පීඩනය අසහනය ආතතිය, දුක හා බය බලධාරීන්ට, නිලධාරින්ට වගකිවයුත්තන්ටත් මොවුන් කියා සිටින්නේ වෛරයෙන් පිළිකුලෙන් යුතුව වචනයෙන් නොවේ; සුසුමෙන් ය. හදවතින්ය.

ඇලහැර සිරිකඳුයාය ප්‍රදේශයේ මවක් තලාදැමූ වල් අලියා තවමත් සතුටින් ඇති. මේ ලියන මොහොත වනවිටත් එම මරණයේ උණු කඳුළු තවමත් වේළී නැතුව ඇති ගමම සුසුම් හෙළයි.

සිරිකඳුයාය, කෝට්ටපිටිය, කෝඳුරුවාව, අත්තරගල්ලෑව, කිරිඔය, නිකපිටිය හා යාය 13, 19, 23 දියබෙදුම ඉහකළුවැව පොදු මහජනතාව බියෙන් පසුවෙති. රාත්‍රී 12.00 ගමට ඇවිත් උදේ 7.00 යාම මොන තරම් අයි.ආර්.සී. ත්‍රස්තවාදී හයිවිසි කාරයින් ද මේ වල් අලින්ට මේ තරම් ශක්තිය බලයක් පුළුවන්කාරකමක් දුන්නේ අමන කුහක මිනිසුන්ය.

මේ ගැටලු පිළිබඳව ඇලහැර වනජීවී ප්‍රධාන නිලධාරින්ට දැනුම් දුන්නත් කිසිම ‍සෙවීමක් බැලීමක් නැත.

අමරසූරිය 
ගලප්පත්ති

මුදල් හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශය යටතේ 2017 මැයි මස දිවයිනට බලපෑ ගංවතුර හා නාය යෑම් හේතුවෙන් හානියට පත් යටිතල පහසුකම්. යථා තත්වයට පත් කිරීම යටතේ හොරණ ප්‍රාදේශිය ලේකම් කොට්ඨාසයේ 613 තලගල උතුර ග්‍රාමසේවා වසමට අයත් ප්‍රාර්ථනා පෙදෙස මාර්ගය පහල කොටස මීටර 100 පමණ කොන්ක්‍රීට් දමා නිම කරන ලදී. අද වන විට මාර්ගයේ මුල් කොටස පයින් යෑමට පවා නොහැකි තත්වයෙන් අබලන්ව පවතී. මෙමෙ මරේගය ඉතුරු කොටස නිමවා ගැනීමට තලගල ප්‍රදේශවාසීන් ප්‍රාදේශිය සභාවට පැමිණිලි කලද ඒවා ලියුම් වලට පමනක් සීමා විය. මාර්ගයේ කානු පද්ධතියක් නිසියාකාරව නොමැති බැවින් මාර්ගය මැදින් වැසි ජලය ගමන් කර මාර්ගය සේදී ගොස් පහළ කුඹුරු යායට එක් වෙයි. මේ

නිසා ගොවීන් ද ඉතා අසීරුතාවකට පත්ව සිටී. මේ සදහා නිසි බලධාරීන් ඔවුන්ගේ දැඩි අවධානය යොමු කර ප්‍රාර්ථනා පෙදෙසේ ජනතාවගේ අලුත් පාරක ප්‍රාර්ථනාව සැබෑකර දෙන මෙන් ඉල්ලමු.

ප්‍රාර්ථනා පෙදෙස වාසීන්

රෝමානු සොල්දාදුවකුට ඇඳගත් තරුණයා වමතින් මොබයිලයක්ද, දකුණතින් බබල් ටී බඳුනක්ද ‍රැගෙන එහා-මෙහා යන්නේ හිසෙහි රතු රෙදි පටියක්ද බැඳගෙනය. ඊට මදක් ඔබ්බෙන් කළු සරුවාලයක් පොරවාගත් තරුණයෙකු මුහුණේ රතු දියරයක් උලාගනී. ඒ අසලින් යුහුසුළුව ඇවිදන සුපර් මෑන්වරයෙකි. මුහුණේ අමුතු කොළ පැහැයක් උලාගත් හල්ක් නිතර සිනාවෙනි. 'ඇක්ෂන් එකක් දෙන්න'කියූ සැණින් හේ ආකර්ෂණීය ඉරියව්වකය. ඒ මදිවාට මද වර්ෂාවකි. මොහොතින් වැස්ස කොමික් කොන් පරිශ්‍රය ආක්‍රමණය කළා මෙනි. යුහුසුළුව ඇවිද්දෝ දැන් මීටර් 100 දුවනු පෙනෙයි.වැසි නොතකා ඇවිදින්නේ ස්පයිඩර් මෑන්වරයෙකි. ඔහුගේ වමතේ මැණික් ගල් එබ්බවූ තානෝස්ගේ ප්‍රකට අත්වැස්මයි. ඒ අතර තාත්තකුගේ අතේ එල්ලී ඇවිදින්නේ සුරංගනාවකි. ඕ වැස්සට බය නැති සැටියකි. 

බැට් මෑන් මහත් කනස්සලකින් වාගේය. සුපර් මෑන් සහ කැප්ටන් ඇමරිකාගේ ෆොටෝ ගන්නා තවත් සුපර් හීරෝවරයෙකි. එක්ස් මෑන් සිනමාපට මාලාවේ සුප්‍රකට වීරයා වුල්වරින් තවත් තැනකය. හේ විලිස්සාගත් නියපොතු සහිත අත් විදහමින් නිරූපනයකය. හව් ‍ටු ට්‍රේන් යුවර් ඩ්‍රැගන් 3 ඇනිමේෂන් සිනමාපටයේ 'හිකප් හොරෙන්ඩස් හැඩොක්'චරිතයට පණ දෙන අයිශ්චර්ය තෙන්නකෝන්ය. පසුගිය වසරේත් හෙතෙම 'හිකප්'චරිතයට පණ පෙවූවා මතකය.

ට්‍රේස් එක්ස්පර්ට් සිටි සංකීර්ණය කඩි ගුලක් ඇවිස්සුණාක් මෙනි. ලංකා කොමික් කොන් මෙවර පැවැත්වූයේ දෙසැම්බර් 07-08 දෙදින පුරාය. විවිධාකාර සිනමාපටවල චරිත, කොමික් කතා මාලාවල චරිත වෙනුවෙන් කොස් ප්ලේ කරන කොමික් රසිකයෝ වැසි නොතකා ට්‍රේස් එක්ස්පර්ට් සිටි පරිශ්‍රයේ එක්‍ රැස් වූ ආකාරය පැසසුම් සහගතය.

වීවෝ බර්ඩ් උන්නේ එක් ඇතුළු වීමේ දොර‍ටුවක් මුලය. වඩු කුරුලු හිසක් සහිත ලෝගෝව ලීයෙන් හැදූ රවුම් පලකයක් මත සුදු පාටින් පින්තාරු කර ඇත. මනාව අඳින ලද සිතුවම් රාශියක් කුඩා මේසයක් මත බාවා ඇත. 'සෙල්ලම'නමින් ඇඳි සිතුවම්ක් ඒ මතය. පුරාතන අංගම්පොර සටන් ක්‍රම ප්‍රගුණ කළ සටන්කරුවකු අසිපතක් ඔසවාගෙන සිටින සැටියකින් ඇඳි ඒ සිතුවම ඇතුළත ජීවය ඇති සැටියකි. ඒ පසෙකින් ජෝකර්ගේ සුප්‍රකට සිතුවමක්ද, තවත් චිත්‍ර බොහොමයක්ද වේ. වීවෝ බර්ඩ් යනු තිදෙනෙකුගේ එකතුවෙන් නිර්මිත සාමූහික කාර්යකි. මේ සංජය සෝමසිරි ඒ ගැන පවසන ආකාරයයි.

'මම වැඩ කරන්නේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයකු විදිහටයි. එන්.එස්.බී.එම් ග්‍රීන් යුනිවර්සිටි එකේ මම ඉගෙන ගත්තේ. වීවෝ බර්ඩ් පටන් ගත්තේ කැම්පස් එකේ ඉන්න කාලෙදිමයි. මගේ යාළුවෙක් ඉන්නවා නමිත පෙතියාගොඩ කියලා. එයාට ජොබ් කරලා එපා වෙලා ඉන්න අතරේ මට මුණගැහුණා. ඉතිං අපි තවත් යාළුවෙකුගේ ගෙදර පොඩියට ස්ටූඩියෝ එකක් දාගෙන වීවෝ බර්ඩ් ප්‍රොජෙක්ට් එක පටන් ගත්තා. ග්‍රැ‍ෆික් විතරක් නෙවෙයි, හෑන්ඩ් මේඩ් ෆර්නිචර් හදන්න පටන් ගත්තා. අපි මේකෙන් හම්බ කරනවාට වඩා ලොකු ආත්ම තෘප්තියක් ලබනවා. සුලක්ඛන චන්ද්‍රසිරි අපේ ටීම් එකේ අනිත් කෙනා. අපි පයින් වොබ්ලර් කියලා තවත් අලුත් ප්‍රොජෙක්ට් එකක් අලුතින් පටන් ගන්න හිතන් ඉන්නවා. අපි නුවර ඉදගෙනයි මේ වැඩේ කරන්නේ. නුවර පයින් ගස් ගොඩක් තියෙනවා. අපි පයින් ගස් ආශ්‍රිත නිර්මාණ ඉල්ලුම අනුව ලබා දෙනවා. මේකත් කරන්නේ වීවෝ බර්ඩ් එකේම පොඩි කෑල්ලක් විදිහට.

චිත්‍ර ගැන කතා කළොත් මේ ඔක්කොම බේස් වෙලා තියෙන්නේ අපි තුන් දෙනාගෙ හැඟීම් එක්කයි. හැම වෙලාවෙම කතාවක් විදිහට දෙයක් කියන්න අපි හැමතිස්සෙම උත්සාහ කරන්නේ. යුනිවර්සිටි එකේ ඉද්දි ප්ලෑන් අඳිනකොට හැම වෙලේම මොකක් හරි මිනිස් රූපයක් අඳින්න ඕන වෙනවා. අන්න එහෙම ඇඳපු මිනිස් රූපය තමයි පස්සෙ කාලෙක වෙනම වර්ධනය වුණේ. මේ සමහර චරිත ඇතුළේ මමත් ඉන්නවා. ඒවා දිහා බැලුවම එක පාරටම අඳුනගන්නත් පුළුවන්. සාමාන්‍යයෙන් මම මුලින්ම අඳින්නෙ අතින්. ඊට පස්සේ තමයි කම්පියුටර් එකෙන් කලර්ස් හදන්නේ. සාමාන්‍යයෙන් මේ ලොකු කැන්වස්වල අඳින චිත්‍ර සල්ලි දීලා ගන්න මිනිස්සුන්ට ටිකක් අමාරුයි. මිල අධිකයි. ඒ නිසා ඒවා කුඩා ප්‍රමාණයේ ප්‍රින්ට් විදිහට දෙන්න අපි තීරණය කළා. ඒ ක්‍රමය අන්තිමේදී සාර්ථක වුණා.'

ඔහුගේ පසෙකින් ඇත්තේ ඇක්‍රලින් භාවිත කරමින් ඇඳි විශාල ප්‍රමාණයේ කොමික් චිත්‍රය. ඒවා බැලූ බැල්මට දැවැන්ත සේම ඉතාම ආකර්ෂණීයය.

ඔෂිත නාරංගොඩ මහත් ආකර්ශණීය චරිතයකට පණ දෙන ආකාරය ඊළඟට දු‍ටුවෙන් යන්න ගිය ගමන නතර කරන්නට සිදු විය. ඔහු පණ දෙන්නේ 'පෙනීවයිස්'ටය. වඩා ආකර්ෂණීය වන්නේ එහි දක්නට ඇති භයංකාරභාවය තුළම අමුතු අකංකාරයක් ජනිත වීමය. ඔෂිත තමන්ගේ චරිතය ගැන කියන්නේ මෙවැන්නකි.

"මම කොස්ප්ලේ කරන්නේ 2015 ඉඳලා. ඒක වෙනම කලාවක්. කොස්ප්ලේ කියන්නේ ජාත්‍යන්තරව ප්‍රසිද්ධ දෙයක්. ඒක මගේ කැමති විනෝදාංශ වලින් එකක්. කොස්ප්ලේවලට ආගම්, ජාති භේද වගේම, ස්ත්‍රී පුරුෂභාවයවත් අදාළ නැහැ. තමන් කැමති ඕනෑම චරිතයක් වෙන්න කොස්ප්ලේ ඉඩ ලබාදෙනවා. කොමිකොන් කියන උත්සවයට කොස්ප්ලේ එකක් කරලා සහභාගී වෙන්න අපිට අවස්ථාව ලංකාව තුළම ඉඩ ලැබීම ඉතාම සතුටුදායක කරුණක්. මම හොරර් චිත්‍රපටවලට කැමති හින්දා ප්‍රවීණ කර්තෘ ස්ටීවන් කින්ග් නිර්මාණය කරපු චරිතයක් වන, IT චිත්‍රපටවල ඉන්න, පෙනීවයිස් කොස්ප්ලේ කරන්න තීරණය කළා. ඒකට සෑහෙන හොඳ ප්‍රතිචාර ආවා. තමන්ගේ සතුට හදාගන්නේ තමන්ම නේ. මම ජීවිතයේ විවිධ පැතිකඩ අත්විදින්න කැමතියි. කොස්ප්ලේ කියන්නේ ඒ පැතිකඩවලින් එකක්!"

දිමිත්‍රි විජේසිංහ උන්නේ ඡායාරූප සැසියකට මුහුණ දෙමිනි. ඕ අලංකාරයම ප්‍රකට කරවමින් ඉන්නා සැටියකි. Emperor's New Grooveහි 'කුස්කෝ'චරිතයට පණ දෙන දිමිත්‍රි අසලින් ගිය රෝම සොල්දාදුවා දැක සිනා පෑයේය. හේ තවමත් බබල් ටී බොමිනි.

ශ්‍රී ලංකා ගීක් ක්ලබ් වෙතට 'ලංකා කොමික් කොන්'නිර්මාණ අයිතිය පළමුව පැවති අතර දැන් එය පාලනය වන්නේ ලාබ නොලබන එකමුතුවක් ලෙස ගොඩනැඟුණු ලංකා කොමික් කොන් ට්‍රස්ට් විසිනි. මොවුන්ගේ එකමුතුවේ මූලික අරමුණ ලංකා කොමික් කොන් වසරක් පාසා සංවිධානය කරමින් පවත්වාගෙන යාම සහ දෙස්-විදෙස් විද්‍යා ප්‍රබන්ධ, ෆැන්ටසි රචකයන් දිරිමත් කිරීමයි. මෙවර 'ලංකා කොමි කොන්'සඳහා කලින් වසරවලට වඩා නවාංග එකතු වී තිබුණි. ඩී.සී සහ මාවල් කොමික් සඟරා වට්ටම් සහිතව මිලදී ගැනීමට හැකි වෙළෙඳ කුටි ද දැකගත හැකි විය.

යළිත් ට්‍රේස් එක්ස්පර්ට් සිටි පුරා කඩි ගුල ඇවිස්සුණාක් මෙන් දැනුණි. වර්ෂාව තුරල් වූ හෙයින් කොමික් වීරයෝ ස්වකීය ආයුධ, ආම්පන්න ‍රැගෙන තැන-තැන කල්ලි ගැසීගෙනය. තානෝස් දම් පාට මුහුණින් සහ භයංකාර ශරීරයෙන් යුක්තව එහා-මෙහා ඇවිදියි. සුප්‍රකට මැණික් ගල් ඇල්ලූ අත්වැස්ම ඔසවා පෙන්වමින් නතර වෙයි. 'ඇක්ෂන් එකක් දෙන්න'කියා ඡායාරූප ශිල්පීන් කී සැනින් භයංකාර පෙනුමක් මවාගෙන අභිනයක් දක්වයි.

ජෝකර් නවාගත් හිසින් යුක්තව ඉතාම නිශ්ශබ්දව ඇවිදිනු පෙනෙයි. දීප්ය්ජිමත් කහ පැහැය ඔහුව සෙස්සන්ගෙන් විශේෂ කොට පෙන්වයි. ඒ ආසන්නයේ පලිහ විදහාගෙන කැප්ටන් ඇමරිකා සහ සුපර් මෑන් ය. කැමරා ෂටර වේගයෙන් හඬ නිකුත් කරයි.

‘Women yelling at a cat’ නමින් පසුගිය කාලයේ අතිශය ජනප්‍රිය වූ මීම් එක ඇසුරු කරගෙන නිරූපණය කළ කොස්ප්ලේ වඩාත් නිර්මාණාත්මක සේම ආකර්ෂණීය් එකක් විය. මේ සඳහා චරිත දෙකක් ඇවැසි වුවත් මේ තරුණයා තනිව ඒ නිරූපණය කළ ආකාරය පැසසුම් ලැබිය යුතුය. මීම් හි සිටින්නේ කෑම මේසයක වාඩි වී සිටින බළලෙක් සහ බළලාට බැණ වදින කාන්තාවකි. කොස්ප්ලේ සඳහා ඒ යොදාගෙන ඇති ආකාරය වඩාත් ආකර්ශණීයය. මේසයක් සහ බළලෙකු ආකාරයට තරුණයකු පෙනී සිටින අතර බළලාට බැණ වදින කාන්තාවගේ රුව රැගත් සේයාරුවක් ඔහු අනෙක් අතින් අල්ලාගෙන සිටියි. කොමික් කොන් හි වැඩි ජනප්‍රියත්වයක් ලත් එක් චරිතයක් වීමට ඔහුට ගත වූයේ සුළු මොහොතකි.

අමුතු ආරේ ජපන් කොමික් චිත්‍ර කීපයක් මේසයක් මත තබා තිබුණෙන් ඒ අසල නතර වන්නටම මට සිදු විය. ජපන් ආරේ සිතුවම් අඳින්නී කේ. එච්. ලක්ෂිකාය. ඈ පවසන්නේ මෙවැන්නකි. 

'මම අඳින්නෙ දිය සායම්වලින්. අතින් අඳින්නෙ. මේවා ජපන් කොමික් කතාවල චරිත. සමහර චරිත මම වෙනස් කරලා අලුත් විදිහට අඳිනවා. සමහර ඒවා ඒ විදිහටම තියෙන්න අරිනවා. දැනට කොමික් අඳිනවා. අනාගතේ දවසක මගේම කොමික් එකක් පබ්ලිෂ් කරන්න පුළුවන් වෙයි කියලා හිතනවා.'

කොමික් කොන් යනු චරිත අනුකරණයක් පමණක් නොවන බව තේරුම් ගන්නට මේ සඳහා දායකත්වය සැපයූ අයගේ කැපවීම සහ නිර්මාණශීලීත්වය දෙස බැලීම පමණක් සෑහේ. ක්‍රමාණුකූලව එකී චරිත හැදෑරීම, ඒවාට ජීවී බවක් ලබා දීමට කැපවීම නොතකා හැරිය යුතු නොවේ. මේ කුඩාවුන්ගේ සෙල්ලමක්ද නොවේ. වඩාත් බැරෑරුම් නිර්මාණශීලී ක්‍රියාදාමයකි. ලෝකය පුරා පැතිරී සිටින කොමික් ප්‍රිය, කොමික් ලෝලීන්ගේ එක් වැදගත් සැමරුමකි. එය ලංකාවට පැමිණ තිබීමේ ආහ්ලාදය විඳගැනීමට මෙවරත් නොහැකි වුණි නම් ඒ කනගාටුවට කාරණාවකි.

ඡයාරූප - අනෝද් තනිගසලම් 
තායි ශින් ශීක්

පනත ක්‍රියාත්මක වුවහොත් එය රැගෙන ආ ඇමැති අමිත් ෂාට එරෙහිව තහංචි පනවන බවට අමෙරිකාව අනතුරු අඟවා ඇත. කොන්ග්‍රස් පක්ෂ නායිකා සෝනියා ගාන්ධි පවසන්නේ, එය ඉන්දියාවේ බහුත්වවාදී සංකල්පයට එරෙහි වන බවය. එමෙන්ම ඇය එය පටු මනසක් ඇති අයගේ ක්‍රියාවන් ලෙස ද හඳුන්වා තිබිණි. පනත සම්මත වූ ඉකුත් බදාදා ට්විටර් පණිවිඩයක් තබමින් අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි කියා සිටියේ, එදින ඉන්දියාවට ඓතිහාසික දිනයක් වූ බවය.

ආන්දෝලනයට තුඩු දී තිබූ පුරවැසිභාවයට අදාළ සංශෝධිත පනත ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තුවේ ඉහළ මණ්ඩලය හෙවත් රාජ්‍ය සභාව වැඩි ඡන්දයෙන් සම්මත කළේය. පනතට පක්ෂව ඡන්ද 125 ක් ද, විපක්ෂව ඡන්ද 105 ක් ද ලැබිණි. ඊට දිනකට පෙර එයට පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ අනුමැතිය ද ලැබී තිබුණි. මෙම සංශෝධිත පනත මඟින් ඇෆ්ගනිස්තානය, බංගලිදේශය හා පාකිස්තානය යන රටවලින් ඉන්දියාවට සංක්‍රමණය වන මුස්ලිම් නොවන සංක්‍රමණිකයන්ට පුරවැසි බව ලබාගැනීමට හැකියාව සැලසේ. කෙසේ වුවද එමඟින් මුස්ලිම් ජාතිකයන්ට අසාධාරණයක් සිදුව ඇති බවට හඬ නැ‍ඟෙමින් ඇත. ඇසෑමය වැනි ප්‍රාන්තවල විරෝධතා පැන නැඟී තිබේ.

නව පනත මඟින් වසර 64 ක් පැරැණි ඉන්දීය පුරවැසි පනත සංශෝධනය කෙරේ. පාකිස්තානය, ඇෆ්ගනිස්තානය හා බංගලිදේශය යන රටවල හින්දු, සික්, බෞද්ධ, ක්‍රිස්තියානි ආදී ආගම් අදහන සංක්‍රමණිකයන්ට එමඟින් ඉන්දීය පුරවැසි බව ලබාගැනීමේ හැකියාව සැලසෙනු ඇත. එම රටවලට මුස්ලිම් සංක්‍රමණිකයන්ට ඊට ඉඩ නොලැබීමට එරෙහි වන අය කියා සිටින්නේ අදාළ රටවල බහුතර ජනතාව මුස්ලිම් බවය.

සංශෝධිත පුරවැසි පනතට එරෙහි වන්නේ, එමඟින් ඉන්දීය ව්‍යවස්ථාවේ අනාගමික පදනම උල්ලංඝනය වී ඇතැයි පවසමිනි. කොන්ග්‍රස් පක්ෂය ඇතුළු වී පක්ෂ දේශපාලන පක්ෂ ද, සුළුතර ජනවාර්ගික හා ආගමික කණ්ඩායම් ද, ඇතැම් විද්වතුන් ද, අමෙරිකා ෆෙඩරල් මණ්ඩලය ද එමඟින් මුස්ලිම්වරුන්ට අසාධාරණයක් වී ඇතැයි කියා සිටිති.

පනතට එරෙහි මතවාද

විරෝධතා හා විවේචනවලට ප්‍රතිචාර දක්වන ස්වදේශ කටයුතු ඇමැති අමිත් ෂා කියා සිටින්නේ ඉන්දියානු මුස්ලිම් ජනයාට කනගාටු වීමට හෝ පසුතැවීමට කාරණයක් නොමැති බවය. ‘මේ පනත ගෙනාවේ පුරවැසිබව ලබාදීමට මිස පුරවැසි බව උදුරා ගැනීමට නොවේ‘ යැයි ඔහු පවසා තිබිණි.

පනත ක්‍රියාත්මක වුවහොත් එය රැගෙන ආ ඇමැති අමිත් ෂාට එරෙහිව තහංචි පනවන බවට අමෙරිකාව අනතුරු අඟවා ඇත. කොන්ග්‍රස් පක්ෂ නායිකා සෝනියා ගාන්ධි පවසන්නේ, එය ඉන්දියාවේ බහුත්වවාදී සංකල්පයට එරෙහි වන බවය. එමෙන්ම එය පටු මනසක් ඇති අයගේ ක්‍රියාවන් ලෙස ද ඇය හඳුන්වා තිබිණි.

පනත සම්මත වූ ඉකුත් බදාදා ට්විටර් පණිවිඩයක් තබමින් අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි කියා සිටියේ, එදින ඉන්දියාවට ඓතිහාසික දිනයක් වූ බවය. පනතට පක්ෂව ඡන්දය දුන් මන්ත්‍රීවරුන්ට ඔහුගේ ප්‍රණාමය ද ඉන් පුදකර තිබිණි.

පනත මඟින් මුස්ලිම්වරුන්ට අසාධාරණයක් සිදුව ඇතැයි පවසන අයට ඉන්දීය රජය පෙන්වා දෙන්නේ ඇෆ්ගනිස්තානය, බංග්ලාදේශය මෙන්ම පාකිස්තානයේ ද මුස්ලිම් ජනයාට අසාධාරණ ලෙස සැලකීමක් සිදු නොවන බවය. එබැවින් මුස්ලිම් ජනතාවට ඒ රටවල සිට ඉන්දියාවට පලා ඒමේ අවශ්‍යතාවක් පැන නොනඟී. එසේම එකී රටවල මුස්ලිම් නොවන ජනකොටස්වලට මින් සහනයක් සැලසීම ද ඉන් අදහස් කෙරේ. එසේ වුවද, මීට එරෙහිව අදහස් දක්වන අය කියා සිටින්නේ ශ්‍රී ලංකාව, මියන්මාරය, චීනය වැනි රටවල සිට ඉන්දියාවට සංක්‍රමණය වී ඇති දෙමළ, රොහින්ග්‍යා හා ටිබෙට් වැසියන්ට ද එය අදාළ නොවී ඇති බවය.

ඉන්දියාවේ දැනට ක්‍රියාත්මක පුරවැසි පනත 1955 දී සම්මත කරන ලද්දකි. ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දෙවැනි කොටසේ 5 - 9 වගන්තිවල ඊට අදාළ ප්‍රතිපාදන දැක්වේ. පනත සම්මත වීමෙන් පසු අවස්ථා 5කදී එනම් 1986, 1992, 2003, 2005 හා 2015 දී ඊට සංශෝධන එක්කෙරිණි. ඉන් තුන් වතාවක් කොන්ග්‍රසය ආණ්ඩු කරද්දී ද, දෙවතාවක් බී. ජේ. පී. ය ආණ්ඩු කරද්දී ද වශයෙනි. නව සංශෝධනය ඉදිරිපත් වූයේ සයවැනි සංශෝධනය වශයෙනි. එය, බී. ජේ. පී. පාලනයක් යටතේය.

ඉන්දීය පුරවැසිභාවය හිමිවන්නේ උපතින්, ලියාපදිංචි වීමෙන් වැනි ආකාර මතය. දැනට වලංගු නීතිය යටතේ නීතිවිරෝධී සංක්‍රමණිකයන්ට එරට පුරවැසි බවට හිමිකම් නොමැත. එවැනි සංක්‍රමණිකයන්ට සිර දඬුවම් නියම කිරීමට හෝ ආපසු හරවා යැවීමට නීතියෙන් බලය තිබේ. ආසන්න 8 වසරක කාලසීමාව සලකන විට ඉන් 6 වසරක් එරට ජීවත්ව සිටියේ නම් හා පුරවැසිභාවය සඳහා අයදුම් කරන විට අඛණ්ඩව මාස 12 ක් එහි රැඳී සිට ඇත්නම් එවැනි තැනැත්තන්ට පුරවැසිභාවය ලියාපදිංචිය මඟින් ලබාගැනීමට හැකියාව ඇත. ස්වභාවිකව එය ලබාගැනීමට නම් 14 වසරක් එරට ජීවත්ව සිටිය යුතු අතර ඉන් 12 වසරක්ම රට තුළ රැඳී සිට තිබිය යුතුය.

කෙසේ වුවද නව පනත මඟින් මුස්ලිම් නොවන සංක්‍රමණිකයන් සඳහා මෙම නීති යම් දුරකට ලිහිල් වී තිබෙන බව පැහැදිලි වේ. එනම් නීතිවිරෝධී අයුරින් රටට ඇතුල්වූවන්ටද නීත්‍යානුකූල සංක්‍රමණිකයන්ට මෙන් සැලකීම ‍සිදුවේ. කෙසේ වුවද මෙම සහනය ඔවුන්ට හිමිවන්නේ ආගමික වශයෙන් කිසියම් වෙන්කර සැලකීමක් හේතුවෙන් මව් රටෙන් බැහැරවීමට සිදුව ඇත්නම් පමණි. එසේම ස්වභාවිකව පුරවැසිභාවය හිමිවන කාලසීමාව 14 වසරේ සිට 6 වසර දක්වා අඩු කිරීමට ද නව පනත මඟින් පියවර ගෙන තිබේ.

ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ යම් ප්‍රධාන මූලධර්ම ඇතුළත් 14 වැනි වගන්තිය සංශෝධිත නව පනත මඟින් උල්ලංඝනය වන බවට ද මත පළ වේ. මෙම ප්‍රතිපාදන මඟින් මුස්ලිම් ජනයාට අසාධාරණයක් වී ඇතැයි පවසන සිවිල් අයිතිවාසිකම් ක්‍රියාකාරීන් තර්ක කරන්නේ ව්‍යවස්ථාවේ 14 වෙනි වගන්තියට එය පටහැනි බවය. එබැවින්, නෛතික ක්‍රියාමාර්ග කරා යොමුවන බව ද ඔවුහු පවසති.

අනාගමික බව

ඉන්දීය භූමිය තුළ සෑම පුද්ගලයකුටම සමාන ආරක්ෂාවක් සහතික කළ යුතු යැයි ද, අසමාන ලෙස නොසැලකිය යුතු යැයි ද ඔවුහු කියා සිටිති. එබැවින් මෙම පනත රැගෙන ඒමේ සැඟවුණු න්‍යාය පත්‍රයක් ඇතැයි ඔවුන්ගේ අදහසය. ව්‍යවස්ථාවේ 14 වෙනි වගන්තිය මඟින් රැකවරණ සැලසෙන්නේ එරට පුරවැසියන්ට පමණක් නොවන බව ඇතැම් නීති විශාරදයෝ පෙන්වා දෙති. එය රට තුළ සිටින විදේශිකයකුට වුව අදාළ වේ. මොහොමඩ් අලි ජින්නා 1940 ගණන්වලදී සිය ව්‍යාපාරය ගෙන ගියේ හින්දු සහ මුස්ලිම්වරු ඉන්දියාව නම් එක් දේශයක වාසය කරන ජාතීන් 2 ක් බව පවසමිනි. ඔහු අරගල කළේ මුස්ලිම්වරුන්ට වෙනම රටක් තිබිය යුතු යැයි පවසමිනි. මෙහිදී එවක සිටි ඉන්දීය නායකයන්ගේ අදහස වූයේ ද ව්‍යවස්ථාව මඟින් පිළිගත්තේ ද ඉන්දියාව යනු හින්දු බහුතරයකගේ රාජ්‍ය වුවද එය අනාගමික රාජ්‍යයක් ලෙස සලකන බවය. 14 වෙනි වගන්තිය මඟින් සලසා ඇති ප්‍රතිපාදන මේ සංකල්පය මත පදනම්වන බව ඇතැම් ආණ්ඩුක්‍රම විශාරදයන්ගේ අදහස ය.

ජාතික පුරවැසි ලියාපදිංචි ලේඛනය (NRC) ගැන ද මෙහිදී අවධානයට ලක්ව තිබේ. එම ලේඛනය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අධීක්ෂණය යටතේ මේ වසර මුලදී පිළියෙල විය. බංග්ලාදේශ මුස්ලිම්වරුන් ලක්ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසක් නීතිවිරෝධීව අසෑමයේ ජීවත්වන බවට බී. ජේ. පී. ය චෝදනා කළ අතර හින්දූන් ලක්ෂ 19 ක් පමණ මෙම ලේඛනයට ඇතුළත්ව නැතැයි ද මත පළවිය. නව පනත මඟින් මේ පිරිස ඊට ඇතුළත් කිරීමට ප්‍රයත්න දරා ඇතැයි මත පළකරන අය ද සිටිති.

ඇසෑමයේ විරෝධතා

ඉන්දියාවේ ඊසානදිග ප්‍රදේශවල නව සංශෝධන සම්බන්ධයෙන් උණුසුමක් ඇති වී තිබේ. බංග්ලාදේශයේ සිට පැමිණි සංක්‍රමණික හින්දු ජනයාට පුරවැසිභාවය ලබාදීමට ඉන් ක්‍රියාකරනු ඇත යන පිළිගැනීම ඊට හේතුවය. අසෑමයේ මෙම විරෝධතා යම් ප්‍රචණ්ඩ මුහුණුවරක් ගෙන ඇත. මාර්ගවල ටයර් පුළුස්සමින් හා කළහකාරී ලෙස කිරීම නිසා හැසිරුණු විරෝධතාකරුවනට පොලිසිය කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාර එල්ල කළ බව මාධ්‍ය වාර්තා කර තිබිණි. අවශ්‍ය වුවහොත් කැඳවීම පිණිස හමුදා භට පිරිස් ද සීරුවෙන් තබා තිබේ. අසෑමයට අමතර භට පිරිස් යවා ඇති බව ද වාර්තා විය. විරෝධතාකරුවන් හඬ නඟන්නේ හින්දු හෝ මුස්ලිම් කිසිවකුටත් පුරවැසිභාවය ලබා නොදිය යුතු යැයි කියමිනි. ඔවුන්ට ස්වකීය සංස්කෘතීන්ගෙන්ම රැකවරණය සැලසිය යුතු බව ඔවුන්ගේ අදහසය.

නව සංශෝධන මුස්ලිම්වරුන් හඳුන්වා දෙන්නේ ‘මුස්ලිම් විරෝධී‘ වශයෙනි. එසේ වුවද ඉන්දීය රජය කියා සිටින්නේ ඉන් එරට සිටින මුස්ලිම් ජනයාට කිසිදු අවැඩක් සිදු නොවන බවය. පාර්ලිමේන්තුවේ ඉහළ හා පහළ මණ්ඩල දෙකෙන්ම සම්මත වීමෙන් පසුව පනත නීතියක් බවට පත්වීමට අවශ්‍ය නෛතික විධිවිධාන සපුරා ඇත. ඉතිරිව ඇත්තේ ඊට අත්සන් තැබීම පමණි.

නව පනත මඟින් ඉන්දියාවේ පදනමට හානි කෙරෙන බව කොන්ග්‍රස් පක්ෂයේ නායක රාහුල් ගාන්ධි ද පවසා ඇත. එහෙත් ස්වදේශ කටයුතු ඇමැති අවික්ෂා ඇතුළු බී. ජේ. පී. නායකයෝ මෙය රැගෙන ආවේ මුස්ලිම්වරුන්ට එරෙහිව නොවන බව අවධාරණය කරති. ‘පාකිස්තානයේ, බංග්ලාදේශයේ හෝ ඇෆ්ගනිස්තානයේ නැතිනම් ලෝකයේ වෙනත් රටකට අයිති මුස්ලිම් ජනයාට අපි පුරවැසි බව ලබාදිය යුතු ද? මේ පනත මඟින් පුරවැසි බව ලබාදෙන්නේ අදාළ රටවල් තුනේ ආගමික වශයෙන් පීඩාවට ලක්වූ සුළුතර ජනකොටස්වලට පමණයි.‘ ඒ ඇමැති අමිත් ෂා එය රැගෙන ඒමේ පරමාර්ථය පැහැදිලි කරන අයුරුය. බෙංගාලි හින්දූන් යනු බී. ජේ. පී. යේ ශක්තිමත් ඡන්ද බල කොටුවක් යන කාරණය ද මෙහිදී බැහැර කළ නොහැකිය. පනත මඟින් ඔවුන්ට පුරවැසි බව ලබාගැනීමට හැකියාව තිබේ. ආගම්වල නාමයෙන් ඇතිවන උණුසුම් හා ගැටුම්කාරී තත්ත්ව නිසා අදාළ රටවලින් පිටවන ජනතාවට තම රටේ දොරටු වසා දැමීමට නොහැකි බව අමිත් ෂා අවස්ථා කිහිපයකදීම ප්‍රකාශ කර ඇත.

ධම්මික සෙනෙවිරත්න

සක් වළ ගල මෙපිට බිහිවුණු පින් සාර
ලක් වැසියනට හිමිවුණු මිනිසෙකි! වීර
වික් මැති බලැති සිතුවලි නොසැලෙන ධීර
සක් විති රජෙකි! ඔබැ ජාතිය සතු සූර

ජන පති සටන තුළ වන තෙක් අවසාන
ගුණ මහිමයට පෑ පුද ලද අභිමාන
පණ මෙන් ජාතියට පණ දුන් සුරිදාන
ජන බල තවත් වැඩිවෙති! හෙට රජදාන

ජනහද නදුනුයනෙ පිපි පරසතු පියුම
මනනද කරන සුවඳකි කෙරුවේ උරුම
පුරසඳ වගේ දිදුලන සඳ දිවි තුරුම
ඔබ හද වතේ ඇත! ලක්දන බල මහිම

අත්හල සත්ත්ව මස් - බිත්තර අනුභව යෙන්
නිර්මල රටාවක් පෙන්වූ ජීවිත යෙන්
පත්කළ රටක් අගතියටම පෙර යුග යෙන්
දැන් මුල සිටම අරඹනු! මැද එක ධජ යෙන්

දසඅත සුවඳ විහිදන සැම හා සබැඳ
විකසිත මලක් වන් “ගෝඨාභය” මැතිඳ
හදවත ඔබේ රටටම එක සේ විහිද
පරහිත පිණිස නම් රජු ඔබැමය හෙටද

කිවු දේ එලෙස කළ බලලත් දිනේ සිට
ලිවු දෑ බොහෝ අය ඔබැ ගැන අවා රෙට
නිවු හදවතින් නොසැලී පැන කඩුලු වැට
කවු රුත් නොවේ ඔබැමය දුටුගැමුණු රට

සිය ජීවිතය මරණය හා පැවති කිදා
ගිය කාලයේ නොබියව දැඩි සිතින් එදා
නිය තව මතු ‍ෙපළට පුද දෙනු පිණිස මුදා
විය රවු කොටින් වැනසුවෙ එඩි බලය විදා

සුර සැප නොදී ජනතා සේවක යිනට
පෙර හුරුවම ඔබේ සවියකි පර පුරට
වර දානයන් ඇතිමුත් නව මැති ඳුනට
තර කළ යුතුය ඔබෙ රැකවල් තව දුරට

මේ රට සුරක්ෂිත පිරි සෞභාග්‍ය යෙන්
මේ වන විටත් කළ දේ ඇත අවශ්‍ය යෙන්
මේ යන ගමන ගියොතින් මේ විලාස යෙන්
මේ දැය ලොවේ බැබලෙයි! ඒකාන්ත යෙන්

දුක් බර ගෙවෙන ජීවිත පැල්පත් අතරේ
දැක් මෙන් එදා කළ නිවහන් අග නුවරේ
එක් කර දුන් සැමට එකසේ හද ගැඹරේ
ලක් වැසියනගේ ඇත! සිත් කැටපත් පවුරේ

කලාභූෂණ, කිවිපති, කවිධජ, ශාසනකීර්ති, දේශාභිමානී

ඩබ්ලිව්. කේ. සරත් විමලසිරි

1984 දී ලෝක විවාහක රූ රැජින කිරුළ දිනාගත් රෝසි සේනානායකට පසු නැවැත එම කිරුළ ලක් මව් තුරුළට ගෙන ඒමට අපේ සුරූපිනියක් සමත් වූවාය. ඇය කැරොලයින් ලුසි ඇනී ජූරි ය. රටවල් 51 නියෝජනය කළ තරගකාරියන් අභිබවා කිරුළ දිනා ගත් කැරොලයින් ආලින්දය සමඟ එක් වූයේ මෙසේ ය.

• කිරුළ පැලැඳි මොහොත කොහොමද ඔබට දැනුණේ?

මගේ නම කියපු මොහොත... මට හිතා ගන්න බැරි වුණා...දරාගන්න බැරුව මට ඇඬුණා. හැබැයි මගේ රටේ කොඩිය ගෙනියද්දි කවුරුත් මගේ සහායට හිටියේ නැහැ. ඒ ගැන හරිම වේදනයි.

මේ කිරුළ ගැන ඔබට විශ්වාසයක් තිබුණාද?

එහෙම ලොකු බලාපොරොත්තුවක් තිබුණේ නැහැ. නමුත් මගේ හීනය වෙනුවෙන් මම උපරිම මහන්සි වුණා.

• කැරොලයින් කොහොමද මේ තරගය නියෝජනය කරන්නේ ?

මගේ හීනයට යන්න ශ්‍රී ලංකා විවාහක රූ රැජන තරගාවලිය හොඳ මගක් වෙයි කියලා හිතුණා. මම ඒ ගැන පළමුව සැමියාට මගේ ස්තූතිය කළ යුතුයි. ඔහු දැනගෙන හිටියා මගේ හීනය ගැන. ඒ වෙනුවෙන් උපරිම සහය දුන්නා. මගේ නැන්දම්මාටත් ස්තූතිවන්ත වෙනවා ඇය තමයි තරගයට සහභාගිවෙන්න මට දිරිදුන්නේ.

• මේ තරඟයේදී ඔබට තිබූ අභියෝග මොනවාද?

මේ තරගයට සහභාගී වෙන්න මට දෙපාරක්ම වීසා ලැබුණේ නෑ. තුන්වන පාර තමයි අමාරුවෙන් හදාගත්තේ. ඒ වෙනුවෙන් උපකාර කළ සියල්ලන්ටම ස්තුතියි. මගේ සැමියා මුදල් ඉල්ලගෙන අපේ වියදම්වලින් තමයි මේ දේවල් කළේ.

• මේ තරගය ඔබට එතරම් සුවිශේෂී වුණේ ඇයි ?

මෙය මගේ ජීවිතයේ මම දැක්ක හීනයක් ඒ හීනෙට තමයි මම ගමන් කළේ. මේ ඔස්සේ අපි කියන කරන දේට යම් වටිනාකමක් ඇති වෙනවා. මට අවශ්‍ය වුණේ ඒ වටිනාකම හදා ගන්න. ඒ වටිනාකමෙන් දරුවන් වෙනුවෙන් රට වෙනුවෙන් සේවය කරන්න.

• මින් පෙර ඔබ නිරූපණ ක්ෂේත්‍රයට සම්බන්ධව සිටි කෙනෙක් නොවෙයි නේද?

නැහැ. හැබැයි පුංචි කාලේ ඉඳන් නිරූපිකාවක් වෙන්න මම බොහොම කැමැත්තෙන් හිටපු කෙනෙක්.

• නිරූපිකාවක් වෙන්න හීන දැක්කට ඔබ නියැලුණේ වෙනත් වෘත්තීයක?

ඔව්. වෘත්තීයෙන් ඩුබායි හී පෞද්ගලික ආයතනයක ප්‍රවර්ධන නිලධාරිනියක් ලෙස සේවය කළා. නමුත් මේ තරගයේ පුහුණු වීම වෙනුවෙන් මම රැකියාවෙන් ඉවත් වුණා.

  සැමියා සහ දියණිය සමඟ

• මේ කිරුළ සමඟ තවත් වගකීම් ගොන්නකුත් පැටවෙන්න ඇති?

ඔව්. මෙය හුදෙක් කිරුළක් පමණක් නෙමෙයි. එය මගේ හිස මත පැලඳි වගකීම් ගොන්නක්. ඒ හැම වගකීමක්ම මම ඉටු කළ යුතුයි. ලොව පිළිගත් රූ රැජනක් ලෙස ඒ තිබෙන නීති මාලාවට අවනත විය යුතුයි. ඉතින් ඒ නිසා ලෝක විවාහක රූ රැජිණ විදියට මගේ ඉදිරි වසරක කාලය ලොව පුරා මානසික පසුබෑමෙන් සිටින දරුවන් වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ මානසික සෞඛ්‍යය වෙනුවෙන් මගේ සේවය ලබා දීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා.

• බිරියක්, මවක් ලෙස ඒ වගකිම් සමඟ කොහොමද කාලය වෙන් කරගත්තේ?

අපි දේකට සූදානම් වෙනවා නම් එය හරියට කරන්න ඕනේ. ඉතින් මටත් ඒ වෙනුවෙන් සෑහෙන

කැප කිරීම් කරන්න සිදු වුණා. ලොකුම වේදනාව මගේ පුංචි දූ ටික දවසකට හෝ ඈත් වෙන්න සිදු වුණු එක් මට ලොකු වේදනාවක්. නමුත් තරග පුහුණු වීම් වෙනුවෙන් මම ලංකාවට එද්දි ඒ හැම වේලාවකම මගේ සැමියා සහ නැන්දම්මා මට ලොකු ශක්තියක් වුණා. ඒ වගකීම් සියල්ල ඔවුන් අරගෙන මට නිදහස දුන්නා.

• බොහෝ කාන්තාවන් විවාහයෙන් පසු තමාව අමතක කරනවා ?

එහෙම කරන්න කිසිම අවශ්‍යතාවක් නෑ. ඔබ ඔබට මුලින් ආදරය කරන්න.

• ඔබ ජීවිතයේ මුහුණ දුන් අභියෝග තිබෙනවාද ?

බොහෝමයක් තිබුණත් මං ඒ හැමදේටම හොඳින් මුහුණ දීලා ශක්තිමත්ව ඉදිරියට ආවා.

ජීවිතේ කඩාවැටෙන තැනකදී දිරිමත් වෙන්නේ?

ඔබ ගැන විශ්වාස කරන්න. කවුරුත් කියන දේ හෝ සමාජයෙන් නැඟෙන ගැරහුම් කිසිම දෙයක් තමාගේ කරගන්න එපා. ඔබ වගකියන්න ඕන ඔබ ආදරය කරන අයට සහ ඔබව ආදරයෙන් රැකබලා ගන්නා අයට පමණයි.

• මේ ආ ගමනට ඔබට බොහෝ උපදෙස් ලැබී ඇති?

ඔව්. මම විවිධ උපදෙස් ලැබී තිබෙනවා. නමුත් මම මටම නිතරම මුමුණන දෙයක් තියෙනවා. ඒ ඔබ ඔබව විශ්වාස කරන්න..

• කාරොලයින්ට තිබුණු ඉලක්ක මොනවාද?

පුංචි කාලේ ඉඳන් මට තිබුණු එකම ඉලක්කයට මම දැන් ගිහින් ඉන්නේ.

• ඔබ සැලැසුමකට වැඩ කරන කෙනෙක්ද?

මම ජීවිතේ ලොකුවට සැලසුම් කරන කෙනෙක් නෙමෙයි. හැබැයි මගේ හීන හඹා යන කෙනෙක්.

• කැරොලයින් රංගනයටත් කැමැති නේද?

ඔව් මම රංගනයට කැමැති. ඉදිරියේදී හොඳ නිර්මාණවලට ආරාධනා ලැබුණොත් සම්බන්ධ වෙනවා.

• රටෙන් ඔබට අවශ්‍ය කුමක් ද ?

ශ්‍රී ලාංකික ජනතාවගෙන් සහය අවශ්‍යයි මම ක්ෂේත්‍රයේ නවකයෙක් නිසා සහය අවශ්‍යයි ලංකාවෙන් මෙවැනි තරඟ නියෝජනය කරන අයට සහය ලැබෙනවා අඩුයි. ඉදිරියේදී එහෙම වෙන්න දෙන්න එපා. ආගම් ජාති බේදවලින් තොරව අපේ රටට කිර්තියක් අත් කර දෙන්න උත්සාහ කරන සියල්ලන්ට උදව් කරන්න.“ලංකාවේ කෙනෙක් තරගකරද්දි සහය දෙන්න. ඔවුන් නියෝජනය කරන්නේ රට .

ටානියා මෝසස්

අලංකාරය ඉස්මතුවන අන්දමට, අඩු වියදමකින් නිවස ආලෝකවත් කර ගැනීම බොහෝ දෙනෙකුට ගැටලුවකි. විදුලිය අඩුවෙන් පරිභෝජනය කෙරෙන විදුලි පහන් නිවැරදිව තෝරා නොගැනීම එහිලා ප්‍රධාන වශයෙන් බලපායි.

තවත් අය තමන්ගේ නිවෙස ගොඩනඟා ඇත්තේම අඳුරු ස්වභාවයක් මතුවන පරිදී ය. ඒ නිසා දහවලදී පවා විදුලි බුබුළු දල්වාගෙන සිටින්නට ඔවුන්ට සිදු වේ. මනස ලිහිලනය කෙරෙන ආලෝකකරණයක් නිවෙස් තුළ භාවිත වන්නේ ද ඉඳහිට ය. මෙවැනි තත්ත්ව මඟ හැර, අඩු වියදමකින් ප්‍රශස්ත අන්දමින් නිවස ආලෝකවත් කරගන්නට මේ පියවර අනුගමනය කර බලන්න.

1. නිවෙසට ස්වභාවික ආලෝකය

නිවසේ විදුලි වියදමෙන් 35%ක් පමණ වැය වන්නේ නිවෙස ආලෝකවත් කරගැනීම සඳහායි. එය සැලකිය යුතු තරමේ වියදමකි. වැඩි වෙලාවක් නිවෙසට ස්වභාවික ආලෝකය ලැබෙන්න සලස්වන්නේ නම් මේ වියදම අඩු කරගත හැක. ස්වභාවික ආලෝක භාවිතයෙන්, මානසික සුවයක් අත්වන බව පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී ඇත.

නිවෙසට හොඳ වාතාශ්‍රයක් සහ ආලෝකයක් ලබා ගත හැකි වන්නේ නිවෙස තැනීමට පළමුවෙන් හොඳ නිවාස සැලසුමක් වෙත යොමු වුවහොත් පමණි. නිවසක් තැනීමේදී එහි අලංකාරය, නිවෙසට සවිකරන නොයෙකුත් උපාංග, නිවෙස තැනීමට යන වියදම ගැන සැලකිලිමත් වුවත් නිවෙස ඇතුළට ලැබෙන ආලෝකය ප්‍රමාණය ගැන සැලකිලිමත් වන්නේ කීයෙන් කීදෙනා ද ?.

2. ආලේපිත තීන්තවල වර්ණය

අඩු වොට් ප්‍රමාණයකින් වැඩි ආලෝකයක් ලබාගන්නට හැකි වර්ණ නිවෙසේ ඇතුළත බිත්තිවල ආලේප කළයුතු ය. නිවෙසක බිත්ති වර්ණ ගැන්වීම විද්‍යානුකූලව කළයුතු කාර්යයකි. නිවැසියන්ගේ රුචි අරුචිකම් මත නිසි ගැලපීමකින් තොරව බිත්ති වර්ණ ගැන්වීම නොකළ යුතුයි. නොගැලපෙන වර්ණ දීර්ඝ කාලීනව දරාගෙන සිටීම නිවැසියන්ට මානසිකව අපහසු ය. නිවෙසක බිත්තිවලට ලා පැහැයන් යොදා ගැනීම හැමවිටම සුදුසුයි. සුදු පැහැය හා ගැලපෙන වෙනත් ලා පැහැයන් භාවිතයෙන් මානසික සුවය ද අත්වේ.

3. සිවිලිමේ වර්ණය

නිවෙසේ සිවිලිම සඳහා නොයෙකුත් පැහැයන් භාවිත කරනු දක්නට ලැබේ. සුදු පාට සිවිලිම, කෘත්‍රිම ආලෝකයත්, දිවා ආලෝකයත් නිවෙස තුළ රඳවා ගන්නට දායක වේ. වාර්නිෂ් කළ ලී සිවිලිමක් යෙදුවහොත් නිවෙස ඇතුළත අඳුරු ස්වභාවයක් හට ගනී.

4. තිර රෙදි වර්ණය

තිර රෙදි මඟින් නිවෙසක් තුළට ලැබෙන ආලෝක ප්‍රමාණය කපා හැරේ. ඒ නිසා නිවෙසකට තිර රෙදි යෙදීමේදී බෙහෙවින්ම සැලකිලිමත් විය යුතු ය. ජනේලයකට ඝනකම් සහ තුනී වශයෙන් තිර රෙදි දෙකක් යෙදීම සුදුසුදුයි යැයි පිළිගත් වාස්තු විද්‍යාඥයෝ නිර්දේශ කරති. ඝනකම් තිර රෙද්දක් යෙදු විට ආලෝකය පැමිණීම සෑහෙන දුරකට ඇහිරී යයි. එසේ වුවත් පෞද්ගලිකත්වය තදින්ම ආරක්ෂා කර ගැනීමට අවශ්‍යය අවස්ථාවලදී ඝනකම් තිර රෙදි පාවිච්චිය හැර වෙනත් විකල්පයක් නොතිබෙන්නට පුළුවන. පෞද්ගලිකත්වයත් ආරක්ෂා කරගෙන, නිවෙස තුළට ආලෝකයත් ලබා ගතයුතු අවස්ථාවලදී තුනී තිර රෙදි භාවිතයට ගැනීමට පුළුවන. ඒ නිසා මේ වර්ග දෙකේ ම තිර රෙදි සවිකරගෙන පාවිච්චියට ගැනීම වැදගත් වේ.

5. විදුලි පහන් භාවිතය

සූත්‍රිකා (සාමාන්‍ය) විදුලි පහන් වෙනුවට සුසංහිත ප්‍රතිදීප්ත විදුලි පහන් (CFL) හෝ ප්‍රතිදීප්ත විදුලි පහන් හෙවත් ටියුබ්ලයිට් (Fluorescent Light) හෝ LED විදුලි පහන් හෝ මිලදී ගන්න. ඔබේ නිවෙස ආලෝකකරණය සඳහා වැය වන විදුලි ඒකක ගණනින් 80%ක් පමණ අඩු කරගන්නට එය හේතුවක් වේ. ඒ පිළිබඳ තොරතුරු මේ සටහනෙන් ඔබට අවබෝධ කරගත හැකි ය.

සූත්‍රිකා විදුලි පහනට වඩා පස් ගුණයක විදුලිය ඉතිරියක් ටියුබ්ලයිට් සහ CFL විදුලි පහන් භාවිතයෙන් ලැබේ. LED විදුලි පහන් මිලෙන් වැඩිය. එසේ වුවත් CFL විදුලි පහනක මෙන් හතර ගුණයක ආයු කාලයක් LED විදුලි පහනක් සතුය.

6. විදුලි පහන් තෝරා ගැනීම

බල්බ මිලදී ගැනීමේදී එහි වෝල්ටීයතාවය (voltage), විදුලි බල්බයෙන් නිකුත් වන ආලෝක ප්‍රමාණය, විදුලි බල්බයේ කාර්යක්ෂමතාව (Lumen per watt - lm/W) යන කාරණා ගැනත් සැලකිලිමත් වන්නට ඔබට සිදු වේ. ඒ හැරුණුවිට විදුලි බල්බයේ වර්ණ විදැහුම්කරණ දර්ශක (Color Rendering Index) අගය, බල්බයෙන් නිකුත් කෙරෙන ආලෝකයේ වර්ණය (correlated colour temperature) වැනි දේවල් ගැනත් සැලකිලිමත් වන්නේ නම් ඉතා වැදගත් ය.

7. CFL බල්බවල ප්‍රමිතිය

ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය සහ ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍යය බලශක්ති අධිකාරිය එක්ව CFL විදුලි පහන්වල කාර්යක්ෂමතාවයට, බලශක්ති කාර්යක්ෂමතා ලේබලයක් හඳුන්වා දී ඇත. ඒ අනුව ලේබලයේ තරු ලකුණු සටහන්ව තිබේ. තරු ලකුණු වැඩි සංඛ්‍යාවක් සටහන්ව ඇති ලේබලයක් සහිත CFL පහන්වල කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි ය. එනිසා CFL මිලදී ගැනීමේදී බලශක්ති කාර්යක්ෂමතා ලේබලය ඇත්දැයි කියා සොයා බලන්න. ලේබලය නොමැති CFL පහන් තොග පවත්වාගෙන යාම සහ විකිණීම නීතියෙන් දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් බවත් ඔබ අමතක නොකළ යුතුව ඇත.

8. විදුලි බුබුළු පිළිබඳ අවධානය

නිවසේ සෑම තැනකටම එක හා සමාන ආලෝකයක් අවශ්‍ය වන්නේ නැත. නිවසේ බොහෝ තැන්වලට අවශ්‍ය වන්නේ එහි නිවැසියන්ට ඔබමොබ ගොස් එදිනෙදා කටයුතු කරගැනීමට ප්‍රමාණවත් වන ආලෝකයකි. නිවෙස ආලෝකවත් කිරීමේදී එකී කාරණය තරයේම සැලකිල්ලට ගන්න. නිවෙසේ තවත් සමහර ස්ථාන සුවිශේෂ කාර්යයන් සඳහා භාවිත කෙරේ. ඒ පාඩම් කරන කාමරය, සාලය යනාදියයි. ඒ තැන්වල කෙරෙන කාර්යයට සරිලන තරමේ වොට් ගණනක් සහිත විදුලි පහන් එම ස්ථානවලට සවිකරන්නට සිදු වේ.

9. විදුලි පහන් යොදන ස්වරූපය

රාත්‍රී කාලයේ පාඩම් කරන ඔබට ලුමන්ස් 250ත් 300ත් අතර ආලෝක ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ. ඔබ පාඩම් කරන්නේ සිවිලිමේ ඇති විදුලි පහනේ ආලෝකයෙන් නම්, වැඩි වොට් ගණනක විදුලි පහනක් ඊට යොදාගන්නට ඔබට සිදුවනු ඇත. ඔබ, මේස විදුලි පහනේ ආලෝකය භාවිතයට ගන්නේ නම් අවශ්‍ය වන්නේ අඩු වොට් ගණනක විදුලි පහනකි. වොට් 5 ප්‍රමාණයේ යටිකුරු (Down light) LED පහන් ඊට යොදාගන්නේ නම් වඩාත් සුදුසු ය.

10. අලංකරණය සඳහා විදුලි පහන් යෙදීම

අලංකරණය සඳහා ආලෝකවත් කිරීම (Decorative lighting) යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ ලස්සන කිරීම සඳහාම යොදා ගන්න විදුලි පහන් ය. අවකාශයට ආලෝකය දීමට වඩා අවකාශය තුළ වෙනම ම ලස්සනක් මෙමඟින් ඇති කෙරේ. ඉස්තෝප්පුවේ යම් කොණක ඇස ගැටීමට ලස්සනට තැබූ විදුලි පහනක්, අලංකරණය සඳහා කෙරෙන ආලෝකවත් කිරීමක් (Decorative lighting) වශයෙන් හඳුන්වන්න පුළුවන. එවැනි ආලෝකකරණයක් ඔබට අවශ්‍ය වන්නේ මානසික ලිහිලනයක් සඳහා ය.

ආ

පලතුරු යනු ඉතා රසවත්, ශරීරයට අවශ්‍ය විවිධ වර්ගයේ පෝෂණ කොටස් ලබා දෙන අගනා ආහාරයකි. අපට දිනකට අවශ්‍ය විටමින්, ඛණිජ ලවණ, තන්තු නියමිත ප්‍රමාණයක් ලබා ගැනීමට දිනකට අවම වශයෙන් පලතුරු කොටස් දෙකක්වත් ආහාරයට ලබාගත යුතු ය. එළවළුවලට අමතරව පලතුරු ආහාරයට එක්කර ගැනීමෙන් අපට අත්වන වාසි කිහිපයකි.

.හෘදය වස්තුව ආශ්‍රිත රෝග අවම කිරීම

.වකුගඩුවල ගල් සෑදීම අවම කිරීම

.ලේ වැඩවීම

.දියවැඩියාව වැළඳීමේ අවදානම

අවම කිරීම

.පිළිකාවලින් ආරක්ෂා කිරීම

පලතුරු ඉදෙන්නේ එතිලීන් නමැති රසායනිකය පලතුරු මත සිදුකරන ක්‍රියාකාරීත්වය නිසයි. මෙම එතිලීන් ක්‍රියා කරන ආකාරය අනුව පලතුරු ඛාණ්ඩ දෙකකි. ඒ නම් ක්ලයිමැක්ටෙරික් (climacteric) පලතුරු හා ක්ලයිමැක්ටෙරික් නොවන (Non climacteric) පලතුරු ය.

ක්ලයිමැක්ටෙරික් පළතුරු

අලිගැටපේර, කෙසෙල්, දූරියන්, ගස්ලබු, පැෂන් ෆෘට්, පේර, සැපතිල්ලා

ක්ලැයිමෙක්ටෙරික් නොවන (Non-climacteric)

දොඩම්, අන්නාසි, මිදි, කොමඩු, දෙළුම්

මෙහිදී ක්ලැයිමැක්ටෙරික් පලතුරු ඉදීම සදහා එතිලීන් ඉතා වැඩි ප්‍රමාණයක් ශ්‍රාවය වන අතර ශ්වසන ක්‍රියාවලිය ඉතා ඉහළ අගයක් ගනී. එමෙන්ම අස්වැන්න නෙළීමෙන් පසුවද පලතුරු ඉදවීම එතිලීන් මඟින් තවදුරටත් සිදුකළ හැක.

ක්ලයිමැක්ටෙරික් නොවන පලතුරු පිලිබද සැලකීමේදී ශ්වසන ක්‍රියාවලිය එතරම්ම ඉහළ අගයකට පත් නොවන අතර මෙම ක්‍රියාවලිය ක්‍රමයෙන් අඩුවීමක් දක්නට ලැබේ. එතිලීන් නිෂ්පාදනය ඉහළ අගයක් නොගනියි. අස්වැන්න නෙළීමෙන් පසුව පලතුරු ඉදෙන්නේ නැත.

පළතුරු ඉදීමේදී ඇතිවන වෙනස්කම්

.සීනී ප්‍රමාණයේ වැඩිවීමක් දක්නට ලැබේ.

.වර්ණය වෙනස් වේ. උදාහරණ ලෙස අඹ, ගස්ලබු, කහ පැහැ යක් ගනියි.

.පලතුරෙහි රසය වෙනස් වේ. පැණිරස ගතිය වැඩිවේ.

.පලතුරෙහි ඇති ආම්ලිකතාව වැඩිවේ.

.පලතුරෙහි ස්වභාවය වෙනස් වේ,එනම් අඹ, ගස්ලබු හා කෙසෙල් වන අතර, ඇපල්වලදී පෙර තිබූ මුදු බව අඩුවී යයි.

පලතුරු නියමිත පරිණතභාවයට පත් වූ පසු එමඟින් නිපදවන එතිලීන් නිසා පලතුරු ඉදෙයි.

පලතුරට හානියක් වීම, උෂ්නත්වය වැඩිවීම වැනි කරුණු නිසා පළතුරු ඉදීමේ ක්‍රියාවලිය ඉක්මන් වන්නේ,එවැනි අවස්ථාවලදී පලතුරු යම් ආතතියකට පත් වන බැවින් එමඟින් එතිලීන් ස්‍රාවය වේ.

නමුත් වර්තමානය වන විට මෙම එතිලීන් බාහිරව යොදා ගැනීම තුලින් පළතුරු ඉඳවීමට බොහෝ දෙනා පෙළඹී ඇත.

වෛද්‍ය සසිනි දිමිංගුආරච්චි

වෛද්‍ය විද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනය

කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය

ඉන්දියානු ආහාරවලට ලෝකයේ බොහෝ දෙනා අතර ඉහළ ඉල්ලුමක් තිබෙනවා. ඉන්දියානු කෑම වට්ටෝරු ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට නම් ආගන්තුක නැහැ. ජලේබි කියන්නේ ඒ වගේ පහසුවෙන්ම හදාගන්න පුලුවන් ඉන්දියානු පැණි රස කෑමක්. ඔබටත් උත්සාහ කරලා බලන්න පුළුවන්.

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය

තිරිඟු පිටි කෝප්ප 3

යෝගට් ‍හෝ මුදවපු කිරි කෝප්ප 2

එළඟිතෙල් කෝප්ප 2

සීනි කෝප්ප 3

කුඩු කරගත් එනසාල් තේ හැඳි ½

කෝන් පිටි (Corn flour) කෝප්ප ½

බේකින් සෝඩා ස්වල්පයක් (තේ හැඳි ¼ අඬු)

එළවළු තෙල් කෝප්ප 2

වතුර කෝප්ප 3

රෝස වතුර බිංදු 4 – 5

තැඹිලි හෝ කහ ආහාර වර්ණක තේ හැඳි ½

සාදන ක්‍රමය

1. පළමුව හලාගත් පිටි, කෝන් පිටි සහ බේකින් සෝඩා භාජනයකට දමා මිශ්‍ර කරගන්න. දැන් එම මිශ්‍රණයට එළඟිතෙල් සහ කහ හෝ තැඹිලි ආහාර වර්ණක බිංදු කිහිපයක් එකතු කරන්න. මිශ්‍රණය ඝනකම් වීම සඳහා මුදවපු කිරි හෝ යෝගට් සහ වතුර මිශ්‍ර කරමින් වත්කර ඝන වනතුරු හොඳින් කවලම් කරන්න. දැන් එම මිශ්‍රණය පැය 8 – 10 ක් අතර කාලයක් පිපෙන්නට තබන්න.

2. පැණි සාදා ගැනීම සඳහා වතුර මද ගින්නේ රත්වීමට තබා එයට සීනි හොඳින් දියවන තුරු හැඳිගාමින් පැණි පදම එනතුරු මද ගින්නේ පිසගන්න.

3. දැන් භාජනයක් ලිප තබා එයට තෙල් වත්කර ගින්දර මධ්‍ය ප්‍රමාණයේ තබා ගැඹූරු තෙලේ බැද ගැනීම සඳහා තෙල් ටික රත් කරගන්න. දැන් කලින් සාදා පැය 8ක් තැබූ මිශ්‍රණය පිරිසිදු කපු රෙදි කැබැල්ලකට දමා වත්කිරීමට කුඩා සිදුරක් සාදා ගන්න. රත් වූ තෙල් භාජනයට ඇතුළත සිට පිටතට කරකවමින් රවුම් හැඩතිව මිශ්‍රණය වත්කරන්න. එකිනෙක නොඇලෙන සේ මෙවැනි කුඩා රවුම් කිහිපයක් වක්කර රන්වන් පැහැයට එනතුරු දෙපැත්ත මාරු කර ගනිමින් බැදගන්න.

4. බැදගත් Jalebis සාදාගත් පැණිවල බහා පැණි උරා ගැනීමට මිනිත්තු 2 – 3 ක් තබාගන්න. මෙහිදී පැණි තද රස්නයෙන් තිබිය යුතුය. දැන් Jalebis එකින් එක පැණිවලින් ඉවතට ගෙන බටර් තැවරූ කොළයක් හෝ Foil කැබැල්ල දැමූ තැටියක තබන්න. මද රස්නෙන්ම හෝ නිවුණු පසු පිළිගන්වන්න.

තිමාලි කස්තුරිආරච්චි

සුනිල් හඳුන්නෙත්ති පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී, කෝප් කමිටු හිටපු සභාපති

පාර්ලිමේන්තුව වාර අවසාන කිරීම හේතුවෙන් මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව පිළිබඳ වෝහාරික විගණන වාර්තාවට සිදුවනු ඇත්තේ කුමක්ද? ජනාධිපතිවරණයේ ජය පරාජය තීරණය වූ ආකාරය ගැන සිතන්නේ කුමක් ද? මහ මැතිවරණයේදී අනුගමනය කරනු ලබන පිළිවෙත කුමක් ද? වැනි කරුණු සම්බන්ධව අදහස් දක්වමින් ජ.වි.පෙ. පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී, කෝප් කමිටුවේ හිටපු සභාපති සුනිල් හඳුන්නෙත්ති එහා ඉවුරට එක්වේ.

පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් ජනපතිවරණය ජය තීන්දු වුණා

ජනපතිවරණ සටන තිබුණේ දෙන්නෙක් අතර

මහමැතිවරණයෙන් වැඩි නියෝජනයක් අපට ලැබෙයි

මැතිසබය අවසන් වීමෙන් වෝහාරික වාර්තාවට බලපෑමක් වුණා

පාර්ලිමේන්තු වාරාවසානය ගැන හැඟීමක් තිබුණෙ නැහැ

තාප්ප සිත්තමට නියාමනයක් තිබුණොත් හොඳයි

 මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව සම්බන්ධයෙන් සිදුකළ වෝහාරික විගණන වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට තිබූ දිනයේ දී පාර්ලිමේන්තුව වාර අවසාන කළා. ඒ ගැන ඔබේ අදහස මොකක් ද?

පාර්ලිමේන්තු ලේකම් කාර්යාලයට මේ වාර්තාව ලැබුණේ නොවැම්බර් 27 වැනිදා. ඊළඟට පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන පළමු දිනය වන දෙසැම්බර් 3 වැනිදාට කාරක සභා සාමාජිකයන් එක්ක සාකච්ඡා කරන්න මමයි යොදා ගත්තේ. පාර්ලිමේන්තුව වාර අවසාන කරනවාය කියන කාරණය ගැන මම අවබෝධයක හිටියේ නැහැ. ඒ ගැන මම දැන ගත්තේ දෙසැම්බර් 2 වැනිදා. මට තිබුණ අවශ්‍යතාවය තමයි, මැතිවරණයෙන් පස්සේ පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන පළමුවැනි දවසෙම මේ වාර්තාව ඉදිරිපත් කරලා, වාර්තාවට අනුව ගන්න ඕනෑ ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද කියන කාරණය කාරක සභාවේ සාකච්ඡා කිරීම හේතුව තමයි මේ මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව ගැන රටේ ජනතාවගේ දැඩි උනන්දුවක් තිබුණා. ජනතා උනන්දුවට අනුව මේ ගැන හෙළි විය යුතුයි කියන මතය මට තිබුණා.

 පාර්ලිමේන්තු වාර අවසාන කිරීම මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව යටගැසීමට කළ එකක් බව ඇතැම් අය පෙන්වා දෙනවා?

එහෙම සම්බන්ධයක් තියෙනවා කියලා නම් මම දන්නෙ නැහැ. කොහොම නමුත්, මේ කාරණා දෙකට සමපාත වීමක් පේන්න තියෙනවා. වාර අවසාන කළ පාර්ලිමේන්තුව නැවත ජනවාරි 3 වැනිදා කැඳවලා, අලුතෙන් කෝප් කමිටුව පිහිටුවන්න ඕනෑ. ඊට පස්සේ ඒ කාරක සභාවට සභාපතිවරයෙක් පත් කරගන්නත් ඕනෑ. ඒ කාර්යය සිදුවන කාලය වෙනකොට බොහෝ විට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන කාලයත් ළඟා වෙයි. ගැටලුව තියෙන්නේ එතැන. 3 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව වාර අවසාන කරන එක තවත් එක් දිනයකින් හරි වෙනසක් වුණා නම්, මීට වඩා ක්‍රියාමාර්ග ගන්න අපට පුළුවන්කමක් තිබුණා.

නව පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම් කළාට පස්සේ බිහි වෙන කෝප් කමිටු සභාපතිවරයාට, මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාවට අදාළ වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවන් ද?

අනිවාර්යයෙන් පුළුවන්. නමුත්, පත්වන සභාපතිවරයාට සහ කාරක සභාවට ඒ සම්බන්ධ ක්‍රියාමාර්ග ගන්න තියෙන කාලයයි, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ කාලයයි අතර තියෙන කාල පරතරය අඩුයි.

 ඔබේ පක්ෂය දූෂණ වංචා සම්බන්ධයෙන් නිතර හඬ නැඟූ පක්ෂයක් වුවත් පසුගිය ජනපතිවරණයේදී ඡන්ද පදනමේ බිඳ වැටීමක් තියෙනවා. හේතුව මොකක් ද?

ජනාධිපතිවරණයේදී රටේ ජනතාව දූෂණ වංචා ගැන සැලකිලිමත් වෙලා නැහැ. ඊට වඩා සලකා බලා තියෙන්නේ ජාතික මට්ටමෙන් මතු වුණ කාරණා දෙසයි. පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයත් එක්ක රටේ සාකච්ඡාව, සංවාදය වුණේ ජාතික ආරක්ෂාව කියන කාරණය. රට බේර ගන්න පුළුවන් කෙනා කවුද? මුස්ලිම් අන්තවාදයෙන් මේ ප්‍රශ්නය බේරන්න පුළුවන් කෙනා කවුද? ඊට මුහුණ දෙන්න පුළුවන් කෙනා කවුද? කියන කාරණයත් එක්ක අප්‍රේල් 21 වැනිදා ඉදලා ජනාධිපතිවරණය පෙළ ගැසුණා. ඒ නිසා තමයි ජනතාව විසින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහත්තයාව තෝරා ගත්තේ. අනෙක් පාර්ශ්වය එහෙමත් නැත්නම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහත්තයා එනවට බිය වුණ පිරිස ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහත්තයා පරද්දන්න පුළුවන් කියලා තෝරා ගත්තේ සජිත් ප්‍රේමදාස මහත්තයාවයි. ඒ මූලික බෙඳීම තීව්‍ර බෙදීමක් වෙද්දී දෙන්නෙක් අතර සටනක් වුණා. එතැනදී තුන්වැනි කණ්ඩායමක් හැටියට අපට තිබුණ ඡන්ද ප්‍රමාණය අඩු වුණා.

 ඉදිරියේදී එන මහ මැතිවරණයේදීත් ජනතාව ඔය වගේ ම උත්තරයක් දුන්නොත්?

ජනාධිපතිවරණය වගේ, මහ මැතිවරණයේදී ප්‍රබල විපක්ෂයක් වෙනුවෙන් අපි සම්බන්ධයෙන් ජනතාව තීන්දු තීරණ ගනීවි කියලා අපි හිතන්නේ නැහැ. මහ මැතිවරණයේදී තෝරා පත් කරගන්නේ කණ්ඩායමක්. අපි විශ්වාස කරනවා පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රබල විපක්ෂයක භූමිකාව ඉටු කරන්න පාර්ලිමේන්තුවට අපේ සාමාජිකයෝ වැඩි ප්‍රමාණයක් ජනතාව තෝරා ගනියි කියලා.

මහ මැතිවරණයට මුහුණ දෙන්න ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ බිම් මට්ටමේ සාමාජිකයෝ සූදානම් ද?

අපේ බිම් මට්ටමේ සාමාජිකයෝ ඕනෑම වෙලාවක මේ කාරණයට සූදානම්. අහන්න ඕනෑ, ජනතාව මේකට ලැහැස්තිද කියලයි. අපට වැදගත් වන්නේ ජනතාවගේ සූදානමයි. මේ රටේ ජනතාව ජවිපෙ ක්‍රියාකාරිත්වය දන්නවා. අපේ ක්‍රියාකාරිත්වය නිසා කෝප් කමිටුව කියන්නේ මොකක්ද කියලා ජනතාව දැන් දන්නවා. වංචා දූෂණ සම්බන්ධයෙන් අපේ මැදිහත්වීම පිළිබඳ රටේ ජනතාව දන්නවා. පාර්ලිමේන්තුවේ විනය සම්බන්ධයෙන් අපේ ක්‍රියාවලිය ඔවුන් අත්විඳලා තියෙනවා. ජනතාවගේ ගැටලු පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජනය කරන්න අපේ කණ්ඩායමේ තියෙන සක්‍රීය දායකත්වය, මැදිහත් වීම කවුරුත් දන්නවා. ඒ නිසා අපි පාර්ලිමේන්තුවේ ඉන්න ඕනෑද කියන එක ජනතාව තීරණය කරන්න ඕනෑ.

ඔබ පක්ෂය 2015දී පොදු අපේක්ෂකයා ජයග්‍රහණය කරන්න සහයෝගය ලබාදුන්නා. නමුත්, එදා පරාජය කළ කණ්ඩායම මෙවර 69ලක්ෂයක ජනවරමක් ලබා ගන්නවා?

මම කලින් කිව්වා වගේ රට ජාතිය බේරා ගැනීමට 69ලක්ෂය විශාල කාර්යය භාරයක් කරලා තියෙනවා. ඒ වගේ ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහත්තයා දිනවීමට මහා සංඝරත්නය, ජනමාධ්‍ය විශාල කැපවීමක් කළා. ඒ අතර ඔබ කියන කාරණය වැදගත්. 2015දී මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයා පරාජය කරන්න කටයුතු කරපු බලවේග, පසුගිය අවුරුදු හතර හමාර තුළ ආණ්ඩුවේ ක්‍රියාකාරීත්වය නිසා මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයාට විරුද්ධව ලබාදීපු ඡන්දය ගැන දෙගිඩියාවකට පත් වුණා. රනිල් වික්‍රමසිංහ මහත්තයාගේ ආණ්ඩුව ගත්තු සමහර ක්‍රියාමාර්ග සහ මහින්ද රාජපක්ෂ පාලනයට තිබුණ චෝදනා ඔප්පු කරන්න කටයුතු නොකිරීම නිසා යහපාලන රජය ගේන්න ඡන්ද දීපු ජනතාවට මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයට විරුද්ධව ඡන්දය පාවිච්චි කිරීම වැරැදිද කියලා හිතුණා. ඒකට හේතුව අපි නෙවෙයි. ඒකට හේතුව එජාපයට ඇති නොහැකියාව, දුබලතාවය, බැරිකම. රාජපක්ෂ පාලනයේ හොරු අල්ලන්න එනවා කියලා ඔවුන් තිබ්බටත් වඩා හොරකම් කළා. මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව එතැන ප්‍රධාන එක. එතකොට ජනතාවට මේ හොරුන්ට වඩා කලින් හොරු හොඳයි කියලා දැනුණා.

 ජ.වි.පෙ. මාධ්‍ය හමුවකදී, ටිල්වින් සිල්වා මහතා වැද්දාට ගොරකා දඩ මස් කරන්නත්, දඩ මස් ගොරකා කරන්නත් පුළුවන් කියලා කිව්වා. වත්මන් ආණ්ඩුවට ද එහෙම කිව්වේ?

නීතිය නිවැරදිව ක්‍රියාත්මක වෙනකොට, තමන්ට ඕනෑ විදිහට නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්න බැහැ. බැඳුම්කර ක්‍රියාවලිය කියන්නෙත් ඒ වගේ දෙයක්. වත්මන් රජය වසර ගණනාවක් පුරා මේ බැඳුම්කර වංචාව ගැන කතා කළා. එය ඒ අයගේ ප්‍රධාන සටන් පාඨයක් වුණා. ඒක ලංකාවේ සුවිශාලතම මුදල් මංකොල්ලය කියලත් කිව්වා. හැබැයි රනිල් වික්‍රමසිංහ මහත්තයලා, රවී කරුණානායක මහත්තයලා ඉන්න විනෝදයේ හැටියට ඒ අය නිවැරැදිකාරයෝ වෙලා පරීක්ෂණය කරපු අපි වැරැදිකාරයෝ වෙන්න පුළුවන් කියලා මට පේනවා. සමහර අයගේ නඩු වීසි වෙන විදිහට ගොරකා දඩ මස් කරනවා ද? දඩ මස් ගොරකා කරනවා ද? කියලා පේනවා. රජයේ නිලධාරියෙක් මට විරුද්ධව පැමිණිල්ලක් දාලා තියෙනවා නම් මම බලයට ආවම නිලධාරියා මාරු කරලා වැඩක් නැහැ. මම කරන්න ඕනෑ උසාවියට ගිහින් මගේ නිර්දෝෂිභාවය ඔප්පු කරලා නිලධාරියා වැරැදියි කියලා ඔප්පු කරන එක. ඒක නීතිය ඉදිරියේ කරන්න ඕන දෙයක්. නීතිය ඉදිරියේ කරන්න ඕනෑ දේවල් රාජ්‍ය බලය පාවිච්චි කරලා කරන ආකාරයෙන් තමයි ගොරකා දඩ මස් ද? දඩ මස් ගොරකා ද? කියලා තීරණය වන්නේ.

 පෝස්ටර් සංස්කෘතිය ඉවත් වෙලා, තාප්ප කලාව කරළියට ඇවිත් තියෙනවා. මේ කාරණය ඔබ දකින්නේ කොහොම ද?

පෝස්ටර් ගහන්න ඕනෑ මිනිහා ඇඟේ පෝස්ටර් ගහගෙන හරි විරෝධතා පළ කරයි. තාප්ප වර්ණවත් වෙන එක හොඳ වැඩක්. රට පුරා පෝස්ටර් එල්ලගෙන, බිල් බෝඩ් එල්ලගෙන ඉන්නවාට වඩා ජනතාව ස්වේච්ඡාවෙන් හරි මෙහෙම දෙයක් කරන එක හොඳයි. විශේෂයෙන් තරුණ තරුණියන්ගේ නිර්මාණශීලී අදහස් ඉදිරියට එනවා. ඒ ඉදිරිපත් කරන ප්‍රකාශනයත් පොදු කාරණයක් වෙනවා නම් වඩාත් හොඳයි. පරිසරය සුරකිමු කියන එක දිහා බැලුවොත් ඒක කාටත් පොදුයි. අපි වගේ බහු විවිධත්වයත් තියෙන රටක මේ වගේ තැන්වල ප්‍රකාශයට පත් කරන්න ඕනෑ විවිධත්වය ම තමයි. මේවා ජාතිවාදී, ආගම්වාදී වෙනවා නම් ඒක හොඳ නැහැ. කවුරුහරි මේ චිත්‍රවලින් පිළිඹිබු වෙන පණිවුඩය ගැන නියාමයක් කරනවා නම් ඒක වැදගත්. මම කියන්නේ, කරන වැඩේ ගොඩක් හොඳයි, නමුත් ගොඩක් දුර බලා කරනවා නම් වඩාත් හොඳයි.

පොදු ස්ථානවල ඇති බිත්ති මත සහ තාප්ප මත චිත්‍ර ඇඳීමේ කලාව සමාජ විද්‍යාත්මක, මනෝ විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණවලින් විමසා බැලීම වෙනත් රටවල මේ වනවිට සිදු වේ. එපමණක් නොව මේ කලාව ගැන පර්යේෂණ ද සිදු කෙරේ. එවැනි පර්යේෂකයන් සහ විද්වතුන් මේ කලාව හඳුන්වන්නේ "පොදු ජනයාගේ කලාව"යන අරුත ඇති "public art"යන පදයෙනි. මෙබඳු කලාවකින් නිරූපණය කෙරෙන්නේ පොදු ජනතාවගේ අදහස් උදහස් සහ සිතුවිලි බව ඔවුහු පෙන්වා දෙති.

මඟ දෙපස ඇති තාප්ප, බස් නැවතුම්පොළ ආදිය චිත්‍රවලින් අලංකරණය කිරීම මෙරට දැන් රැල්ලක් බවට පත්ව තිබේ. ජාති, ආගම්, ස්ත්‍රී, පුරුෂ, වයස් භේදයකින් ද, දෙස් විදෙස් භේදයකින් ද තොරව ඊට බොහෝ පිරිසක් එක්ව සිටිති. බිත්ති පවිත්‍ර කිරීමට අවශ්‍ය ජලය සහ අනෙකුත් මෙවලම් ද බිත්ති පිංතාරු කිරීමට අවශ්‍ය තීන්ත, බුරුසු, පලංචි ආදී උපකරණ ද මුදල් හදල් ද සපයමින් ඊට ශක්තියක් සැපයීමට ඉදිරිපත් වී ඇති පිරිසත් සුළුපටු නැත. අපිරිසිදු සහ අවලස්සන බිත්ති, තාප්ප, බස් නැවතුම්පොළ ආදී තැන් මේ සියලුදෙනාගේ දැඩි කැපකිරීම් නිසා නෙත් සිත් සනහන තැන් බවට පත්වෙමින් තිබේ. කෙටියෙන් කිවහොත් රට ලස්සන වෙමින් පවතී. ඒ හරහා සාමාන්‍ය ජනයා තමන්ට ම ස්වයං වාරණයන් පනවා ගනිමින් සිටිති. ලස්සන කළ ඒ බිත්ති සහ තාප්ප, පෝස්ටර් සහ පාප්පවලින් අපවිත්‍ර නොකිරීමට වග බලා ගැනීම එසේ පනවා ගනු ලැබූ එක් වාරණයකි. එක් අතකින්, එය මේ යුගයේ අපෙන් මතුවිය යුතුම විනයකි. මේ සියලු කාරණා ගැන ගැඹුරින් සිතා බලනවිට බිත්ති, තාප්ප, ආදිය චිත්‍රවලින් අලංකරණය කිරීම කෙතරම් නම් සොඳුරු ද වැඩදායී ද කියා මොහොතකටවත් ඔබට සිතෙන්නට පුළුවන.

නෙත් සිත් පැහැර ගන්නා ඒ සොඳුරු සිතුවම් මැවීමේ කලාව ආරම්භ වූ සැටිත්, එය වැඩී වර්ධනය වූ ආකාරය ගැනත් විග්‍රහ කර බලන්නට එනිසාම කවුළුවක් නිර්මාණය වී ඇත.

කුරුටුගෑමේ ඉතිහාසය

මහ මඟ ඇති බිත්ති, තාප්ප මෙන්ම පොදු ස්ථාන ආශ්‍රිතව චිත්‍ර ඇඳීම ඉංග්‍රීසියෙන් හැඳින්වෙන්නේ "ග්‍රැෆිටි" (Graffiti) යනුවෙනි. "Graffiti"භාවිතයට පැමිණ තිබෙන්නේ ඉතාලි භාෂාවෙහි එන "graffiato"යන පදයෙනි. එය "හූරනවා"යන අරුත දෙයි. ඒ අනුව කිසියම් මතුපිටක, රටාවක්, මෝස්තරයක් සීරීම හෙවත් ඇඳීම යන අරුත "ග්‍රැෆිටි"යන පදයෙන් ලබාදෙන බව කිව හැකි ය. බ්‍රිතාන්‍ය විශ්ව කෝෂය "ග්‍රැෆිටි"යන පදය අර්ථ දක්වා තිබෙන්නේ "form of visual communication, usually illegal, involving the unauthorized marking of public space by an individual or group"යනුවෙනි. එහි අරුත, "පුද්ගලයකු හෝ පුද්ගල කණ්ඩායමක්, සාමාන්‍යයෙන් නිත්‍යානුකූල නොවන ආකාරයට, අනවසර සලකුණු කිරීම් කරමින් සිදුකරන දෘශ්‍ය සන්නිවේදන ස්වරූපයක්"වශයෙනි. බොහෝ ශබ්ද කෝෂවල එය "writing or drawings scribbled, scratched, or sprayed illicitly on a wall or other surface in a public place"වශයෙන් දැක් වේ. මේ අර්ථ දැක්වීමෙන් කියැවෙන්නේ; "පොදු ස්ථානයක බිත්තියක් මත හෝ වෙනත් පෘෂ්ඨයක් මතුපිට හෝ ලිවීම, ඇඳීම හෝ නීතිවිරෝධී ලෙස ඉසීම (තීන්ත හෝ වර්ණ හෝ) "එනමින් හැඳින්වෙන බවකි. මේ නිර්වචනවලට අනුව, පොදු ස්ථානවල අනවසරයෙන් චිත්‍ර ඇඳීම, අකුරු ලිවීම හෝ සීරීම හෝ මේ ගණයට ඇතුළත් වන බව කිව හැකි ය. එසේම එය නීති රීතිවලට එරෙහි වූත්, මතභේදයට ලක් වූත් නිර්මාණකරණයක් බවත් පෙනී යයි.

මේ කියන අන්දමේ සීරුම්, එහෙමත් නැත්නම් කුරුටු ගෑම් හෝ චිත්‍ර, රෝමයේ උමං සොහොන් ගෙවල්වල දක්නට ලැබුණු බවට සාක්ෂි හමු වී තිබේ. ඒ හැරුණුවිට අතීත එෆෙසුස් (Ephesus) නමැති ග්‍රීක නගරයේත්, මායා ශිෂ්ටාචාරයේත්, පුරාණ ඊජිප්තුවේත් එකී කුරුටුගෑම් කලාව තිබී ඇත. එහෙත් ඒවා සියල්ලම චිත්‍ර පමණක් ම නොවන බව සැලකිය යුතු ය. ඇතැම් තැනෙකින් මතු වූ එවැනි නිර්මාණයක අක්ෂර ද දක්නට ලැබේ. මෙහිදී අපේ රටේ සීගිරි චිත්‍ර, ඉන්දියාවේ අවුරන්ගාබාද්හි අජන්තා ලෙන් සිතුවම් පමණක් නොව දකුණු දිග ආසියාවේත්, අග්නිදිග ආසියාවේත්, අප්‍රිකාවේ විවිධ ප්‍රදේශවලත්, යුරෝපයේත්, ඕස්ට්‍රේලියාවේත් ලෙන් සිතුවම් ගැන ද අමතක කළ නොහැකි ය. මානව ඉතිහාසයේ සුවිශේෂ සන්ධිස්ථානයක් සේ සැලකෙන නිරිතදිග ප්‍රංශයේ ලැස්කෝ ලෙන් සිතුවම් ද මෙහිදී අප මතකයට නඟා ගත යුතුව ඇත. මානවයා ලැස්කෝ ලෙන් තුළ සිතුවම් ඇඳ ඇත්තේ අදින් වසර 17,000කට ඉහතදී යැයි විද්‍යාඥයෝ පෙන්වා දෙති. එහි ලෙන් සිතුවම් 600කට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් දක්නට පුළුවන. ලැස්කෝ ලෙන්වල ඇති චිත්‍රවලටත් වඩා පැරණි ලෙන් චිත්‍ර සමූහයක් අයිබීරියාවෙන් සොයා ගැනිණ. ඒවා වසර 64,000ක් තරම් පැරණි බවත් ඒවායෙහි, නිර්මාණකරුවන් නියැන්ඩර්තාල් මානවයන් විය යුතු බවත් "Human Evolution"නමැති ජර්නලයට පර්යේෂණ පත්‍රිකාවක් ඉදිරිපත් කරමින් විද්‍යාඥයෝ පිරිසක් පසුගිය වසරේදී ප්‍රකාශ කළහ. මේ අනුව, කිසියම් පෘෂ්ඨයක් මත සිතුවම් කිරීමේ කලාව, හෝමෝ සේපියන් සේපියන් මානවයාට පෙර සිටි නියැන්ඩර්තාල් මානවයා දක්වා දිව යන බව අවබෝධ කරගත හැකි ය. එසේ වුවත් මෙහිදී අපගේ අවධානය යොමුවන්නේ වසර දස දහස් ගණනක් තරම් ඉපැරණි මේ මානව චර්යාවේ අධ්‍යතන ස්වරූපය වෙත පමණි.

ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල චිත්‍ර ඇඳීමේ සම්ප්‍රදාය වඩාත් කැපී පෙනෙන්නට පටන් ගන්නේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය තුළ, එක්දහස් නවසිය හැත්තෑ ගණන්වලදී ය. නිව්යෝර්ක් නගරයේ උමං මාර්ග පද්ධතියක් පුරා පිරිසක් එකල චිත්‍ර ඇඳි බව සඳහන් වේ. කාර්මික වශයෙන් දියුණු තලයකට ළඟා වූ යුරෝපා රටවලත්, ලෝකයේ තවත් ස්ථාන කිහිපයකත් මේ චිත්‍ර ඇඳීමේ කලාව ව්‍යාප්ත විය. කිසියම් සමාජයක පවත්නා ප්‍රමුඛ මාධ්‍යයට ප්‍රවේශ වීමට හැකියාවක් නැති, සමාජයෙන් සෑහෙන දුරට කොන් වූ කලාකරුවන් මේ සිතුවම් ඇඳීමේ ප්‍රවාහයට එක්ව සිටි බව පෙනෙන්ට තිබේ. ඔවුන් ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල බොහෝවිට ඇඳ තැබුවේ එක්කෝ ඔවුන්ට බලපෑ දේශපාලන කාරණාය; නැතිනම්, ඔවුන්ගේ සිත් නිරන්තරයෙන් පෙළූ ගැටලු සහගත තත්ත්වයන් ය. එසේ සිතුවම් ඇඳ තැබූ බොහෝදෙනෙක් තමන්ගේ අනන්‍යතාවය ඒ සිතුවම් මත සටහන් නොකළහ. එයට වඩාත්ම බලපෑවේ, ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල චිත්‍ර ඇඳීමට එරෙහිව ඒ ඒ රටෙහි ක්‍රියාත්මක වූ නීති රීති ය.

සංස්කෘතික ලක්ෂණ

ඇමෙරිකාවේ පොදු ස්ථානවල බිත්ති මත චිත්‍ර ඇඳීමෙන් ප්‍රකට වූ කලාකරුවකු ලෙස ජීන් - මයිකල් බස්ක්වෙයිට් (1960-1988) දැක්විය හැකි ය. හයිටි සහ පර්ටෝ රිකා සම්භවයක් සහිත ජීන් 1977 සිට එක් දහස් නවසිය අසූ ගණන් මුල භාගය දක්වා කාලයේදී ඇමෙරිකාවේ නිව් යෝර්ක් නගරයේ ප්‍රකට ස්ථානවල බිත්ති මත සිතුවම් ඇන්ඳේ ය.

ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල සිතුවම් අඳින විට නගර බලධාරීහු ජීන්ව එළවා දැමූහ. නීතිමය ආවරණයක් රහිතව ද දහසකුත් එකක් බාධක මධ්‍යයේ ද වීදී චිත්‍ර ඇඳීම කරගෙන ගිය ජීන් කාලයත් සමඟ තම අනන්‍යතාව ගොඩනඟා ගත්තේ ය. ජීන් වැනි කලාකරුවන්ට තම අනන්‍යතාව ගොඩනඟා ගන්නට හැකි වූයේ ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල චිත්‍ර ඇඳීමේ කලාව කාලයත් සමඟ සමාජය තුළ ස්ථාවර තත්ත්වයකට පත් වූ බැවිනි. ජීන්ගේ ඇතැම් සිතුවම් ඇමෙරිකා ඩොලර් 100,000,000ක් වැනි ඉහළ මිලකට පසු කලෙක අලෙවි වූයේ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙසිණි.

තාප්ප සහ බිත්ති මත අඳිනු ලබන සමකාලීන චිත්‍රවලට, හිප් පොප් සංස්කෘතියෙන් (hip pop culture) වැඩි ආභාසයක් ලැබී ඇති බව සමාජ විද්‍යාඥයෝ පවසති. හිප් පොප් සංස්කෘතිය යනු අප්‍රිකා - ඇමෙරිකා, ලතින් ඇමෙරිකා සහ කැරිබියානු - ඇමෙරිකා ජාතිකයන්ගේ ඇවතුම් පැවතුම්වල වැඩි දායකත්වයක් සහිතව බිහිවුණු සංස්කෘතියකි. තාප්ප සහ බිත්ති මත ඇඳෙන සිතුවම්වලට හිප් පොප් සංස්කෘතියේ පමණක් නොව තවත් බොහෝ සංස්කෘතීන්වල සහ උප සංස්කෘතීන්වල බලපෑම ද කාලයත් සමඟ එකතු වී ඇත. ඒ ඒ රටෙහි සිටින චිත්‍ර ශිල්පීහු ඔවුන්ගේ සංස්කෘතියට ආවේණික සිද්ධි චිත්‍රයට නඟති. මේ දිනවල මෙරට තාප්ප මත අඳිනු ලබන චිත්‍රවල වැඩි වශයෙන් යුද්ධය සම්බන්ධ කාරණා දැකිය හැකි වන හේතුවද එයයැයි අනුමාන කළ හැකිය. තිස් වසරක කාලයක් පැවැති ත්‍රස්තවාදයත් ඒ නිසා ඇතිවුණු යුදමය තත්ත්වයත් අපේ සංස්කෘතියට දැඩිව බලපෑවේ ය. එයින් වියුක්ත කලා නිර්මාණ බිහිවන්නේ නම් එය අරුමයක් වනු ඇත්තේ එහෙයිනි.

පොදු ස්ථානවල බිත්ති මත ඇඳීම ඇතැම් විද්වතුන් හඳුන්වන්නේ වීදී සරණා කණ්ඩායම්වල ක්‍රියාකාරකමක් ලෙස ය. එසේ වුවත් මහා පරිමාණයෙන්, ප්‍රසිද්ධියේ චිත්‍ර ඇඳීම වීදී සරණා රස්තියාදුකාරයන්ගේ ක්‍රියාවක් වශයෙන් හෝ හැසිරීමක් වශයෙන් හෝ ලඝු කර දැක්වීම යුක්ති යුක්ත නොවේ. පොදු ස්ථානවල චිත්‍ර ඇඳීම සමාජ විරෝධී ක්‍රියාවක් හෝ සමාජ අවධානය තමන් වෙත නතු කර ගැනීමේ අරමුණෙන් කරන ළාමක ක්‍රියාවක් හෝ විනෝදය පිණිස කරන ක්‍රියාවක් හෝ වන්නේ ද නැත. කවරාකාරයෙන් බැලුවත් පොදු ස්ථානවල සිතුවම් ඇඳීම කලාවක් බවත් එයින් යම් යම් පණිවුඩ සමාජයට නිකුත් කෙරෙන බවත් ඇතැම් අයට නොවැටහීම කනගාටුවට කාරණයකි.

සිත්තරුන් ද තමන් වෙත පවරාගෙන ඇති වගකීමේ බරපතළකම වටහා ගනිමින් සිතුවම් ඇඳිය යුතුව ඇත. සමාජයට අවැඩක් වන හෝ සමාජය භේද බින්න කරවන හෝ සිතුවම් ඇඳීම එම වගකීම පැහැර හැරීමකි. මඟ දෙපස තාප්ප සහ බිත්ති මත සිතුවම් ඇඳීම සම්බන්ධයෙන් වැදගත් වන මෙරට නීති රීති ගැන අවබෝධය ද මේ සිත්තරුන්ට සහ පොදු ජනතාවට අවශ්‍ය වේ. ඒ පිළිබඳව සංවාදයක් ඇතිවිය යුතු ය. එසේ නොවුණහොත් මේ සිතුවම් සාමාන්‍ය ජනයාට හිසරදයක් වන්නට ඉඩ ඇති බැවිණි. නිදසුනක් ලෙස, මහමඟ රිය ධාවනය කරන රියදුරන්ගේ රිය ධාවන කාර්යයට බාධාවන අන්දමට එනම් ඔවුන්ගේ අවධානය වෙනස් කෙරෙන සිතුවම් මඟ දෙපස ඇඳ තිබුණහොත් එයින් සිදුවනු ඇත්තේ ලිහා ගත නොහැකි තවත් සමාජ ගැටලුවක් නිර්මාණය වීමය. එහි බරපතළකම සහ නීතිමය රාමුව ගැන කතා කිරීමට මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරිය වැනි ආයතන ද මුල් වියයුතු ය. වීදී දෙපස අඳින චිත්‍ර සැබෑවටම එම සිත්තරුන්ගේ ම නිර්මාණ ද යන කාරණය පදනම් කරගෙන ද තවත් ගැටලු මතු වන්නට ඉඩ තිබේ. වෙනත් නිර්මාණකරුවකුගේ නිර්මාණ විධිමත් ලිඛිත අවසරයකින් තොරව තාප්ප සහ බිත්ති මත අඳිනු ලබයි නම් එහි මුල් අයිතිකරුට ඒ සම්බන්ධයෙන් නීතිමය ක්‍රියාමාර්ගවලට එළඹෙන්නට ඉඩක් ඇත.

පොදු ජනයාගේ කලාව

පොදු ස්ථානවල ඇති බිත්ති මත සහ තාප්ප මත චිත්‍ර ඇඳීමේ කලාව සමාජ විද්‍යාත්මක, මනෝ විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණවලින් විමසා බැලීම වෙනත් රටවල මේ වනවිට සිදු වේ. එපමණක් නොව මේ කලාව ගැන පර්යේෂණ ද සිදු කෙරේ. එවැනි පර්යේෂකයන් සහ විද්වතුන් මේ කලාව හඳුන්වන්නේ "පොදු ජනයාගේ කලාව"යන අරුත ඇති "public art"යන පදයෙනි. මෙබඳු කලාවකින් නිරූපණය කෙරෙන්නේ පොදු ජනතාවගේ අදහස් උදහස් සහ සිතුවිලි බව ඔවුහු පෙන්වා දෙති. කිසියම් සමාජයක ජීවත් වන ජන කොටසකගේ නැතිනම් ප්‍රජාවකගේ අදහස් මෙවැනි චිත්‍රවලින් ප්‍රකාශ කෙරෙන්නේය යන්න එහි අදහසයි. එම ප්‍රජාවේ සාමාජිකයන් මුහුණ දෙමින් සිටින ආර්ථික, සමාජයීය, දේශපාලන, වාර්ගික ආදී විවිධ ගැටලු මෙවැනි චිත්‍රවලින් සන්නිවේදනය කෙරේ. එම චිත්‍ර දෙස බැලීමෙන් පමණක් වුව ඒ ප්‍රජාවේ ගැටලු සහ සිතුම් පැතුම් අවබෝධ කර ගන්නට, එම ප්‍රජාවට පිටතින් පිවිසෙන පුද්ගලයකුට ඉඩ ලැබේ. එයින් ඒ ප්‍රජාව අභ්‍යන්තරයේ ම සංවාදයක් ගොඩනැඟෙන්නට අවශ්‍ය පරිසරය සැකසේ. නිදසුනක් හැටියට බර්ලින් තාප්පය දක්වන්නට පුළුවන.

බටහිර බර්ලිනය සහ නැඟෙනහිර බර්ලිනය වෙන් කරමින් 1961දී ඉදි කෙරුණු බර්ලින් තාප්පය හැඳින්වෙන්නේ ලොව විශාලතම කැන්වස්වලින් එකක් හැටියට ය. සමහර විචාරකයන්ට අනුව එය ලොව විශාලතම විවෘත කලාභවනයි. සිතුවම් 105ක් පමණ මේ විවෘත කලාභවනේ දක්නට ලැබේ. බටහිර බර්ලිනයට අයත් කොටස පමණක් සිතුවම් ඇඳීමට නිරාවරණය වූ බව මෙහිදී වෙසෙසින්ම මතක් කර දිය යුතු ය. නැගෙනහිර බර්ලිනයට අයත් කොටස, බර්ලින් තාප්පය බිඳ වැටෙන තුරුම හිස්ව පැවතියේ ය. ඊට හේතු වූයේ එහි ළඟාවීම තහනම් කර තිබීමයි. බටහිර අර්ධයේ සිතුවම් ඇඳීමට ඉඩ ලැබීමත්, නැඟෙනහිර අර්ධයේ ඊට විරුද්ධ තත්ත්වයක් පැවතීමත් ජනතාව පෙළූ දේශපාලනික තත්ත්වයේ පිළිබිඹුවක් මිස අන් කවරක් ද?.

බර්ලින් තාප්පයේ සිතුවම් ඇඳීම ආරම්භ වූ දා සිටම ඊට සහභාගී වූයේ ප්‍රකට කලාකරුවන් ද නොවේ. මේ නොහඳුනන කලාකරුවන් තාප්පය මත මුදාහැර තිබෙන්නේ එවකට පැවැති සෝවියට් රජයෙන් නැඟෙනහිර ජර්මනියට එල්ල වූ පීඩාවන් ය.

සමාජ යථාර්ථය

පොදු ස්ථානවල ඇති බිත්ති මත ජනතාව තම අදහස් පළ කිරීම මෙයට දශක කිහිපයකට පෙර කියුබාවේ සාමාන්‍යයෙන් දක්නට ලැබුණේ නැත. එසේ වුවත් තරුණ කලාකරුවෝ දැන් දැන් එරට ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවලත් සිතුවම් ඇඳීමට පටන් ගෙන සිටිති. ඔවුන්ගේ චිත්‍රවලින් වඩාත්ම පිළිබිඹු වන්නේ අදහස් පළ කිරීමට පනවා ඇති සීමාවන් ය. මේ සිත්තරුන් ප්‍රසිද්ධියේ අදහස් පළ කිරීමට පැන වී ඇති බාධා නිරූපණය කරන්නේ මුඛ රහිත සතුන් මාර්ගයෙනි. එකී සතුන් අපට පියවි ලෝකයේදී දැක ගන්නට ලැබෙන සතුන් ද නොවේ. ඇතැම් සතෙකුගේ ස්වරූපය සුනඛයකුට සමාන වුවත් ඌට තිබෙන්නේ මනුෂ්‍යයකුගේ අත් සහ පාදය. ඌට මුඛයක් නැත. තවත් තැනෙක දැකිය හැකි වන්නේ වවුලකුටත්, බූවල්ලකුටත් නැති, ඒ සත්ත්ව විශේෂ දෙකේම ලක්ෂණ රැගත් සතෙකුගේ රුවකි. එකී අමුතු සත්ත්වයාගේ අත් පා සමාන වන්නේ මනුෂ්‍ය අත් පා වලට ය. ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල තාප්ප මත සිතුවම් කිරීමට අවශ්‍ය තීන්ත වර්ග සොයා ගැනීම කියුබාවෙහි සිත්තරුන්ට බොහෝ අසීරු කටයුත්තකි. කාර්මික ක්ෂේත්‍රයේ භාවිතයට ගැනෙන තීන්ත, නොයෙකුත් තෙල් වර්ග ආදිය තම සිතුවම් සඳහා භාවිත කළ බව එක් සිත්තරකු සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමක වරක් සටහන් කර තිබිණ. ලෝපේස් නමැති මේ සිත්තරාට තම සිතුවම් නිම කිරීමට අවශ්‍ය පැහැයන් එම තීන්ත වර්ග අතරින් සොයා ගැනීම බොහෝ දුෂ්කර වී ඇත. මෙවැනි කාරණා නිසා කියුබාවේ තාප්ප මත දක්නට ලැබෙන චිත්‍ර, වර්ණවත් වී තිබෙන්නේ මිශ්‍ර වර්ණවලින්වත්, සංකීර්ණ වර්ණවලින්වත් නොවේ.

ඉන්දුනීසියාවේ ජකාර්තා අගනුවර බිත්ති මත ද සිතුවම් දකින්නට පුළුවන. ජකර්තා නගරයේ ප්‍රදර්ශනය කෙරෙන චිත්‍රවලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් සිතුවම් කර තිබෙන්නේ ඇන්ඩෘ ගෝල් නමැති චිත්‍ර ශිල්පියා ය. ඇතැම් තැනෙක දැක්වෙන්නේ ජකර්තා නගරය ඇන්ඩෘ ගෝල්ට තනි කැන්වසයක් වී ඇති බවය. ඔහු තම සිතුවම් සඳහා භාවිතයට ගෙන තිබෙන්නේ වර්ණ දෙකක් හෝ තුනක් හෝ පමණි. ඇතැම් විටෙක ඒ සිතුවම් මත අකුරු සටහන් ද දැකිය හැකි ය. ඉන්දුනීසියාවේ පවත්නා වත්මන් තත්ත්වයට දක්වන ප්‍රතිචාර තමන්ගේ සිතුවම්වලින් දැකිය හැකි බව ඇන්ඩෘ ගෝල් වරක් මාධ්‍යයට අදහස් දක්වමින් පවසා තිබිණ. " ... මා අවට සිදුවන්නේ කුමක් ද?. මගේ චිත්‍රවලින් එය විස්තර කර දැක්වීම ඔබට හමු වේ. ..."යැයි ඔහු එහිදී පවසා තිබුණි.

මේ නිදසුන්වලින් අපට වටහා ගත හැකි ප්‍රධාන කාරණයක් තිබේ. එනම්, ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල බිත්ති මත ඇඳි සිතුවම්වලින් නිරූපණය වන්නේ පොදු ජන අදහස් සහ සිතුම් පැතුම් යන්න ය. එනිසා මෙරට තරුණයන් තාප්ප මත, බිත්ති මත අඳින සිතුවම් එක් පැත්තකින් ඔවුන්ගේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමක් හැටියට දක්වන්නට පුළුවන. අවශ්‍ය වන්නේ, වැඩිහිටියන්, බුද්ධිමතුන්, සමාජ ක්‍රියාකාරිකයන් මෙන්ම දේශපාලනඥයන් ද ඒ දෙස වඩාත් තුලනාත්මකව බැලීමයි. නොයෙක් වර්ණ කන්නාඩි දමාගෙන මේ වීදී චිත්‍ර විවේචනය කරන්නට ගියහොත්, ඒවායේ ඇති සැබෑ හැඩ සහ වර්ණ නොපෙනී යන්නට ඉඩ ඇති බැවිනි.

සෑම ජනසමාජයකම එදත් අදත් පැවති සාමාන්‍ය ක්‍රමවේදයක් ලෙස උපතේ දී දරුවාගේ ජනනේන්ද්‍රිය දෙස බලා ස්ත්‍රී පුරුෂභාවය නිර්ණය කිරීම හැඳින්විය හැක. ශාරීරික හා මානසික යන ද්විත්ව ලක්ෂණ සහිතව උප්පත්තිය ලබන දරුවා ක්‍රමක්‍රමයෙන් වර්ධනය වීමත් සමඟම ඔහුට හෝ ඇයට උපතේ දී ලැබුණු ස්ත්‍රී, පුරුෂභාවය නොහොත් ලිංගික අනන්‍යතාව සමපාත නොවූ අවස්ථා ද දක්නට ලැබේ. මෙවැනි පුද්ගලයන් ලිංගික සංක්‍රාන්තිකයන් නැතහොත් සංක්‍රාන්තික සමාජභාවී පුද්ගලයන් ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. කායික හා මානසික ශරීර සමඟ උප්පත්තිය ලබන්නා වූ බහුතරයකට කායික ශරීරයට සමාන්තර මානසික ශරීරයක් හිමි වේ. ඇතැම් පුද්ගලයන් කායික ශරීරයට පරස්පර විරෝධී මානසික ශරීරයක් සමඟ බිහි වේ. මෙම පුද්ගලයන් සංක්‍රාන්තික සමාජභාවී කුලකය නියෝජනය කරනු ලබන ප්‍රජාවට අයත් වේ. සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේදී සංක්‍රාන්තික ලිංගිකත්වය හඳුන්වනු ලබන්නේ ස්ත්‍රී මනසක් හෝ පුරුෂ මනසක් ඇත්තකුට ප්‍රතිවිරුද්ධ ශරීරයක් ලැබීම ලෙසය.

උපතින් ලද ලිංගේන්ද්‍රිය මත ස්ත්‍රී, පුරුෂභාවය නිර්ණය කරනු ලබන්නා වූ ලෝකයක් තුළ කාන්තා ශරීර ලක්ෂණ පුරුෂයන් සතු වීම ද පුරුෂ ශරීර ලක්ෂණ කාන්තාවන් සතු වීම ද සමාජයේ ගැරහුමට හා අපවාදයන්ට ලක්වීමේ ප්‍රබල සාධකයකි. මෙම රූපාන්තරණ ක්‍රියාවලිය චෛතසිකයන් මත පදනම් වූ සංසිද්ධියක් නොවන අතර ස්වාභාවිකවම සිදුවෙන ක්‍රියාදාමයකි.

ලෝකයේ මෙතෙක් සිදු කර ඇති සමීක්ෂණ වාර්තාවලට අනුව සංක්‍රාන්ති සමාජභාවී කුලකය ස්ත්‍රී හා පුරුෂ අනන්‍යතාවයන් හැට හතරකින් සමන්විත වේ. මෑතක දී මෙයට එක් වූ නවතම කොට්ඨාසය ලෙස තමන්ව ස්ත්‍රියක් ලෙස හෝ පුරුෂයෙක් ලෙස හැඳින්වීමක් සිදු නොකරන ප්‍රජාව අයත් වේ.

තම හෘද සාක්ෂියට අනුව නිදහසේ ජීවත්වීමේ වරම අහිමි වීම නිසාවෙන් සමාජයේ වූ විවිධ කොටස්වලින් එදිනෙදා ජීවිතයේ දී විවිධාකාර ගැටලුකාරී තත්ත්වයන්ට මුහුණපෑමට ඔවුනට සිදුවේ. ඔවුන් බොහෝ දෙනකු විවිධාකාරයේ වෙනස්කම්, හිරිහැරකිරීම්වල ඉලක්ක වේ. මෙහි ඇරඹුම නිවස තුළම සිදු වන අතර ඉන් අනතුරුව පාසල සේම සාමාන්‍ය ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථාවන්හි විවිධ පුද්ගලයන්ගේ ගොදුර බවට මොවුන් පත් වේ.

බොහෝ විට අප සෑම ප්‍රශ්නයක්ම විනිශ්චයට ලක් කරනුයේ එම ප්‍ර‍ශ්නයෙහි ඇතුළාන්තය දෙස බලා නොව අපගේ ඇසට නතු වූ සීමාවක සිටය. සමස්ත සමාජයෙහි අවධානයට ලක් වූ ‍හෝමෝන ප්‍රතිකාර, සැත්කම් සේම හැඳුනුම්පත, උප්පැන්නය යන තේමාවලින් ඔබ්බට ගොස් සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් පිළිබඳ අවධානයට ලක් කරන පිරිස ඉතාමත් සීමිතය.

පවුල් සංස්ථාව ඔස්සේ සිදුවන බලපෑම සේම සමාජය ඉදිරියට පැමිණීමේ ආත්මශක්තිය හීන වීම යනාදී හේතු සාධක නිසා හෘද සාක්ෂියට පමණක් සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් ලෙස සීමා වූ ප්‍රජාවක් ද ජීවත් වෙති. විවිධ හේතු නිසා තම ලිංගික අනන්‍යතාව හෙළි නොකරන මොවුහු මුළු ජීවිත කාලයම විඳවමින් ජීවත් වෙති.

රැකියාවක් හෝ නවාතැන් හෝ සොයාගැනීමේ දී ද මොවුහු නිරන්ත‍රයෙන් ප්‍රතික්ෂේප වෙති. ලිංගික අනන්‍යතාවය පිළිබඳ සමාජ දුර්මත, සංක්‍රාන්ති සමාජභාවීන් කෙරෙහි වූ භීතිකාව යන හේතු සාධක නිසාවෙන් ගර්හාව හා අපවාද ඉවසාගත නොහැකිව තමන් එතෙක් ජීවත් වූ ප්‍රදේශ අතහැර නගරාසන්න වාසස්ථාන සොයා පැමිණෙන සංක්‍රාන්තිකයන්ගේ වැඩිවීමක් වර්තමානය වන විට දක්නට ලැබේ. විශේෂයෙන් කොළඹ හා ගම්පහ දිස්ත්‍රික්ක ආසන්න නගරවල සංක්‍රාන්ති සමාජභාවී පුද්ගලයන්ගේ වැඩිවීමක් දක්නට ලැබෙන අතර බොහෝ විට එම පුද්ගලයන් ගම්බද පළාත්වලින් සංක්‍රමනය වූවන්ය. විශේෂයෙන් අනුරාධපුර, පොළොන්නරුව වැනි දුෂ්කර පළාත්වල තැනැත්තන් ඒ අතර සිටිති. ඇතැම් අවස්ථාවල ඔවුන් නිවෙස් මිල දී ගැනීමට යාමේ දී මොවුන්ගේ සංක්‍රාන්තික සමාජභාවය නිසාවෙන් නිවෙස්වල මිලද ඉහළ නංවනු දක්නට ලැබේ. එම මිල ගෙවීමට සරිලන මුදල් ගෙවීමට නොහැකි අවස්ථාන්වල දී ඉතා සීමිත ඉඩකඩක නිම වූ අඩු පහසුකම් සහිත නිවාස මොවුන්ගේ වාසභවනය වේ.

සංක්‍රාන්ති ලිංගික නැතහොත් සංක්‍රාන්ති සමාජභාවී පුද්ගලයන්ට රැකියා අවස්ථා ලබා ගැනීමේ දී විවිධ දුෂ්කරතාවයන්ට මුහුණපෑමට සිදු වේ. සංක්‍රාන්තිකත්වයට එළඹීමට පෙර ලබාගත් රැකියා සංක්‍රාන්තිකත්වය ප්‍රකටවීමත් සමඟ අහිමි වීමේ ඛේදජනක ඉරණමට ඔවුහු මුහුණ පා සිටිති. එවිට ඔවුනට නව රැකියාවක් සොයා ගැනීම අතිශය අසීරු වේ.

එවිට මෙවැනි පුද්ගලයන් පහසුවෙන්ම අවතීර්ණ විය හැකි රැකියාවක් ලෙස තෝරාගනු ලබන්නේ ගණිකා වෘත්තියයි. එසේ වුවද අනෙක් ගණිකාවන්ට තරමට වටිනාකමක් ඔවුන්ට නොලැබේ. ගණිකාවන් යනුවෙන් හංවඩු ගැසීමට බොහෝ පුද්ගලයන් සිටිය ද ඔවුන්ගේ ජීවන ගැටලු කෙරෙහි කිසිවකුගේ අවධානයට ලක් වන්නේ නැත.

සංක්‍රාන්තික ලිංගිකයන් නිසා ලිංගික රෝග වැඩිවීමේ ප්‍රතිශතය ඉහළ ගිය බව මෑත කාලයේ කරළියට පැමිණි ප්‍රධාන මාතෘකාවකි. ඔවුන්ට HIV ලේබලය ඇලවීම පහසු කටයුත්තක් වුව ද එම HIV ලේබලය පිටුපස ඇති සමාජ යථාර්ථය කිසිවකුගේ ඇස නොගැටේ. පාට කණ්ණාඩි පැලඳ ලෝකය දෙස බලන අයගේ උකුසු ඇසට හසුවන්නේ ඔවුන්ගේ වැරදි චර්යා රටා පමණක් වුව ද අනෙක් ප්‍රජාවට හිමි සියලු අයිතිවාසිකම් ඔවුන්ට ද හිමි විය යුතු බව අවිවාදිත කරුණකි.

සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් පිළිබඳ මාධ්‍ය වාර්තාකරණයේ දී ද උලුප්පා පෙන්වනු ලබන මාතෘකාව වන්නේ ලිංගිකත්වයයි. ජනමාධ්‍ය ආචාරධර්ම පිළිබඳ කිසිදු වග විභාගයකින් තොරව ලිංගිකත්වය හා පෞද්ගලිකත්වය කුණු කොල්ලයට විකුණන මානසික තත්ත්වයකට වත්මන් ජනමාධ්‍යවේදීන් පත්ව තිබීම කණගාටුවට කරුණකි.

ලිංගික සංක්‍රාන්තිකයින් ලිංගික ශ්‍රමිකයන් බවට පත්වීම සෑම මාධ්‍යයකම උණුසුම් පුවතකි. එහෙත් ඔවුන් එම තත්ත්වයට පත්වීම කෙරෙහි බලපෑ හේතු සාධකයන් පිළිබඳ කිසිදු මාධ්‍යයක් මඟින් ආවරණයක් ලබා නොදීම ඔස්සේ තවදුරටත් සමාජය තුළ වැරදිකරුවන් බවට පත් වන්නේ මොවුන්මය. සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් පිළිබඳව වෛරී සහගත අදහස්වලින් මිදී යහපත් සමාජ ආකල්ප ගොඩනැඟීම සෑම ප්‍රජාවකගේම කාර්යභාරයකි. ඒ ඔස්සේ ඔවුන්ගේ හෙට දවස යහපත් වනු නොඅනුමානය.

ඉසුරි රණවීර

 ගල්දූව ආරණ්‍ය සේනාසනවාසී, ශ්‍රී කල්‍යාණි යෝගාශ්‍රම සංස්ථා මහා සංඝ සභාවේ නියෝජ්‍ය මහා ලේඛකාධිකාරී, විනයාචාර්ය,  පූජ්‍ය ලග්ගල කල්‍යාණවංශ ස්වාමීන්වහන්සේ

බුද්ධ දේශනයට අනුව, බුද්ධ විනයට අනුව, බුදුරජුන් අනුදැන වදාළ ධර්මයට අනුව භික්ෂු සංඝයා කවුරුත් අයත් වෙන්නේ එක නිකායටයි. ඒ බුද්ධ නිකායට පමණයි. නිකාය භේද වශයෙන් හෝ ජාති භේද, කුල භේද වශයෙන් වෙන්වෙන්න හොඳ නැහැ. හරියට මහා සාගරයට වැටෙන ජලය වගේ. එක් එක් ගංගා, ඇළ දොළවලින් හා අහසින් මහා සාගරයට වැටෙන ජලය වෙන්කර හඳුනාගන්න බැහැ.

බෞද්ධ සමාජය දැනගත යුතු ගුණ අතර බුදුගුණ, දහම් ගුණ, සඟ ගුණ විශේෂය. බුදු ගුණ, දහම් ගුණ ගැන සමාජයේ බොහෝ දෙනා කතා කරතත්, මහා සංඝ රත්නයේ ගුණ ගැන කතා කරන්නේ අඩුවෙනි. මහා සංඝ රත්නය යනු කව­ුරුන් වහන්සේද? උන්වහන්සේලා වෙතින් විද්‍යාමාන වන ගුණ මොනවාද ? යන්න ධර්ම සභාවෙන් අවබෝධකර ‍ෙදන්නේ අම්බලන්ගොඩ, කහව, ගල්දූව ශ්‍රී ගුණවර්ධන යෝගාශ්‍රම වාසී (ගල්දූව ආරණ්‍ය සේනාසනය) ශ්‍රී කල්‍යාණි යෝගාශ්‍රම සංස්ථා මහා සංඝ සභාවේ නියෝජ්‍ය මහා ලේඛකාධිකාරී, විනයාචාර්ය, පූජ්‍ය ලග්ගල කල්‍යාණවංශ ස්වාමීන්වහන්සේය

 ස්වාමීන්වහන්ස, බුද්ධ ධර්මයට අනුව මහා සංඝරත්නයේ ගුණ කෙබඳු ද?

බුදුන් දවස පටන් අද දක්වාම පැවත එන මහා සංඝ රත්නය බුද්ධ පුත්‍රයන් වහන්සේලා වශයෙන්ද, භික්ෂූන් වහන්සේලා වශයෙන්ද ගිහි සමාජයෙන් සැලකුම් ලබනවා. බුදුරජාණන්වහන්සේ මේ මහා ශ්‍රාවක පුත්‍රයාණන් වහන්සේලා ආර්ය මහා සංඝරත්නය හා සම්මුති මහා සංඝරත්නය වශයෙන් කොටස් දෙකකට වෙන්කර වදාළා. බුදුරජාණන් වහන්සේ දෙසූ ධර්මයට, විනයට අනුව ජීවත්වෙලා උන්වහන්සේලාගේ සිත් සතන් තුළ ධ්‍යාන, සමාධි, සමාපත්ති, අභිඥා උපදවාගෙන ඒ උතුමන් වහන්සේලා සක්ඛාය, දිට්ඨි, විචිකිච්ඡා, සීලබ්භත, පරාමාස කියන සංයෝජන ධර්ම ප්‍රහේණියට පත්කර ඒකාන්තයෙන්ම දක්ෂිණාවට සුදුසුකම් ලබන උතුමන් වහන්සේලා බුද්ධ ශාසනයේ දක්ෂිණ මහා සංඝරත්නය හෙවත් ආර්ය මහා සංඝරත්නය වශයෙන් හඳුන්වනවා.

 ආර්ය මහා සංඝරත්නය ගැන පැහැදිලි කළොත්?

ආර්ය උතුමන්වහන්සේලා අටනමක් තථාගත ධර්මයේ වදාරා තිබෙනවා. “අට්ඨ පුරිස පුග්ගලා” යන ගාථා ධර්මයේ එය පැහැදිලි වෙනවා. සෝවාන්, සකෘදාගාමි, අනාගාමී, අරිහත් කියන මාර්ග ඵල, ලාභීන් අතර මාර්ග හතරක් හා ඵල හතරක් වශයෙන් අටනමක් සඳහන් වෙනවා. එම අධිමඟලාභී උතුමන් වහන්සේලා “අට්ඨ පුරිස පුග්ගලා” කියා ධර්මය පෙන්නුම් කරනවා. එවැනි උතුමන් ඒකාන්තයෙන්ම දක්ෂිණාවන්ට සුදුසු වන බව බුදුරජාණන්වහන්සේ වදාළා, මහත් ඵල දෙන දානය ලබන්න සුදුසු, සිව්පසයම ලබන්න සුදුසු, ආර්ය මහා සංඝරත්නයට චීවර, පිණ්ඩපාත, සේනාසන, ගිලන්පස යන ප්‍රත්‍ය සතර පිදීමෙන් මහත්ඵල මහානිසංස ලැබෙන බව බුදුරජාණන්වහන්සේ වදාළා.

 බුද්ධ දේශනාවට අනුව සම්මුති මහා සංඝ රත්නය යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබූයේ කවර උතුමන්වහන්සේලාද?

බුදුරජාණන්වහන්සේ භික්ෂූන් වහන්සේලාට උපසම්පදා සීලය ලබා දුන්නේ යම් සම්මුතියකට අනුවයි. උපසම්පදා සීලය පංචසීලය වගේ සමාදන්වන සීලයක් නෙවෙයි බුදුරජාණන් වහන්සේලාගෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලාට අනුදැන වදාළ කෝටියක් සංවර සීලය පවතින්නේ සම්මුතියක් අනුවයි. එය විනය සම්මුතියයි. බුදුරජාණන්වහන්සේගේ ශාසනයේ පැවිදි උපසම්පදාව ලැබෙන්නේ ප්‍රඥප්තියකට අනුවයි. ඒ අනුව භික්ෂූන් වහන්සේලාට උදාර සීල සමුදායක් ලැබෙනවා. බුද්ධ විනයට අනුව කටයුතු කරන භික්ෂුව උපසම්පදා සීලය ආරක්ෂා කළ යුතු වෙනවා.

 බුද්ධ ශාසනයේ ආරම්භ සමයේත් භික්ෂූන් වහන්සේලාට සම්මුති උපසම්පදාව ලැබුණද?

බුද්ධ ශාසනයේ මුල්ම කාලේ එවැනි සම්මුතියක් තිබුණෙ නැහැ. මුල්ම ආර්ය මහා සංඝ රත්නය බුදු සසුනට පහළ වුණේ ඒහි භික්ඛු භාවයෙන් පැවිදි උපසම්පදාව ලබා ගෙනයි. උන්වහන්සේලා මහා තෙරුන් වහන්සේලා හැටියට ධර්මධර, විනයධර, ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් වුණා. අඤ්ඤා කොණ්ඩඤ්ඤ මහ රහතන් වහන්සේගෙන් ආරම්භ වූ උතුමන් වහන්සේලාට සම්මුති ධ්‍යානයක් තිබුණෙ නැහැ. නමුත් බුදුරජාණන් වහන්සේ පසු කාලීනව ඒහි භික්ඛු භාවයටත් සම්මුති ලබා දුන්නා.

 මහා සංඝරත්නය යන වචනය පැහැදිළි කළොත්?

තිසරණ සරණ ගොස් ශික්ෂාපද දහයකට ප්‍රතිඥා දීමෙන් අනතුරුව සාමණේර උතුම් සීලයේ පිහිටනවා. සාමණේර උපසම්පදා කියල වෙනසක් නැහැ. දෙපිරිසටම ආමන්ත්‍රණය කරන්නේ මහා සංඝරත්නය කියලයි. සංඝ කියල කියන්නෙ උපසම්පදා සීලය ලබාගත් අයට පමණයි කියල ඇතැම් ගිහි පින්වතුන් වැරදියට තේරුම් අරගෙන තිබෙනවා. දානයක් සාංඝික වීමට උපසම්පදා භික්ෂූන් හතර නමක් හෝ පස් නමක් අවශ්‍යයි කියල වැරදි මතයක් ගිහියන් තුළ තිබෙනවා. දානය සංඝික වෙන්න උපසම්පදා භික්ෂූන් මෙපමණක් අවශ්‍ය යැයි සම්මත කරගෙන තිබෙනවා. එය සම්පූර්ණ වැරදි මතයක්. බුදුරජාණන්වහන්සේගේ දේශනා තුළ සංඝයා කියන්නෙ කවුද? භික්ෂුව කියන්නෙ කවුද කියල පැහැදිලිව සඳහන් වෙනවා. උපසම්පදා භික්ෂූන් හතර නම, පස් නම, දස නම, විසි නම අවශ්‍යවන්නේ භික්ෂු විනය කර්ම කිරීමේදී පමණයි. ගිහි පින්වතුන්ගේ දන්, පැන් පිළිගැනීම විනය කර්මයක් කොට සලකන්නේ නැහැ.

 උපසම්පදා භික්ෂුන් වහන්සේලා සහභාගි විය යුතු ලංකාවේ සිදුවන විනයකර්ම මොනවාද?

ලංකාවේ සිදුවන ප්‍රධාන භික්ෂු විනය කර්මය තමයි උපසම්පදා විනය කර්මය. අධිසීල සම්පත්තිය ලබා දීම, උපසම්පදා විනයකර්මයට උපසම්පදා ලාභී භික්ෂූන් වහන්සේලා සිව් නමක් සහභාගීවීම අවශ්‍යයි. වස් සමාදන් වීමේදීත්, පවාරණය කිරීමේදීත් උපසම්පදා භික්ෂූන් වහන්සේලා පස් නමක් සහභාගී විය යුතුයි. මධ්‍ය දේශයේ උපසම්පදා විනය කර්මයකදී උපසම්පදා භික්ෂූන් වහන්සේලා දස නමක් සහභාගි වෙනවා. ශාසන ගෞරවයට පාත්‍ර වූ භික්ෂූවකට එම අක්තපත්‍ර ලබාදීමේ විනය කර්මයේදී උපසම්පදා භික්ෂූන් වහන්සේලා විසි නමක් සහභාගී කර ගැනීම සිදු වෙනවා. ඒ විදියට ශාසන විනය කර්මවලට සංඝයා වෙන්කර තිබෙනවා මිස දානය පිළිගැනීමට හා අනිකුත් ආගමික වතාවත්වලට සීමා කොන්දේසි පනවා නැහැ.

 දානය සාංඝික කිරීමේදී ගිහියන් තුළ වැරදි ආකල්ප තිබෙනවා නේද?

මහජනයා තුළ තිබෙන දුර්මත නිසා ලංකාවේ 99%ක්ම සාංඝික කටයුතු සිදු නොවන බව එක් අවස්ථාවකදී අපේ මහා නායක භික්ෂූන් වහන්සේනමක් දේශනාකොට තිබුණා. ඒකට හේතුව තමයි උපසම්පදාලාභී භික්ෂූන් වහන්සේලා පස් නමක් හෝ ඊට වැඩි පිරිසක් සහභාගී ‍ෙනාවුණහොත් දානය සාංඝික නොවනවා යැයි සිතා සංඛ්‍යාවක් නියම කරගෙන දානය පිළිගන්වනවා. සංඛ්‍යාවක් නියම කිරීම තුළ පුද්ගලික දානයක් වෙනවා මිස සාංඝික දානයක් වෙන්නෙ නැහැ. සාංඝික දානයක් කියන්නෙ පුද්ගල නියමයක් නැතිව, සංඛ්‍යා නියමයක් නැතිව මහා සංඝ රත්නය වෙනුවෙන් කරන පිළිගැන්වීමයි. සංඝ කියන වචනයේ සීමාවක් නැහැ. සංඝ කියන්නෙ සමූහයක් කියන අර්ථයයි. භික්ෂු සංඝ කිව්වම භික්ෂූන් වහන්සේලා අතිවිශාලයි. එක් භික්ෂුවකට හෝ යමක් පූජා කළානම් අතීතයේ ‍කොණ්ඩඤ්ඤ මහ රහතන් වහන්සේගේ පටන් වැඩ සිටි හා වැඩ සිටිනා සියලුම භික්ෂූන් වහන්සේ වෙත පූජාකළ දානයක ආනිශංස ලැබෙනවා. සාමණේර භික්ෂුවකට හෝ උපසම්පදාලාභී භික්ෂුවකට දානය පිරිනැමීමකදී ලැබෙන සාංඝික ආනිශංස වෙනසක් නැහැ.

 ස්වාමීන්වහන්ස, වත්මන් සමාජය තුළ භික්ෂූන් වහන්සේ විවේචනයට ලක්වන අවස්ථා තිබෙනවා නේද?

භික්ෂු මහා සංඝයාගේ ගුණ නොදන්න අය තමයි උන්වහන්සේලාට නින්දා, චෝදනා, අපහාස, අවමන් කරමින් අකුසල් කරගන්නෙ, රේරුකාණේ චන්දවිමල මහා නායක ස්වාමීන්වහන්සේගේ ග්‍රන්ථයක සඳහන්කොට තිබෙනවා” දන්දීමට, උපස්ථාන කිරීමට, වැදුම් පිදුම් කරනවිට භික්ෂූන් වහන්සේ රකින සීලය සොයන්න එපා “කියලා. මේ කාම ලෝකයේ භික්ෂූන් වහන්සේ කාමයෙන් ඈත්වෙලා ජීවත්වීම කොතරම් ශ්‍රේෂ්ඨ කටයුත්තක්ද? ඒ නිසා භික්ෂූන්වහන්සේගේ අගුණ නොසොයා ගුණ පමණක් සිහිකරන්න.

 භික්ෂූ මහා සංඝරත්නයෙහි පවතින ගුණ මොනවද?

භික්ෂු සංඝරත්නය ගුණ නවයකින් සමන්විතයි. සම්‍යක් මාර්ගයට පිළිපන් බැවින් සුපටිපන්න වන සෘජු මාර්ගයට පැමිණි බැවින් උජුපටිපන්න, නිර්වාණ මාර්ගයට පිළිපන් බැවින් ඥායපටිපන්න වන භික්ෂූන්වහන්සේ ගරු කටයුතු මාර්ගයට පිවිසි බැවින් සාමීචිපටිපන්න වෙනවා. මේ ගුණ සතර තිබෙන උතුමන්වහන්සේලා ආහුන්‍යෛය, පාහු න්‍යෛය, දක්ඛි න්‍යෛය, අංජලිකරන්‍යෛය සහ අනුත්තරං පුඥ්ඥක්ඛෙත්තං ලෝකස්සාති කියන සුදුසුකම් පහකට ශ්‍රේෂ්ඨත්වය ලබනවා.

 වත්මනෙහි භික්ෂු සංඝයා නිකාය වශයෙන් බෙදී වෙන්වී සිටිනවා. මෙය බුදුරජාණන්වහන්සේ අනුදැන වදාළ දෙයක්ද?

බුද්ධ දේශනයට අනුව, බුද්ධ විනයට අනුව, බුදුරජුන් අනුදැන වදාළ ධර්මයට අනුව භික්ෂු සංඝයා කවුරුත් අයත් වෙන්නේ එක නිකායටයි. ඒ බුද්ධ නිකායට පමණයි. නිකාය භේද වශයෙන් හෝ ජාති භේද, කුල භේද වශයෙන් වෙන්වෙන්න හොඳ නැහැ. හරියට මහා සාගරයට වැටෙන ජලය වගේ. එක් එක් ගංගා, ඇළ දොළවලින් හා අහසින් මහා සාගරයට වැටෙන ජලය වෙන්කර හඳුනාගන්න බැහැ. ඒ සියලු ජල ධාරා මහා සාගරයේ ජලය වශයෙන් තමයි පිළිගන්නෙ. ඒ වගේ කුමන ජාතියක, ආගමක , කුලයක පුද්ගලයෙක් වුවත් භික්ෂුත්වය ලැබූ පසු භික්ෂු මහා සංඝරත්නය වශයෙන් පමණයි හඳුන්වන්නෙ.

සටහන - නිශාන් මෙන්ඩිස්

ධර්මාශෝක රජතුමා විසින් කරවූ අසූහාරදහසක් වෙහෙර විහාරස්ථාන අතුරින් සාංචි ස්ථූපය ලක්වාසී අපට ඉතාම වැදගත් වන්දනීය පූජනීය ස්ථානයක් වන්නේ හේතු ගණනාවක් නිසාය. බුදුන් වහන්සේගේ සර්වඥ ධාතූන් වහන්සේලා මෙන්ම සැරියුත් මුගලන් මහරහතන් වහන්සේලාගේ අග්‍රශ්‍රාවක ධාතූන් වහන්සේලා සාංචි ස්ථූපයෙහි තැන්පත් කොට ඇත. බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් වසර එකසිය පනහකට පමණ පසු ක්‍රි. ව. 2300 දී පමණ සාංචි ස්ථූපය ඉදිකළ බවට පුරා විද්‍යාත්මක සාක්ෂි ඇත.

සාංචියේ ජීවමාන සාක්ෂිය අශෝක ස්ථම්භයයි. සාංචි ස්ථූපයට නුදුරින් ස්ථාපනය කරන ලද අශෝක ස්ථම්භය අඩි 42 ක් පමණ උසය. පසු කලෙක මෙම ස්ථම්භය කැබලිවලට කැඩී බිඳී ගිය ද එම කැබලි අදත් සාංචි පුදබිමේ සුරක්ෂිතව ඇත. තමාගේ ඒකායන ප්‍රාර්ථනය ඉදිරි පරම්පරාවල දරු මුනුබුරන් වෙනුවෙන් ඉර හඳ පවතිනාතුරු උතුම් වූ සම්බුද්ධ ශාසනය ආරක්ෂා වේවා යි යන්න අශෝක ස්ථම්භයේ සටහන් කර තිබේ.

සාංචි ස්ථූපය වටා දැවැන්ත ශෛලමය තොරණ 4 ක් ස්ථාපනය කර ඇත. ලක්දිවට බුදුදහම රැගෙන ඒම පිළිබඳ පුරාවෘත්තය බස්නාහිරින් පිහිටි තොරණින් නිරූපණය වේ. මිහිඳු මහා රහතන් වහන්සේ ඉත්තිය, උත්තිය, සම්බල, බද්ධසාර, සුමන සාමණේරයන් සහ බණ්ඩුක උපාසකයන් සමඟ වින්ද්‍යා කඳුවැටිය හරහා දඹකොළපටුන දක්වා මෙරටට බුදුදහම රැගෙන පැමිණි ආකාරය සහ සංඝමිත්තා තෙරණිය විසින් ජය ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේගේ දක්ෂිණ ශාඛාව මෙරටට වැඩම කරවූ ආකාරයත් මෙම තොරණේ අපූරුවට සනිටුහන් කර තිබේ.

ක්‍රි. ව. 2324 පමණ ධර්මාශෝක රජතුමා විසින් කරවූ සාංචි ස්ථූපය පසු කලෙක වල්බිහිවී විනාශ වෙමින් පවතිද්දී ක්‍රි. ව. 1821 දී පමණ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පුරාවිද්‍යාඥයකු වූ ඇලෙක්සැන්ඩර් කනිංහැම් විසින් සොයාගන්නා ලදී. මෙම පුදබිමේ තිබූ ශිලාලේඛන පරිශීලනය කළ මෙම පුරාවිද්‍යාඥයා මෙහි බුදුන් වහන්සේගේ සර්වඥ ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කර ඇති බව ද සොයාගන්නා ලදී. දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ කරන ලද පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලින් පසු සාංචි ස්ථූපය ඇතුළු මුළුමහත් පුදබිම නිරාවරණය කර ගැනීමට හැකිවී ඇති අතර 1952 වර්ෂයේදී ශ්‍රී ලංකාවෙන් වැඩම කළ හැඬිගල්ලේ පඤ්ඤාකිත්ති නායක හිමිපාණන් ඉන්දීය රජයේද සහයෝගය ඇතිව සාංචි චේතියගිරි විහාරස්ථානය ලෝකවාසී බෞද්ධ ජනතාව වෙනුවෙන් විවෘත කිරීමට මූලිකත්වය ගන්නා ලදී. එදා සිට මේ දක්වා මෙම විහාරස්ථානයේදී සර්වඥ ධාතු සහ අග්‍රශ්‍රාවක ධාතු මහජනයා වෙනුවෙන් වන්දනා කිරීමට අවස්ථාව සලසා දී ති‍බේ. වර්තමානයේ මෙම විහාරයේ විහාරාධිපති බානගල උපතිස්ස නායක හිමියෝ මෙම සද්කාර්යය සිදු කරති.

එදා බුදුන් වහන්සේ වැඩ වාසය කළ කාලයේ භාරතයේ තිබූ සොලොස්මහා ජනපද අතුරින් “අවන්ති” යට හිමිවන්නේ ප්‍රමුඛ ස්ථානයකි. බුදුරජාණන් වහන්සේ අවන්ති ජනපදයේ වැඩවාසය නොකළත් ධර්මාශෝක රජතුමාගේ රාජ්‍ය පාලනය අවන්තිය හා බැඳී තිබුණේය. ධර්මාශෝක රජතුමාගේ දේවිය සහ මිහිඳු හිමියන්ගේ සහ සඟමිත් තෙරණියගේ මව වූ වීදිසා දේවිය අවන්තියේ “වීදිසා” පෙදෙසේ උපත ලබා ඇත. ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත් වූ “වීදිසා” නගරය අදත් පවතී.

වර්තමානයේ ඉන්දියාවේ මධ්‍ය ප්‍රදේශය අවන්ති ‍ජනපදය ලෙස ඉතිහාසයේ හැඳින්වූ අතර මෙහි අගනගරය “බෝපාල්” ය. මධ්‍ය ප්‍රදේශයේ පිහිටි අවන්තිය ශ්‍රී ලංකාව මෙන් තුන් හතර ගුණයක් විශාලත්වයෙන් යුක්තය. ජනගහනය ද මෙරට මෙන් තුන් හතර ගුණයකි. ධර්මාශෝක රජතුමා කරවූ වෙහෙර විහාරස්ථාන අතුරින් දෙසීයකට අධික සංඛ්‍යාවක් මෙම ප්‍රදේශයේ පවතී. ‍ගමයි පන්සලයි වැවයි දාගැබයි සංකල්පයට අනුව අවන්තියේ ආර්ථිකය දියුණු කිරීමට ධර්මාශෝක රජතුමා කටයුතු කර ඇත.

තම සහෝදරයන්, මාමාවරුන් ඇතුළු සත්සියයක් දෙනා මරා රජකමට පත්වූ බැවින් චණ්ඩාශෝක ලෙස විරුදාවලිය ලත් අශෝක මහරජතුමා පසුව බුදු දහමට සමීප වී වෙහෙර විහාරස්ථාන 84000 ක් ඉදිකරමින් බෞද්ධ වත්පිළිවෙත්වලට මූලිකත්වය දෙමින් භාරතය පාලනය කළ බැවින් කෙටි කාලයක් තුළ ධර්මාශෝක බවට පත් විය. ධර්මාශෝක රජතුමා වසර 40 ක් පමණ භාරතය පාලනය කළේය.

දුමින්ද ගුරුගේ

සාංචි සංචාරයකින් පසු...

සම්මා දිට්ඨි සංවිධානයේ මෙහෙයවීමෙන් සංවිධානය කරන බුද්ධාභිවන්දනා බුදුගුණ දේශනාව දෙසැම්බර් මස 28 වැනිදා රුවන්වැලි මහා සෑ භූමියේදී සවස 05 සිට පසුදා පහන්වනතුරු පැවැත්වේ.

බෙලිහුල්ඔය සීලසමාහිත යෝගාශ්‍රමවාසී, ත්‍රිපිටකාචාර්ය, ත්‍රිපිටක විශාරද, කථිකාචාර්ය, ශාස්ත්‍රපති රාජකීය පණ්ඩිත බලංගොඩ රාධ ස්වාමීන් වහන්සේ නොකඩවා පැය 16 ක් බුදු ගුණ දේශනාව පවත්වති. මෙම අවස්ථාවට අෂ්ඨාංග උපෝසථ ශීලය සමාදන්ව පිළිවෙත් පුරමින් සහභාගි වන ලෙස සම්මා දිට්ඨි සංවිධානය සැදැහැවත් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියි.

මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර තොරතුරු දුරකථන අංක 0773090975/ 0775380245/ 0772984270/ 0112537713 ඇමතීමෙන් ලබාගත හැකිය.

කොළමුන්න ශ්‍රී බිම්බාරාම දහම් පාසලේ වාර්ෂික ත්‍යාග හා සහතික පත්‍ර ප්‍රදානය දෙසැම්බර් 22 වන ඉරිදා පෙරවරු 8.30ට විහාරස්ථ ධර්ම මන්දිරයේදී පැවැත්වේ. ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යාපන අංශයේ මහාචාර්ය මැදගම්පිටියේ විජිතධම්ම හිමි සහ ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ උපකුලපති, ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය සම්පත් අමරතුංග මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැත්වෙන මෙම උත්සවයේ ප්‍රධාන දේශනය ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යාපන අංශයේ මහාචාර්ය මැදගොඩ අභයතිස්ස ස්වාමීන් වහන්සේ විසින් පවත්වන අතර පැවිදි, ගිහි ප්‍රභූන් රාශියක් සහභාගිවීමට නියමිතය.